Cursus Spaans Zwolle

Audio-Lingual Method (ALM) (Army Method/New Key)

Bedacht door wie en wanneer

De audiolinguale methode was al in de jaren 40 en 50 van de vorige eeuw ontwikkeld in Engeland en in Amerika, onder andere door de Amerikaanse taalkundige Leonard Bloomfield. Door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd het noodzakelijk om (Amerikaanse) soldaten van elementaire verbale communicatieve vaardigheden te voorzien. Hierdoor werd de audiolinguale methode soms de ‘legermethode’ genoemd.

Kenmerken van de Audio-Lingual Method (ALM)

De audiolinguale methode kun je zien als een reactie op de grammatica-vertaalmethode. Het was nieuw dat de les geheel werd gegeven in de doeltaal (bijvoorbeeld Spaans). De belangrijkste vaardigheden zijn kunnen spreken en luisteren (in het Spaans) en (Spaanse) grammaticale structuur worden met behulp van mondelinge structuuroefeningen geleerd. Het doel is zonder fouten Spaans kunnen verstaan en spreken, wat begint bij een Spaanssprekende leren naspreken. Herhaling is hiervoor het middel; er wordt gewerkt met drills om Spaanse zinnen en structuren goed aan te leren, zodat reacties spontaan en automatisch gaan worden. De docent Spaans kan bijvoorbeeld een zin 10 maal herhalen en daarna een nieuw Spaans woord of meerdere nieuwe Spaanse woorden hieraan toevoegen. Bij de audiolinguale methode wordt veel in zogenaamde talenpractica gewerkt, waarbij studenten Spaans een koptelefoon op hebben en zinnen beluisteren en deze zinnen nazeggen. Geschreven Spaans komt pas aan bod als het mondelinge Spaans inmiddels vertrouwd is geworden. Er wordt wel met afbeeldingen gewerkt voor het introduceren van nieuwe woorden in het Spaans.

Populariteit

In ons land werd de methode pas geïntroduceerd omstreeks het jaar 1970 toen de Mammoetwet van kracht werd. Men maakte al gauw bezwaar tegen de betekenisloze driloefeningen. Het kwam wel eens voor dat de techniek haperde. Hierdoor raakten de talenpractica vrij snel in onbruik. In plaats daarvan werden de voor mondeling gebruik bedoelde structuuroefeningen schriftelijk gemaakt. Leerboekenschrijvers wonnen weer aan populariteit en boden weer expliciete grammaticaregels aan. Toch liet de audiolinguale methode wel sporen na. Het was nu breed geaccepteerd dat het bij het leren van de taal (zoals Spaans) niet gaat om het uit het hoofd leren van de (Spaanse) grammaticaregels, maar om de toepassing ervan. Luistervaardigheid (Spaans), waar het merendeel van docenten vóór 1970 geen aandacht aan besteedden, was ontdekt.

Voor- en nadelen van de Audio-Lingual Method

De audiolinguale methode is voor beginnende studenten Spaans effectief. Vanaf het begin wordt een correcte uitspraak Spaans aangeleerd. De audiolinguale methode is een docentgestuurde methode waardoor deze een efficiënte en vlotte overdracht van kennis kan bieden. De audiolinguale methode kan ook bij grote(re) groepen worden toegepast.

Dit docentgestuurde aspect is tevens een nadeel; er wordt geen eigen inbreng verlangd van de lerenden, waardoor het gevaar op de loer ligt van passiviteit en onvoldoende motivatie en betrokkenheid. Een bijkomend bezwaar is dat de geoefende drills niet zo eenvoudig zijn om te zetten in levend taalgebruik Spaans.

GoldList Method (GLM)

Bedacht door wie en wanneer

De GoldList Method (‘gouden lijst-methode’) is door David J. James, alias Viktor Dmitrievitch Huliganov of Uncle Davey ontwikkeld.

Kenmerken van de GoldList Method (GLM)

De GoldList Method is een methode om woorden of zinnen in een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) zodanig te leren dat deze plaatsnemen in het langetermijngeheugen van de student. Deze methode werkt middels zelfgeschreven woordenlijsten (Spaans) die herhaald worden na verloop van tijd. De Spaanse zinnen en woorden van de woordenlijst worden door de lerende hardop gelezen. Deze woorden en/of zinnen of zinnen uit het hoofd te leren, is niet het idee, maar door de blootstelling gebeurt dit vanzelf. De lijst wordt steeds veranderd; Spaanse woorden die aangeleerd zijn, worden van de lijst verwijderd. Die Spaanse woorden die nog problemen geven, blijven op de lijst staan.

Populariteit

Aanhangers van de GoldList Method claimen dat de woorden op de woordenlijst of zinnen spontaan in het langetermijngeheugen van de student opgeslagen worden, iets dat door veel geheugenwetenschappers betwijfeld wordt. Volgens deze geheugenwetenschappers wordt (taal)kennis in het algemeen opgeslagen wanneer deze ook relevant en betekenisvol is voor de student. Deze methode kan werken voor Spaanse woorden die van betekenis en relevant zijn voor de lerende.

Voor- en nadelen van de GoldList Method

Bij studenten die voordeel hebben bij bijvoorbeeld Post-its^® als geheugensteun zou deze GoldList-methode goed kunnen werken. Met de hand schrijven functioneert effectiever dan typen of, zelfs redelijk zinloos: een foto maken, omdat het fysieke deel van het geheugen door het schrijven wordt aangesproken en meewerkt. Het ontbreken van context is een minpunt. Taal bestaat uit veel meer dan alleen een verzameling losse woorden en/of zinnen. Daarnaast is de methode bijzonder tijdrovend; er moeten steeds handgeschreven lijsten worden aangemaakt.

De Natural Method

Bedacht door wie en wanneer

De Natural Method, ook wel de Natural Approach (de ‘natuurlijke aanpak’) genaamd, is door Tracy D. Terrell en Stephen Krashen in 1983 ontwikkeld.

Kenmerken van de Natural Method

De Natural Method is gericht op een natuurlijke wijze van het verwerven van een vreemde taal (zoals bijvoorbeeld Spaans). De methode probeert het Spaans aan te leren op de wijze waarop iemand als kind zijn of haar moedertaal leerde spreken. Op die wijze leert de student onbewust eveneens de taalregels van het Spaans. Alleen de Spaanse taal met de nodige visuele hulpmiddelen wordt hiervoor gebruikt. Er wordt gestreefd naar een stressvrije leeromgeving. De studenten worden blootgesteld aan een grote hoeveelheid begrijpelijke input. Bij de Natural Approach wordt de taalproductie Spaans niet geforceerd, maar mag spontaan ontstaan. De methode legt de nadruk op communicatie en minder op expliciete Spaans grammatica en het corrigeren van vormfouten.

De leermethode is het meest effectief als de lerenden worden ondergedompeld in het Spaans. Om te zorgen dat de lerenden plezier hebben van de ervaringen, moeten de leeractiviteiten in het Spaans stimulerend zijn.

De Natural Method heeft vrij veel overeenkomsten met de Directe Methode. Het idee van natuurlijke taalverwerving is het uitgangspunt van beide methoden; het verschil tussen deze twee beide methoden is dat de Directe Methode meer de nadruk legt op de praktijk en de Natural Method meer op de blootstelling aan taalinput en het verminderen van spreekangst.

Populariteit

Het feit dat onderdompeling heel effectief is, is al veelvuldig bewezen. Omdat de methode vrij eenvoudig is om te begrijpen, is de Natural Approach een populaire wijze van lesgeven onder taaldocenten Spaans. Minpunten heeft de natuurlijke aanpak ook. De leermethode is voornamelijk gericht op het impliciet leren van de Spaanse grammatica. De lerenden zouden weliswaar leren te communiceren in het Spaans, maar door ontoereikende kennis van de grammatica in een wat gebrekkige, vereenvoudigde versie van de taal blijven hangen.

Voor- en nadelen van de Natural Method

Op een natuurlijke manier leren, wordt een prettige manier gevonden om een taal aan te leren. Lerenden wordt de kans geboden een persoonlijke band met het Spaans te creëren. Het geleerde beklijft voor een langere tijd, omdat studenten niet ‘uit het hoofd hoeven te leren’.

Omdat er vrijwel geen druk op de taalproductie ligt, kan het nadeel zijn dat het langer duurt voor er resultaten geboekt worden. De methode bereidt de lerende eveneens niet per se voor op een specifiek Spaans examen.

Structurele Aanpak

Bedacht door wie en wanneer

De ‘Structurele Aanpak’ (Engelse benaming: Structural Approach; ‘SA’) is in de jaren 50 door Charles Fries en Robert Lado ontwikkeld.

Kenmerken van de Structurele Aanpak (SA)

De Structurele Aanpak is een methode om een vreemde taal te leren die als doel heeft om de student vertrouwd te laten raken met de fonologische en grammaticale structuren van de doeltaal (bijvoorbeeld het Spaans). Het beheersen van deze structuren levert volgens de Structurele Aanpak meer op dan de verwerving van het Spaans. Bij de Structurele Aanpak draait het om het kunnen herkennen en toepassen van vaste samenstellingen van Spaanse woorden en woordgroepen in de juiste woordvolgorde. Deze combinaties van woorden worden aan de lerende aangedragen in realistische situaties middels visualisatie, gezichtsuitdrukking, dramatisering en handelingen. De taalstructuren die het vaakst gebruikt worden, worden als eerste aangeboden. De mondelinge vaardigheden Spaans (luistervaardigheden en spreekvaardigheden) worden hierbij in de eerste instantie gebruikt; leesvaardigheden en schrijfvaardigheden volgen daaruit. Bij het aanleren en verbeteren van de productieve vaardigheid Spaans (spreekvaardigheden en schrijfvaardigheden), krijgt de grammatica een grote plek. Andere namen voor de Structurele Aanpak zijn de Structural-Situational Approach (structurele-situationele benadering) en de Structural-Oral-Situational Approach (structurele-mondeling-situationele benadering).

Populariteit

De Structurele Aanpak werd in de jaren vóór 1970 op grote schaal gebruikt voor het geven van Engelse les in Engelssprekende landen, voormalige Britse koloniën alsook in Maleisië.

Voor- en nadelen van de Structurele Aanpak

Een structurele aanpak heeft als sterke kant dat lerenden het Spaans op een accurate manier leren. De leren eveneensden krijgen inzicht in de Spaanse grammatica leren eveneens in welke situatie bepaalde Spaanse woorden of woordcombinaties wel of niet passend zijn. De methode van de Structurele Aanpak gebruikt de taal van alle dag. Nadelen heeft de methode van de Structurele Aanpak ook. De methodiek is tamelijk tijdverslindend en biedt niet onmiddellijk ervaringen van succes. De eigen inbreng van de lerende is beperkt; de methode is weinig creatief.

Communicatief taalonderwijs (Engels: Communicative Language Teaching; CLT)

Bedacht door wie en wanneer

Communicatief taalonderwijs (Engelse naam: Communicative Language Teaching; CLT), of ook wel ‘De Communicatieve benadering’ (Engelse naam: Communicative Approach; CA) genoemd, ontstond in de jaren zestig van de vorige eeuw onder invloed van de ideeën van Noam Chomsky, die de nadruk legde op competenties bij het leren van een taal. Amerikaans taalkundige Dell Hymes was in 1966 de grondlegger van het concept communicatieve vaardigheden.

Kenmerken van Communicatief taalonderwijs (CLT)

Het communicatief talenonderwijs gaat uit van de visie dat interactie het uiteindelijke streven is van het leren van een vreemde taal (zoals Spaans).

De studenten leren met gebruik van de CLT-technieken het Spaans in praktijk te brengen door de interactie met de taaldocent Spaans en onderling. Er wordt gebruikgemaakt van authentieke teksten, geschreven in het Spaans of ander materiaal uit het dagelijks leven en/of de werkomgeving. Het Spaans wordt zowel tijdens als buiten de les gebruikt.

Studenten praten over persoonlijke gebeurtenissen met medestudenten en trainers Spaans dragen onderwerpen aan die buiten het domein van de traditionele grammatica liggen, om de taalvaardigheid Spaans in allerlei soorten realistische situaties te oefenen. Spaanse grammatica leren studenten inductief, dat wil zeggen aan de hand van de praktijk, van waaruit de regel volgt.

Bij communicatief taalonderwijs zijn taaldocenten Spaans echt trainers, die de studenten helpen te communiceren in het Spaans.

Populariteit

De CLT werd heel populair in de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw, deels omdat de traditionele taalonderwijsmethodes niet erg succesvol bleken. In het verenigde Europa ontstond een grotere vraag aan het leren van vreemde talen op een wijze die direct kon worden toegepast.

Voor- en nadelen van Communicatief taalonderwijs

De CLT (communicatief taalonderwijs) heeft veel voordelen. Lerenden ‘kunnen’ al snel ‘iets’ in het Spaans; de methode is functioneel en studentgericht. Vanwege het gebruik van authentieke materialen, leren studenten de Spaanse woorden die voor hen nodig zijn. De methode is efficiënt. Voor de lerenden is dit stimulerend doordat zij snel succeservaringen hebben. Er mogen fouten worden gemaakt; de taalvaardigheid wordt al doende geleerd en daarna geperfectioneerd. Een nadeel van de communicatieve benadering is dat er niet zo veel aandacht wordt geschonken voor grammatica, woordenschat die niet direct toepasbaar is en uitspraak. Het voorbereiden en plannen vereist veel tijd van de taaltrainer en van de studenten vraagt het een actieve deelname. Deze manier van leren is voor sommige studenten moeilijk of afwijkend, afhankelijk van welke achtergrond zij hebben. CLT draait om het trainen van vaardigheden; het gaat daarbij om de functie en niet zo zeer om de vorm en CLT biedt geen echt samenhangend geheel.

Grammatica-/vertaalmethode (GVM) (Engels: Grammar-Translation Method; GTM)

Bedacht door wie en wanneer

Het taalonderwijs was in de 18^de en de 19^de eeuw vooral op praktisch taalgebruik gericht. Taaldocenten leerden de studenten om gebruiksklare zinnen, idiomatische uitdrukkingen, dialogen, lijsten met woorden etcetera na te spreken, uit het hoofd te leren en daarna vervolgens op te zeggen. Dit werd op een andere manier gedaan door een Duitse docent Frans en Italiaans; Johann Valentin Meidinger. Meidinger ontwikkelde een methode waarin de grammatica in het middelpunt stond rond het jaar 1783. Meidinger wordt als grondlegger van de zogenaamde grammatica-vertaalmethode (Engels: Grammar-Translation Method, afgekort GTM) gezien.

Kenmerken van de Grammatica-/vertaalmethode (GVM)

Deze methode was op het onderwijs in het Latijn gestoeld; de taal van de wetenschap, de cultuur en de religie. Onderwijs in Latijn was natuurlijk op geschreven teksten van de klassieke schrijvers gericht en was volledig op het vertalen en de grammatica (van bijvoorbeeld Spaans) gericht. Dat werd destijds gezien als een wetenschappelijke en degelijke aanpak. De Grammatica-/vertaalmethode gaat van de analyse van taalstructuren en taalvormen (van bijvoorbeeld Spaans) uit waarbij de studenten inzicht ontwikkelen. De lees- en schrijfvaardigheid Spaans dus belangrijk bij de Grammatica-vertaalmethode. Literatuur, vertalen en uit het hoofd leren van woordenlijsten krijgen de nadruk. De docenten dragen de kennis Spaans over, de student memoriseert.

Populariteit

Al vanaf halverwege de negentiende eeuw was er ook tegengeluid. Desondanks heeft de grammatica-/vertaalmethode tot vrij recent een grote invloed gehad op het taalonderwijs.

Voor- en nadelen van de Grammatica-/vertaalmethode

Deze grammatica-/vertaalmethode biedt een aardige mentale training aan personen die het een uitdaging vinden om dingen uit het hoofd te leren. Ook biedt deze methode inzichten in de structuur van het Spaans, vanwege de nadruk die gelegd wordt op de grammatica.

Er zijn echter meer nadelen dan voordelen. Het grootste nadeel is dat de spreek- en luistervaardigheid Spaans bij de methode ver achterblijft, waardoor de taal zelfs na jaren studie weinig mondeling toegepast kan worden. De leermethode staat ver van het dagelijks gebruik van het Spaans af, ook in de context die wordt aangeboden, omdat het meestal gaat om literair taalgebruik. Bij het leren in groepen biedt de methode geen mogelijkheid tot differentiatie of tot een eigen creatief leerproces bij de studenten. De studenten fungeren slechts als toehoorders en uitvoerders.

Onderdompeling (Engels: immersion)

Bedacht door wie en wanneer

Sinds de jaren 70 wordt de leermethode ‘onderdompeling’ (Engels: language immersion) wereldwijd toegepast, voornamelijk op middelbare scholen waarbij een vak (bijvoorbeeld het vak wiskunde) wordt onderwezen in een vreemde taal. In Nederland is de methode van ‘onderdompeling’ bekend als de methode die gebruikt wordt bij bijvoorbeeld Taleninstituut Regina Coeli in Brabant, ‘de nonnen van Vught’. De methode van ‘onderdompeling’ is daar in 1963 ontstaan met Franse nonnen die taalles Frans gaven aan welgestelde dames uit Vught.

Kenmerken van onderdompeling

De methode van onderdompeling houdt in dat degene die de taal (zoals het Spaans) leert, direct vanaf het eerste moment door de nieuwe taal wordt omgeven. De instructies worden gegeven in de doeltaal (Spaans); in het begin langzaam en met veel herhalingen, later op een natuurlijkere manier. De student wordt ook vanaf het begin uitgedaagd om in het Spaans te spreken. De methode werkt met rollenspellen en simulaties. Scholen die werken met onderdompeling, richten de leeromgeving vaak in de stijl van het Spaans om een situatie te creëren alsof studenten in Spanje zijn. Studenten oefenen het Spaans spreken één-op-één of in een klein groepje. Een andere manier om een taal te leren door middel van onderdompeling, is daadwerkelijk naar Spanje reizen en daar in een gastgezin verblijven.

Populariteit

De methode van onderdompeling wordt als een uitstekende methode om vreemde talen te leren beschouwd. Vooral de mondelinge taalbeheersing Spaans kan met deze methode zeer goed worden ontwikkeld.

Voor- en nadelen van onderdompeling

Het belangrijkste voordeel is dat deze methode snel resultaat laat zien, omdat de methode behoorlijk intensief is. Het is ‘sink or swim’, de student moet wel gaan communiceren in het Spaans want hij of zij wordt erdoor omgeven. Feitelijk zijn de studenten 24 uur per dag Spaans aan het leren. Door samen te oefenen in groepen wordt de sociale interactie versterkt. Dit wordt door studenten als motiverend ervaren.

Een minpunt van de leermethode is dat het bereikte resultaat niet altijd vastgehouden wordt. De mogelijkheid is reëel dat het nieuw geleerde relatief snel weer wegzakt als studenten in een korte tijd Spaans leren, door in Spanje te zijn of door te zijn ondergedompeld in een kunstmatig gecreëerde omgeving, maar daarna weer overgaan tot de orde van de dag. Het feit dat een dergelijke training Spaans erg intensief is, kan een bijkomend nadeel zijn. Niet elke student heeft genoeg conditie om deze wijze van leren vol te houden.

Suggestopedie (Suggestopedia)

Bedacht door wie en wanneer

Suggestopedia is een (taal)leermethode uit de jaren 70 van de vorige eeuw. Deze methode is ontwikkeld door de Bulgaarse psychotherapeut Georgi Lozanov.

Kenmerken van Suggestopedie

Zoals de naam al aangeeft, is De methode van Suggestopedia op de kracht van de suggestie gebaseerd. Volgens Lozanov is positieve suggestie een voorwaarde om (een taal; bijvoorbeeld Spaans) te kunnen leren. Hiervoor zijn een ontspannen sfeer alsook een wederzijds vertrouwen tussen de student en de taaldocent (Spaans) van essentieel belang. Dat de lerende zich veilig voelt en ontspannen is, is de voorwaarde hiervoor. Om dit te kunnen bereiken, was een leslokaal met een rijopstelling ongeschikt. De studenten zaten in comfortabele stoelen in de les die in een halve cirkel waren opgesteld en er werd altijd muziek tijdens de klas gespeeld. De methode zoals Lozanov die beoogde, bestond uit verschillende teksten voorlezen, terwijl op de achtergrond klassieke muziek werd gespeeld of natuurgeluiden te horen waren. Er bestonden woordenlijsten bij deze teksten en opmerkingen over de (Spaanse) grammatica. Het voorlezen gebeurde met veel expressies in stem alsook gebaren. Zo werden de studenten verleid om te luisteren en ze konden de (Spaanse) woorden die nieuw waren, gemakkelijk begrijpen en opnemen. Er was veel aandacht tijdens de lessen voor de cultuur en kennis over het land van de vreemde taal (Spanje). Er werd met rollenspellen gewerkt en ook (Spaanse) streekgerechten werden in de klas bereid en geproefd.

Populariteit

De leermethode van Georgi Lozanov was omstreden en de leermethode is in de vergetelheid geraakt. Sommige elementen van de methode worden nog steeds toegepast, bijvoorbeeld het gebruikmaken van stemexpressies en gebaren bij het lezen van teksten.

Voor- en nadelen van Suggestopedie

De methode van Suggestopedia zorgt voor een ontspannen en veilige sfeer in de les, waardoor de student geen last zal hebben van frustratie of faalangst. Voor nieuwkomers kan deze gemoedelijke sfeer bijdragen aan een positieve associatie met het nieuwe thuisland. Vaak werkt muziek motiverend en draagt muziek bij aan betere leerprestaties. Dat de student gestimuleerd wordt om actief mee te doen en zich in de situatie in te leven, wat voor een aantal mensen een nieuwe ervaring is, is een bijkomend pluspunt van de leermethode. Tegelijk vormt dit voor bepaalde studenten een nadeel, omdat niet iedereen hiertoe in staat is. Muziek kan bij sommigen ook eerder afleiden en zelfs verstorend zijn in tegenstelling tot ontspannend of stimulerend. Een andere zwakke kant is dat de relatie taaltrainer-student niet gelijkwaardig is; alle input komt van de Spaanse taaltrainer waarbij de student altijd de ontvangende partij is.

Community Language Learning (CLL)

Bedacht door wie en wanneer

Community Language Learning, ook wel Counseling Language Learning
genoemd, is ontwikkeld door de Amerikaanse priester en psycholoog Charles Curran en professor Paul La Forge in 1976.

Kenmerken van Community Language Learning (CLL)

Community Language Learning (CLL) is een methode om een taal te verwerven waarbij de studenten samenwerken om te bepalen welke aspecten van een vreemde taal zij willen leren. Deze methode baseert zich op de counseling-benadering waarbij de trainer optreedt als counselor die de zinnen van de lerenden kenschetst. Studenten beginnen het gesprek. Zij spreken in hun moedertaal als de lerenden de taal (Spaans) nog niet machtig genoeg zijn. De trainer (Spaans) vertaalt en geeft uitleg, waarna de studenten de uitingen van de trainer zo nauwkeurig mogelijk herhalen. Dit gesprek in het Spaans wordt opgenomen om daarna opnieuw te kunnen beluisteren.

De CLL bevordert het gemeenschapsgevoel in de leergroep en beschouwt de wisselwerking tussen de lerenden als middel om het Spaans te leren. Het zijn de lerenden zelf die de inhoud van de les bepalen middels zinvolle gesprekken. Er is geen lesboek Spaans dat wordt gevolgd.

Populariteit

De mate van succes van de methode hangt sterk af van de expertise van de trainer-counselor. De taaldocent dient naast sociaal-cultureel kundig ook taalkundig te zijn. Deze trainer dient zowel het Spaans als de moedertaal van de lerenden erg goed te beheersen om de taaluitingen van de lerenden te kunnen vertalen. Deze methode kan prima werken wanneer deze op de juiste wijze gebruikt wordt. Voor grote groepen is CLL niet geschikt.

Voor- en nadelen van Community Language Learning

CLL biedt lerenden veel autonomie. Veel lerenden vinden het analyseren van de eigen gesprekken zinvol. De leergroep wordt vaak heel hecht, niet alleen tijdens de lessen Spaans, maar eveneens daarbuiten. Met CLL worden de lerenden zich veel meer bewust van anderen in de groep, hun sterke en minder sterke punten en ze leren als een team samen te werken. Van het bespreken van de foutjes en het evalueren van de les Spaans leren studenten vaak veel. Zulke verbeteringen blijven vaak in het geheugen gegrift en worden onderdeel van het actieve vocabulaire van de studenten.

Het kan een nadeel zijn dat de taal docent niet sturend is, terwijl sommige studenten deze sturing wel nodig hebben. Bij CLL wordt geen leerboek gebruikt en er worden ook geen toetsen Spaans afgenomen. Het succes van de taallessen is hierdoor lastig meetbaar. Sommige studenten worden in hun Spaans spreken geremd wanneer zij opgenomen worden.

Lexicografische benadering (Engels: Dynamic Lexicographic Approach; DLA)

Bedacht door wie en wanneer

De Lexicografische benadering (Engelse naam: Lexical Approach; LA) is een methode om een taal te leren die door Michael Lewis is ontwikkeld in de vroege jaren 90 van de vorige eeuw.

Kenmerken van de Lexicografische benadering (DLA)

De lexicografische benadering is gebaseerd op de visie dat een belangrijk gedeelte van het leren van een vreemde taal (zoals het Spaans) bestaat uit het begrijpen en produceren van ‘lexicale eenheden’, brokjes taal die uit (Spaanse) woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen bestaan. De studenten verwerven al doende inzicht in patronen van het Spaans (grammatica) en betekenisvolle groepen woorden. Ze leren hoe het Spaans ‘in het echt’ wordt gebruikt. Woordenschat Spaans neemt in deze benadering een grotere plaats in dan Spaanse grammatica. Instructies zijn op situaties en Spaanse uitdrukkingen gericht die regelmatig voorkomen in dialogen. Aan interactie wordt aandacht besteed maar ook aan exposure; aan de receptieve vaardigheden van de lerende (luisteren en begrijpen, lezen en begrijpen). Er bestaat veel mogelijkheid voor het zelf ontdekken van de Spaanse taal.

De taak van de taaltrainer Spaans is te zorgen voor genoeg input en het faciliteren van het leerproces van de studenten.

Populariteit

In de laatste dertig jaar zijn onder invloed van de ideeën over taal van (onder andere) Michael Lewis de leerboeken duidelijk veranderd. Er is veel meer aandacht voor woordenschat die wordt aangeboden in zogenaamde chunks, in betekenisvolle brokjes. De vergaande omwenteling in de wijze waarop taal wordt onderwezen, iets waarnaar Lewis streefde, is echter uitgebleven.

Voor- en nadelen van de Lexicografische benadering

Door het werken met ‘chunks’ (brokjes taal); met ‘echte’ taal, leren lerenden op een natuurlijke manier het Spaans te gebruiken. Er ontstaat souplesse in het het gebruik van het Spaans.

Dat de werkelijkheid altijd weer anders is dan de aangeleerde taalsituaties, is het nadeel. Sommige lerenden hebben meer aan een trainer Spaans die hen wegwijs maakt, dan aan een docent taal-facilitator omdat ze meer moeite hebben met het zelf leren herkennen van de taalpatronen.

Series Method

Bedacht door wie en wanneer

De Series method, ofwel ‘seriemethode van taalverwerving’ is in 1880 door de Franse leraar François Gouin ontwikkeld.

Kenmerken van de Series Method

De seriemethode (The Series Method of language acquisition) van Gouin is gebaseerd op een serie verbonden zinnen die gemakkelijk te begrijpen zijn en niet veel kennis van grammatica van de doeltaal vereisen. Op basis van een actie, zoals het verlaten van een huis in de volgorde waarin deze zou worden uitgevoerd, leren de studenten zinnen. Deze reeksen of series gingen over onderwerpen als mens in de samenleving, leven in de natuur, beroep en wetenschap, ontwikkeld vanuit het verschil tussen objectief, subjectief en figuurlijk taalgebruik. De leermethode van Gouin maakt geen gebruik van moedertaal. De studenten gaan vanzelf snel in de doeltaal (bijvoorbeeld het Spaans) denken doordat een soort eentalige methode is, die niet van ‘vertalen’ en ‘uitleggen’ uitgaat maar uitgaat van ‘demonstreren’ en ‘handelen’.

Populariteit

De concepten van François Gouin over taal waren hun tijd ver vooruit. De seriemethode van François Gouin was enige tijd succesvol, ondanks de vrij ongewone aanpak. Deze methode werd echter overschaduwd door Berlitz’ Directe Methode.

Voor- en nadelen van de Series Method

De Series method van Gouin ontwikkelt de mondelinge vaardigheid Spaans sterk en zorgt voor een harmonieuze, natuurlijke en gelijkwaardige sfeer in de lessen.

Gouin’s methode biedt een levendige manier van lesgeven. Dit type taalonderwijs Spaans wekt het enthousiasme op bij de studenten doordat het gebruikmaakt van visuele leermiddelen, zoals afbeeldingen, grafieken, en dergelijke. Een nieuwe taal leren wordt tastbaar; iets wat geheel nieuw was. Het maakt studenten Spaans nieuwsgierig, wat goed werkt om het leergeheugen te helpen ontwikkelen, de druk om te presteren te verminderen alsook het zelfvertrouwen te verbeteren. de methode van François Gouin stimuleert de communicatieve competenties Spaans van de lerenden sterk.

De leermethode heeft echter als nadeel dat taal die wat meer subjectief of abstract wordt, wat moeilijk in één concrete ervaring kan worden gevangen met beweging en expressie. De bewerkelijkheid voor de docent, die immers een scala aan reeksen dient voor te bereiden, is een ander nadeel van de leermethodiek. Ten derde is de Gouin-seriemethode vooral gericht op het mondelinge taalgebruik, terwijl het reguliere onderwijssysteem nog meestal draait om examens die de competentie van lezen en schrijven toetsen.

Task-Based Language Teaching (TBLT)

Bedacht door wie en wanneer

Task-Based Language Teaching (Taakgericht taalonderwijs) is in de jaren tachtig van de vorige eeuw ontwikkeld. De grondleggers zijn de Indiase taalkundige professor N.S. Prabhu, de Amerikaanse hoogleraar Teresa P. Pica en de Britse hoogleraren Michael Hugh Long en Graham Crookes.

Kenmerken van de Task-Based Language Teaching (TBLT)

Taakgericht taalonderwijs past binnen een Communicatieve Benadering/het Communicatief Taalonderwijs. De gedachte erachter is dat de verwerving van de doeltaal (zoals het Spaans) geen doel op zich is, maar een middel om bepaalde taken uit te kunnen voeren. Lerenden krijgen motiverende taken aangeboden, waarvoor taalkennis (Spaans) vereist is. Om deze taken goed uit te voeren, dienen zij over woordenschat en regels van het Spaans te beschikken. De taken zijn zaken uit het dagelijks leven, bijvoorbeeld een boodschap doen, een e-mail schrijven, bellen met een klantenservice, een drankje bestellen of een krant lezen. De opdracht wordt in drie fasen verdeeld: vóór, tijdens en na de taak, waarbij de lerende zich eerst op de taak voorbereidt, de taak daarna uitvoert en tot slot erop terugblikt. Studenten moeten samenwerken om de opdrachten uit te kunnen voeren. Om leereffect te hebben, moeten de taken net boven het taalniveau van de student Spaans liggen.

Populariteit

Vanaf de vroege jaren negentig is taakgericht onderwijs zeer populair geworden, zeker in het taalonderwijs. Het lijkt de meest praktisch bruikbare vorm te zijn voor het verbeteren van de taalvaardigheid bij studenten (vooral studenten in een achterstandspositie) in het lager en secundair onderwijs.

Voor- en nadelen van Task-Based Language Teaching

Het taakgericht taalonderwijs (Spaans) heeft duidelijke voordelen. Taakgericht taalonderwijs is een activerende werkvorm, waarbij de studenten worden uitgedaagd om hun vaardigheden (Spaans) te gaan gebruiken. Het is een op de persoon gerichte, efficiënte en relevante aanpak, mits de taak goed aansluit bij de student. De student komt op een alledaagse, natuurlijke wijze in aanraking met het Spaans en leert zo authentieke Spaanse woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen in het Spaans. Daarnaast leren studenten om samen te werken. Studenten ervaren taakgericht taalonderwijs als prettig en motiverend.

Als nadeel kan worden genoemd dat de communicatie voorop staat en niet de correcte vorm van het Spaans, waardoor de studenten die niet zeer precies leren.

De Dogme benadering (Engels: Dogme Language Teaching; Dogme ELT)

Bedacht door wie en wanneer

Scott Thornbury; een Nieuw-Zeelandse docententrainer en linguïst op het gebied van taalonderwijs Engels bedacht Dogme Language Teaching/Dogme ELT (de ‘Dogmabenadering’) in 2000.

Kenmerken van de Dogme benadering (ELT)

‘Dogme 95’; de beweging van een groep Deense filmmakers onder wie Lars von Trier uit het jaar 1995, vormde de inspiratie voor Dogme Language Teaching (DLT). Bij het maken van films houden de deelnemers zich aan 10 strikte regels (dogma’s). Deze behelzen samen ‘de eed van zuiverheid’ (In het Deens: kyskhedsløfter; in het Engels: Vows of Chastity). Bij het Dogme-taalonderwijs is iets soortgelijks aan de hand. De aanhangers van de Dogme Language Teaching streven naar een vorm van communicatief onderwijs van vreemde talen die niet door enig voorgedrukt materiaal is belast. Het doeleinde van de Dogme-methode is het beginnen van echte inhoudelijke gesprekken over praktische onderwerpen. Bij deze methode gaat het om communicatie als stuwende kracht van een taal leren (bijvoorbeeld Spaans). Daarom is de Dogme-benadering een communicatieve werkwijze voor het onderwijs, die taalonderwijs wil bieden zonder leerboeken te gebruiken of overige lesmaterialen en zich in plaats daarvan focust op het communiceren tussen de lerenden en de docent. Het Dogme-taalonderwijs heeft, net zoals de Dogme-beweging van de filmmakers, tien uitgangspunten (dogma’s).

Populariteit

Onderzoek naar het succes van Dogme is beperkt, maar Thornbury stelt dat de parallellen met taakgericht leren van een taal (zoals Spaans) erop wijzen dat Dogme waarschijnlijk leidt tot vergelijkbare resultaten.

Voor- en nadelen van de Dogme benadering

Dat er zo goed als geen voorbereiding nodig is, is een positieve bijkomstigheid voor de taaldocent Spaans. Het kan heel motiverend werken dat de lerende voor zijn of haar eigen leerproces verantwoordelijk is. Voorspelbaar zijn de lessen Spaans zo niet. Het zorgt voor spontane communicatie en verveling krijgt geen kans. Vrijwel alles kan tijdens Dogme-lessen worden besproken. Dit zorgt ervoor dat de studenten betrokken en alert blijven.

Als ze zo weinig begeleid worden door de taaltrainer, kunnen de lerenden zich echter wel minder op hun gemak voelen. Voor dit type van onderwijs zijn ook niet alle docenten Spaans in voldoende mate flexibel. Nog een keerzijde kan zijn dat de lerenden zich vaak op een bepaald examen Spaans dienen voor te bereiden en het niet zeker is dat de leerstof daarvoor aan bod komt tijdens de lessen.

Growing Participator Approach (GPA)

Bedacht door wie en wanneer

The Growing Participator Approach (GPA) is in het jaar 2007 ontwikkeld door Language consultants Greg en Angela Thomson.

Kenmerken van de Growing Participator Approach (GPA)

De GPA-benadering is een alternatieve kijk op het leren van een nieuwe taal (zoals het Spaans). Het primaire uitgangspunt van de leermethode is dat taal en cultuur niet los van elkaar kunnen worden gezien. Het gaat bij GPA om veel meer dan alleen het leren van het Spaans; het uiteindelijke doel is uitgroeien tot deelnemers aan het leven in de gastcultuur (van bijvoorbeeld Spanje). GPA hanteert daarom de termen ‘groeiende deelnemer’ in plaats van ‘taallerende’ en ‘verzorger’ in plaats van ‘docent of leraar’. De Growing Participator Approach vertoont gelijkenissen met, en is gedeeltelijk gebaseerd op, de Natural Approach (natuurlijke aanpak) van Stephen Krashen en Tracy Terrell.

De methode bestaat uit zes fasen van activiteiten. Deze activiteiten worden uitgevoerd door de lerende met een verzorger uit Spanje. Begrijpen gaat voor produceren. Spaanse woordenschat alsook cultuur krijgen de nadruk. Fase 1 van de leermethode is de zogenaamde hier-en-nu-fase. Deze duurt ongeveer 100 uur. In fase 1 focust de ‘groeiende deelnemer’ zich op luisteren en non-verbale feedback geven.

Fase 2 is de zogenaamde ‘verhaalopbouwfase’. Deze fase duurt ongeveer 150 uur en nu begint de deelnemer ook Spaans te produceren. In fase 3 van de leermethode ligt de nadruk op ‘gedeelde verhalen’. Dit zijn verhalen over dagelijkse gebeurtenissen, verhalen die worden gedeeld tussen culturen en verhalen over gedeelde ervaringen. Fase 4 van de methode is de fase van het ‘diepe delen’. De deelnemer en de verzorger beginnen nu diepere gesprekken over het leven in de Spaanse cultuur te voeren. In fase 5 van de leermethode beginnen de deelnemers zich te richten op het taalgebruik van de moedertaalsprekers Spaans door middel van televisie, films, nieuws of literatuur. Het Spaans dat voor het werk van de deelnemers is vereist, wordt ook geleerd. Fase 6 van de leermethode is de ‘zelfvoorzienende groeifase’. Deze fase kent geen eindpunt. Hierbij gaat het om groei buiten de formele taalsessies Spaans.

Populariteit

De methode van Thomson is nog vrij nieuw en er is nog weinig bekend over het succes ervan. Deelnemende studenten zijn enthousiast over de leermethode.

Voor- en nadelen van de Growing Participator Approach

Met de GPA-methode wordt een goede doorkijk geboden op het proces van taalverwerving Spaans. De zes afzonderlijke fasen van GPA bieden realistische doelen alsook een duidelijk tijdsschema. De lerenden verwerven niet alleen kennis van de Spaanse taal, maar ook van de omgeving en de lerenden verwerven eveneens een nieuw sociaal netwerk.

Een keerzijde van deze methode is dat voor iedere deelnemer of tenminste iedere kleine groep deelnemers een ‘verzorger’ gezocht moet worden die bereid is om behoorlijk veel tijd te investeren.

Shadowing Technique

Bedacht door wie en wanneer

De Shadowing technique of Shadowing (‘schaduwen’) is bedacht in de vroege jaren 2000 door Prof. Alexander Argüelles; een Amerikaanse taalkundige en polyglot.

Kenmerken van de Shadowing Technique

De techniek van Shadowing is een methode die taallerenden zelfstandig kunnen toepassen om de intonatie (Spaans) en uitspraak te verbeteren en vloeiendheid in het spreken te verwerven. Deze techniek is eenvoudig: de lerende luistert naar een audio-opname, bij voorkeur een dialoog en herhaalt wat hij of zij hoort. Het is niet van belang om de Spaanse tekst ook te begrijpen; in de eerste instantie gaat het om de klanken van de te leren taal. Het luisteren en herhalen wordt geoefend tot dit heel gemakkelijk gaat en de lerende simultaan met de opname Spaans kan spreken. De lerenden gebruiken na enige tijd een transcript om te kunnen lezen (en begrijpen) wat zij gezegd hebben. Zolang er maar dialogen in staan of stukken samenhangende tekst, zijn veel leerboeken voor deze leermethode geschikt. De Spaanse audio-opnames dienen idealiter iets boven het niveau van de lerenden te liggen. De ideale lengte is ruwweg één pagina, op natuurlijke snelheid en zonder kunstmatige pauzes in te lassen. De aanbeveling van Argüelles is om te lopen tijdens het spreken, liefst in de buitenlucht, en niet te zitten, omdat beweging de opname versterkt van de nieuwe taal (het Spaans) in het zenuwstelsel. Dat de student minder snel wordt afgeleid als hij of zij in beweging is, waardoor het leren van het Spaans veel effectiever gaat, is een andere reden.

De shadowing-techniek vertoont veel overeenkomsten met de audiolinguale methode uit de twintigste eeuw, maar bij de audiolinguale methode werden grammaticale drills gebruikt in plaats van dialogen of samenhangende tekst. Bij Shadowing is simultaan spreken ook anders.

Populariteit

In de afgelopen jaren is veel onderzoek gedaan naar de techniek van Shadowing waaruit blijkt dat de leermethodiek naast de uitspraak ook de luistervaardigheid sterk verbetert. Maar eveneens het algemene begrip van het Spaans wordt vergroot.

Voor- en nadelen van de Shadowing Technique

Het praktische voordeel van Shadowing dat het kan worden toegepast in een groep studenten, waarbij elke deelnemer individueel actief aan het leren is. De methode heeft een hoog rendement.

Het nadeel van de Shadowing-methode is dat student het soms wat saai kan kunnen vinden om dezelfde Spaanse tekst te blijven herhalen. De keuze van de teksten is dus erg belangrijk.

Total Physical Response (TPR^®)

Bedacht door wie en wanneer

De Amerikaanse psycholoog James Asher ontwikkelde in de jaren 60 van de vorige eeuw de taalverwervingsmethode Total Physical Response, ook wel TPR^® genoemd.

Kenmerken van Total Physical Response (TPR^®)

TPR^® is een methode om talen (bijvoorbeeld Spaans) te leren die van het principe uitgaat dat mensen leren door middel van beweging en handelingen. Al doende leert men, en wel op de manier zoals een kind zijn moedertaal leert. Ouders geven hun jonge kinderen voortdurend taken en belonen hen als ze die uitvoeren (“kijk naar mama”, “goed zo”). “Pak de lepel”, “Mooi!”, “Trek je schoenen maar aan”, enz.). Het is in eerste instantie de bedoeling dat het kind begrijpt wat de ouder zegt, het kind gaat in een later stadium verbaal reageren. De luistervaardigheden Spaans zijn dus de basis, de spreekvaardigheden komen later.

TPR^® past deze principes van de moedertaalverwerving bij het leren van het Spaans versneld toe. De taaltrainer geeft op een vriendelijke en begrijpelijke manier taken, bijvoorbeeld: “pak het boek” en doet de taken zelf voor; de studenten doen na. Aanvankelijk wordt nog niet verwacht van de lerenden dat zij Spaans spreken; in een later stadium geven de lerenden de opdrachten. Bekende opdrachten worden verder uitgebreid of deels veranderd.

TPR^® appelleert de methode van aan beide hersenhelften door de combinatie van bewegingen en spraak. Daardoor kost het minder moeite om iets te leren en het geleerde Spaans beklijft ook beter.

Populariteit

De methode van TPR^® wordt met name binnen het NT2-onderwijs gebruikt (Nederlands als tweede taal), zeker bij beginners en ook wel bij Engelse les op de basisschool. Maar middelbare scholieren of volwassenen werken ook met veel plezier met TPR^® en behalen goede resultaten.

Voor- en nadelen van Total Physical Response

De methode van Total Physical Response heeft veel voordelen. Doordat studenten veel begrijpelijke input krijgen aangeboden in ‘chunks’ (woorden die bij elkaar horen), krijgen de studenten snel begrip van de nieuwe taal. De leermethodiek van Total Physical Response levert snelle succeservaringen op, wat het plezier in leren bevordert. Zo kunnen de studenten leren zonder stress. In principe is de methode van TPR^® voor elke doelgroep bruikbaar, ongeacht welke achtergrond en leeftijd en kan de leermethode ook in wat grotere klassen worden gebruikt. Het Spaans wordt direct in het langetermijngeheugen opgeslagen.

Het feit dat niet elke taaluiting in TPR^®-taken is uit te drukken, is het nadeel van TPR^®. Dit is de reden dat de methodiek tot op een zeker taalniveau werkt en daarboven nog een andere methodiek (als aanvulling) nodig is. De methodiek is ook niet erg creatief. Studenten leren niet om hun meningen, gevoelens en ideeën in het Spaans uit te drukken.

De Directe Methode (Engels: Direct Method; DM)

Bedacht door wie en wanneer

De Duits-Amerikaanse linguïst Maximilian Delphinius Berlitz (geboren als David Berlizheimer) bedacht eind jaren tachtig van de negentiende eeuw de Directe Methode, ook wel ‘de natuurlijke benadering’ genoemd. Deze Directe Methode is als reactie op de dominante grammatica-vertaalmethode ontwikkeld.

Kenmerken van de Directe Methode (DM)

Er ontstond een Reformbeweging rond 1900 met nieuwe ideeën over vreemde talen leren dat inductief en zelfontdekkend diende te zijn. De Reformbeweging ging overigens niet alleen over het leren van talen, maar eveneens over voeding, natuurgeneeskunde, kleding en naturisme. Rond het jaar 1900 streefde men, net zoals in de jaren zestig van de vorige eeuw, naar natuurlijke manieren van leven en bevrijding van de keurslijven. Er ontstond in het taalonderwijs veel aandacht voor de gesproken, ‘levende’ taal, waarbij de grammatica meer inductief werd onderwezen, met behulp van voorbeeldzinnen. De taalregels moesten door de lerenden hieruit worden afgeleid. Er kwamen meer mondelinge oefeningen en met meer aandacht voor de uitspraak van de taal (zoals het Spaans). Het werd gestimuleerd de lerenden veel in het Spaans te laten spreken. Het was eveneens nieuw dat de les in het Spaans werd gegeven. In de taalles werd nadrukkelijk niet vertaald. Het aanleren van de (Spaanse) vocabulaire werd gedaan met behulp van voorbeelden en plaatjes. Abstracte vocabulaire werd door de studenten aangebracht voor het associëren van ideeën.

Populariteit

Mede onder invloeden van de crises en oorlogen ebde de golf van vernieuwing van begin twintigste eeuw weg, om weer in een andere vorm terug te komen in de jaren 60.

Met (een moderne vorm van) de Directe Methode wordt nog steeds gewerkt door taleninstituten zoals Interlingua en Berlitz.

Voor- en nadelen van de Directe Methode

Dat de Directe Methode een vrij natuurlijke manier is om Spaans te leren, is het grote voordeel. Er wordt veel aandacht besteed aan spreken en luisteren, waardoor lerenden zelfvertrouwen en vloeiendheid in het Spaans kunnen ontwikkelen. Aan de Direct Methode kleven echter ook nadelen. Voor schrijfvaardigheid (Spaans) is bij deze methode vrijwel geen aandacht en voor lezen in de vreemde taal relatief ook veel minder. Voor lerenden die verder meer gevorderd zijn in het Spaans, biedt deze methode te weinig uitdagingen. Voor langzaam lerende studenten is de methode ook niet erg geschikt, omdat de methode uitgaat van een actieve inzet van de kant van de student.

De Manesca-methode (Engels: Manesca Method)

Bedacht door wie en wanneer

Jean Manesca publiceerde An Oral System of Teaching Living Languages Illustrated by a Practical Course of Lessons in the French through the Medium of the English (“Een mondelinge methode voor het onderwijzen van levende talen, aan de hand van een praktische cursus Frans door middel van het Engels”) in 1835. In 2015 ging An oral system of teaching living languages in herdruk.

Kenmerken van de Manesca-methode

Manesca is gebaseerd op hetzelfde principe als de Natural Approach (‘natuurlijke aanpak’): de beste manier om een taal te leren, is die waarop een kind zijn moedertaal leert. Een taal (zoals Spaans) leren moet gemakkelijk en veilig zijn. Manesca wil om die reden niet werken met abstracte regels of lijstjes met Spaanse woorden die uit het hoofd geleerd dienen te worden.

De Manesca-methode geldt als de vroegst bekende, volledige taalcursus. De Manesca-methode is gebaseerd op het werken met een groep studenten en een taaldocent Spaans, die één Spaans woord tegelijk introduceert. Bij ieder woord hoort een bepaalde beweging. De lerenden herhalen daarna na elkaar het Spaanse woord en deze beweging. Deze herhaling helpt de studenten deze Spaanse woorden te onthouden, zonder dat uit het hoofd geleerd hoeft te worden. Stap voor stap vormen deze woorden zo zinnen en variaties op deze Spaanse zinnen. Spaanse spelling wordt in een later stadium met leesteksten aangeboden.

De methode van Jean Manesca is reeds een aantal jaren later overgenomen en aangepast door grammaticaschrijver en taaldocent Heinrich Gottfried Ollendorff en wordt ook wel de Ollendorff-methode genoemd.

Populariteit

Manesca overleed twee jaar na de publicatie van zijn leermethode. Het werk van Manesca is door anderen overgenomen en verder ontwikkeld, onder wie Ollendorff. Een groot deel van de ideeën van Manesca zijn actueel en worden nog steeds gebruikt in het moderne vreemdetalenonderwijs.

Voor- en nadelen van de Manesca-methode

De combinatie van spreken en bewegen, waardoor het fysieke geheugen meewerkt en het geleerde gemakkelijker en langer kan worden onthouden, geldt als de sterke kant van de Manesca- of Ollendorff-methode. Veelvuldig herhalen draagt daar ook aan bij. Het feit dat het wat saai kan worden om dezelfde Spaanse woordjes en zinnetjes steeds te herhalen, kan een keerzijde zijn.

Silent Way

Bedacht door wie en wanneer

The Silent way (‘de stille manier’) is ontwikkeld in 1963 door de Egyptenaar Caleb Gattegno.

Kenmerken van de Silent Way

De stille manier is een manier om een taal te leren (bijvoorbeeld Spaans) die stilte als instructiemiddel gebruikt. De autonomie van de lerende en diens actieve deelname is het uitgangspunt van Gattegno’s methode.

De taaldocent Spaans gebruikt een combinatie van stilte en gebaren om de aandacht van de studenten te trekken, reacties uit te lokken en de studenten aan te moedigen om fouten te corrigeren. Er wordt veel tijd aan de uitspraak (Spaans) besteed.

Gattegno, die wiskundige was, vond het belangrijk om onderwijs te geven op een wijze die efficiënt was voor de voorraad energie van de lerenden. Hij kwam erachter dat het relatief weinig energie kost om een visueel of auditief beeld te onthouden, veel minder dan wanneer studenten proberen iets uit het hoofd te leren. Hij verklaarde dat de trainers niet zozeer dienen te streven naar het overbrengen van kennis, maar bewustzijn aan dienen te boren, want alleen bewustzijn maakt het mogelijk om dingen te kunnen leren.

The Silent Way hierbij gebruikt onder andere blokjes met verschillende kleuren, die voor verschillende dingen kunnen worden gebruikt. De ‘de stille manier’ werkt eveneens met Words in Colour. Words in Colour is een kleurenkaart voor klanken waarin elke kleur een bepaalde klank van het Spaans vertegenwoordigt, gekleurde woordgrafieken om aan zinnen te werken en gekleurde grafieken die worden gebruikt om spelling te leren.

Populariteit

Vooral bij het aanleren van de uitspraak zijn Caleb Gattegno’s ideeën van betekenis geweest, hoewel The Silent Way in de oorspronkelijke vorm niet veel meer wordt toegepast.

Voor- en nadelen van de Silent Way

Het voordeel van de leermethode van Gattegno is dat zijn aanpak niet-bedreigend is voor lerenden, die immers worden beschouwd als autonoom. De taaldocent Spaans is in principe dienstbaar aan de student en niet andersom. De leermethodiek van The Silent Way stimuleert het leren op een natuurlijke manier. Vaak wordt het geleerde goed verwerkt en onthouden door de lerenden uit te dagen om nieuwe dingen te ontdekken. De lerenden ‘mogen’ fouten maken, wat bijdraagt aan het leerproces.

Een minpunt van de leermethode kan zijn dat een aantal lerenden meer begeleiding nodig heeft dan de leermethode voorstaat. Door het gebrek aan input van de taaltrainer Spaans zouden lerenden gefrustreerd kunnen raken. Met kleuren en grafieken werken, heeft als beperking dat ‘het nieuwe’ er snel af is, waardoor het effect weer verdwijnt.

TPR Storytelling

Bedacht door wie en wanneer

TPR Storytelling of ‘TPRS’ houdt in Teaching Proficiency through Reading and Storytelling. De methode van TPR Storytelling is door Blaine Ray ontwikkeld in 1990, van oorsprong een Amerikaanse docent Spaans, en komt voort uit de TPR-techniek (Total Physical Response).

Kenmerken van TPR Storytelling

TPR Storytelling is een taalverwervingsmethode die gebruikmaakt van verhalen om een taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren. Het uitgangspunt is natuurlijke taalverwerving: een taal leren zoals kinderen hun moedertaal leren. Om dit te kunnen bereiken, worden de studenten blootgesteld aan een grote hoeveelheid begrijpelijke input. De trainer Spaans vertelt een verhaal, waarin nieuwe Spaanse woorden meerdere keren voorkomen. Deze verhalen zijn interessant of humoristisch en nooit te lang. Studenten ontspannen zich doordat de verhalen eenvoudig te begrijpen zijn. Op deze manier worden woorden en structuren van het Spaans vanzelf in het langetermijngeheugen opgeslagen. De taaltrainer wijst de lerende op grammaticale verschijnselen van het Spaans, zonder dat lerenden regels van het Spaans uit het hoofd leren.

De lerenden zullen na een poosje ‘vanzelf’ Spaans gaan spreken en de Spaanse grammaticale structuren van de nieuwe taal nadoen. Dit is een natuurlijk proces. Een variant hierop is om samen met een groep van lerenden een verhaal op te bouwen. Bij deze methode schrijft de taaldocent Spaans eerst nieuwe woorden en structuren op het bord, met de Spaanse vertalingen erbij, om daarna met de studenten hier een verhaal van te maken. Tot slot vertellen de lerenden het verhaal na. Een belangrijk onderdeel van TPR Storytelling is lezen in het Spaans, omdat dit zorgt voor input. Schrijven in het Spaans volgt in een later stadium.

Populariteit

Er zijn veel onderzoeken gedaan die uitwijzen dat TPR Storytelling een geslaagde manier is om een taal te verwerven. Er zijn wel randvoorwaarden: de setting moet geschikt zijn en de docent moet ervoor getraind zijn.

Voor- en nadelen van TPR Storytelling

TPRS is een laagdrempelige manier om Spaans te leren en het geleerde wordt grondig verworven. TPRS spreekt ook de creatieve intelligentie aan; er is sprake van breinvriendelijk leren. TPRS is prettig voor de studenten en het is niet moeilijk om de aandacht erbij te houden. Voor de studenten werkt TPR Storytelling heel motiverend om zelf een verhaal te maken.

Dat TPRS veel voorbereiding van de trainer vraagt, is een nadeel.

De Rosetta Stone methode

Bedacht door wie en wanneer

De Rosetta Stone-methode is naar de zogenaamde de Steen van Rosetta vernoemd, een steen die in Egypte is gevonden met een tweetalige tekst, met behulp waarvan uiteindelijk de hiërogliefen zijn ontcijferd. Het is ook de naam van het softwarebedrijf dat deze taalcursussen aanbiedt. De eerste versie van deze methode is in het jaar 1996 uitgebracht.

Kenmerken van de Rosetta Stone methode

De Rosetta Stone cursus is een methode om achter een computer een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren. De taalcursussen van Rosetta Stone worden aangeboden in meer dan dertig talen en de cursussen zijn te volgen vanuit elk van deze talen.

De Rosetta Stone-methode is een communicatieve methode, die de wijze nabootst waarop een kind zijn of haar moedertaal leert. Dat wil zeggen ‘leren door middel van onderdompeling’, door veel te luisteren en na te zeggen. Het programma gebruikt hier stemmen van native speakers Spaans (moedertaalsprekers) en foto’s voor voor het overbrengen van de betekenis van nieuwe (Spaanse) woorden. Er is een spraakherkenningsprogramma dat de Spaanse uitspraak registreert en daar een schematische weergave van maakt. Dit maakt het mogelijk voor een student om zijn of haar uitspraak van de nieuwe taal met die van een moedertaalspreker Spaans te vergelijken. Door de voorbeeldstem wat minder snel te laten praten en daarna veel na te spreken, kan uitspraakverbetering behaald worden.

Voor de schrijfvaardigheid Spaans zijn er dictee-oefeningen. De software van de methode controleert de Spaanse grammatica en de spelling en wijst op taalfoutjes met de mogelijkheid om de taalfoutjes te corrigeren.

Het programma van Rosetta Stone omvat eveneens leesteksten. Deze gaan over dagelijkse onderwerpen, ideeën en activiteiten.

Populariteit

De Rosetta Stone-methode wordt wereldwijd veel toegepast en niet door de minsten. Onder meer het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse zaken en de NASA gebruiken de methode van Rosetta Stone. De methode van Rosetta Stone wordt in Nederland toegepast door een aantal ministeries en verschillende universiteiten en hogescholen, alsook door een aantal internationaal opererende bedrijven.

Voor- en nadelen van de Rosetta Stone methode

De methode van Rosetta Stone is erg makkelijk om in te zetten en de lerende kan de methode op elk moment inzetten. De studenten bepalen zelf welke onderdelen meer of wellicht minder aandacht nodig hebben. Veel studenten vinden het plezierig om de methode van Rosetta Stone te gebruiken. Voor scholen kan Rosetta Stone een oplossing zijn bij een gebrek aan docenten. Een minpunt van de methode is dat er geen trainer is die studenten motiveert of wat extra’s kan bieden.

De Pimsleur methode

Bedacht door wie en wanneer

De Pimsleur taalcursussen zijn ontwikkeld door Dr. Paul M. Pimsleur; een Amerikaans taalkundige. De eerste Pimsleur taalcursus was een cursus Grieks, die Pimsleur in 1963 op de markt bracht.

Kenmerken van de Pimsleur methode

De Pimsleur-methode is een computerprogramma om vreemde talen (bijvoorbeeld Spaans) te leren.

De taalcursus van Pimsleur bestaat uit zinnen/dialogen die door lerenden worden nagesproken en weer herhaald. De Spaanse zinnetjes zijn ingesproken door native speakers (moedertaalsprekers). De cursus van Pimsleur is gebaseerd op herhaling, anticiperen, woordenschat en herhaling. De les van de cursus omvat een audio-opname van een half uur die nieuwe woordenschat en structuren bevat in het Spaans. De methode van Pimsleur legt de grammaticale structuur van het Spaans niet uit maar biedt deze aan via uitbreiding van, en variaties op, deze zinnen.

Pimsleur heeft onderzoek gedaan naar het meest optimale interval waarin geleerde informatie van het kortetermijngeheugen overgaat naar het langetermijngeheugen. In de taalcursussen van Pimsleur is dit (gemiddelde) interval verwerkt.

Populariteit

De Pimsleur cursussen worden onder meer gebruikt door Amerikanen en de ervaringen lopen uiteen. In het algemeen zijn lerenden tevreden over de aangeleerde uitspraak van het Spaans.

Voor- en nadelen van de Pimsleur methode

Als uitspraakverbeteraar werkt de methodiek van Pimsleur zeer goed doordat de insprekers van de zinnen native speakers (moedertaalsprekers) zijn en op een natuurlijke wijze in een normaal tempo Spaans spreken.

Het feit dat er niets wordt uitgelegd, is een minpunt van de methode van Pimsleur. De gebruikers leren geen bouwstenen om zelf een Spaanse zin te maken, maar moeten het met duizenden voorbeeldzinnen doen die uit het hoofd worden geleerd.

De Michel Thomas methode

Bedacht door wie en wanneer

De Michel-Thomas-methode is, niet verwonderlijk, bedacht door Michel Thomas (geboren als Moniek Kroskof); een genaturaliseerde Amerikaandie oorspronkelijk in Polen is geboren. Kort na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde hij zijn methode in een eigen taleninstituut in Beverly Hills in Los Angeles, die beroemdheden zoals Barbra Streisand, Emma Thompson, Diana Ross, Mel Gibson, Bob Dylan en Pierce Brosnan tot zijn klantenkring kan rekenen.

Kenmerken van de Micheal Thomas methode

Het principe van Michel Thomas was dat iemand alleen kan leren leren als hij of zij vrij is van stress. Hij begon met de studenten duidelijk te maken dat ze zich geen zorgen hoefden te maken dat ze iets zouden vergeten.

De taalcursussen van Michel Thomas zijn audiolessen (Spaans), ingesproken door twee acteurs; een mannelijke acteur en een vrouwelijke acteur. De setting is bij Michel Thomas een virtuele klas, waarbij de student de derde student is. Hij of zij luistert met de les van de stemacteurs mee. Als een vraag aan de acteurs gesteld wordt, is het de bedoeling dat de cursisten op pauze drukken en eerst zelf de vraag beantwoorden. Er wordt geen huiswerk gegeven en er hoeft niet uit-het-hoofd te worden geleerd. Bij de methode wordt de les in delen opgebouwd en Spaanse lesstof die nieuw is, wordt afgewisseld met Spaanse lesstof die al bekend is. Bij de Michel Thomas-methode is de uitleg steeds in het Engels. Er wordt op eventuele verbanden tussen de talen gewezen. Er wordt ook grammaticale uitleg gegeven. Bij de methode van Michel-Thomas wordt makkelijke stof eerst aangeleerd, moeilijkere stof wordt pas aangeboden nadat de lerende het voorgaande heeft begrepen en geleerd. Naast Spaanse woorden en zinnen worden eveneens bouwstenen geleerd. Hiermee kan de lerende zelf zinnen construeren. Ook maakt de leermethode gebruik van flashcards waarmee lerenden zelf hun woordenschat Spaans kunnen toetsen en online oefeningen kunnen maken om hun eigen voortgang te kunnen meten.

Populariteit

Veel studenten vinden de methode van Michel Thomas fijn om mee te werken en ze zijn tevreden over de uitleg van de structuren van het Spaans. Studenten die al wat verder zijn met de taal, vinden de cursussen wat minder leerzaam.

Voor- en nadelen van de Micheal Thomas methode

De cursussen trainen de uitspraak en de luistervaardigheid Spaans op een efficiënte wijze en zijn zeer toegankelijk. Het feit dat de cursussen Spaans niet in schrijfvaardigheid voorzien, kan als een minpunt worden gezien. Ook is er geen echte interactie doordat de methode van Michel Thomas een audiocursus betreft.

De Assimil methode

Bedacht door wie en wanneer

Assimil is een Frans bedrijf, opgericht door polyglot en schrijver Alphonse Chérel in het jaar 1929. Dit bedrijf maakt taalcursussen en publiceert deze. Hun eerste boek was Anglais sans Peine.

Kenmerken van de Assimil methode

Letterlijk betekent ‘assimileren’: ‘mengen met, opgaan in de groep’, wat wel wat hooggegrepen voor een taalcursus (zoals Spaans) is. De Assimil-taalcursussen zijn zelfstudielessen die bestaan uit een lesboek Spaans, audio-CD’s alsook een USB-stick. De lerende werkt idealiter ruwweg twintig minuten per dag.

De lessen van Assimil bestaan uit verschillende Spaanse dialogen die worden beluisterd, nagesproken en gelezen. Hihiernaast staat de Spaanse vertaling, samen met grammaticale uitleg. Om de uitspraak Spaans te oefenen, maakt de Assimil-methode gebruik van zinnen die door native (moedertaal) speakers zijn ingesproken en die de lerende daarna dient te herhalen. De opbouw is van receptief naar productief: tijdens de eerste les wordt nog geen taalproductie van de gebruikers verwacht; dit komt pas na ruwweg vijftig lessen.

Populariteit

De cursussen van Assimil zijn populair. De taalcursussen zijn relatief voordelig en het aanbod aan verschillende talen is groot.

Voor- en nadelen van Assimil

Het voordeel van de methode van Assimil is dat de cursist Spaans op zijn of haar eigen tempo kan leren wanneer dit het beste past. Het nadeel hierbij is, wat geldt voor alle computertaalcursussen, dat de gebruikers aan zichzelf zijn overgeleverd. Er is geen taaltrainer Spaans om de lerende te motiveren of te begeleiden.