Cursus Spaans Tilburg

Audio-Lingual Method (ALM) (Army Method/New Key)

Bedacht door wie en wanneer

De audiolinguale methode was al in de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw ontwikkeld in Engeland en Amerika, onder andere door de Amerikaanse taalkundige Leonard Bloomfield. Ten tijde van de Tweede Wereldoorlog werd het noodzakelijk om de (Amerikaanse) soldaten van elementaire verbale communicatieve vaardigheden te voorzien. Door de invloed van het leger werd de audiolinguale methode ook wel bekend als de ‘legermethode’.

Kenmerken van de Audio-Lingual Method (ALM)

De audiolinguale methode kan als een antwoord op de grammatica-vertaalmethode worden beschouwd. Een nieuw verschijnsel was dat de taalles volledig plaatsvond in de doeltaal (bijvoorbeeld Spaans). Kunnen spreken en luisteren (in het Spaans) zijn de belangrijkste vaardigheden en (Spaanse) grammaticale structuren worden geleerd met behulp van mondelinge structuuroefeningen. Het doel is om vrijwel zonder fouten Spaans te leren spreken en verstaan, wat begint met leren naspreken. Het middel hiervoor is herhaling; er wordt gewerkt met drills om Spaanse zinnen en structuren goed aan te leren, zodat reacties spontaan en automatisch gaan worden. De trainer Spaans kan zo bijvoorbeeld een bepaalde zin tien keer herhalen om daarna een nieuw Spaans woord of meerdere nieuwe Spaanse woorden toe te voegen Bij de audiolinguale methode wordt veel in zogenaamde talenpractica gewerkt, waar studenten Spaans een koptelefoon dragen en naar zinnen luisteren en deze naspreken. Geschreven Spaans wordt pas aangeboden wanneer het mondelinge Spaans al vertrouwd is geworden. Er wordt wel gebruikgemaakt van afbeeldingen om nieuwe Spaanse woorden te introduceren.

Populariteit

In Nederland werd de methode pas geïntroduceerd omstreeks 1970 toen de Mammoetwet van kracht werd. Al snel waren er bezwaren tegen de saaie drills. De techniek gaf wel eens problemen, waardoor de talenpractica al gauw in onbruik raakten. In plaats van de talenpractica werden de voor mondeling gebruik bedoelde structuuroefeningen schriftelijk gemaakt. Leerboekenschrijvers wonnen weer aan populariteit en boden zoals gebruikelijk expliciete grammaticaregels aan. Toch liet de audiolinguale methode sporen na. Het was nu alom aanvaard dat het bij het leren van een taal (zoals Spaans) niet om het uit het hoofd leren van de regels van de (Spaanse) grammatica gaat, maar om het gebruik van de grammatica. Luistervaardigheid (Spaans), die vóór de jaren zeventig voor het merendeel van docenten niet bestond, was ontdekt.

Voor- en nadelen van de Audio-Lingual Method

De audiolinguale methode is effectief voor studenten Spaans die beginnen. De juiste uitspraak Spaans wordt vanaf het begin aangeleerd. De audiolinguale methode is docentgestuurd waardoor deze een vlotte en efficiënte overdracht van kennis kan bieden. Ook bij grotere groepen kan de methode worden gebruikt.

Tegelijk is dit docentgestuurde aspect een nadeel; er wordt geen eigen inbreng van de studenten verlangd. Hierdoor dreigt het gevaar van passiviteit en onvoldoende motivatie en betrokkenheid. Een ander bezwaar is dat de geoefende drills niet zo gemakkelijk in levend taalgebruik Spaans om te zetten zijn.

GoldList Method (GLM)

Bedacht door wie en wanneer

Polyglot David J. James, alias Viktor Dmitrievitch Huliganov of Uncle Davey ontwikkelde de GoldList Method (‘gouden lijst-methode’).

Kenmerken van de GoldList Method (GLM)

Deze GoldList Method is een leermethode om woorden of zinnen (bijvoorbeeld in het Spaans) te leren op een zodanige wijze dat ze plaatsnemen in het langetermijngeheugen van de lerende. Deze GoldList-methode werkt middels zelfgeschreven woordenlijsten (Spaans) die worden herhaald na verloop van tijd. Deze Spaanse zinnen of woorden op de woordenlijst worden hardop gelezen door de student. De bedoeling is niet om de woorden en/of zinnen uit het hoofd te leren, maar dit gaat automatisch door de blootstelling. Bij de GoldList-methode wordt de woordenlijst telkens bijgewerkt; Spaanse woorden die aangeleerd zijn, worden van de lijst gehaald. Die Spaanse woorden die nog altijd problemen opleveren, blijven op de lijst op de woordenlijst staan.

Populariteit

Aanhangers van de GoldList Method stellen dat deze woorden op de woordenlijst en zinnen in het Spaans spontaan in het langetermijngeheugen van de student worden opgeslagen, iets dat door veel geheugenwetenschappers bestreden wordt. Volgens deze geheugenwetenschappers wordt (taal)kennis in het algemeen onthouden als deze kennis ook van betekenis en relevant is voor de lerende. Voor Spaanse woorden die van betekenis en relevant zijn voor de student, kan de GoldList-methode goed functioneren.

Voor- en nadelen van de GoldList Method

Voor studenten die bij bijvoorbeeld Post-its^® baat hebben als geheugensteun zou deze GoldList Method goed kunnen werken. Doordat het fysieke gedeelte van het geheugen door het schrijven aangesproken wordt en meewerkt, werkt het met de hand schrijven effectiever dan typen of, redelijk zinloos: een foto maken. Een minpunt is het gebrek aan context. Talen zijn veel meer dan een reeks losse woorden en/of zinnen. Bovendien is de GoldList-methode bijzonder tijdrovend; er dienen steeds met de hand geschreven lijsten te worden aangemaakt.

De Natural Method

Bedacht door wie en wanneer

De Natural Method, ook wel de Natural Approach (de ‘natuurlijke aanpak’) genaamd, is ontwikkeld in 1983 door Tracy Terrell en Stephen Krashen.

Kenmerken van de Natural Method

De Natural Method is op op een natuurlijke manier taalverwerving (van bijvoorbeeld Spaans) gericht. Op de wijze waarop iemand als kind zijn of haar moedertaal leerde spreken, probeert de methode het Spaans aan te leren. Op die manier leert iemand onbewust eveneens de taalregels van het Spaans van het Spaans. Hiervoor wordt alleen het Spaans gebruikt met de nodige visuele hulpmiddelen. Er wordt gestreefd naar een stressvrije leeromgeving. De lerenden worden blootgesteld aan een aanzienlijke hoeveelheid begrijpelijke input. De taalproductie Spaans wordt niet geforceerd, maar mag spontaan ontstaan. De nadruk ligt op communicatie en minder op de correctie van vormfouten en expliciete Spaans grammatica.

De leermethode is het meest effectief als de lerende in het Spaans wordt ondergedompeld. De activiteiten die in het Spaans worden aangeboden, moeten stimulerend zijn, om te zorgen dat de lerende van de ervaring kan genieten.

De Natural Method leermethode lijkt veel op de Directe Methode. De methoden gaan beide uit van het idee van natuurlijke taalverwerving; het verschil tussen deze twee methoden is dat de Directe Methode meer focus op de praktijk legt en de Natural Method meer op blootstelling aan taalinput en het verminderen van spreekangst.

Populariteit

Het is veelvuldig aangetoond dat onderdompeling zeer effectief is. Omdat de Natural Approach betrekkelijk eenvoudig is om te begrijpen, is de methode een populaire manier van lesgeven onder taaldocenten Spaans. Maar er is ook kritiek op de natuurlijke aanpak. De leermethode richt zich vooral op het impliciet aanleren van de Spaanse grammatica. Lerenden zouden inderdaad leren communiceren, maar blijven steken in een wat gebrekkige, vereenvoudigde versie van de taal door onvoldoende kennis van de grammatica.

Voor- en nadelen van de Natural Method

Het wordt prettig gevonden om op een natuurlijke manier Spaans te leren. Studenten krijgen de mogelijkheid een persoonlijke band met het Spaans te creëren. Doordat de studenten niet ‘uit het hoofd hoeven te leren’, blijft het geleerde langer onthouden.

Een nadeel kan zijn dat het langer duurt voor er resultaat geboekt wordt, omdat er bijna geen druk op de taalproductie ligt. Ook bereidt de methode studenten niet per se op een bepaald Spaans examen voor.

Structurele Aanpak

Bedacht door wie en wanneer

De ‘Structurele Aanpak’ (Engelse benaming: Structural Approach; ‘SA’) is in de jaren 50 door Charles Fries, oprichter en directeur van de English Language Institute aan de Universiteit van Michigan en één van zijn studenten Robert Lado ontwikkeld.

Kenmerken van de Structurele Aanpak (SA)

De Structurele Aanpak is een taalverwervingsmethode die als doel heeft om studenten vertrouwd te maken met de grammaticale en fonologische structuren van de taal (bijvoorbeeld het Spaans). Het beheersen van deze structuren is volgens de Structurele Aanpak effectiever dan de verwerving van woordenschat Spaans. Bij de Structurele Aanpak draait het om het herkennen en kunnen toepassen van bepaalde samenstellingen van Spaanse woorden en groepen woorden in de correcte woordvolgorde. De vaste combinaties worden in reële situaties met behulp van dramatisering, visualisatie, handelingen en gezichtsuitdrukking aangereikt aan de student. De structuren die het meest gebruikt worden, worden als eerste aangeboden. Mondelinge vaardigheid Spaans (luisteren en spreken) wordt hierbij in eerste instantie gebruikt; lezen en schrijven volgen daaruit. Bij het aanleren en verbeteren van de productieve vaardigheid Spaans (spreekvaardigheid en schrijfvaardigheid), krijgt de grammatica een grote plek. Andere benamingen voor de Structurele Aanpak zijn de Structural-Situational Approach (structurele-situationele benadering) en de Structural-Oral-Situational Approach (structurele-mondeling-situationele benadering).

Populariteit

De Structurele Aanpak werd in de jaren vóór 1970 op grote schaal gebruikt voor het geven van Engelse les in Engelssprekende landen, de voormalige Britse koloniën en in Maleisië.

Voor- en nadelen van de Structurele Aanpak

Een structurele aanpak heeft als sterke kant dat studenten het Spaans op een nauwkeurige wijze leren. De lerende krijgt inzicht in de Spaanse grammatica leert in welke situatie bepaalde bepaalde Spaanse woorden of woordcombinaties wel of niet passend zijn. De methode van de Structurele Aanpak gebruikt alledaagse taal. De Structural Approach heeft ook nadelen. De manier van werken is behoorlijk tijdverslindend en zorgt niet direct voor een succeservaring. De inbreng van lerenden zelf is beperkt; het is niet echt creatief.

Communicatief taalonderwijs (Engels: Communicative Language Teaching; CLT)

Bedacht door wie en wanneer

Communicatief taalonderwijs (In het Engels: Communicative Language Teaching, afgekort: CLT), ook ‘De Communicatieve benadering’ (In het Engels: Communicative Approach, afgekort: CA) genoemd, ontstond in de jaren 60 van de vorige eeuw onder invloed van ideeën van Noam Chomsky, die de nadruk legde op competenties bij het leren van een vreemde taal. Amerikaans taalkundige Dell Hymes was in het jaar 1966 de grondlegger van het concept communicatieve vaardigheden.

Kenmerken van Communicatief taalonderwijs (CLT)

Het communicatief talenonderwijs is gestoeld op de gedachte dat interactie het uiteindelijke doel is bij het leren van een vreemde taal (zoals Spaans).

De studenten leren met gebruik van CLT-technieken het Spaans in de praktijk te brengen door de interactie met de docent Spaans alsook onderling. Teksten, geschreven in het Spaans of ander materiaal uit het dagelijks leven en/of de werkomgeving worden gebruikt. Het Spaans wordt zowel tijdens en ook buiten de les gebruikt.

Studenten praten over persoonlijke gebeurtenissen met medestudenten en de docent Spaans draagt onderwerpen aan buiten het domein van de traditionele grammatica, om de taalvaardigheid Spaans in verschillende realistische situaties te oefenen. Spaanse grammatica wordt inductief geleerd, dat wil zeggen aan de hand van de praktijk, van waaruit de regel volgt.

Bij communicatief taalonderwijs is de docent Spaans echt een trainer, die de lerende leert om te communiceren in het Spaans.

Populariteit

In de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw werd het communicatief taalonderwijs heel populair, deels doordat de traditionele taalonderwijsmethodes geen groot succes bleken. Binnen een verenigd Europa was er meer behoefte om vreemde talen te leren door middel van een methode die direct kon worden toegepast.

Voor- en nadelen van Communicatief taalonderwijs

Het communicatief taalonderwijs (CLT) heeft veel voordelen. Lerenden ‘kunnen’ al snel ‘iets’ in het Spaans; het is studentgericht en functioneel. Omdat authentiek materiaal wordt gebruikt, leren studenten de Spaanse woorden die zij nodig hebben. CLT is efficiënt. Voor de lerenden is het stimulerend doordat zij snel succeservaringen hebben. Er mogen fouten worden gemaakt; de taalvaardigheid wordt al doende geleerd en geperfectioneerd. Een nadeel van de communicatieve benadering is dat voor grammatica, vocabulaire dat niet meteen toepasbaar is en uitspraak minder aandacht wordt besteed. De planning en de voorbereiding vragen veel tijd van de trainer en vereist een actieve deelname van de student. Deze manier van een taal leren, is voor sommige studenten lastig of ongewoon, afhankelijk van de achtergrond. De methode Communicatief taalonderwijs traint vaardigheden; hierbij gaat het om de functie en niet zo zeer om de vorm en het biedt dan ook geen samenhangend geheel.

Grammatica-/vertaalmethode (GVM) (Engels: Grammar-Translation Method; GTM)

Bedacht door wie en wanneer

Het taalonderwijs was in de 18^de en de 19^de eeuw vooral gericht op praktisch taalgebruik. Er word geleerd om gebruiksklare zinnetjes, dialogen, idiomatische uitdrukkingen, lijsten met woorden etcetera na te spreken, uit het hoofd te leren en vervolgens op te zeggen. Dit werd anders gedaan door Johann Valentin Meidinger; een Duitse docent Frans en Italiaans. Hij ontwikkelde een leermethode waarbij de grammatica van de taal centraal stond rond 1783. Meidinger wordt als de grondlegger beschouwd van de zogenaamde grammatica-vertaalmethode (In het Engels: Grammar-Translation Method, afgekort GTM).

Kenmerken van de Grammatica-/vertaalmethode (GVM)

Deze methode was op het onderwijs in het Latijn gestoeld; de taal van wetenschap, cultuur en religie. Het onderwijs in het Latijn was vanzelfsprekend op geschreven teksten van de klassieke schrijvers gericht en geheel op het vertalen en de grammatica (van bijvoorbeeld Spaans) gericht. Deze aanpak werd beschouwd als wetenschappelijk en degelijk. De Grammatica-vertaalmethode gaat van de analyse uit van taalvormen en taalstructuren (van bijvoorbeeld Spaans) waarbij lerenden zelf inzicht ontwikkelen. Bij de Grammatica-vertaalmethode zijn de lees- en schrijfvaardigheid Spaans dus belangrijk. Literatuur, vertalen en uit het hoofd leren van woordenlijsten krijgen de nadruk. De docenten dragen kennis Spaans over, de student memoriseert.

Populariteit

Alhoewel reeds sinds halverwege de negentiende eeuw ook tegengeluiden te horen waren, heeft tot vrij recent de grammatica-/vertaalmethode een grote invloed op het talenonderwijs gehad.

Voor- en nadelen van de Grammatica-/vertaalmethode

Aan personen voor wie het een uitdaging is om dingen uit het hoofd te leren, vormt de grammatica-/vertaalmethode vormt een aardige mentale training. De methode biedt eveneens inzichten in de structuur van het Spaans, vanwege de nadruk die gelegd wordt op de grammatica.

De keerzijden zijn echter talrijker dan de positieve kanten. De grootste keerzijde is dat de luister- en spreekvaardigheid Spaans bij de methode ver achterblijft, waardoor de taal zelfs na jaren studie zelden mondeling toegepast kan worden. Deze methode staat ver van het dagelijks gebruik van de Spaanse taal af, ook in de context die wordt aangeboden, omdat het meestal om literair taalgebruik gaat. Bij het werken in groepen geeft de methode niet de mogelijkheid tot differentiatie of tot een eigen creatief proces voor de studentenn. De lerende is alleen toehoorder en uitvoerder.

Onderdompeling (Engels: immersion)

Bedacht door wie en wanneer

Onderdompeling (In het Engels: language immersion) wordt over de hele wereld gebruikt sinds de jaren 70, en dan met name op middelbare scholen waarbij een schoolvak (zoals wiskunde) in de vreemde taal wordt gegeven. In Nederland is ‘onderdompeling’ bekend als de leermethode die gebruikt wordt bij bijvoorbeeld Taleninstituut Regina Coeli in de provincie Brabant, ‘de nonnen van Vught’. De methode is daar in 1963 ontstaan met Franse nonnen die Franse taalles aan welgestelde dames uit Vught gaven.

Kenmerken van onderdompeling

Onderdompeling zorgt ervoor dat degene die de taal (zoals het Spaans) leert, direct vanaf het eerste moment door de te leren taal wordt omgeven. Alle instructies vinden plaats in de doeltaal (Spaans); in het begin langzaam en met veel herhalingen, later op een meer natuurlijke manier. De studenten worden ook vanaf het begin uitgedaagd om in het Spaans te spreken. Er wordt met rollenspellen en simulaties gewerkt. Op scholen die werken met onderdompeling, wordt vaak de omgeving in de stijl van het land van de Spaanse taal ingericht om een situatie te creëren alsof lerenden in Spanje zijn. De studenten oefenen één-op-één of in kleine groepjes met Spaans spreken. Een andere manier om een taal te leren door middel van onderdompeling, is daadwerkelijk naar Spanje te reizen en daar in een gastgezin te verblijven.

Populariteit

Onderdompeling wordt gezien als een zeer goede methode om vreemde talen te leren. Vooral de mondelinge taalvaardigheid Spaans kan op deze manier zeer goed worden ontwikkeld.

Voor- en nadelen van onderdompeling

Doordat de methode vrij intensief is, is het grote voordeel dat deze methode snel resultaten laat zien. Omdat de student wordt erdoor omgeven, is de leermethode een kwestie van ‘sink or swim’; hij of zij moet wel in het Spaans gaan communiceren. In principe zijn de studenten 24 uur per dag Spaans aan het leren. Door samen te oefenen in groepen wordt de sociale interactie versterkt. Studenten ervaren dit als motiverend.

Dat de bereikte resultaten niet altijd wordt vastgehouden, is een nadeel van de leermethode. Als studenten in een vrij korte tijd Spaans leren, door in Spanje te zijn of door te zijn ondergedompeld in een kunstmatig gecreëerde omgeving, maar vervolgens weer overgaan tot de orde van de dag, is de kans groot dat het nieuw geleerde relatief snel wegzakt. Een ander minpunt kan zijn dat een dergelijke taaltraining Spaans nogal intensief is. Niet iedereen heeft genoeg conditie om deze manier van leren vol te houden.

Suggestopedie (Suggestopedia)

Bedacht door wie en wanneer

Suggestopedia is een (taal)leermethode die uit de jaren 70 van de vorige eeuw stamt. De leermethode is ontwikkeld door de Bulgaarse psychotherapeut Georgi Lozanov.

Kenmerken van Suggestopedie

Suggestopedie is gebaseerd op de kracht van de suggestie. Positieve suggestie is volgens Lozanov een voorwaarde om (vreemde talen; bijvoorbeeld Spaans) te kunnen leren. Een ontspannen sfeer en een wederzijds vertrouwen tussen de lerende en de docent (Spaans) zijn hiervoor van essentieel belang. Hiervoor is de voorwaarde dat de lerende zich veilig voelt en ontspannen is. Om dit te kunnen bereiken, was een leslokaal met een rijopstelling uit den boze. In de les zaten lerenden in comfortabele stoelen die in een halve cirkel waren opgesteld en er werd altijd muziek in de les gedraaid. De methode zoals Lozanov die beoogde, bestond uit het voorlezen van teksten, op de achtergrond werd klassieke muziek gespeeld of waren natuurgeluiden te horen. Er bestonden woordenlijsten bij deze teksten en opmerkingen over de (Spaanse) grammatica. Het voorlezen gebeurde met veel expressie in stem alsook gebaren. Zo werd de student verleid om te luisteren en hij of zij kon de nieuwe (Spaanse) woorden gemakkelijk begrijpen en opnemen. Er was veel aandacht tijdens de lessen voor cultuur en kennis over het land van de doeltaal (Spanje). Er werden rollenspellen gespeeld en er werden bijvoorbeeld ook (Spaanse) streekgerechten bereid en geproefd.

Populariteit

De leermethode Suggestopedia was omstreden en de leermethode is in de vergetelheid geraakt. Sommige elementen worden nog steeds toegepast, zoals het gebruikmaken van stemexpressies en gebaren bij het lezen van teksten.

Voor- en nadelen van Suggestopedie

De methode van Suggestopedia creëert een veilige en ontspannen sfeer in de les, waardoor de studenten minder last zullen hebben van frustratie of faalangst. Voor een immigrant kan deze sfeer aan een positieve associatie met het nieuwe thuisland bijdragen. Muziek werkt vaak motiverend en draagt muziek bij aan betere leerprestaties. Dat de student gestimuleerd wordt om zich in te leven in de situatie en actief mee te doen, wat voor sommigen een nieuwe ervaring is, is een bijkomend voordeel van de leermethodiek. Tegelijkertijd is dit voor sommigen een keerzijde, want niet iedereen is hiertoe in staat. Ook kan muziek bij sommige studenten afleiden en zelfs verstorend zijn in tegenstelling tot stimulerend of ontspannend werken. Dat de verhouding taaldocent-student niet gelijkwaardig is, is een andere zwakke kant; alle inbreng komt van de Spaanse taaldocent waarbij de student steeds de ontvangende partij is.

Community Language Learning (CLL)

Bedacht door wie en wanneer

Community Language Learning, ook wel Counseling Language Learning
geheten, is ontwikkeld door de Amerikaanse priester en psycholoog Charles Curran in 1976.

Kenmerken van Community Language Learning (CLL)

Community Language Learning (CLL) is een methode om een taal te verwerven waarbij lerenden samenwerken om te bepalen welke aspecten van een vreemde taal zij willen leren. Deze methode baseert zich op de counseling-benadering waarbij de docent als counselor optreedt die de zinnen van de studenten parafraseert. De lerenden starten een gesprek. Als zij de taal (Spaans) nog niet genoeg machtig zijn, spreken zij in hun moedertaal. De trainer (Spaans) vertaalt en legt uit, waarna de studenten de uitingen van de trainer zo nauwkeurig mogelijk herhalen. Dit gesprek in het Spaans wordt opgenomen om nadien opnieuw te kunnen beluisteren.

De methode stimuleert gemeenschapsgevoel in de leergroep en ziet de interactie tussen de studenten als middel om het Spaans te leren. Er wordt geen leerboek Spaans gebruikt; het zijn de lerenden zelf die de lesstof bepalen met behulp van betekenisvolle gesprekken.

Populariteit

Het slagen van CLL hangt erg af van de expertise van de docent-counselor. Bij deze methode dient de taaldocent naast sociaal-cultureel kundig eveneens taalkundig te zijn onderlegd. Deze taaltrainer dient zowel het Spaans als de moedertaal van de lerende erg goed te beheersen om in staat te zijn om de taaluitingen van de lerende te vertalen. CLL kan prima werken wanneer deze correct wordt gebruikt. Voor grote groepen is de methode niet bruikbaar.

Voor- en nadelen van Community Language Learning

De methode biedt voor studenten een hoge mate van autonomie. Het analyseren van de eigen gesprekken vinden studenten vaak nuttig. De leergroep wordt vaak heel hecht, niet alleen tijdens de lessen Spaans, maar ook buiten de lessen. Door deze methode worden studenten zich veel meer bewust van de groepsgenoten, de sterke en zwakke punten en ze leren als een team te werken. Door het bespreken van de fouten en het evalueren van de les Spaans leren studenten veel. Deze correcties blijven vaak in het geheugen gegrift en worden zo onderdeel van de actieve woordenschat van de lerenden.

Een keerzijde van CLL kan zijn dat de docent niet sturend is, terwijl een aantal studenten wel sturing nodig heeft. Er is geen lesboek en er zijn geen toetsen Spaans. Het succes van de lessen is daardoor moeilijk te meten. Een aantal studenten wordt in hun Spaans spreken belemmerd wanneer zij opgenomen worden.

Lexicografische benadering (Engels: Dynamic Lexicographic Approach; DLA)

Bedacht door wie en wanneer

De Lexicografische benadering (Engels: Lexical Approach; LA) is een methode om talen te leren die door Michael Lewis in de jaren negentig van de vorige eeuw is ontwikkeld.

Kenmerken van de Lexicografische benadering (DLA)

De benadering gaat uit van de visie dat een belangrijk gedeelte van het leren van een taal (zoals het Spaans) bestaat uit het begrijpen en produceren van ‘lexicale eenheden’, brokjes taal die bestaan uit (Spaanse) woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen. De studenten verwerven al doende inzicht in patronen van het Spaans (de grammatica) en betekenisvolle groepen woorden. Zo leren ze hoe het Spaans ‘in het echt’ gebruikt wordt. In deze benadering neemt de woordenschat Spaans een grotere plaats in dan de Spaanse grammatica. Instructies zijn op situaties en Spaanse uitdrukkingen gericht die regelmatig voorkomen in dialoog. Voor interactie is aandacht maar ook voor i>exposure; voor de receptieve vaardigheden van de student (luisteren/begrijpen, lezen/begrijpen). Er bestaat veel mogelijkheid voor de student om zelfstandig de Spaanse taal te ontdekken.

Het is de rol van de trainer Spaans om voor voldoende input te zorgen en het faciliteren van het leerproces van de lerende.

Populariteit

Door de ideeën over taal van (onder meer) Michael Lewis zijn de leerboeken duidelijk veranderd in de laatste dertig jaar. Er is veel meer aandacht voor woordenschat die in chunks wordt aangeboden, in betekenisvolle brokjes. Iets waarnaar Michael Lewis streefde; de vergaande verandering in de manier waarop een vreemde taal wordt onderwezen, is echter uitgebleven.

Voor- en nadelen van de Lexicografische benadering

Door met ‘chunks’ (brokjes taal); met ‘echte’ taal te werken, leren studenten op een natuurlijke manier het Spaans te gebruiken. Er ontstaat souplesse in het het gebruik van het Spaans.

Dat de werkelijkheid altijd weer afwijkt van de geleerde taalsituaties, is de keerzijde. Een aantal lerenden heeft moeite om de taalpatronen zelf te leren herkennen en deze lerenden hebben meer aan een trainer Spaans die hen wegwijs maakt, dan aan een docent taal-facilitator.

Series Method

Bedacht door wie en wanneer

De Series method, ofwel ‘seriemethode van taalverwerving’ (Frans: La Méthode naturelle) is ontwikkeld door de Franse leraar François Gouin in het jaar 1880.

Kenmerken van de Series Method

Een serie van verbonden zinnen die eenvoudig te begrijpen zijn en weinig kennis van grammatica vereisen, is het uitgangspunt van de seriemethode (Engelse naam: The Series Method of language acquisition) van Gouin. Studenten leren zinnen op basis van een actie, zoals het huis verlaten in de volgorde waarin deze actie uitgevoerd zou worden. Deze reeksen of series behandelden onderwerpen als mens in de samenleving, leven in de natuur, wetenschap en beroep, ontwikkeld vanuit het verschil tussen objectief, subjectief en figuurlijk taalgebruik. De seriemethode van Gouin maakt geen gebruik van moedertaal. Het betreft een soort eentalige leermethode, die niet uitgaat van ‘vertalen’ en ‘uitleggen’ maar uitgaat van ‘demonstreren’ en ‘handelen’, waardoor lerenden vanzelf snel in de te leren taal (bijvoorbeeld het Spaans) gaan denken.

Populariteit

François Gouin’s ideeën over taalonderwijs waren bijzonder vooruitstrevend. Ondanks dat het een ongebruikelijke aanpak was, was de seriemethode van Gouin toch enige tijd een succes. De methode van Gouin werd echter overschaduwd door Berlitz’ Directe Methode.

Voor- en nadelen van de Series Method

François Gouin’s Series method ontwikkelt sterk de mondelinge vaardigheden Spaans en zorgt voor het opbouwen van een natuurlijke, harmonieuze en gelijkwaardige sfeer in de taalles.

Gouin’s taalmethodiek garandeert levendig onderwijs. Doordat het gebruikmaakt van visueel leermateriaal, zoals afbeeldingen, grafieken, enzovoort, wekt dit type onderwijs Spaans enthousiasme op van de studenten. Het leren werd tastbaar; iets wat geheel nieuw was. De leermethode maakt Spaanslerenden nieuwsgierig, dit werkt goed om het leergeheugen te ontwikkelen, druk om te presteren te verminderen alsook het zelfvertrouwen te verhogen. De communicatieve competenties Spaans van de studenten worden sterk gestimuleerd.

De seriemethode heeft als nadeel dat taal die wat meer abstract of subjectief wordt, moeilijk met beweging en expressie in één concrete ervaring kan worden gevangen. Een ander nadeel is de bewerkelijkheid voor de taaldocent, die een hele reeks aan series voor moet bereiden. Als derde punt is de Gouin-seriemethode vooral gericht op het mondelinge taalgebruik, terwijl het onderwijssysteem nog vaak draait om examens die de lees- en schrijfvaardigheden toetsen.

Task-Based Language Teaching (TBLT)

Bedacht door wie en wanneer

Task-Based Language Teaching (Taakgericht taalonderwijs) is ontwikkeld in de jaren 80 van de vorige eeuw. De grondleggers zijn de Indiase taalkundige professor N.S. Prabhu, de Amerikaanse hoogleraar Teresa P. Pica en de Britse hoogleraren Michael H. Long en Graham Crookes.

Kenmerken van de Task-Based Language Teaching (TBLT)

Het taakgericht taalonderwijs past binnen het Communicatief Taalonderwijs/een Communicatieve Benadering. Het principe erachter is dat het verwerven van de taal (zoals het Spaans) geen doel op zich is, maar een middel om specifieke taken uit te kunnen voeren. Lerenden krijgen motiverende taken aangeboden, waarvoor taalkennis (Spaans) nodig is. Om deze taken goed uit te voeren, is het nodig dat zij over taalregels en woordenschat van het Spaans beschikken. De taken zijn zaken uit het dagelijks leven, bijvoorbeeld e-mails schrijven, boodschappen doen, een drankje bestellen, met de klantenservice bellen of een krant lezen. De opdracht wordt in drie verschillende fasen verdeeld: vóór, tijdens en na de taak, waarbij de lerende zich eerst op de taak voorbereidt, vervolgens de taak uitvoert en tot slot erop terugblikt. Studenten dienen samen te werken om de taken uit te kunnen voeren. De taken moeten iets boven het niveau van de student Spaans liggen om leereffect te hebben.

Populariteit

Vanaf de vroege jaren negentig is taakgericht onderwijs erg populair geworden, zeker in het taalonderwijs. Het lijkt de meest praktisch bruikbare vorm te zijn voor het verhogen van de taalvaardigheden bij studenten (met name studenten in een achterstandspositie) in het lager en secundair onderwijs.

Voor- en nadelen van Task-Based Language Teaching

Het taakgericht taalonderwijs (Spaans) heeft duidelijke voordelen. Het is een activerende manier van werken, waarbij de studenten uitgedaagd worden om hun vaardigheden (Spaans) te gebruiken. Mits de taak goed bij de lerenden aansluit, is TBLT een op de persoon gerichte, efficiënte en relevante aanpak. De studenten komen op een dagelijkse, natuurlijke manier in aanraking met het Spaans en leren zo authentieke Spaanse woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen. Daarnaast leren studenten om samen met andere studenten Spaans te werken. Taakgericht taalonderwijs wordt door de studenten als motiverend en plezierig ervaren .

Als keerzijde kan van de methode genoemd worden dat de communicatie voorop staat en niet de correcte vorm van het Spaans, waardoor lerenden die niet heel precies leren.

De Dogme benadering (Engels: Dogme Language Teaching; Dogme ELT)

Bedacht door wie en wanneer

Scott Thornbury; een Nieuw-Zeelandse docententrainer en taalkundige op het gebied van taalonderwijs Engels bedacht Dogme Language Teaching/Dogme ELT in 2000. Deze methode wordt ook wel de ‘Dogmabenadering’ genoemd.

Kenmerken van de Dogme benadering (ELT)

Dogme Language Teaching (DLT) is geïnspireerd op ‘Dogme 95’. Dit was een beweging van een aantal Deense filmmakers waaronder filmregisseur Lars von Trier uit 1995. De deelnemers confirmeren zich bij het maken van films aan tien strenge regels (dogma’s). Deze tien dogma’s behelzen samen ‘de eed van zuiverheid’. Iets dergelijks is bij het Dogme-taalonderwijs aan de hand. De aanhangers van de Dogme Language Teaching streven naar een vorm van communicatief taalonderwijs die onbelast is door enig voorgedrukt materiaal. Het doel van de Dogme-methode is het beginnen van echte inhoudelijke conversaties over praktische items. Hierbij gaat het om communicatie als de inspirator van een taal leren (bijvoorbeeld Spaans). Deze leermethode is daarom een communicatieve aanpak van het onderwijs, die taalonderwijs wil bieden zonder het gebruik van lesboeken of andere lesmaterialen en zich in plaats daarvan op de communicatie tussen de studenten en de taaldocent richt. Het Dogme-taalonderwijs heeft tien dogma’s (uitgangspunten), net zoals de Dogme-beweging van de filmmakers.

Populariteit

Ondanks dat er niet veel onderzoek naar het succes van Dogme is geweest, gaat Scott Thornbury ervan uit dat de overeenkomsten met het taakgericht leren van een taal (zoals Spaans) suggereren dat Dogme waarschijnlijk voor vergelijkbare resultaten zorgt.

Voor- en nadelen van de Dogme benadering

Een pluspunt voor trainers Spaans is dat er nauwelijks voorbereiding voor nodig is. Dat studenten verantwoordelijk zijn voor het eigen leerproces, kan erg motiverend zijn. Voorspelbaar zijn de taallessen Spaans zo nooit. Dat garandeert spontane communicatie en de verveling krijgt geen kans. Tijdens een les volgens de Dogme-benadering is vrijwel elk onderwerp bespreekbaar. Dit zorgt ervoor dat de lerenden alert en betrokken blijven.

Als lerenden zo weinig bij de hand worden genomen door de taaldocent, kunnen ze zich daartegenover iets minder op hun gemak voelen. Niet alle docenten Spaans zijn flexibel genoeg voor deze manier van lesgeven. Een keerzijde kan zijn dat de studenten zich vaak dienen voor te bereiden op een bepaald examen Spaans, terwijl het niet zeker is dat de hiervoor benodigde stof wordt behandeld in de les.

Growing Participator Approach (GPA)

Bedacht door wie en wanneer

The Growing Participator Approach (GPA) is in 2007 ontwikkeld door Language consultants Angela en Greg Thomson.

Kenmerken van de Growing Participator Approach (GPA)

Deze GPA-methode is een alternatieve visie op het verwerven van een vreemde taal (zoals het Spaans). Het primaire uitgangspunt van de leermethode is dat taal en cultuur niet los van elkaar kunnen worden gezien. Het gaat bij GPA om veel meer dan alleen het leren van het Spaans; het doel is uitgroeien tot deelnemers aan het leven in de gastcultuur (van bijvoorbeeld Spanje). Daarom gebruikt GPA de term ‘groeiende deelnemer’ in plaats van ‘taallerende’ en ‘verzorger’ in plaats van ‘leraar of docent’. De GPA vertoont overeenkomsten met, en is deels gebaseerd op, de Natural Approach (natuurlijke aanpak) van Stephen Krashen en Tracy Terrell.

De GPA-benadering bestaat uit zes fasen van activiteiten. Deze activiteiten worden door de lerende met een verzorger uit Spanje uitgevoerd. Begrijpen gaat voor produceren. Spaanse woordenschat en cultuur krijgen de nadruk. Fase 1 is de hier-en-nu-fase. Deze fase duurt ongeveer 100 uur. In fase 1 concentreert de ‘groeiende deelnemer’ zich op luisteren en non-verbale feedback geven.

Fase 2 is de ‘verhaalopbouwfase’. Deze neemt ruwweg 150 uur in beslag en nu begint de deelnemer het Spaans ook te produceren. In fase 3 van de leermethode ligt de nadruk op ‘gedeelde verhalen’. Dit zijn verhalen die over dagelijkse gebeurtenissen gaan, verhalen die tussen culturen gedeeld worden en verhalen die over gedeelde ervaringen gaan. Fase 4 van de methode van de leermethode is de fase van het zogenaamde ‘diepe delen’. Tijdens deze fase beginnen de deelnemer en de verzorger meer diepgaande gesprekken te voeren over het leven in de Spaanse cultuur. In fase 5 van de methode beginnen de deelnemers zich op taalgebruik van moedertaalsprekers Spaans te richten aan de hand van televisie, films, nieuws en literatuur. Het Spaans dat voor het werk is vereist, wordt ook geleerd. Fase 6 van de leermethode is de ‘zelfvoorzienende groeifase’. Deze fase kent geen eindpunt. Hier gaat het om groei buiten de formele taalsessies Spaans om.

Populariteit

De methode van Thomson is nog vrij nieuw en er is nog vrij weinig bekend over het succes ervan. Deelnemers zijn vrij enthousiast over de methode.

Voor- en nadelen van de Growing Participator Approach

Met de GPA-benadering wordt een goede doorkijk op het proces van taalverwerving Spaans geboden. De zes afzonderlijke fasen van de leermethode bieden een duidelijk tijdsschema en haalbare doelen. Er wordt door de lerende niet alleen kennis van de Spaanse taal verworven, maar eveneens van de omgeving en de lerenden verwerven daarnaast een nieuw sociaal netwerk.

Dat voor iedere deelnemer of iedere groepje deelnemers een ‘verzorger’ moet worden gezocht die veel tijd wil investeren, is een minpunt van deze leermethode.

Shadowing Technique

Bedacht door wie en wanneer

De Shadowing technique, ook wel simpelweg Shadowing (‘schaduwen’) genoemd, is bedacht door de Amerikaanse taalkundige en polyglot Prof. Alexander Argüelles in de vroege jaren 2000.

Kenmerken van de Shadowing Technique

De techniek van Shadowing is een methode die taallerenden zelfstandig kunnen gebruiken om de intonatie (Spaans) en uitspraak te verbeteren en vloeiendheid in het spreken te verwerven. De techniek van Shadowing werkt eenvoudig: de lerende luistert naar een audio-opname, bij voorkeur een dialoog en herhaalt wat hij of zij hoort. Bij de methode is het niet belangrijk om de Spaanse tekst ook te begrijpen; in eerste instantie gaat het om de klanken van de te leren taal. Het luisteren en daarna herhalen wordt net zo veel geoefend tot het moment het soepel gaat en de student simultaan met de audio-opname Spaans kan spreken. Na enige tijd zal de student een transcript gebruiken om te kunnen lezen (en begrijpen) wat hij of zij gezegd heeft. Diverse lesboeken zijn geschikt voor deze techniek, zolang de boeken dialogen bevatten of stukken samenhangende tekst. De Spaanse audio-opnames dienen ideaal bezien wat boven het niveau van de lerenden te liggen. De ideale lengte is ruwweg één pagina, zonder kunstmatige pauzes en op natuurlijke snelheid. De aanbeveling van Alexander Argüelles is om te lopen tijdens het spreken, het liefst buiten, en niet te zitten, doordat fysieke bewegingen de opname van de taal (het Spaans) in het zenuwstelsel versterken. Dat de lerende minder snel wordt afgeleid als hij of zij in beweging is, is een bijkomende reden zodat het leren van de Spaanse taal veel effectiever gaat.

Shadowing heeft veel overeenkomsten met de audiolinguale methode uit de vorige eeuw, maar bij de audiolinguale methode werden grammaticale driloefeningen toegepast in plaats van dialoog of samenhangende tekst. Ook het simultaan spreken is verschillend aan Shadowing.

Populariteit

In de afgelopen jaren is veel onderzoek gedaan naar Shadowing waaruit blijkt dat de techniek zowel de uitspraak als de luistervaardigheid sterk verbetert. Maar ook het algemene begrip van het Spaans wordt vergroot.

Voor- en nadelen van de Shadowing Technique

Shadowing heeft als praktisch pluspunt dat de methodiek in een groep lerenden kan worden toegepast, waarbij elke deelnemer individueel actief aan de methodiek leren is. Het rendement van Shadowing is hoog.

De keerzijde van de Shadowing-techniek is dat lerende het soms wat saai kan kunnen vinden om dezelfde Spaanse tekst te blijven herhalen. Het kiezen van de tekst is dus heel belangrijk.

Total Physical Response (TPR^®)

Bedacht door wie en wanneer

De Amerikaanse psycholoog James Asher ontwikkelde de taalverwervingsmethode Total Physical Response, ook wel TPR^® genoemd, in de jaren 60 van de vorige eeuw.

Kenmerken van Total Physical Response (TPR^®)

TPR^® is een methode om talen (bijvoorbeeld Spaans) te leren die uitgaat van het principe dat mensen leren door middel van beweging en handelingen. Al doende leert men, en wel op de manier zoals een kind de moedertaal leert. Ouders geven voortdurend opdrachten aan hun (jonge) kinderen en belonen hen als ze die uitvoeren (“kijk naar mama”, “goed zo”). “Pak de lepel”, “Mooi!”, “Trek je schoentjes maar aan”, enz.). In de eerste instantie is het de bedoeling dat het kind begrijpt wat de ouder zegt, het kind gaat in een later stadium verbaal reageren. Dus de luistervaardigheid Spaans is de basis, de spreekvaardigheid volgt daarna.

TPR^® past deze grondslagen van de moedertaalverwerving versneld toe bij het leren van het Spaans. De taaltrainer geeft op een vriendelijke en begrijpelijke wijze opdrachten, zoals: “pak het boek” en doet zelf de opdrachten voor; de studenten doen na. In het begin wordt nog niet verwacht van de studenten dat zij Spaans spreken; de studenten geven de taken in een later stadium. Taken die bekend zijn worden uitgebreid of deels veranderd.

TPR^® appelleert aan de beide hersenhelften door de combinatie van beweging en spraak. Het kost hierdoor minder moeite om iets te leren en de geleerde Spaanse taalkennis beklijft ook beter.

Populariteit

De methode van TPR^® wordt met name binnen het NT2-onderwijs gebruikt (Nederlands als tweede taal), zeker bij beginnende studenten en ook wel op de basisschool bij Engelse les. Maar middelbare scholieren of volwassenen werken eveneens met plezier met Total Physical Response en behalen goede resultaten.

Voor- en nadelen van Total Physical Response

De methode van Total Physical Response heeft veel voordelen. Doordat studenten veel begrijpelijke input in ‘chunks’ krijgen aangeboden (woorden die bij elkaar horen), krijgen zij snel begrip van de nieuwe taal. De leermethode zorgt voor een vlotte succeservaring. Dit bevordert het plezier in leren. Dit zorgt een stressvrij leerproces. TPR^® is in principe voor elke doelgroep geschikt, ongeacht welke achtergrond en leeftijd en de leermethode kan ook worden ingezet in grotere klassen. Het Spaans wordt direct in het langetermijngeheugen van de lerenden opgeslagen.

Dat niet elke taaluiting in TPR^®-opdrachten is uit te drukken, is de keerzijde van TPR^®. Hierdoor werkt de methode tot op een zeker taalniveau en is een andere methode nodig als aanvulling. Ook is de methodiek niet erg creatief. Studenten leren niet hun meningen, gevoelens en ideeën in het Spaans uit te drukken.

De Directe Methode (Engels: Direct Method; DM)

Bedacht door wie en wanneer

Eind jaren 80 van de negentiende eeuw bedacht de Duits-Amerikaanse linguïst Maximilian Delphinius Berlitz (geboren als David Berlizheimer) de Directe Methode. Deze methode wordt ook wel ‘de natuurlijke benadering’ genoemd. Deze methode is als antwoord op de dominante grammatica-vertaalmethode ontwikkeld.

Kenmerken van de Directe Methode (DM)

Er was een Reformbeweging rond het jaar 1900 met nieuwe ideeën dat het leren van talen zelfontdekkend en inductief moest zijn. Deze Reformbeweging betrof overigens niet alleen het leren van een taal, maar eveneens voeding, kleding, naturisme en natuurgeneeskunde. De mensen streefden, net als in de jaren 60 van de vorige eeuw, omstreeks 1900 naar meer natuurlijke manieren van leven en een bevrijding van keurslijven. In het taalonderwijs werd nu veel aandacht geschonken aan de ‘levende’, gesproken taal, waarbij grammatica meer inductief werd onderwezen, met behulp van voorbeeldzinnen. De taalregels moesten studenten hieruit afleiden. Veel mondelinge oefeningen en met meer aandacht kwamen er voor de uitspraak van de taal (zoals het Spaans). Het werd aangemoedigd de lerenden veel in het Spaans te laten praten. Het was ook nieuw dat de lessen in het Spaans gegeven werden. Er werd nadrukkelijk niet vertaald tijdens de taallessen. Aan de hand van plaatjes en voorbeelden werd de (Spaanse) woordenschat aangeleerd. Abstracte vocabulaire werd aangebracht door lerenden om ideeën te laten associëren.

Populariteit

Deze vernieuwingsgolf van begin twintigste eeuw ebde weg, mede onder invloed van de crises en oorlogen, om weer een andere vorm te krijgen in de jaren zestig.

Taleninstituten als Berlitz en Interlingua werken nog altijd met (een moderne vorm van) de Directe Methode.

Voor- en nadelen van de Directe Methode

Dat het een vrij natuurlijke manier is om Spaans te leren, is het belangrijkste pluspunt van de Directe Methode. Luisteren en spreken komen ruimschoots aan bod, waardoor de studenten zelfvertrouwen en vloeiendheid in het Spaans ontwikkelen. Deze methode heeft echter ook nadelen. Deze methode besteedt vrijwel geen aandacht aan de schrijfvaardigheid (Spaans) en ook weinig aandacht aan lezen in de doeltaal. Deze leermethode biedt voor studenten die verder meer gevorderd zijn in het Spaans te weinig uitdaging. Voor de langzaam lerende studenten is de Directe Methode eveneens niet heel bruikbaar, doordat de leermethode van een actieve inzet van de kant van de student uitgaat.

De Manesca-methode (Engels: Manesca Method)

Bedacht door wie en wanneer

In 1835 publiceerde Jean Manesca An Oral System of Teaching Living Languages Illustrated by a Practical Course of Lessons in the French through the Medium of the English (“Een mondelinge methode voor het onderwijzen van levende talen, aan de hand van een praktische cursus Frans door middel van het Engels”). In januari 2015 is An oral system of teaching living languages in herdruk gegaan.

Kenmerken van de Manesca-methode

Manesca gaat van hetzelfde principe uit als waar de ‘natuurlijke aanpak’ (Natural Approach) voor staat: de beste manier om talen te leren, is die waarop een kind zijn moedertaal leert. Een taal (zoals Spaans) leren dient veilig en gemakkelijk te zijn. Manesca wil om die reden niet met abstracte lijstjes of regels met Spaanse woorden werken die uit het hoofd geleerd dienen te worden.

De Manesca-methode geldt als de eerst bekende, volledige taalcursus. De Manesca-methode is op het werken met een groep lerenden en een trainer Spaans gebaseerd, die slechts één Spaans nieuw woord tegelijk introduceert. Bij elk woord hoort een bepaalde beweging. De lerenden herhalen vervolgens afzonderlijk het Spaanse woord en deze beweging. Door de herhaling onthouden de lerenden de Spaanse woorden, zonder dat uit het hoofd leren nodig is. Deze woorden worden stap voor stap zinnen en weer variaties op de Spaanse zinnen. De Spaanse spelling wordt in een later stadium met leesteksten aangeboden.

De Manesca-methode is al enkele jaren later overgenomen en aangepast door grammaticaschrijver en taaldocent de Duitse grammaticaschrijver en taaldocent Heinrich Gottfried Ollendorff en wordt ook wel de Ollendorff-methode genoemd.

Populariteit

Jean Manesca is twee jaar na de publicatie van zijn methode overleden. Zijn werk is door anderen opgepakt en verder ontwikkeld, onder andere door Ollendorff. Veel van de ideeën van Manesca zijn nog actueel en worden nog steeds gebruikt in het moderne vreemdetalenonderwijs.

Voor- en nadelen van de Manesca-methode

Het pluspunt van de Manesca- of Ollendorff-methode is de combinatie van spreken en bewegen, waardoor het fysieke geheugen wordt aangesproken en de geleerde stof gemakkelijker en langduriger kan worden onthouden. Wat daar ook aan bijdraagt, is het veelvuldige herhalen. Dat dit wat saai kan worden om dezelfde Spaanse woordjes en zinnen steeds te herhalen, kan een minpunt zijn.

Silent Way

Bedacht door wie en wanneer

The Silent way (‘de stille manier’) is ontwikkeld door de Egyptenaar Caleb Gattegno in 1963.

Kenmerken van de Silent Way

The Silent Way is een methode om een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren die gebruikmaakt van stilte als instructiemiddel. Gattegno’s methode gaat uit van de autonomie van de studenten en hun actieve deelname.

De taaltrainer Spaans gebruikt een combinatie van stilte en gebaren om de aandacht te trekken van de lerenden, reacties uit te lokken en ze aan te moedigen om fouten te corrigeren. De methode besteed veel tijd aan de uitspraak (Spaans).

Caleb Gattegno, die wiskundige was, vond het essentieel om taalles te geven op een manier die efficiënt voor de energievoorraad van zijn studenten was. Hij ontdekte dat het in verhouding weinig energie kost om een auditief of visueel beeld te onthouden, veel minder energie dan wanneer we proberen iets uit het hoofd te leren. Hij betoogde dat taaldocenten niet naar kennisoverdracht an sich zouden moeten streven, maar het bewustzijn dienen aan te spreken, omdat alleen het het bewustzijn het mogelijk maakt om iets te leren.

Gekleurde staven die voor allerlei verschillende dingen kunnen worden gebruikt, zijn één van de hulpmiddelen die The Silent Way van Gattegno hierbij gebruikt. Ook maakt de methodiek gebruik van Words in Colour. Words in Colour is een kleurenkaart voor klanken waarbij elke kleur voor een bepaalde klank van het Spaans staat, gekleurde woordgrafieken voor het werken aan zinnen en gekleurde grafieken die worden gebruikt voor het leren van de spelling.

Populariteit

Voornamelijk bij het aanleren van de uitspraak van het Spaans zijn Caleb Gattegno’s ideeën wel van betekenis geweest, hoewel The Silent Way in zijn oorspronkelijke versie niet veel wordt gebruikt.

Voor- en nadelen van de Silent Way

De sterke kant van de methodiek van Gattegno is dat zijn benadering voor lerenden niet-bedreigend is, die per slot van rekening als autonoom worden beschouwd. In principe is de docent Spaans dienstbaar aan de lerende, niet andersom. Met The Silent Way wordt het leren op een natuurlijke manier gestimuleerd. Door taallerenden een uitdaging te geven om nieuwe dingen te ontdekken, wordt het geleerde vaak goed verwerkt en onthouden. Fouten maken mogen, wat aan het leerproces bijdraagt.

Het kan een nadeel van de methode zijn dat sommige studenten wat meer begeleiding nodig hebben dan de methode voorstaat. Een lerende zou gefrustreerd kunnen raken door het gebrek aan input van de docent Spaans. Werken met kleuren en grafieken heeft als limiterende factor dat de nieuwheid er gauw af is. Hierdoor verdwijnt het effect van de methode.

TPR Storytelling

Bedacht door wie en wanneer

TPR Storytelling of ‘TPRS’ staat voor Teaching Proficiency through Reading and Storytelling. De TPRS-methode is door Blaine Ray ontwikkeld in 1990, een Amerikaanse docent Spaans, en is van de TPR-techniek (Total Physical Response) afgeleid.

Kenmerken van TPR Storytelling

TPRS is een taalverwervingsmethode die verhalen gebruikt om een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren. Het uitgangspunt is natuurlijke taalverwerving: de nieuwe taal leren zoals een kind zijn of haar moedertaal leert. Om dit te bereiken, worden de lerenden blootgesteld aan veel begrijpelijke input. Door de docent Spaans wordt een verhaal verteld waarin nieuwe Spaanse woorden diverse keren voorkomen. De verhalen zijn nooit te lang en interessant of humoristisch. Studenten ontspannen zich omdat de verhalen van de docent vrij gemakkelijk te begrijpen zijn. Zo worden Spaanse woorden en structuren vrijwel vanzelf opgeslagen in het langetermijngeheugen van de lerende. De taaldocent wijst de lerende op grammaticale fenomenen in het Spaans, zonder dat lerenden taalregels uit het hoofd hoeven te leren.

Na enige tijd zullen de lerenden ‘vanzelf’ Spaans gaan spreken en de Spaanse grammaticale structuren van de nieuwe taal nadoen. Dit is een natuurlijk proces. Samen met een groep van studenten een verhaal opbouwen, is een variant hierop. De docent Spaans schrijft hierbij eerst nieuwe woorden en structuren op een bord, met hun Spaanse vertaling, om daarna samen met de lerenden hiervan een verhaal te maken. Tot slot wordt het verhaal door de studenten naverteld. Lezen in het Spaans is een belangrijk onderdeel van TPR Storytelling, omdat dit zorgt voor inbreng. Schrijven in het Spaans volgt in een later stadium.

Populariteit

Er zijn veel onderzoeken gedaan die uitwijzen dat TPR Storytelling een succesvolle manier is om een vreemde taal te verwerven. Er zijn wel randvoorwaarden: de setting moet geschikt zijn en de taaltrainer moet ervoor getraind zijn.

Voor- en nadelen van TPR Storytelling

TPR Storytelling is een laagdrempelige wijze om Spaans te leren en de geleerde stof wordt goed onthouden. Omdat TPRS ook de creatieve intelligentie aanspreekt, is TPRS een breinvriendelijke leermethode. Het is prettig voor de student en het is niet moeilijk om de focus te behouden. Voor de lerenden werkt TPR Storytelling heel motiverend om zelf verhalen te verzinnen.

Dat TPRS veel voorbereiding van de docenten vraagt, is een minpunt.

De Rosetta Stone methode

Bedacht door wie en wanneer

De Rosetta Stone-methodiek is vernoemd naar de Steen van Rosetta, een steen die werd gevonden in Egypte met tweetalige teksten, door middel waarvan uiteindelijk de hiërogliefen zijn ontcijferd. Rosetta Stone is eveneens de naam van het softwarebedrijf dat de taalcursussen op de markt brengt. De eerste versie is uitgebracht in 1996.

Kenmerken van de Rosetta Stone methode

De Rosetta Stone cursus is een wijze om vreemde talen (bijvoorbeeld Spaans) te leren achter een computer. Deze taalcursussen zijn in meer dan dertig talen beschikbaar en ze zijn te volgen vanuit elk van deze talen.

De Rosetta Stone-methode is een communicatieve methode, die de manier imiteert waarop een kind de moedertaal leert. Dit wil zeggen ‘leren door onderdompeling’, leren door veel te luisteren en na te spreken. Rosetta Stone gebruikt hier stemmen van moedertaalsprekers (native speakers Spaans) alsook foto’s voor om de betekenis van nieuwe (Spaanse) woorden over te brengen. Er wordt gebruikgemaakt van een spraakherkenningsprogramma. Dit programma registreert de Spaanse uitspraak en maakt hier een schematische weergave van. Dit maakt het mogelijk voor de student om zijn of haar uitspraak te vergelijken met de uitspraak van native speakers (moedertaalsprekers Spaans). De uitspraak kan verbeterd worden door de voorbeeldstem minder snel te laten praten en de lerenden daarna veel na te laten spreken.

Voor de schrijfvaardigheden Spaans zijn er dictee-oefeningen. De software van de methode controleert de Spaanse grammatica en de spelling en geeft fouten aan met de mogelijkheid om deze fouten van de student te corrigeren.

Het programma biedt eveneens leesteksten. Deze leesteksten gaan over dagelijkse onderwerpen, activiteiten en ideeën.

Populariteit

De methode van Rosetta Stone wordt veelvuldig gebruikt wereldwijd en zeker niet door de minsten. Onder andere het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse zaken en de NASA maken er gebruik van. De methode van Rosetta Stone wordt in Nederland door een aantal ministeries en veel universiteiten en hogescholen en eveneens door een aantal internationaal opererende organisaties toegepast.

Voor- en nadelen van de Rosetta Stone methode

De methode is heel makkelijk om te gebruiken en de lerende kan de methode op ieder moment gebruiken. De student bepaalt zelf welke delen van de methode wat meer of minder aandacht kunnen gebruiken. Veel lerenden vinden het leuk om te werken met de methodiek. Voor scholen kan deze methode een oplossing zijn bij een gebrek aan docenten. Een nadeel kan zijn dat er geen taaltrainer beschikbaar is om de lerenden te motiveren of iets extra’s te kunnen bieden.

De Pimsleur methode

Bedacht door wie en wanneer

De taalcursussen van Pimsleur zijn ontwikkeld door Dr. Paul Pimsleur; een Amerikaans taalkundige. De eerste Pimsleur taalcursus was een cursus Grieks, die Paul Pimsleur introduceerde in 1963.

Kenmerken van de Pimsleur methode

De Pimsleur-methode is een Amerikaans computerprogramma om vreemde talen (bijvoorbeeld Spaans) te leren.

Deze cursussen van Pimsleur bestaan uit zinnetjes/dialogen die door de lerende worden nagesproken en vervolgens worden herhaald. Deze Spaanse voorbeeldzinnetjes zijn door native speakers (moedertaalsprekers) ingesproken. De cursussen van Pimsleur zijn op herhaling, anticiperen, woordenschat en herhaling gebaseerd. Elke les biedt een halfuur audio-opname met nieuwe vocabulaire en taalstructuur. De grammaticale structuur van het Spaans wordt niet uitgelegd maar aangeboden door middel van uitbreiding van, en variaties op, deze zinnetjes.

Dr. Pimsleur heeft het meest optimale interval onderzocht waarmee informatie overgaat van het kortetermijngeheugen naar het langetermijngeheugen. In de Pimsleur cursussen is dit (gemiddelde) interval geïntegreerd.

Populariteit

Onder andere Amerikanen volgen de taalcursussen van Pimsleur en de ervaringen variëren. In het algemeen zijn studenten tevreden over de aangeleerde uitspraak van het Spaans.

Voor- en nadelen van de Pimsleur methode

Om de uitspraak van de doeltaal te verbeteren werkt de methode van Pimsleur erg goed, omdat de insprekers van de zinnen allemaal native speakers (moedertaalsprekers) zijn en op een natuurlijke wijze in een normaal tempo Spaans spreken.

Een keerzijde van de methode is dat er niets uitgelegd wordt. De studenten leren geen bouwstenen van het Spaans om zelf een zin te maken, maar moeten het met duizenden voorbeeldzinnen doen die worden ingeprent.

De Michel Thomas methode

Bedacht door wie en wanneer

De Michel-Thomas-methode is bedacht, niet geheel verwonderlijk, door Michel Thomas (Poolse naam: Moniek Kroskof); een in Polen geboren genaturaliseerde Amerikaan. Michel Thomas ontwikkelde zijn methode in zijn eigen taleninstituut in Beverly Hills in Los Angeles, kort na de Tweede Wereldoorlog met beroemdheden als Diana Ross, Barbra Streisand, Emma Thompson, Bob Dylan, Mel Gibson en Pierce Brosnan in zijn klantenkring.

Kenmerken van de Micheal Thomas methode

Het principe van Michel Thomas was dat iemand alleen in staat is om te leren als diegene geen stress heeft. Michel Thomas begon met de studenten duidelijk te maken dat ze zich geen zorgen hoefden te maken dat ze iets zouden vergeten.

De taalcursussen zijn audiolessen (Spaans) die zijn ingesproken door twee acteurs; een mannelijke en een vrouwelijke. De setting bij Michel Thomas is een virtuele klas, waarin de student zich voorstelt als de derde student. Deze student luistert mee met de lessen van de acteurs. Wanneer de stemacteurs een vraag wordt gesteld, is het de bedoeling dat de lerende op de pauzeknop drukt en deze vraag eerst zelf beantwoordt. Er zijn geen huiswerkopdrachten, geen uit-het-hoofd-leren. De lessen worden in kleine stappen opgebouwd en nieuwe Spaanse lesstof wordt met reeds bekende Spaanse lesstof afgewisseld. De uitleg wordt steeds in het Engels gegeven. Er wordt bijvoorbeeld op verbanden tussen het Engels en het Spaans gewezen, als deze verbanden er zijn. Er wordt ook grammaticale uitleg gegeven. Makkelijke stof wordt eerst aangeleerd, moeilijkere stof wordt pas aangeboden nadat de makkelijke stof door de student Spaans begrepen en verworven is. Behalve Spaanse woorden en zinnetjes worden eveneens bouwstenen aangeleerd zodat de gebruiker zelf zinnetjes kan bouwen. De methodiek gebruikt ook flashcards zodat de gebruikers zelf hun vocabulaire Spaans kunnen toetsen alsook online oefeningen kunnen maken om hun eigen voortgang te kunnen meten.

Populariteit

Veel gebruikers vinden de cursus plezierig werken en zijn over het algemeen tevreden over de uitleg van de structuren van het Spaans. Gebruikers die wat verder zijn met de taal, vinden de methode van Michel Thomas soms minder zinvol.

Voor- en nadelen van de Micheal Thomas methode

De taalcursussen zijn zeer toegankelijk en trainen de uitspraak en de luistervaardigheid Spaans op efficiënte wijze. Een keerzijde van de methode is dat de taalcursussen Spaans niet in schrijfvaardigheid voorzien. Een werkelijke interactie is er ook niet doordat de methode van Michel Thomas audiocursussen zijn.

De Assimil methode

Bedacht door wie en wanneer

Assimil is een Frans bedrijf, opgericht door schrijver en polyglot Alphonse Chérel in 1929. Het bedrijf Assimil maakt en publiceert taalcursussen. Dit begon met hun eerste boek Anglais sans Peine.

Kenmerken van de Assimil methode

‘Assimileren’ of ‘assimilatie’ betekent letterlijk ‘mengen met, opgaan in een andere groep’. Dit was wel wat hooggegrepen is voor een taalcursus (zoals Spaans). De cursussen van Assimil zijn zelfstudielessen die uit een lesboek Spaans, audio-CD’s en een USB-stick bestaan. De cursisten werken idealiter ongeveer twintig minuten per dag.

De lessen van Assimil bestaan uit Spaanse dialogen die beluisterd, nagesproken en gelezen worden. De Spaanse vertaling staat naast de dialoog, alsook de uitleg van de grammatica. Om de uitspraak van het Spaans te trainen, maakt de Assimil-methode gebruik van zinnetjes die zijn ingesproken door native speakers en die de cursist dient te herhalen. De opbouw van de les verloopt van receptief naar productief: tijdens de eerste les wordt nog geen taalproductie verwacht van de gebruiker; dit komt pas na ruwweg vijftig lessen.

Populariteit

De Assimil-cursussen zijn gewaardeerd. De cursussen zijn niet duur en er is een ruim aanbod aan verschillende talen.

Voor- en nadelen van Assimil

Dat de lerende in zijn of haar eigen snelheid kan leren op het moment dat dit het beste uitkomt, is het voordeel van de Assimil-methode. Het nadeel hierbij is, geldt wat voor alle taalcursussen met een computer, dat de lerende is overgeleverd aan zichzelf. Er is geen taaldocent Spaans om de student te begeleiden of te motiveren.