Cursus Spaans Spijkenisse

Audio-Lingual Method (ALM) (Army Method/New Key)

Bedacht door wie en wanneer

De audiolinguale methode was reeds in de jaren 40 en 50 van de vorige eeuw ontwikkeld in Engeland en Amerika, onder andere door de Amerikaanse taalkundige Leonard Bloomfield. Ten tijde van de Tweede Wereldoorlog was het noodzakelijk om de (Amerikaanse) soldaten elementaire verbale communicatieve vaardigheden te leren. Door de invloed van het leger werd deze audiolinguale methode soms bekend als de ‘legermethode’.

Kenmerken van de Audio-Lingual Method (ALM)

De audiolinguale methode kun je beschouwen als een antwoord op de grammatica-vertaalmethode. Het was nieuw dat de les volledig werd gegeven in de doeltaal (bijvoorbeeld Spaans). De belangrijkste vaardigheden zijn kunnen spreken en luisteren (in het Spaans) en (Spaanse) grammaticale structuur worden geleerd middels mondelinge structuuroefeningen. Het doel is vrijwel zonder fouten Spaans leren spreken en verstaan, wat begint bij leren naspreken. Herhaling is het middel hiervoor; er wordt gewerkt met driloefeningen om Spaanse zinnen en structuren goed aan te leren, zodat reacties spontaan en automatisch worden. De trainer Spaans kan bijvoorbeeld een bepaalde zin tien keer herhalen en dan een nieuw Spaans woord of meerdere nieuwe Spaanse woorden hieraan toevoegen. Er wordt veel in zogenaamde talenpractica gewerkt, waarbij studenten Spaans een koptelefoon dragen en zinnen beluisteren en deze zinnen naspreken. Het geschreven Spaans komt pas aan bod als het mondelinge Spaans inmiddels vertrouwd is geworden. Afbeeldingen worden wel gebruikt om nieuwe Spaanse woorden te introduceren.

Populariteit

De methode werd in Nederland pas geïntroduceerd omstreeks 1970 bij het ingaan van de Mammoetwet. Men maakte al snel bezwaar tegen de inhoudsloze driloefeningen. Af en toe haperde de techniek, waardoor de talenpractica vrij gauw in onbruik raakten. In plaats van de talenpractica werden de mondelinge structuuroefeningen schriftelijk gemaakt. Schrijvers van leerboeken wonnen weer aan populariteit en boden zoals gebruikelijk expliciete grammaticaregels aan. Toch heeft de audiolinguale methode haar sporen nagelaten. Het was nu alom aanvaard dat het bij een taal (zoals Spaans) leren niet om het uit het hoofd leren van de (Spaanse) grammaticaregels gaat, maar om het gebruik van de grammatica. De luistervaardigheid (Spaans), waar het merendeel van docenten vóór de jaren zeventig geen aandacht aan besteedden, was ontdekt.

Voor- en nadelen van de Audio-Lingual Method

De audiolinguale methode is effectief voor studenten Spaans die beginnen. Direct vanaf het begin wordt de goede uitspraak Spaans aangeleerd. De audiolinguale methode is een docentgestuurde methode en en biedt daardoor een efficiënte en vlotte overdracht van kennis. De methode is ook geschikt voor grote(re) groepen.

De docentgestuurde kant is tegelijk een nadeel; er wordt geen eigen inbreng verlangd van de studenten, waardoor het risico op passiviteit en onvoldoende betrokkenheid en motivatie op de loer ligt. Een ander bezwaar van de methode is dat de geoefende drills niet zo eenvoudig zijn om te zetten in levend taalgebruik Spaans.

GoldList Method (GLM)

Bedacht door wie en wanneer

De GoldList Method (‘gouden lijst-methode’) is door David J. James, alias Viktor Dmitrievitch Huliganov of Uncle Davey ontwikkeld.

Kenmerken van de GoldList Method (GLM)

Deze GoldList Method is een methode om woorden of zinnen in een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren op een zodanige wijze dat ze plaatsnemen in het langetermijngeheugen van de lerende. Deze methode werkt middels zelfgeschreven woordenlijsten (Spaans) die nadien herhaald worden. Deze Spaanse woorden of zinnen van de woordenlijst worden hardop gelezen door de lerende. Het is niet de bedoeling om deze woorden en/of zinnen of zinnen en zinnen uit het hoofd te leren, maar dit gaat vanzelf door blootstelling. Bij de GoldList-methode wordt de woordenlijst steeds bijgewerkt; Spaanse woorden die zijn aangeleerd, worden van de woordenlijst gehaald. Die Spaanse woorden die nog altijd problemen opleveren, blijven op de lijst staan.

Populariteit

Aanhangers van de GoldList Method claimen dat deze zinnen of woorden spontaan worden opgeslagen in het langetermijngeheugen, iets dat door veel geheugenwetenschappers wordt betwijfeld. In het algemeen wordt (taal)kennis onthouden wanneer deze kennis ook betekenisvol en relevant is voor de student. Deze methode kan werken voor Spaanse woorden en zinnen die relevant en van betekenis zijn voor de student.

Voor- en nadelen van de GoldList Method

Bij lerenden die het fijn vinden om bijvoorbeeld Post-its^® als geheugensteuntje te gebruiken, kan deze GoldList Method goed functioneren. Omdat het fysieke gedeelte van het geheugen door het schrijven wordt aangesproken en meewerkt, functioneert het met de hand schrijven effectiever dan typen of, zelfs redelijk zinloos: een foto maken. Het gebrek aan context is een minpunt. Talen bestaan uit veel meer dan een verzameling losse woorden en/of zinnen. Deze GoldList-methode is bovendien nogal tijdrovend omdat er steeds handgeschreven lijsten gemaakt dienen te worden.

De Natural Method

Bedacht door wie en wanneer

De Natural Method, ook de Natural Approach (de ‘natuurlijke aanpak’) genoemd, is door de Amerikanen Tracy D. Terrell en Stephen D. Krashen in 1983 ontwikkeld.

Kenmerken van de Natural Method

De Natural Method richt zich op een natuurlijke wijze van het verwerven van de taal (zoals bijvoorbeeld Spaans). Op de wijze waarop iemand als kind zijn of haar moedertaal leerde spreken, probeert de leermethode het Spaans aan te leren. Op die manier leert men onbewust ook de taalregels. Hiervoor wordt alleen het Spaans gebruikt met een aantal visuele hulpmiddelen. Een leeromgeving zonder stress is het streven van de leermethode. Een grote hoeveelheid begrijpelijke input wordt blootgesteld aan de studenten. De taalproductie Spaans mag spontaan ontstaan en wordt niet geforceerd. De nadruk ligt op communicatie en niet zo zeer op expliciete Spaans grammatica en de correctie van vormfouten.

Als de lerenden in het Spaans worden ondergedompeld, werkt de methode het meest effectief. Om ervoor te zorgen dat de lerende van de ervaring kan genieten, moeten de activiteiten in het Spaans stimulerend zijn.

De Natural Method leermethode lijkt veel op de Directe Methode. De methoden gaan beide uit van het idee van natuurlijke taalverwerving; het verschil tussen deze twee methoden is dat bij de Directe Methode meer de focus wordt gelegd op de praktijk en bij de Natural Method meer op blootstelling aan taalinput en het verminderen van spreekangst.

Populariteit

Het is vaak aangetoond dat onderdompeling heel effectief is. De methode is een populaire manier van lesgeven bij taaltrainers Spaans, doordat de methode vrij eenvoudig is om te begrijpen voor studenten. Kritiek kent de Natural Method ook. De methode is voornamelijk gericht op het impliciet aanleren van de Spaanse grammatica. De lerenden zouden weliswaar leren te communiceren in het Spaans, maar in een wat gebrekkige, vereenvoudigde versie van de taal blijven steken door ontoereikende kennis van de grammatica.

Voor- en nadelen van de Natural Method

Het wordt als prettig ervaren om op een natuurlijke manier Spaans te leren. De studenten krijgen de kans om een persoonlijke band met het Spaans te creëren. Doordat de studenten niet ‘uit het hoofd hoeven te leren’, blijft het geleerde Spaans langer onthouden.

Een nadeel kan zijn dat het langer duurt voor er resultaten geboekt worden, doordat er vrijwel geen druk ligt op de taalproductie. Ook bereidt de methode lerenden niet per se voor op een bepaald Spaans examen.

Structurele Aanpak

Bedacht door wie en wanneer

De ‘Structurele Aanpak’ (Engels: Structural Approach; ‘SA’) is door Charles Fries en Robert Lado in de begin jaren 50 ontwikkeld.

Kenmerken van de Structurele Aanpak (SA)

Deze Structurele Aanpak is een methode van taalverwerving die als doel heeft om de student vertrouwd te laten raken met de grammaticale en fonologische structuur van de taal (bijvoorbeeld het Spaans). Volgens de Structurele Aanpak levert de beheersing van deze structuren meer op dan het verwerven van woordenschat Spaans. Bij de methode draait het om het herkennen en kunnen toepassen van specifieke Spaanse woordcombinaties en groepen woorden in de juiste woordvolgorde. Deze vaste combinaties van woorden worden in realistische situaties door middel van dramatiseringen, visualisaties, gezichtsuitdrukkingen en handelingen aan de lerende gepresenteerd. Bij de methode worden de structuren die het vaakst worden gebruikt, als eerste aangeboden. Mondelinge vaardigheden Spaans (luisteren en spreken) worden hierbij in eerste instantie gebruikt; daaruit volgen lezen en schrijven. Bij het aanleren en verbeteren van de productieve vaardigheden Spaans (spreken en schrijven), krijgt de grammatica een grote plek. De Structurele Aanpak wordt ook wel Structural-Situational Approach (structurele-situationele benadering) en de Structural-Oral-Situational Approach (structurele-mondeling-situationele benadering) genoemd.

Populariteit

In de jaren vóór 1970 werd de Structurele Aanpak op vrij grote schaal toegepast voor het geven van Engelse les in Engelssprekende landen, voormalige Britse koloniën en in Maleisië.

Voor- en nadelen van de Structurele Aanpak

Een structurele aanpak heeft als voordeel dat de studenten het Spaans op een nauwkeurige manier geleerd wordt. De leren eveneensde krijgt inzicht in de Spaanse grammatica leert eveneens in welke situatie bepaalde bepaalde Spaanse woorden of woordcombinaties passend zijn of niet. De SA gebruikt de taal van alle dag. Nadelen heeft de methode van de Structurele Aanpak ook. De manier van werken is behoorlijk tijdrovend en geeft niet direct ervaringen van succes. De eigen inbreng van studenten is beperkt; het is niet echt creatief.

Communicatief taalonderwijs (Engels: Communicative Language Teaching; CLT)

Bedacht door wie en wanneer

Het zogenaamde communicatief Taalonderwijs (Engels: Communicative Language Teaching, afkorting: CLT), of ook wel ‘De Communicatieve benadering’ (Engels: Communicative Approach, afkorting: CA) genoemd, is in de jaren zestig van de vorige eeuw ontstaan onder invloed van de ideeën van Noam Chomsky, die de nadruk legde op competenties bij het leren van een taal. De taalkundige Dell Hymes was in 1966 de grondlegger van het concept van communicatieve vaardigheden.

Kenmerken van Communicatief taalonderwijs (CLT)

Communicatief talenonderwijs is gestoeld op de gedachte dat interactie het uiteindelijke streven is van het leren van een vreemde taal (zoals Spaans).

De studenten leren middels de CLT-technieken het Spaans in praktijk te brengen door de interactie met elkaar en de taaldocent Spaans. Er wordt gebruikgemaakt van authentieke teksten, geschreven in het Spaans of ander materiaal uit het dagelijks leven of de werkomgeving. Zowel tijdens als buiten de les wordt het Spaans gebruikt.

Studenten praten over persoonlijke gebeurtenissen met medestudenten en taaltrainers Spaans dragen onderwerpen aan buiten het domein van de traditionele grammatica, om de taalvaardigheid Spaans in allerlei soorten realistische situaties te oefenen. Spaanse grammatica wordt inductief onderwezen, dat wil zeggen aan de hand van de praktijk, waaruit de regel volgt.

Bij het communicatief taalonderwijs zijn docenten Spaans echt trainers, die de studenten leren in het Spaans te communiceren.

Populariteit

In de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw werd het communicatief taalonderwijs heel populair. Dit kwam mede doordat de traditionele taalonderwijsmethodes niet heel succesvol waren gebleken. In het verenigde Europa ontstond meer vraag aan het leren van talen middels een methode die direct kon worden toegepast.

Voor- en nadelen van Communicatief taalonderwijs

CLT (communicatief taalonderwijs) kent veel pluspunten. Lerenden ‘kunnen’ al snel ‘iets’ in het Spaans; de methode is studentgericht en functioneel. Door het gebruik van authentieke materialen, leren studenten de Spaanse woorden die zij nodig hebben. Het is een efficiënte methode. Voor de studenten is het stimulerend omdat zij snel succeservaringen hebben. Fouten maken mag; al doende wordt de vaardigheid geleerd en verder verbeterd. Een nadeel van de communicatieve benadering is dat voor grammatica, vocabulaire dat niet direct toepasbaar is en uitspraak minder aandacht is. De voorbereiding en planning vragen veel meer tijd van de trainer en vereist een actieve deelname van studenten. Voor sommige studenten is deze manier van een vreemde taal leren moeilijk of afwijkend, afhankelijk van de achtergrond. Communicatief taalonderwijs (CLT) traint vaardigheden; hierbij gaat het om de functie en minder om de vorm en deze methode biedt de lerende geen samenhangend geheel.

Grammatica-/vertaalmethode (GVM) (Engels: Grammar-Translation Method; GTM)

Bedacht door wie en wanneer

In de 18^de en de 19^de eeuw was het taalonderwijs vooral gericht op praktisch taalgebruik. Taaldocenten leerden de studenten om gebruiksklare zinnetjes, idiomatische uitdrukkingen, dialogen, lijsten met woorden enzovoort na te spreken, uit het hoofd te leren en vervolgens op te zeggen. Een Duitse docent Frans en Italiaans en eveneens schrijver van leerboeken; Johann Valentin Meidinger, deed dit op een andere manier. Rond het jaar 1783 ontwikkelde hij een leermethode waarbij de grammatica centraal stond. Meidinger wordt als grondlegger beschouwd van de grammatica-vertaalmethode (In het Engels: Grammar-Translation Method, afgekort GTM).

Kenmerken van de Grammatica-/vertaalmethode (GVM)

Deze methode was op het onderwijs in het Latijn gebaseerd; de taal van de religie, wetenschap en cultuur. Onderwijs in Latijn was vanzelfsprekend gericht op geschreven teksten van klassieke schrijvers en was volledig gericht op de grammatica en het vertalen. Deze aanpak werd gezien als degelijk en wetenschappelijk. De Grammatica-/vertaalmethode (GVM) gaat van de analyse uit van de taalstructuren en de taalvormen (van bijvoorbeeld Spaans) waarbij de student zelf inzicht ontwikkelt. De lees- en schrijfvaardigheid Spaans dus belangrijk bij deze methode. Literatuur, vertalen en uit het hoofd leren van woordenlijsten krijgen de nadruk. De docenten dragen kennis Spaans over, de lerende memoriseert.

Populariteit

Hoewel al vanaf halverwege de negentiende eeuw ook tegengeluiden te horen waren, is tot recente datum de grammatica-/vertaalmethode van grote invloed geweest op het talenonderwijs.

Voor- en nadelen van de Grammatica-/vertaalmethode

De methode is een aardige mentale training aan personen voor wie het een uitdaging is om dingen uit het hoofd te leren. Ook biedt deze methode inzichten in de structuur van het Spaans, omdat de nadruk op de grammatica wordt gelegd.

Er zijn echter meer nadelen dan voordelen. Het grootste nadeel is dat de spreekvaardigheid en luistervaardigheid Spaans bij de methode ver achterblijft, waardoor de taal zelfs na jaren studeren weinig mondeling toegepast kan worden. De methode staat ver af van het dagelijks gebruik van het Spaans, ook in de context die aangeboden wordt, omdat het meestal gaat om literair taalgebruik. Bij het werken in groepsverband biedt de methode geen mogelijkheid tot differentiatie of tot een eigen creatief proces bij lerenden. De student is slechts toehoorder en uitvoerder.

Onderdompeling (Engels: immersion)

Bedacht door wie en wanneer

De leermethode ‘Onderdompeling’ (Engelse naam: language immersion) wordt wereldwijd gebruikt sinds de jaren 70, hoofdzakelijk op middelbare scholen waarbij een schoolvak (zoals het vak wiskunde) in de vreemde taal wordt gegeven. In Nederland is ‘onderdompeling’ bekend als de leermethode die toegepast wordt bij bijvoorbeeld Taleninstituut Regina Coeli in de provincie Brabant, ook wel ‘de nonnen van Vught’ of liefkozend ‘de nonnetjes (van Vught)’ genoemd. De methode is daar ontstaan in 1963 met Franse nonnen die taalles Frans gaven aan welgestelde dames uit Vught en omgeving.

Kenmerken van onderdompeling

Onderdompeling houdt in dat degenen die de taal (zoals het Spaans) leren, direct vanaf het eerste moment door de nieuwe taal wordt omgeven. De instructies vinden plaats in de doeltaal (Spaans); eerst langzaam en met veel herhaling, later op een meer natuurlijke manier. Vanaf het begin wordt de lerende ook uitgedaagd om in de Spaanse taal te spreken. Bij onderdompeling met rollenspellen en simulaties gewerkt. De omgeving op scholen die werken met onderdompeling, wordt vaak in de stijl van het Spaans ingericht om een situatie te creëren alsof studenten in Spanje zijn. Lerenden oefenen één-op-één of in kleine groepjes met Spaans spreken. Daadwerkelijk naar Spanje reizen en daar bijvoorbeeld in een gastgezin verblijven, is een andere manier om onderdompeling te bereiken.

Populariteit

Onderdompeling wordt als een uitstekende leermethode voor vreemde talen gezien. Met name de mondelinge taalbeheersing Spaans kan op deze wijze uitstekend worden aangeleerd.

Voor- en nadelen van onderdompeling

Het grote voordeel is dat met deze methode snel resultaat wordt bereikt, doordat de methode behoorlijk intensief is. Het is ‘sink or swim’, de lerende moet wel in het Spaans gaan communiceren want hij of zij wordt erdoor omgeven. In principe zijn de studenten 24 uur per dag Spaans aan het leren. De sociale interactie wordt versterkt door het samen oefenen in een groep. De studenten ervaren dit als motiverend.

Een keerzijde is dat de bereikte resultaten niet altijd vastgehouden wordt. Als studenten in een vrij korte tijd Spaans leren, door in Spanje te zijn of door te zijn ondergedompeld in een kunstmatig gecreëerde omgeving, maar vervolgens weer overgaan tot de orde van de dag, is de kans groot dat het nieuw geleerde snel weer wegzakt. Een ander minpunt van de leermethode kan zijn dat een dergelijke training Spaans erg intensief is. Niet alle lerenden hebben de conditie om deze leermethode vol te houden.

Suggestopedie (Suggestopedia)

Bedacht door wie en wanneer

Suggestopedia is een (taal)leermethode uit de jaren 70 van de vorige eeuw. Deze methode is ontwikkeld door de Bulgaarse wetenschapper en psychotherapeut Georgi Lozanov.

Kenmerken van Suggestopedie

Suggestopedia is gebaseerd op het principe van de suggestie. Volgens Georgi Lozanov is positieve suggestie een voorwaarde om (een taal; bijvoorbeeld Spaans) te kunnen leren. Daarvoor is het van essentiële betekenis dat er een ontspannen sfeer en een wederzijds vertrouwen is tussen studenten en de docent (Spaans). Hiervoor is de voorwaarde dat studenten zich veilig en ontspannen voelen. Om deze situatie te creëren, was een leslokaal met een rijopstelling ongeschikt. In de lessen zaten lerenden in comfortabele stoelen die in een halve cirkel waren geplaatst en er was ook altijd achtergrondmuziek in de les. De methode zoals Lozanov voorstond, bestond uit het voorlezen van verschillende teksten, op de achtergrond werd klassieke muziek gespeeld of waren natuurgeluiden te horen. Er bestonden woordenlijsten bij de teksten en opmerkingen over de (Spaanse) grammatica. Het voorlezen gebeurde met veel expressies in stem en gebaren. De lerenden werden zo overgehaald om te luisteren en ze konden de nieuwe (Spaanse) woorden gemakkelijk begrijpen en opnemen. Er was veel aandacht tijdens de lessen voor de cultuur en kennis over het land van de vreemde taal (Spanje). In de klas werden rollenspellen gespeeld en ook (Spaanse) streekgerechten werden in de les gemaakt en geproefd.

Populariteit

De methode van Georgi Lozanov was omstreden en de methode is in de vergetelheid geraakt. Een aantal elementen van de leermethode wordt nog steeds toegepast, zoals het gebruikmaken van stemexpressies en gebaren bij het lezen van teksten.

Voor- en nadelen van Suggestopedie

De methode van Suggestopedia creëert een veilige en ontspannen sfeer, waardoor de lerende minder hinder van frustratie of faalangst zal hebben. Deze sfeer kan voor immigranten aan een positieve associatie met het nieuwe thuisland bijdragen. Muziek werkt vaak motiverend en draagt muziek bij aan betere leerprestaties. Dat de lerende wordt gestimuleerd om actief mee te doen en zich in te leven in de situaties, wat voor sommigen een nieuwe ervaring is, is een ander pluspunt van de methode. Tegelijkertijd is dit voor sommige lerenden een nadeel, omdat niet iedereen hiertoe in staat is. Daarnaast kan muziek bij sommige mensen eerder afleiden en verstorend zijn dan ontspannend en stimulerend. Een ander zwak punt is dat de verhouding trainer-lerende niet echt gelijkwaardig is; alle inbreng komt van de kant van de Spaanse trainer waarbij de lerende steeds de ontvangende partij is.

Community Language Learning (CLL)

Bedacht door wie en wanneer

De Amerikaanse priester en psycholoog Charles Curran en professor Paul La Forge ontwikkelden in 1976 Community Language Learning, ook wel Counseling Language Learning
(CLL) geheten.

Kenmerken van Community Language Learning (CLL)

Community Language Learning (CLL) is een methode om een taal te leren waarbij de studenten samenwerken om te bepalen welke aspecten van een taal zij willen leren. De CLL methode is gestoeld op de counseling-benadering waarbij de docent optreedt als een counselor die de zinnen van de lerende omschrijft. De studenten beginnen een gesprek. Zijn zij de doeltaal (Spaans) nog niet machtig genoeg, dan kunnen zij in de moedertaal spreken. De trainer (Spaans) geeft uitleg en vertaalt, waarna de lerenden de uitingen van de trainer zo goed mogelijk herhalen. Deze gesprekken in het Spaans worden opgenomen om daarna opnieuw te kunnen beluisteren.

Community Language Learning bevordert het gemeenschapsgevoel in de leergroep en ziet de wisselwerking tussen de lerenden als middel om de Spaanse taal te leren. Het zijn de studenten zelf die de lesstof bepalen middels zinvolle gesprekken. Er is geen leerboek Spaans dat wordt gebruikt.

Populariteit

Het slagen van de methode is sterk afhankelijk van de kunde van de trainer-counselor. De taaldocent dient naast sociaal-cultureel kundig ook taalkundig onderlegd te zijn. De trainer dient zowel het Spaans als de moedertaal van de lerenden zeer goed te beheersen om in staat te zijn om de taaluitingen van de lerenden te vertalen. CLL kan goed werken als deze op de juiste wijze gebruikt wordt. Deze methode is niet geschikt voor grote klassen.

Voor- en nadelen van Community Language Learning

Deze methode biedt voor studenten veel autonomie. Het analyseren van hun eigen gesprekken vinden lerenden vaak zinvol. De groep wordt vaak zeer hecht, niet alleen tijdens de lessen Spaans, maar eveneens daarbuiten. Met de methode van Community Language Learning worden de lerenden zich veel meer bewust van de groepsgenoten, de sterke en minder sterke punten en ze leren als een team samen te werken. Het bespreken van hun foutjes en het evalueren van de lessen Spaans is heel leerzaam voor de studenten. Dergelijke verbeteringen blijven vaak in het geheugen gegrift en worden zo onderdeel van het actieve vocabulaire van lerenden.

Een keerzijde van de methode van CLL kan zijn dat de docent niet sturend is, terwijl een aantal studenten wel sturing nodig heeft. Bij deze methode wordt geen leerboek gebruikt en er worden ook geen toetsen Spaans afgenomen. Hierdoor is het succes moeilijk te meten. Een aantal lerenden wordt belemmerd in hun Spaans spreken als zij worden opgenomen.

Lexicografische benadering (Engels: Dynamic Lexicographic Approach; DLA)

Bedacht door wie en wanneer

De Lexicografische benadering (Engelse benaming: Lexical Approach; LA) is een methode om talen te leren die door Michael Lewis in de jaren 90 van de vorige eeuw is ontwikkeld.

Kenmerken van de Lexicografische benadering (DLA)

De lexicografische benadering is gebaseerd op het idee dat een belangrijk deel van het leren van een taal (zoals het Spaans) bestaat uit het begrijpen en het produceren van ‘lexicale eenheden’, brokjes taal die uit (Spaanse) woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen bestaan. Lerenden verwerven al doende inzicht in de patronen van het Spaans (de grammatica) en betekenisvolle groepen met woorden. Zo leren ze hoe het Spaans ‘in het echt’ wordt gebruikt. De woordenschat Spaans krijgt bij deze benadering meer nadruk dan de Spaanse grammatica. De instructies zijn op situaties en Spaanse uitdrukkingen gericht die vaak in dialogen voorkomen. Er is aandacht voor interactie maar eveneens voor exposure; voor de receptieve vaardigheden van de lerenden (luisteren/begrijpen, lezen/begrijpen). Er wordt veel ruimte gegeven voor lerenden om de Spaanse taal zelfstandig te ontdekken.

Het is de taak van de trainer Spaans om te zorgen voor voldoende input en het faciliteren van het leerproces van de studenten.

Populariteit

In de afgelopen drie decennia zijn de leerboeken duidelijk veranderd door (onder andere) de ideeën over taal van Michael Lewis. Veel meer aandacht wordt geschonken aan woordenschat die wordt aangeboden in zogenaamde chunks, in betekenisvolle brokjes. De vergaande verandering in de manier waarop talen worden onderwezen, iets waarnaar Michael Lewis streefde, is er echter niet van gekomen.

Voor- en nadelen van de Lexicografische benadering

Door het werken met ‘chunks’ (brokjes taal); met ‘echte’ taal, leren studenten het Spaans op een heel natuurlijke manier te gebruiken. Zo ontstaat souplesse in het taalgebruik Spaans.

Het nadeel van de methode is dat de werkelijkheid altijd weer afwijkt van de geleerde taalsituaties. Sommige studenten vinden het moeilijker om patronen van het Spaans zelf te herkennen en hebben meer aan een docent Spaans die hen wegwijs maakt, dan aan een docent taal-facilitator.

Series Method

Bedacht door wie en wanneer

De Series method, ook wel ‘seriemethode van taalverwerving’ (Frans: La Méthode naturelle) genoemd, is in 1880 door de Fransman François Gouin ontwikkeld.

Kenmerken van de Series Method

Een serie verbonden zinnen die gemakkelijk te begrijpen zijn en niet veel kennis van de grammatica vereisen, is het uitgangspunt van de seriemethode (The Series Method of language acquisition) van François Gouin. Op basis van een actie, zoals het huis verlaten in de volgorde waarin deze uitgevoerd zou worden, leren de studenten zinnetjes. Deze reeksen of series behandelden onderwerpen als de mens in de samenleving, het leven in de natuur, wetenschap en beroep, vanuit het onderscheid tussen objectieve, subjectieve en figuurlijke taal ontwikkeld. In de François Gouin-serie wordt geen moedertaal gebruikt. Studenten gaan al gauw in de te leren taal (bijvoorbeeld het Spaans) denken omdat een soort eentalige leermethode betreft, die niet van ‘vertalen’ en ‘uitleggen’ uitgaat maar uitgaat van ‘demonstreren’ en ‘handelen’.

Populariteit

Gouin’s principes over taal waren bijzonder vooruitstrevend. Ondanks de afwijkende aanpak, was de seriemethode van Gouin enige tijd een succes. De methode werd echter door Berlitz’ Directe Methode overschaduwd.

Voor- en nadelen van de Series Method

De Seriemethode van François Gouin ontwikkelt sterk de mondelinge vaardigheden Spaans en creëert een sfeer in de les die harmonieus, natuurlijk en gelijkwaardig is.

De methode biedt levendig onderwijs. Dit type onderwijs Spaans wekt het enthousiasme bij de studenten op doordat het gebruikmaakt van visuele leermiddelen, zoals afbeeldingen, grafieken, en dergelijke. Leren wordt tastbaar; dit was iets dat geheel nieuw was. Het maakt de Spaanslerenden nieuwsgierig, wat goed werkt om het leergeheugen te ontwikkelen, de prestatiedruk te verminderen en het zelfvertrouwen te verhogen. de methode van François Gouin stimuleert de communicatieve taalvaardigheden Spaans van de studenten sterk.

De leermethode heeft als nadeel dat taal die wat meer subjectief of abstract is, moeilijk in één duidelijke ervaring is te vangen met beweging en expressie. Een bijkomend van de methode van François Gouin is de bewerkelijkheid voor de taaldocent, die immers een scala aan reeksen voor moet bereiden. Ten derde richt de Gouin-seriemethode zich vooral op het mondelinge taalgebruik, terwijl het reguliere onderwijssysteem nog vaak draait om examens die de lees- en schrijfvaardigheden toetsen.

Task-Based Language Teaching (TBLT)

Bedacht door wie en wanneer

Taakgericht taalonderwijs (Task-Based Language Teaching; TBLT) is ontwikkeld in de jaren 80 van de vorige eeuw. De grondleggers van deze methode waren de Indiase taalkundige professor N.S. Prabhu, de Amerikaanse hoogleraar Teresa P. Pica en de Britse hoogleraren Graham V. Crookes en Michael Hugh Long.

Kenmerken van de Task-Based Language Teaching (TBLT)

Taakgericht taalonderwijs past binnen een Communicatieve Benadering/het Communicatief Taalonderwijs. De visie erachter is dat het verwerven van de taal (zoals het Spaans) geen op zichzelf staand doel, maar een hulpmiddel om bepaalde taken uit te kunnen voeren. Studenten krijgen motiverende taken aangeboden, waarvoor taalkennis (Spaans) vereist is. Om deze taken goed uit te kunnen voeren, dienen zij over woordenschat en regels van het Spaans te beschikken. De taken zijn zaken uit het dagelijks leven, bijvoorbeeld e-mails schrijven, boodschappen doen, bellen met de klantenservice, een krant lezen of iets te drinken bestellen. De opdracht wordt in drie verschillende fasen verdeeld: vóór, tijdens en na de taak, waarbij de studenten zich eerst op de taak voorbereiden, daarna de taak uitvoeren en tot slot hierop terugblikken. Studenten moeten samenwerken om de taken uit te kunnen voeren. De opdrachten moeten net boven het niveau van de student Spaans liggen om leereffect te hebben.

Populariteit

Vanaf het begin van de jaren negentig is taakgericht onderwijs zeer populair geworden, zeker in het taalonderwijs. De methode lijkt de meest bruikbare vorm te zijn om de taalvaardigheid bij lerenden (met name lerenden met een achterstand) in het lager en secundair onderwijs te verhogen.

Voor- en nadelen van Task-Based Language Teaching

Het taakgericht taalonderwijs (Spaans) biedt duidelijke voordelen. Taakgericht taalonderwijs is een activerende werkvorm, waarbij studenten worden uitgedaagd om hun vaardigheden (Spaans) te gaan gebruiken. Mits de opdracht goed bij de lerenden aansluit, is de methode een op de persoon gerichte, relevante en efficiënte aanpak. Studenten komen op een natuurlijke, dagelijkse wijze in contact met het Spaans en leren zo authentieke Spaanse woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen. De studenten leren bovendien om samen te werken. Studenten ervaren taakgericht taalonderwijs als plezierig en motiverend.

Als keerzijde kan worden genoemd dat de communicatie het belangrijkst is en niet de correcte vorm van het Spaans, waardoor studenten die niet heel nauwkeurig leren.

De Dogme benadering (Engels: Dogme Language Teaching; Dogme ELT)

Bedacht door wie en wanneer

Scott Thornbury; een Nieuw-Zeelandse docententrainer en linguïst op het gebied van Engels taalonderwijs bedacht in 2000 Dogme Language Teaching/Dogme ELT (de ‘Dogmabenadering’).

Kenmerken van de Dogme benadering (ELT)

Dogme Language Teaching (DLT) is geïnspireerd op ‘Dogme 95’; een stroming uit het jaar 1995 van een groep Deense filmmakers waaronder Deense filmregisseur Lars von Trier. De deelnemers confirmeren zich bij het maken van films aan 10 strikte regels (dogma’s). Deze vormen samen ‘de eed van zuiverheid’ (In het Deens: kyskhedsløfter; in het Engels: Vows of Chastity). Het Dogme-taalonderwijs werkt op een vergelijkbare manier. De aanhangers van deze methode zoeken naar een vorm van communicatief onderwijs van vreemde talen die niet is belast door enig voorgedrukt materiaal. Het starten van echte gesprekken die over praktische items gaan, is het doeleinde van Dogme-taalonderwijs. Bij deze methode gaat het om communicatie als drijvende kracht van het leren. Daarom is deze leermethode een communicatieve werkwijze voor taalonderwijs, die taal wil onderwijzen zonder het gebruik van lesboeken of overig lesmateriaal en zich in plaats daarvan op de communicatie tussen taaltrainer en studenten richt. Het Dogme-taalonderwijs kent, net zoals de Dogme-beweging in de film, tien uitgangspunten (dogma’s).

Populariteit

Ondanks dat onderzoek naar het succes van Dogme beperkt is, gaat Scott Thornbury ervan uit dat de parallellen met taakgericht leren van een taal (zoals Spaans) erop wijzen dat Dogme waarschijnlijk leidt tot vergelijkbare resultaten.

Voor- en nadelen van de Dogme benadering

Dat er vrijwel geen voorbereiding nodig is, is een positieve bijkomstigheid voor docenten Spaans. Het kan zeer motiverend werken dat de lerenden de verantwoording dragen voor het eigen leerproces. Voorspelbaar zijn de lessen Spaans zo niet. Dit zorgt voor spontane communicatie en zorgt ervoor dat verveling geen kans krijgt. Vrijwel elk item kan besproken worden tijdens een taalles volgens de Dogme-benadering. Het houdt de lerenden betrokken en alert.

Daartegenover staat dat studenten zich iets ongemakkelijk kunnen voelen als ze zo weinig door de taaltrainer bij de hand genomen worden. Ook is niet elke taaldocent Spaansin voldoende mate flexibel voor dit type taalonderwijs. Nog een nadeel kan zijn dat studenten zich vaak op een bepaald examen Spaans moeten voorbereiden en het niet zeker is dat de hiervoor benodigde stof tijdens de taalles aan bod komt.

Growing Participator Approach (GPA)

Bedacht door wie en wanneer

The Growing Participator Approach (GPA) is in het jaar 2007 door Language consultants Greg en Angela Thomson ontwikkeld.

Kenmerken van de Growing Participator Approach (GPA)

Deze GPA-benadering is een alternatieve visie om een nieuwe taal (zoals het Spaans) te verwerven. Dat taal en cultuur niet los van elkaar kunnen worden gezien, is de primaire aanname van de GPA. Bij GPA gaat het om veel meer dan alleen het verwerven van het Spaans; het doel is uitgroeien tot deelnemers aan het leven in de gastcultuur (van bijvoorbeeld Spanje). Daarom gebruikt GPA de benaming ‘groeiende deelnemer’ in plaats van ‘taallerende’ en ‘verzorger’ in plaats van ‘docent’. De Growing Participator Approach vertoont overeenkomsten met, en is deels gebaseerd op, de Natural Approach (natuurlijke aanpak) van Stephen Krashen en Tracy Terrell.

De GPA-benadering kent zes fasen van activiteiten. De lerende met een verzorger uit Spanje voeren de activiteiten uit. Begrip gaat voor productiviteit. De nadruk ligt op Spaanse woordenschat alsook cultuur. Fase 1 is de zogenaamde hier-en-nu-fase. Deze neemt ongeveer 100 uur in beslag. In deze fase 1 focust de ‘groeiende deelnemer’ zich op luisteren en non-verbale feedback geven.

Fase 2 van de methode is de zogenaamde ‘verhaalopbouwfase’. Deze fase duurt ongeveer 150 uur en de deelnemer begint nu ook Spaans te produceren. In fase 3 van de leermethode ligt de nadruk op ‘gedeelde verhalen’. Dit zijn verhalen over dagelijkse gebeurtenissen, verhalen die gedeeld worden tussen culturen alsook verhalen over gedeelde ervaringen. Fase 4 van de leermethode is de fase van het ‘diepe delen’. Tijdens deze fase beginnen de deelnemers en de verzorgers diepere gesprekken te voeren over het leven in de Spaanse cultuur. In fase 5 van de leermethode beginnen de deelnemers zich te richten op taalgebruik van de moedertaalsprekers Spaans door middel van films, televisie, nieuws en literatuur. Ook het Spaans dat vereist is voor het werk wordt geleerd. Fase 6 is de ‘zelfvoorzienende groeifase’. Deze fase heeft geen eindpunt. Hierbij gaat het om groei naast de formele taalsessies Spaans.

Populariteit

Er is nog vrij weinig bekend over het succes omdat de methode van Thomson nog redelijk nieuw is. Deelnemende studenten zijn enthousiast over deze methode.

Voor- en nadelen van de Growing Participator Approach

Met GPA wordt een duidelijk inzicht geboden op het proces van taalverwerving Spaans. Deze zes fasen van de methode bieden realistische doelstellingen en een duidelijk tijdsschema. De lerenden verwerven niet alleen kennis van de Spaanse taal, maar eveneens van de omgeving en de lerenden verwerven daarnaast een nieuw sociaal netwerk.

Het feit dat voor elke deelnemer of tenminste elke groepje deelnemers een ‘verzorger’ moet worden gezocht die bereid is om behoorlijk veel tijd te investeren, is een keerzijde van deze benadering.

Shadowing Technique

Bedacht door wie en wanneer

De Shadowing technique of Shadowing (‘schaduwen’) is bedacht in de vroege jaren 2000 door Prof. Alexander Argüelles; een Amerikaanse polyglot en taalkundige.

Kenmerken van de Shadowing Technique

Shadowing is een methode die studenten zelfstandig kunnen gebruiken om de uitspraak en intonatie (Spaans) te verbeteren en vloeiendheid in het spreken te verwerven. De techniek van Shadowing is eenvoudig: de lerende luistert naar een audio-opname, bij voorkeur een dialoog en herhaalt wat hij of zij hoort. Bij de methode is het niet van belang om de Spaanse tekst te begrijpen; het gaat in de eerste plaats om de klanken. Luisteren en herhalen oefent men net zo veel tot het heel gemakkelijk gaat en de lerenden simultaan met de audio-opname Spaans kunnen spreken. Na enige tijd gebruiken de lerenden een transcript om te kunnen lezen (en begrijpen) wat zij gezegd hebben. Zolang er maar dialogen in staan of delen met samenhangende teksten, zijn diverse lesboeken geschikt voor deze techniek. Het niveau van de Spaanse audio-opname dient idealiter wat boven het niveau van de student te liggen. De ideale lengte is ongeveer één pagina, op natuurlijke snelheid en zonder kunstmatige pauzes in te lassen. Argüelles adviseert om te gaan lopen tijdens het spreken, liefst buiten, en niet te gaan zitten, omdat lichamelijke bewegingen de opname van de te leren taal (het Spaans) in het zenuwstelsel versterken. Een andere grond is dat de studenten minder gauw worden afgeleid als zij in beweging zijn, zodat het werken aan het Spaans aanzienlijk effectiever wordt.

De techniek van Shadowing vertoont veel overeenkomsten met de audiolinguale methode uit de twintigste eeuw, maar het verschil is dat bij de audiolinguale methode grammaticale drills werden gebruikt in plaats van dialogen of samenhangende teksten. Bij Shadowing is het simultaan spreken eveneens verschillend.

Populariteit

De afgelopen jaren is veel onderzoek naar Shadowing gedaan waaruit is gebleken dat de techniek naast de uitspraak ook de luistervaardigheid aanzienlijk verbetert. Maar ook het algemene begrip van het Spaans wordt vergroot.

Voor- en nadelen van de Shadowing Technique

Shadowing heeft als praktisch voordeel dat de methodiek kan worden gebruikt in een groep van studenten, waarbij alle deelnemers actief aan de methodiek leren zijn. Het rendement is hoog.

De methode van Shadowing heeft als nadeel is dat studenten het wellicht een beetje saai vinden om dezelfde Spaanse tekst steeds te blijven herhalen. De keuze van de tekst is dus heel belangrijk.

Total Physical Response (TPR^®)

Bedacht door wie en wanneer

De Amerikaanse psycholoog James Asher ontwikkelde de taalverwervingsmethode Total Physical Response, ook wel TPR^® genoemd, in de jaren 60 van de vorige eeuw.

Kenmerken van Total Physical Response (TPR^®)

TPR^® is een taalleermethode (voor bijvoorbeeld Spaans) die van het idee uitgaat dat mensen leren door middel van beweging en handelingen. Men leert door te doen, en wel op de manier zoals een kind zijn moedertaal leert. Ouders geven hun jonge kinderen voortdurend opdrachten en belonen hen als ze die uitvoeren (“kijk naar mama”, “goed zo”). “Pak de lepel”, “Mooi!”, “Trek je schoentjes maar aan”, enz.). In de eerste instantie is het de bedoeling dat het kind begrijpt wat de ouder zegt, het kind gaat in een later stadium verbaal reageren. De luistervaardigheden Spaans vormen dus de basis, daarna volgen de spreekvaardigheden.

De methode van TPR^® past deze grondslagen van de moedertaalverwerving versneld toe bij het leren van het Spaans. De trainer geeft op een vriendelijke en begrijpelijke wijze opdrachten, zoals: “pak het boek” en doet zelf de opdrachten voor; de studenten doen deze opdrachten na. Aanvankelijk wordt nog niet verwacht van de lerenden dat zij Spaans praten; de lerenden geven de opdrachten in een later stadium. Taken die bekend zijn worden uitgebreid of gedeeltelijk veranderd.

TPR^® appelleert aan de beide hersenhelften door de combinatie van beweging en spraak. Op deze manier kost het minder moeite om dingen te leren en de geleerde Spaanse taalkennis beklijft ook beter.

Populariteit

TPR^® wordt vooral binnen het NT2-onderwijs gebruikt (Nederlands als tweede taal), zeker bij beginnende studenten en ook wel bij Engelse les op de basisschool. Maar eveneens middelbare scholieren of volwassenen werken met veel plezier met de methode van Total Physical Response en behalen hierbij goede resultaten.

Voor- en nadelen van Total Physical Response

TPR^® heeft veel voordelen. Doordat studenten veel begrijpelijke input krijgen aangeboden in ‘chunks’ (woorden die bij elkaar horen), krijgen zij snel begrip van de nieuwe taal. De leermethode van Total Physical Response zorgt voor een snelle succeservaring, wat het plezier in het leren bevordert. Het zorgt een stressvrij leerproces. TPR^® is in principe geschikt voor elk type doelgroep, ongeacht achtergrond of leeftijd en de leermethodiek kan ook in wat grotere klassen worden ingezet. Het verworven Spaans wordt direct in het langetermijngeheugen van de student opgeslagen.

Dat niet elke taaluiting in TPR^®-taken uit te drukken is, is het nadeel van TPR^®. Hierdoor werkt het tot op een bepaald taalniveau en is nog een andere methode nodig als aanvulling. Ook is de leermethode niet erg creatief. Studenten leren niet om gevoelens, meningen en ideeën in het Spaans uit te drukken.

De Directe Methode (Engels: Direct Method; DM)

Bedacht door wie en wanneer

Eind jaren tachtig van de negentiende eeuw bedacht de Duits-Amerikaanse taalkundige Maximilian Delphinius Berlitz (geboren als David Berlizheimer) de Directe Methode, ook wel ‘de natuurlijke benadering’ genoemd. De Directe Methode is als reactie op de dominante grammatica-vertaalmethode ontwikkeld.

Kenmerken van de Directe Methode (DM)

Er sprake van een Reformbeweging rond het jaar 1900 met nieuwe visies over vreemde talen leren dat inductief en zelfontdekkend moest zijn. Die Reformbeweging betrof overigens niet alleen het leren van een taal, maar ook voeding, kleding, natuurgeneeskunde en naturisme. Omstreeks 1900 streefden de mensen, net als in de jaren zestig van de vorige eeuw, naar natuurlijke manieren van leven en bevrijding van de keurslijven. Er ontstond op het gebied van het taalonderwijs veel aandacht voor ‘levende’, gesproken taal, waarbij grammatica meer inductief werd aangeleerd, met voorbeeldzinnen. De taalregels moesten de lerenden hieruit afleiden. Er waren meer mondelinge oefeningen met meer aandacht voor de uitspraak van de vreemde taal (zoals het Spaans). Het werd aangemoedigd de studenten vaak in het Spaans te laten praten. Het was ook nieuw dat de taallessen in het Spaans werden gegeven. Er werd nadrukkelijk niet vertaald in de les. Door middel van plaatjes en voorbeelden werd de (Spaanse) vocabulaire aangeleerd. Abstracte vocabulaire werd door de studenten zelf aangebracht voor het associëren van ideeën.

Populariteit

Mede door invloeden van de oorlogen en crises ebde de golf van vernieuwing van begin twintigste eeuw weg, om in de jaren zestig weer in een andere vorm terug te komen.

Met (een moderne vorm van) de Directe Methode wordt nog steeds gewerkt door taleninstituten als Berlitz en Interlingua.

Voor- en nadelen van de Directe Methode

Dat de Directe Methode een vrij natuurlijke manier is om Spaans te leren, is het belangrijkste grote voordeel. Spreken en luisteren worden ruimschoots behandeld, waardoor lerenden zelfvertrouwen en vloeiendheid krijgen. Nadelen heeft de leermethode echter ook. Deze methode besteedt vrijwel geen aandacht aan schrijfvaardigheid (Spaans) en relatief veel minder aan lezen. Voor studenten die al wat meer meer gevorderd zijn in het Spaans, biedt deze leermethode onvoldoende uitdaging. Voor minder snel lerende studenten is de Directe Methode ook niet heel geschikt, omdat de methode is gestoeld op actief meedoen van de student.

De Manesca-methode (Engels: Manesca Method)

Bedacht door wie en wanneer

In 1835 publiceerde Jean Manesca An Oral System of Teaching Living Languages Illustrated by a Practical Course of Lessons in the French through the Medium of the English (“Een mondelinge methode voor het onderwijzen van levende talen, aan de hand van een praktische cursus Frans door middel van het Engels”). An oral system of teaching living languages is in herdruk gegaan in januari 2015.

Kenmerken van de Manesca-methode

De Manesca-methode gaat uit van hetzelfde principe als waar de Natural Approach (‘natuurlijke aanpak’) voor staat: de beste manier om vreemde talen te leren, is die waarop een kind zijn moedertaal leert. Een taal (zoals Spaans) leren moet gemakkelijk en veilig zijn. Manesca wil om die reden niet met abstracte regels en lijstjes met Spaanse woorden werken die uit het hoofd geleerd dienen te worden.

De Manesca-methode geldt als de oudste, bekende, volledige taalcursus. De leermethode is gebaseerd op het werken met een groep van studenten en een docent Spaans, die steeds één Spaans woord tegelijk introduceert. Bij dit woord hoort een specifieke beweging. Het Spaanse woord en de beweging worden daarna door de lerenden na elkaar herhaald. De herhalingen helpen de lerenden deze Spaanse woorden te onthouden, zonder dat uit het hoofd leren nodig is. De woorden vormen stap voor stap zinnen en variaties op de Spaanse zinnen. Spaanse spelling wordt aangeboden in een later stadium met leesteksten.

De methode van Jean Manesca is al een aantal jaren later door de Duitse grammaticaschrijver en taaldocent Heinrich Gottfried Ollendorff overgenomen en aangepast en staat ook wel als de Ollendorff-methode bekend.

Populariteit

Manesca is twee jaar na de publicatie van zijn leermethode overleden. Het werk van Manesca is door anderen opgepakt en aangepast, onder wie Ollendorff. Veel van de ideeën van Jean Manesca zijn nog actueel en worden nog altijd toegepast in het vreemdetalenonderwijs van vandaag.

Voor- en nadelen van de Manesca-methode

De sterke kant van de Manesca- of Ollendorff-methode is het combineren van spreken en bewegingen maken, waardoor het fysieke geheugen wordt aangesproken en de geleerde stof gemakkelijker en langduriger door de lerende wordt onthouden. Wat daar eveneens aan bijdraagt, is het vele herhalen. Het feit dat het wat saai kan worden om dezelfde Spaanse woordjes en zinnetjes te blijven herhalen, kan door lerenden als een minpunt worden gezien.

Silent Way

Bedacht door wie en wanneer

The Silent way (‘de stille manier’) is ontwikkeld door de Egyptenaar Caleb Gattegno in 1963.

Kenmerken van de Silent Way

The Silent Way is een methode om een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren die gebruikmaakt van stilte als instructiemiddel. Gattegno’s methode gaat uit van de autonomie van de lerenden en hun actieve deelname.

De trainer Spaans gebruikt een combinatie van gebaren en stilte om de aandacht te trekken van de lerende, reacties uit te lokken en hem of haar aan te moedigen om fouten te corrigeren. Aan de uitspraak (Spaans) wordt veel tijd besteed.

Caleb Gattegno, die van oorsprong wiskundige was, hechtte er veel waarde aan om taalles te geven op een manier die efficiënt voor de energievoorraad van zijn studenten was. Hij kwam erachter dat het relatief weinig energie kost om een auditief of visueel beeld te onthouden, veel minder energie dan als studenten proberen iets uit het hoofd te leren. Het betoog van hem was dat trainers niet zozeer naar het overbrengen van kennis zouden moeten streven, maar bewustzijn aan dienen te boren, omdat alleen het bewustzijn het mogelijk maakt om dingen te kunnen leren.

The Silent Way gebruikt onder andere blokken met verschillende kleuren, die kunnen worden gebruikt voor verschillende dingen. De ‘de stille manier’ werkt ook met Words in Colour. Words in Colour is een kleurenkaart voor klanken waarbij elke kleur een bepaalde klank van het Spaans vertegenwoordigt, gekleurde woordgrafieken voor het werken aan zinnen en gekleurde grafieken die gebruikt worden om spelling te leren.

Populariteit

Alhoewel de Stille Methode in de originele vorm niet veel wordt gebruikt, zijn de ideeën van Gattegno voornamelijk bij het leren van de uitspraak van het Spaans van belang geweest.

Voor- en nadelen van de Silent Way

Dat zijn aanpak niet-bedreigend is voor de lerende, die immers gezien wordt als autonoom, is het voordeel van de benadering van Caleb Gattegno. De trainer Spaans is in principe aan de studenten dienstbaar en niet andersom. The Silent Way stimuleert het leren van het Spaans op een natuurlijke manier. Het geleerde wordt vaak goed verwerkt en onthouden door studenten uit te dagen nieuwe dingen te ontdekken. De student ‘mag’ foutjes maken, wat helpt bij het leerproces.

Dat een aantal lerenden intensievere begeleiding nodig heeft dan de leermethode voorstaat, kan een minpunt zijn. Door het gebrek aan input van de trainer Spaans zouden de studenten gefrustreerd kunnen raken. Het gebruik van kleuren en grafieken heeft als limiterende factor dat de nieuwheid er vrij snel af is, waardoor het effect kan verdwijnen.

TPR Storytelling

Bedacht door wie en wanneer

TPR Storytelling of ‘TPRS’ houdt in Teaching Proficiency through Reading and Storytelling. De methode is door Blaine Ray ontwikkeld in 1990, een Amerikaanse docent Spaans, en komt voort uit de TPR-methode (Total Physical Response).

Kenmerken van TPR Storytelling

TPR Storytelling is een taalverwervingsmethode die verhalen gebruikt om een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren. Het uitgangspunt is een natuurlijke manier van taalverwerving: de taal leren zoals een kind zijn of haar moedertaal leert. De lerende wordt aan een grote hoeveelheid begrijpelijke input blootgesteld om dit te kunnen bereiken. Door de taaldocent Spaans wordt een verhaal verteld waarin nieuw te leren Spaanse woorden diverse keren voorkomen. De verhalen zijn interessant of humoristisch en niet te lang. Omdat deze verhalen eenvoudig te begrijpen zijn, ontspannen de studenten zich. Op deze manier worden Spaanse woorden en structuren ongemerkt in het langetermijngeheugen van de studenten opgeslagen. De docent wijst de lerende op grammaticale verschijnselen van het Spaans, zonder dat lerenden taalregels uit hun hoofd hoeven te leren.

Na een poosje zal de lerende ‘vanzelf’ Spaans gaan spreken en de Spaanse grammaticale structuur van de nieuwe taal nadoen. Dit is een natuurlijk proces. Een variant hiervan is een verhaal op te bouwen om met een groep studenten. Hierbij schrijft de taaldocent Spaans eerst nieuwe woorden en structuren op het bord, met de Spaanse vertaling erbij en daarna hier een verhaal van te maken samen met de lerenden. Tot slot vertellen de studenten het verhaal na. Lezen in het Spaans is een belangrijk onderdeel van TPR Storytelling, omdat dit zorgt voor inbreng. Schrijven in het Spaans volgt in een latere fase.

Populariteit

Er is veel onderzoeken gedaan dat uitwijst dat TPRS een geslaagde manier is om een taal te leren. Er zijn wel randvoorwaarden nodig: de trainer dient ervoor getraind te zijn en de setting dient geschikt te zijn.

Voor- en nadelen van TPR Storytelling

TPR Storytelling is een laagdrempelige manier van taalverwerving en de geleerde stof wordt goed onthouden. TPRS spreekt ook de creatieve intelligentie aan; er is sprake van breinvriendelijk leren. Het is plezierig voor de student en het is relatief gemakkelijk om de aandacht erbij te houden. Zelf verhalen verzinnen, werkt heel motiverend voor de lerende.

Dat TPRS veel voorbereiding van de traineren vraagt, is een nadeel.

De Rosetta Stone methode

Bedacht door wie en wanneer

De Rosetta Stone-methodiek is vernoemd naar de Steen van Rosetta, een steen die in Egypte is gevonden met een tekst in twee talen, met behulp waarvan uiteindelijk de hiërogliefen ontcijferd konden worden. Rosetta Stone is ook de naam van het softwarebedrijf dat de taalcursussen op de markt brengt. De eerste versie is uitgebracht in 1996.

Kenmerken van de Rosetta Stone methode

De Rosetta Stone methode is een wijze om een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren achter een computer. Deze taalcursussen zijn in meer dan dertig talen beschikbaar en de cursussen zijn te volgen vanuit elk van deze talen.

De Rosetta Stone-methode is een communicatieve methode, die de manier imiteert waarop een kind de moedertaal leert. Dit wil zeggen ‘leren door middel van onderdompeling’, door veel te luisteren en na te spreken. Het programma gebruikt hiervoor foto’s en stemmen van moedertaalsprekers (native speakers Spaans) om de betekenis van nieuwe woorden in de doeltaal (het Spaans) over te brengen. Er wordt gebruikgemaakt van een spraakherkenningsprogramma dat de Spaanse uitspraak registreert en een schematische weergave daarvan maakt. De gebruikers kunnen zo hun uitspraak van de nieuwe taal vergelijken met die van native speakers (moedertaalsprekers Spaans). Verbetering van de uitspraak kan worden behaald door de voorbeeldstem langzamer te laten praten en vervolgens veel na te spreken.

Voor de schrijfvaardigheid Spaans van de lerende biedt de methode dictee-oefeningen. De software van de methode controleert de Spaanse grammatica en de spelling en geeft eventuele fouten aan, waarbij de optie bestaat om de fouten van de student te corrigeren.

Het programma biedt ook leesteksten. De leesteksten gaan over dagelijkse onderwerpen, activiteiten en ideeën.

Populariteit

Wereldwijd wordt Rosetta Stone veel ingezet en zeker niet door de minsten. Onder meer het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse zaken en de NASA gebruiken de methode van Rosetta Stone. In Nederland wordt de methode van Rosetta Stone door een aantal ministeries en diverse universiteiten en hogescholen en ook door sommige internationale bedrijven toegepast.

Voor- en nadelen van de Rosetta Stone methode

De Rosetta Stone-methode is heel makkelijk in gebruik en de methode kan op ieder moment door de student worden gebruikt. Studenten kunnen zelf bepalen welke delen meer of minder aandacht kunnen gebruiken. Veel lerenden ervaren het als leuk om te werken met de methodiek. Voor scholen kan de methode een oplossing zijn bij een gebrek aan taaltrainers. Een minpunt kan zijn dat er geen docent beschikbaar is die lerenden motiveert of wat extra’s kan bieden.

De Pimsleur methode

Bedacht door wie en wanneer

De taalcursussen van Pimsleur zijn ontwikkeld door Paul M. Pimsleur; een Amerikaans taalkundige. De eerste taalcursus van Pimsleur was een cursus Grieks, die Pimsleur in het jaar 1963 op de markt bracht.

Kenmerken van de Pimsleur methode

De Pimsleur-methode is een computerprogramma om vreemde talen (bijvoorbeeld Spaans) te leren.

Deze cursussen bestaan uit zinnen en dialoog die door lerenden worden nagesproken en worden herhaald. Deze Spaanse voorbeeldzinnen van de cursus zijn ingesproken door moedertaalsprekers. De cursus is op herhaling, anticiperen, woordenschat en herhaling gebaseerd. Elke les omvat een halfuur audio-opname met nieuwe woordenschat en taalstructuren. De grammaticale structuren van het Spaans worden niet uitgelegd maar aangeboden door middel van uitbreiding van, en variaties op, deze zinnetjes.

Dr. Pimsleur heeft het optimale interval onderzocht waarin geleerde informatie overgaat van het kortetermijngeheugen naar het langetermijngeheugen. Dit (gemiddelde) interval is geïntegreerd in de Pimsleur cursussen.

Populariteit

Onder andere Amerikanen gebruiken de cursussen van Pimsleur en de ervaringen met Pimsleur variëren. De studenten zijn over het algemeen tevreden over de aangeleerde uitspraak van het Spaans.

Voor- en nadelen van de Pimsleur methode

Doordat de insprekers van de zinnen allemaal native speakers (moedertaalsprekers) zijn en op een natuurlijke manier Spaans praten in een normaal tempo, werkt de methode van Pimsleur erg goed als uitspraakverbeteraar.

Het feit dat er niets uitgelegd wordt, is een minpunt van de methode van Pimsleur. De student leert geen bouwstenen van de Spaanse taal om zelf een zin te maken, maar moet het doen met duizenden voorbeeldzinnetjes die worden ingeprent.

De Michel Thomas methode

Bedacht door wie en wanneer

De Michel-Thomas-methode is, niet geheel verrassend, bedacht door Michel Thomas (Poolse naam: Moniek Kroskof); een in Polen geboren genaturaliseerde Amerikaan. Michel Thomas ontwikkelde zijn methode kort na de Tweede Wereldoorlog in een eigen taleninstituut in Beverly Hills in Los Angeles, met beroemdheden als Barbra Streisand, Emma Thompson, Diana Ross, Bob Dylan, Mel Gibson en Pierce Brosnan in de klantenkring.

Kenmerken van de Micheal Thomas methode

Het principe van Michel Thomas was dat iemand alleen kan leren leren als hij of zij vrij is van stress. Hij begon met de studenten duidelijk te maken dat ze zich geen zorgen hoefden te maken dat ze iets zouden vergeten.

De taalcursussen zijn audiolessen (Spaans) die zijn ingesproken door twee acteurs; een vrouwelijke en een mannelijke. De setting bij Michel Thomas is een virtuele klas, waarin de student zich voorstelt als de derde student. Deze student luistert mee met de lessen van de acteurs. Wanneer de stemacteurs een vraag wordt gesteld, is het de bedoeling dat de lerenden op de pauzeknop drukken en de vraag eerst zelf beantwoorden. Er zijn geen huiswerkopdrachtenen er hoeft niet uit het hoofd te worden geleerd. De lessen worden in kleine stappen opgebouwd en nieuwe Spaanse lesstof wordt met reeds bekende Spaanse lesstof afgewisseld. De uitleg wordt steeds in het Engels gegeven. Er wordt bijvoorbeeld gewezen op eventuele verbanden tussen het Engels en het Spaans. Grammaticale uitleg wordt ook gegeven. Makkelijke stof wordt eerst aangeleerd, moeilijkere stof volgt pas nadat de makkelijke stof door de student Spaans begrepen en geleerd is. Behalve Spaanse woorden en zinnetjes worden eveneens bouwstenen geleerd. Hiermee kunnen de studenten zelf zinnetjes bouwen. De methodiek maakt ook gebruik van flashcards zodat de gebruikers zelf hun woordenschat Spaans kunnen toetsen alsook online oefeningen kunnen maken om hun eigen voortgang te meten.

Populariteit

Veel gebruikers vinden de Michel Thomas-methode plezierig werken en zijn over het algemeen tevreden over de uitleg van de structuren van het Spaans. Lerenden die wat verder gevorderd zijn met de taal, vinden de methode van Michel Thomas minder nuttig.

Voor- en nadelen van de Micheal Thomas methode

De taalcursus is heel toegankelijk en traint uitspraak en luistervaardigheid Spaans op efficiënte wijze. Dat de taalcursussen Spaans niet in schrijfvaardigheid voorzien, kan als een minpunt worden gezien. Ook is er geen echte interactie, omdat het een audiocursus betreft.

De Assimil methode

Bedacht door wie en wanneer

Assimil is een Frans bedrijf, opgericht door polyglot en schrijver en Alphonse Chérel in 1929. Het bedrijf Assimil maakt en publiceert cursussen voor vreemde talen. Dit begon met het eerste boek Anglais sans Peine.

Kenmerken van de Assimil methode

‘Assimileren’ of ‘assimilatie’ betekent letterlijk ‘mengen met, opgaan in een andere groep’, wat wel wat hooggegrepen is voor een taalcursus (zoals Spaans). De cursussen van Assimil zijn zelfstudielessen die uit een lesboek Spaans, audio-CD’s en een USB-stick bestaan. Idealiter werken de gebruikers ongeveer twintig minuten per dag.

De taallessen van Assimil bestaan uit Spaanse dialogen die worden beluisterd, nagesproken en gelezen. De Spaanse vertaling staat ernaast, samen met de uitleg van de grammatica. Om de uitspraak van het Spaans te trainen, maakt de methode gebruik van zinnetjes die zijn ingesproken door native speakers en die de cursist dient te herhalen. De opbouw van de les verloopt van receptief naar productief: in de eerste lessen wordt nog geen taalproductie verwacht van de lerenden; dit komt pas na ruwweg vijftig lessen.

Populariteit

De cursussen van Assimil zijn populair. De cursussen zijn niet zo duur en er is een ruim aanbod aan talen.

Voor- en nadelen van Assimil

Het pluspunt van de Assimil-methode is dat de cursist Spaans in zijn of haar eigen tempo kan leren op het moment dat dit het beste uitkomt. De keerzijde hierbij is, wat voor alle taalcursussen met een computer geldt, dat de cursist aan zichzelf is overgeleverd. Er is geen docent Spaans beschikbaar om de studenten te begeleiden of te motiveren.