Cursus Spaans Hoogeveen

Audio-Lingual Method (ALM) (Army Method/New Key)

Bedacht door wie en wanneer

De audiolinguale methode was al in de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw in Engeland en Amerika ontwikkeld, onder andere door de Amerikaanse taalkundige Leonard Bloomfield. Ten tijde van de Tweede Wereldoorlog was het noodzakelijk om (Amerikaanse) soldaten elementaire verbale communicatieve vaardigheden te leren. Vanwege de invloed van het leger werd de audiolinguale methode ook bekend als de ‘legermethode’.

Kenmerken van de Audio-Lingual Method (ALM)

De audiolinguale methode kan beschouwd worden als een reactie op de grammatica-vertaalmethode. Het was nieuw dat de les geheel in de doeltaal (bijvoorbeeld Spaans) plaatsvond. De belangrijkste vaardigheden zijn spreken en luisteren (in het Spaans) en (Spaanse) grammaticale structuren worden geleerd door middel van mondelinge structuuroefeningen. De bedoeling is vrijwel foutloos Spaans kunnen verstaan en spreken; het begint bij een Spaanssprekende leren naspreken. Herhaling is hiervoor het middel; drills worden gebruikt om Spaanse zinnen alsook structuren te leren beheersen, om te zorgen dat reacties spontaan en als het ware automatisch worden. De taaltaaltrainer Spaans kan zo bijvoorbeeld een bepaalde zin tien keer herhalen en daarna een nieuw Spaans woord of meerdere nieuwe Spaanse woorden hieraan toevoegen. Bij de audiolinguale methode wordt vaak gewerkt in de zogenaamde talenpractica, waar lerenden een koptelefoon op hebben en zinnen beluisteren en nazeggen. Het geschreven Spaans komt pas aan bod als het mondelinge Spaans vertrouwd is geworden. Wel worden afbeeldingen gebruikt om nieuwe Spaanse woorden te introduceren.

Populariteit

De methode werd in Nederland pas omstreeks 1970 geïntroduceerd toen de Mammoetwet inging. Al snel waren er bezwaren tegen deze inhoudsloze driloefeningen. Het kwam soms voor dat de techniek haperde, waardoor de talenpractica al snel in onbruik raakten. In plaats daarvan maakte men de voor mondeling gebruik bedoelde structuuroefeningen schriftelijk. Schrijvers van leerboeken namen de markt weer over en boden zoals gebruikelijk expliciete grammaticaregels aan. Toch liet de audiolinguale methode sporen na. Het was nu breed aanvaard dat het bij een taal (zoals Spaans) leren niet om het uit het hoofd leren van de regels van de (Spaanse) grammatica gaat, maar om de toepassing van de grammatica. Luistervaardigheid (Spaans), die vóór 1970 voor veel docenten niet bestond, was ontdekt.

Voor- en nadelen van de Audio-Lingual Method

De audiolinguale methode is voor beginnende studenten Spaans effectief. Een correcte uitspraak Spaans wordt vanaf het begin aangeleerd. De audiolinguale methode is een docentgestuurde methode en kan daardoor voor een snelle en efficiënte overdracht van de kennis van de taal zorgen. De methode kan ook bij grote(re) groepen toegepast worden.

Tegelijk heeft dit docentgestuurde aspect een keerzijde; er wordt geen eigen input van de studenten verlangd, waardoor het gevaar op de loer ligt van enige passiviteit en onvoldoende betrokkenheid en motivatie. Een ander bezwaar is dat de geoefende drills niet zo eenvoudig in levend taalgebruik Spaans om te zetten zijn.

GoldList Method (GLM)

Bedacht door wie en wanneer

De GoldList Method (‘gouden lijst-methode’) is ontwikkeld door polyglot David J. James, alias Viktor Dmitrievitch Huliganov of Uncle Davey.

Kenmerken van de GoldList Method (GLM)

Deze GoldList Method is een leermethode om woorden of zinnen in een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) zodanig te leren dat ze plaatsnemen in het langetermijngeheugen van de lerende. Deze methode werkt aan de hand van zelfgeschreven woordenlijsten (Spaans) die nadien worden herhaald. Deze Spaanse zinnen of woorden van de woordenlijst worden hardop gelezen door de lerende. De bedoeling is niet om al deze woorden of zinnen uit het hoofd te leren, maar dit gaat vanzelf door de blootstelling. Deze woordenlijst wordt telkens herzien; Spaanse woorden die aangeleerd zijn, gaan van de woordenlijst af. De Spaanse woorden die nog altijd problemen opleveren, blijven op de woordenlijst staan.

Populariteit

Aanhangers van de GoldList Method claimen dat deze woorden en zinnen in het Spaans spontaan in het langetermijngeheugen van de student terechtkomen, iets dat door veel geheugenwetenschappers wordt betwijfeld. Volgens deze geheugenwetenschappers wordt (taal)kennis in het algemeen opgeslagen wanneer deze ook van betekenis en relevant is voor de student. De GoldList-methode kan functioneren voor Spaanse woorden die van betekenis en relevant zijn voor de student.

Voor- en nadelen van de GoldList Method

Bij mensen die het fijn vinden om bijvoorbeeld Post-its^® als geheugensteun te gebruiken, zou deze GoldList-methode goed kunnen functioneren. Doordat het fysieke gedeelte van het geheugen door het schrijven wordt aangesproken en meewerkt, functioneert het met de hand schrijven beter dan typen of, tamelijk zinloos: een fotootje maken. Een minpunt is het ontbreken van context. Taal is veel meer dan alleen een reeks losse woorden en/of zinnen. De methode is bovendien nogal tijdrovend omdat steeds handgeschreven lijsten aangemaakt dienen te worden.

De Natural Method

Bedacht door wie en wanneer

De Natural Method, ook de Natural Approach (de ‘natuurlijke aanpak’) genoemd, is door Tracy Terrell en Stephen Krashen ontwikkeld in 1983.

Kenmerken van de Natural Method

De Natural Method is gericht op de natuurlijke manier van het verwerven van de taal (zoals bijvoorbeeld Spaans). Op de wijze waarop mensen als kind hun moedertaal leerden spreken, probeert de methode het Spaans te leren. De Spaanse taalregels leert men ook onbewust op deze manier. Alleen het Spaans wordt hiervoor gebruikt met de nodige visuele hulpmiddelen. Er wordt gestreefd naar een stressvrije leeromgeving. Een grote hoeveelheid begrijpelijke input wordt aan de studenten blootgesteld. De taalproductie Spaans mag spontaan ontstaan en wordt niet geforceerd. De methode legt de nadruk op communicatie en minder op expliciete Spaans grammatica en de correctie van vormfouten.

De leermethode is het meest effectief als de lerenden in het Spaans worden ondergedompeld. Om ervoor te zorgen dat de lerende plezier heeft van de ervaring, dienen de leeractiviteiten die in het Spaans worden aangeboden, stimulerend te zijn.

De Natural Method leermethode heeft vrij veel overeenkomsten met de Directe Methode. De leermethoden gaan beide uit van het idee van natuurlijke taalverwerving; het onderscheid is dat de Directe Methode meer nadruk op de praktijk legt en de Natural Method meer op blootstelling aan taalinput en het verminderen van spreekangst.

Populariteit

Het feit dat onderdompeling heel effectief is, is veelvuldig aangetoond. De methode is een populaire methode van lesgeven bij taaldocenten Spaans, omdat de natuurlijke aanpak betrekkelijk eenvoudig te begrijpen is voor lerenden. Er kleven eveneens nadelen aan de Natural Method. De leermethode is vooral gericht op het impliciet aanleren van de Spaanse grammatica. De student zou weliswaar leren om te communiceren, maar blijven hangen in een wat gebrekkige, vereenvoudigde versie van de taal door ontoereikende kennis van de grammatica van de taal.

Voor- en nadelen van de Natural Method

Om op een natuurlijke manier een taal te leren, wordt als prettig ervaren. Studenten krijgen de mogelijkheid voor het opbouwen van een persoonlijke band met het Spaans. Omdat de studenten niet ‘uit het hoofd hoeven te leren’, blijft het geleerde langer onthouden.

Een minpunt kan zijn dat het wat langer duurt voor er resultaat geboekt wordt, omdat er bijna geen druk ligt op de taalproductie. De methode bereidt lerenden ook niet per se voor op een specifiek Spaans examen.

Structurele Aanpak

Bedacht door wie en wanneer

De Structural Approach (afgekort SA) oftewel de ‘Structurele Aanpak’ is in de begin jaren 50 door de Amerikaanse taaldocent Charles en Robert Lado ontwikkeld.

Kenmerken van de Structurele Aanpak (SA)

De Structurele Aanpak is een taalverwervingsmethode die als doel heeft om studenten vertrouwd te maken met de grammaticale en fonologische structuur van de taal (bijvoorbeeld het Spaans). Volgens de methode van Structurele Aanpak levert de beheersing van deze structuren meer op dan de verwerving van woordenschat van het Spaans. Het herkennen en kunnen toepassen van specifieke combinaties van Spaanse woorden en groepen woorden in de juiste woordvolgorde is waar het bij de leermethode om gaat. De vaste combinaties worden gepresenteerd aan de studenten in betekenisvolle situaties met behulp van visualisatie, dramatisering, gezichtsuitdrukking en handelingen. De structuren die het meest gebruikt worden, worden als eerste aangeboden. De mondelinge vaardigheid Spaans (luisteren en spreken) wordt hierbij in eerste instantie gebruikt; lezen en schrijven volgen hieruit. Bij het aanleren en verbeteren van de productieve vaardigheid Spaans (de spreekvaardigheid en de schrijfvaardigheid), krijgt grammatica een grote plek. Andere namen voor de Structurele Aanpak zijn de Structural-Situational Approach (structurele-situationele benadering) en de Structural-Oral-Situational Approach (structurele-mondeling-situationele benadering).

Populariteit

De Structurele Aanpak werd in de jaren vóór 1970 op grote schaal toegepast om Engels te leren in Engelssprekende landen, de voormalige Britse koloniën en in Maleisië.

Voor- en nadelen van de Structurele Aanpak

Dat studenten het Spaans op een nauwkeurige wijze leren, is het voordeel van de Structurele Aanpak. Studenten krijgen inzicht in de grammatica van het Spaans en leren eveneens in welke situatie bepaalde Spaanse woorden en combinaties van woorden wel of niet passend zijn. De methode gebruikt de taal van alle dag. Nadelen heeft de Structurele Aanpak ook. Deze manier van werken is behoorlijk tijdrovend en geeft niet direct succeservaringen. De eigen inbreng van de studenten is behoorlijk beperkt; het is niet echt creatief.

Communicatief taalonderwijs (Engels: Communicative Language Teaching; CLT)

Bedacht door wie en wanneer

Het communicatief Taalonderwijs (Engelse naam: Communicative Language Teaching; CLT), ook wel ‘De Communicatieve benadering’ (Engelse naam: Communicative Approach; CA) genoemd, is ontstaan in de jaren zestig van de vorige eeuw onder invloed van ideeën van Noam Chomsky, die de nadruk op competenties bij het leren van een vreemde taal legde. Amerikaans taalkundige Dell Hymes was de grondlegger in 1966 van het concept van communicatieve vaardigheden.

Kenmerken van Communicatief taalonderwijs (CLT)

Communicatief talenonderwijs gaat uit van de visie dat interactie het uiteindelijke streven is van het leren van een vreemde taal (zoals Spaans).

De studenten leren het Spaans in praktijk te brengen met gebruik van de CLT-technieken door de interactie met de docent Spaans en onderling. Er wordt gebruikgemaakt van authentieke teksten in de Spaanse taal of ander materiaal uit de werksituatie en het dagelijks leven. Zowel tijdens als buiten de les wordt het Spaans gebruikt.

Studenten praten over persoonlijke gebeurtenissen met medestudenten en taaldocenten Spaans dragen onderwerpen aan buiten het gebied van de traditionele grammatica, om de taalvaardigheid Spaans in verschillende situaties uit de praktijk te oefenen. De Spaanse grammatica wordt inductief geleerd, dit houdt in aan de hand van de praktijk, van waaruit de regel volgt.

Bij communicatief taalonderwijs is de docent Spaans echt een trainer, die de student helpt in het Spaans te communiceren.

Populariteit

Communicatief taalonderwijs werd erg populair in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw, deels doordat de traditionele taalonderwijsmethodes geen groot succes bleken. Door de verdere eenwording van Europa was er een grotere behoefte om talen te leren op een wijze die meteen kon worden toegepast.

Voor- en nadelen van Communicatief taalonderwijs

De CLT (communicatief taalonderwijs) heeft veel goede kanten. Studenten ‘kunnen’ al snel ‘iets’ in het Spaans; het is functioneel en studentgericht. Vanwege het gebruik van authentieke materialen, leren de studenten de Spaanse woorden die zij moeten weten. CLT is een efficiënte methode. Voor de lerende werkt deze methode stimulerend, omdat hij of zij snel succeservaringen heeft. Fouten maken mag; de taalvaardigheid wordt al doende geleerd en daarna geperfectioneerd. Een nadeel van de communicatieve benadering is dat er veel minder aandacht wordt geschonken voor grammatica, vocabulaire dat niet direct toepasbaar is en de uitspraak. Het plannen en voorbereiden vraagt veel tijd van de taaltrainer en vereist een actieve deelname van de student. Afhankelijk van hun achtergrond, is voor bepaalde studenten deze manier van leren moeilijk of afwijkend. CLT (communicatief taalonderwijs) traint taalvaardigheden; hierbij gaat het om de functie en in mindere mate om de vorm en CLT biedt dan ook geen samenhangend geheel.

Grammatica-/vertaalmethode (GVM) (Engels: Grammar-Translation Method; GTM)

Bedacht door wie en wanneer

Het taalonderwijs was in de 18^de en de 19^de eeuw vooral op praktisch taalgebruik gericht. Er word geleerd om gebruiksklare zinnen, dialogen, idiomatische uitdrukkingen, lijsten met woorden etcetera na te spreken, uit het hoofd te leren en vervolgens op te zeggen. Dit werd op een andere manier gedaan door een Duitse docent Frans en Italiaans; Johann Valentin Meidinger. Hij ontwikkelde een leermethode waarbij de grammatica centraal stond omstreeks het jaar 1783. Meidinger wordt als de grondlegger beschouwd van de grammatica-vertaalmethode (Engels: Grammar-Translation Method; GTM).

Kenmerken van de Grammatica-/vertaalmethode (GVM)

Deze methode was gebaseerd op het onderwijs in het Latijn, wat de taal van religie, cultuur en wetenschap was. Het onderwijs in het Latijn was vanzelfsprekend gericht op geschreven teksten van de klassieke schrijvers en was volledig gericht op de grammatica en het vertalen. Dat werd beschouwd als een wetenschappelijke en degelijke aanpak. De Grammatica-vertaalmethode gaat uit van de analyse van de taalstructuren en de taalvormen (van bijvoorbeeld Spaans) waarbij de lerende zelf inzicht ontwikkelt. De lees- en schrijfvaardigheid Spaans dus belangrijk bij de Grammatica-vertaalmethode. Literatuur, vertalen en uit het hoofd leren van woordenlijsten krijgen de nadruk. De docenten dragen de kennis Spaans over, de lerenden memoriseren.

Populariteit

De grammatica-/vertaalmethode heeft tot recente datum een grote invloed gehad op het talenonderwijs, ondanks dat reeds sinds halverwege de negentiende eeuw ook tegengeluiden te horen waren.

Voor- en nadelen van de Grammatica-/vertaalmethode

Aan mensen die het een uitdaging vinden om dingen uit het hoofd te leren, vormt de methode vormt een aardige mentale training. Deze methode biedt eveneens inzicht in de structuur van het Spaans, vanwege de nadruk die op de grammatica gelegd wordt.

Er zijn echter meer minpunten dan pluspunten. Het grootste minpunt is dat de luister- en spreekvaardigheid Spaans bij de methode ver achterblijft, waardoor de taal zelfs na jaren studeren nauwelijks mondeling toegepast kan worden. De methode staat ver af van het dagelijks gebruik van het Spaans, ook in de context die aangeboden wordt, omdat het meestal gaat om literair taalgebruik. Bij het werken in groepsverband biedt de methode geen mogelijkheid tot differentiatie of tot een eigen creatief leerproces bij lerenden. De student is slechts toehoorder en uitvoerder.

Onderdompeling (Engels: immersion)

Bedacht door wie en wanneer

De leermethode ‘Onderdompeling’ (Engelse naam: language immersion of alleen immersion) wordt wereldwijd gebruikt sinds de jaren 70, hoofdzakelijk op middelbare scholen waarbij een schoolvak (zoals wiskunde) in de vreemde taal wordt onderwezen. In Nederland is ‘onderdompeling’ bekend als de methode die bij bijvoorbeeld onze collega’s van Taleninstituut Regina Coeli in Vught, ‘de nonnen van Vught’ toegepast wordt. De methode is daar in 1963 ontstaan met Franse nonnen die Franse les gaven aan welgestelde vrouwen uit Vught.

Kenmerken van onderdompeling

Onderdompeling behelst dat degenen die de taal (zoals het Spaans) leren, vanaf het begin is omgeven door de te leren taal. Alle instructies vinden in de doeltaal (Spaans) plaats; in het begin langzaam en met veel herhaling, later op een meer natuurlijke manier. De lerende wordt ook uitgedaagd vanaf het begin om in het Spaans te spreken. Bij onderdompeling met simulaties en rollenspellen gewerkt. De leeromgeving op onderwijsinstellingen die werken met onderdompeling, wordt vaak ingericht in de stijl van het Spaans om een situatie te creëren alsof studenten in Spanje zijn. Lerenden oefenen het Spaans spreken één-op-één of in kleine groepjes. Daadwerkelijk naar Spanje reizen en daar bijvoorbeeld in een gastgezin verblijven, is een andere wijze om onderdompeling te bereiken.

Populariteit

Onderdompeling wordt als een uitstekende leermethode voor vreemde talen gezien. Vooral de mondelinge taalvaardigheid Spaans kan op deze wijze uitstekend worden ontwikkeld.

Voor- en nadelen van onderdompeling

Omdat de leermethode behoorlijk intensief is, is het belangrijkste voordeel dat met deze methode snel resultaat wordt bereikt. De leermethode is een kwestie van ‘sink or swim’, de studenten moeten daadwerkelijk in het Spaans gaan communiceren omdat zij erdoor worden omgeven. De studenten zijn feitelijk 24 uur per dag Spaans aan het leren. Het samen oefenen in groepsverband versterkt de sociale interactie. Dit wordt door de studenten als motiverend ervaren.

Dat het bereikte resultaat niet altijd vastgehouden wordt, is een nadeel. Als studenten in een korte tijd Spaans leren, door in Spanje te zijn of door te zijn ondergedompeld in een kunstmatig gecreëerde omgeving, maar vervolgens weer overgaan tot de orde van de dag, is de kans groot dat het nieuw geleerde snel weer wegzakt. Een bijkomend nadeel van de leermethode kan zijn dat een dergelijke training Spaans nogal intensief is. Niet elke lerende heeft de conditie om deze leermethode vol te houden.

Suggestopedie (Suggestopedia)

Bedacht door wie en wanneer

Suggestopedia is een (taal)leermethode die uit de zeventig jaren van de vorige eeuw stamt. De methode is ontwikkeld door de Bulgaarse wetenschapper en psychotherapeut Georgi Lozanov.

Kenmerken van Suggestopedie

Suggestopedia is op de kracht van de suggestie gebaseerd. Volgens Lozanov is positieve suggestie een voorwaarde om (een taal; bijvoorbeeld Spaans) te kunnen leren. Daarvoor zijn een ontspannen sfeer en een wederzijds vertrouwen tussen de docent (Spaans) en studenten essentieel. De voorwaarde hiervoor is dat de studenten zich ontspannen en veilig voelen. Een leslokaal met een rijopstelling was uit den boze om dit te kunnen bereiken. Tijdens de lessen zat de lerende in een comfortabele stoel die in een halve cirkel opgesteld waren en er was ook altijd muziek in de klas. De leermethodiek zoals Lozanov die beoogde, bestond uit het voorlezen van teksten, terwijl op de achtergrond klassieke muziek werd gespeeld of natuurgeluiden te horen waren. Bij deze teksten bestonden bestonden woordenlijsten alsook opmerkingen over de (Spaanse) grammatica. Het voorlezen werd gedaan met gebaren alsook veel expressie in stem. Zo werd de student in de verleiding gebracht om te luisteren en hij of zij kon de (Spaanse) woorden die nieuw waren, gemakkelijk begrijpen en opnemen. Tijdens de lessen was er veel aandacht voor de cultuur en kennis over het land van de doeltaal (Spanje). Er werd met rollenspellen gewerkt en in de klas werden ook (Spaanse) streekgerechten bereid en geproefd.

Populariteit

De leermethode van Georgi Lozanov was omstreden en is niet erg bekend meer. Een aantal elementen bijvoorbeeld het gebruikmaken van stemexpressie en gebaren bij het lezen van teksten, wordt nog steeds gebruikt.

Voor- en nadelen van Suggestopedie

De methode van Suggestopedia creëert een veilige en ontspannen sfeer, waardoor de student minder hinder heeft van faalangst of frustratie. Deze gemoedelijke sfeer kan voor nieuwkomers bijdragen aan een positieve associatie met het nieuwe thuisland. Vaak werkt muziek motiverend en draagt aan betere leerprestaties bij. Dat de lerende gestimuleerd wordt om actief mee te doen en zich in de situaties in te leven, wat voor sommige mensen een nieuwe ervaring is, is een ander voordeel van de leermethodiek. Tegelijkertijd vormt dit voor sommigen een nadeel, want niet iedere student is hiertoe in staat. Daarnaast kan muziek bij sommige mensen afleiden en verstorend zijn in plaats van stimulerend en ontspannend. Dat de relatie tussen de docent en de lerende niet gelijkwaardig is, is een andere zwakke kant; alle inbreng komt van de zijde van de Spaanse docent en de lerenden zijn steeds de ontvangende partij.

Community Language Learning (CLL)

Bedacht door wie en wanneer

Community Language Learning, ook wel Counseling Language Learning
of CLL genoemd, is ontwikkeld door de Amerikaanse priester en psycholoog Charles A. Curran in 1976.

Kenmerken van Community Language Learning (CLL)

CLL (Community Language Learning) is een taalverwervingsmethode waarbij de studenten samenwerken om te bepalen welke aspecten van een taal zij willen leren. CLL is gestoeld op de counseling-benadering waarbij de docent fungeert als counselor die de zinnen van lerenden parafraseert. De lerenden starten een gesprek. Zijn de lerenden de doeltaal (Spaans) nog niet voldoende machtig, dan spreken de lerenden in de moedertaal. De taaltrainer (Spaans) geeft uitleg en vertaalt, waarna de studenten de uitspraken van de trainer zo goed mogelijk herhalen. Deze gesprekken in het Spaans worden opgenomen om daarna opnieuw te kunnen beluisteren.

Community Language Learning bevordert het gemeenschapsgevoel in de leergroep en de methode ziet de interactie tussen de studenten onderling als middel om het Spaans te leren. Een leerboek Spaans wordt niet gebruikt; het zijn de studenten zelf die de lesstof bepalen met behulp van betekenisvolle gesprekken.

Populariteit

Het slagen van de methode hangt erg af van de expertise van de trainer-counselor. De taaldocent dient naast sociaal-cultureel kundig eveneens taalkundig te zijn. Deze trainer dient zowel het Spaans als de moedertaal van de lerenden uitstekend te beheersen om de taaluitingen van de lerenden te kunnen vertalen. Deze methode kan goed functioneren wanneer deze correct wordt toegepast. Voor grote klassen is deze methode niet bruikbaar.

Voor- en nadelen van Community Language Learning

Deze methode biedt voor studenten een hoge mate van autonomie. Het analyseren van hun eigen gesprekken wordt door lerenden vaak als zinvol ervaren. De groep wordt vaak zeer hecht, niet alleen tijdens de les Spaans, maar eveneens daarbuiten. Met Community Language Learning worden lerenden zich zo veel bewuster van anderen in hun groep, hun sterke en zwakke punten en leren als een team te werken. Door het bespreken van de foutjes en het evalueren van de les Spaans leren studenten veel. Zulke correcties blijven vaak in het geheugen gegrift en worden deel van het actieve vocabulaire van de lerenden.

Dat de docent niet sturend is, ondanks dat sommige studenten deze sturing wel nodig hebben, kan een keerzijde zijn. Bij CLL wordt geen leerboek gebruikt en er worden geen toetsen Spaans gehouden. Het succes van de les is daardoor moeilijk te meten. Sommige lerenden worden in hun Spaans spreken geremd als zij opgenomen worden.

Lexicografische benadering (Engels: Dynamic Lexicographic Approach; DLA)

Bedacht door wie en wanneer

De Lexicografische benadering (In het Engels: Lexical Approach; LA) is een methode om een taal te leren die in het begin van de jaren 90 van de vorige eeuw is ontwikkeld door Michael Lewis.

Kenmerken van de Lexicografische benadering (DLA)

Deze lexicografische benadering gaat uit van het idee dat een belangrijk gedeelte van het leren van een taal (zoals het Spaans) bestaat uit het begrijpen en het produceren van zogenaamde ‘lexicale eenheden’. Dit zijn brokjes taal die bestaan uit (Spaanse) woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen. Studenten verwerven al doende inzicht in patronen van het Spaans (grammatica) en betekenisvolle groepen woorden. Ze leren hoe het Spaans ‘in het echt’ wordt gebruikt. Woordenschat Spaans neemt in deze benadering een grotere plaats in dan Spaanse grammatica. Instructies zijn op situaties en Spaanse uitdrukkingen gericht die vaak voorkomen in dialogen. Aan interactie wordt aandacht geschonken maar eveneens aan exposure; aan de receptieve vaardigheden van de student (luisteren/begrijpen, lezen/begrijpen). Voor het zelf ontdekken van de Spaanse taal door de lerende is veel mogelijkheid.

De rol van de taaldocent Spaans is te zorgen voor voldoende inbreng en het faciliteren van het leerproces van de studenten.

Populariteit

Door de invloed van de ideeën over taal van (onder meer) Michael Lewis zijn leerboeken in de afgelopen dertig jaar aanmerkelijk veranderd. Veel meer aandacht wordt geschonken aan woordenschat die wordt aangeboden in zogenaamde chunks, in betekenisvolle brokjes. Een vergaande omwenteling in de manier waarop taal wordt onderwezen, iets waarnaar Michael Lewis streefde, heeft echter niet plaatsgevonden.

Voor- en nadelen van de Lexicografische benadering

De studenten leren om op een natuurlijke manier het Spaans te gebruiken door het werken met ‘chunks’ (brokjes van de taal); met ‘echte’ taal. Er ontstaat souplesse in het het gebruik van het Spaans.

Dat de werkelijkheid toch altijd weer anders is dan de geleerde taalsituaties, is het minpunt van deze methode. Sommige studenten hebben meer aan een docent Spaans die hen wegwijs maakt, dan aan een docent taal-facilitator omdat ze meer moeite hebben met het zelf leren herkennen van de patronen van het Spaans.

Series Method

Bedacht door wie en wanneer

De Series method, ook wel ‘seriemethode van taalverwerving’ genoemd, is ontwikkeld door de Franse taaldocent François Gouin in het jaar 1880.

Kenmerken van de Series Method

De seriemethode (The Series Method of language acquisition) van Gouin is gebaseerd op een serie verbonden zinnen die gemakkelijk te begrijpen zijn en weinig kennis vereisen van grammatica van de doeltaal. Studenten leren zinnen op basis van een actie, bijvoorbeeld het verlaten van een huis in de volgorde waarin deze zou worden uitgevoerd. Deze series of reeksen behandelden onderwerpen als de mens in de samenleving, wetenschap en beroep, het leven in de natuur, ontwikkeld vanuit het onderscheid tussen objectieve, subjectieve en figuurlijke taal. De seriemethode van Gouin maakt geen gebruik van moedertaal. Lerenden gaan snel in de nieuwe taal (bijvoorbeeld het Spaans) denken omdat een soort eentalige methode betreft, die niet uitgaat van ‘vertalen’ en ‘uitleggen’ maar van ‘demonstreren’ en ‘handelen’.

Populariteit

François Gouin’s concepten over taal waren zeer vooruitstrevend. Gouin’s leermethodiek was enige tijd een succes, ondanks de ongebruikelijke aanpak. Maximilian Berlitz’ Directe Methode overschaduwde de leermethode echter.

Voor- en nadelen van de Series Method

De mondelinge vaardigheden Spaans worden sterk ontwikkeld door de Series method van Gouin worden en het zorgt voor een harmonieuze, natuurlijke en gelijkwaardige sfeer in de lessen.

Gouin’s taalmethodiek biedt levendig onderwijs. Doordat het gebruikmaakt van visuele leermiddelen, bijvoorbeeld afbeeldingen, grafieken, enzovoort, wekt dit soort onderwijs Spaans enthousiasme van de lerenden op. Het leren wordt tastbaar; iets wat volledig nieuw was. Spaanslerenden worden nieuwsgierig, wat goed werkt om het leergeheugen te ontwikkelen, druk om te presteren te verlagen en het zelfvertrouwen te verhogen. De communicatieve vaardigheden Spaans van de studenten worden sterk gestimuleerd.

De methode van Gouin heeft echter als nadeel dat taal die iets meer abstract of subjectief wordt, wat moeilijk in één concrete ervaring kan worden gevangen met bewegingen en expressies. De bewerkelijkheid voor de docent, die immers een hele reeks aan series moet voorbereiden, is een ander nadeel. Als derde punt is de Gouin-seriemethode vooral gericht op het mondelinge taalgebruik, terwijl het onderwijssysteem nog veelal draait om examens die de competentie van lezen en schrijven toetsen.

Task-Based Language Teaching (TBLT)

Bedacht door wie en wanneer

Taakgericht taalonderwijs (Task-Based Language Teaching) is in de jaren 80 van de vorige eeuw ontwikkeld. De grondleggers van deze leermethode waren de Indiase taalkundige professor N.S. Prabhu, de Amerikaanse hoogleraar Teresa P. Pica en de Britse hoogleraren Graham Crookes en Michael H. Long.

Kenmerken van de Task-Based Language Teaching (TBLT)

Taakgericht taalonderwijs past binnen een Communicatieve Benadering/het Communicatief Taalonderwijs. De visie erachter is dat de verwerving van de taal (zoals het Spaans) geen doel op zich is, maar een middel om bepaalde taken uit te kunnen voeren. Studenten krijgen motiverende taken aangeboden, waarvoor taalkennis (Spaans) nodig is. Om deze taken goed uit te voeren, is het nodig dat zij over woordenschat en regels van het Spaans beschikken. Deze taken zijn zaken uit het dagelijks leven, zoals het schrijven van een e-mail, een boodschap doen, een drankje bestellen, bellen met de klantenservice of de krant lezen. De opdracht wordt in drie verschillende fasen verdeeld: vóór, tijdens en na de taak, waarbij de lerende zich eerst op de taak voorbereidt, daarna de taak uitvoert en tot slot erop terugblikt. De studenten moeten samenwerken om de taken uit te kunnen voeren. De taken moeten net boven het taalniveau Spaans van de lerende liggen om leereffect te hebben.

Populariteit

Task-Based Language Teaching (TBLT) is vanaf het begin van de jaren 90 erg populair geworden, zeker in het taalonderwijs. Taakgericht taalonderwijs de meest praktisch bruikbare vorm te zijn om de taalvaardigheid bij lerenden (vooral lerenden in een achterstandspositie) in het lager en secundair onderwijs te verhogen.

Voor- en nadelen van Task-Based Language Teaching

Het taakgericht taalonderwijs (Spaans) heeft duidelijke voordelen. Het is een activerende werkvorm, waarbij de studenten uitgedaagd worden om hun vaardigheden (Spaans) toe te passen. Het is een op de persoon gerichte, relevante en efficiënte aanpak, zolang de taak goed bij de lerenden aansluit. De studenten komen op een natuurlijke, alledaagse wijze in aanraking met het Spaans en leren zo authentieke Spaanse woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen. Daarnaast leren studenten om samen te werken. Studenten ervaren taakgericht onderwijs als plezierig en motiverend.

Dat de communicatie voorop staat en niet de correcte vorm van het Spaans, waardoor studenten die niet heel nauwkeurig leren, kan als nadeel genoemd worden.

De Dogme benadering (Engels: Dogme Language Teaching; Dogme ELT)

Bedacht door wie en wanneer

Scott Thornbury; een Nieuw-Zeelandse docententrainer en linguïst op het gebied van Engels taalonderwijs bedacht in 2000 Dogme Language Teaching/Dogme ELT (de ‘Dogmabenadering’).

Kenmerken van de Dogme benadering (ELT)

Dogme Language Teaching is geïnspireerd op ‘Dogme 95’; de stroming van een groep filmmakers uit Denemarken onder wie de Deense filmregisseur Lars von Trier uit het jaar 1995. De deelnemers confirmeren zich voor het maken van films aan 10 strenge regels (10 dogma’s). Deze behelzen samen ‘de eed van zuiverheid’ (In het Deens: kyskhedsløfter; in het Engels: Vows of Chastity). Het Dogme-taalonderwijs werkt op een vergelijkbare wijze. De aanhangers van deze methode zoeken naar een vorm van communicatief taalonderwijs die niet is belast door enig voorgedrukt materiaal. Het oogmerk van Dogme-taalonderwijs is het aangaan van inhoudelijke gesprekken die over praktische onderwerpen gaan. Hierbij draait het om communicatie als drijvende kracht van het leren. De benadering is daarom een communicatieve aanpak van taalonderwijs, die taal wil onderwijzen zonder het gebruik van leerboeken of ander lesmateriaal en zich in plaats daarvan op de communicatie tussen taaltrainer en lerenden focust. Het Dogme-taalonderwijs heeft 10 uitgangspunten (dogma’s), net zoals de Dogme-beweging in de film.

Populariteit

Onderzoek naar het succes van Dogme is beperkt, maar Scott Thornbury stelt dat de overeenkomsten met taakgericht leren van een taal (zoals Spaans) suggereren dat Dogme waarschijnlijk leidt tot vergelijkbare resultaten.

Voor- en nadelen van de Dogme benadering

Een pluspunt voor docenten Spaans is dat hij of zij zich zo goed als geen hoeft voor te bereiden. Het kan zeer motiverend zijn dat de studenten voor zijn of haar eigen leerproces de verantwoording draagt. Voorspelbaar is de taalles Spaans zo nooit. Dit zorgt voor spontane communicatie en de verveling krijgt geen kans. In een les volgens de Dogme-benadering is vrijwel elk item bespreekbaar. Dit zorgt ervoor dat lerenden alert en betrokken blijven.

Studenten kunnen zich echter wel iets ongemakkelijk voelen als ze zo weinig bij de hand genomen worden door de taaltrainer. Ook is niet elke trainer Spaans flexibel genoeg voor deze manier van lesgeven. Dat de lerenden zich vaak dienen voor te bereiden op een bepaald examen Spaans, terwijl het niet zeker is dat de hiervoor benodigde stof aan de orde komt in de taalles, kan een bijkomend minpunt zijn.

Growing Participator Approach (GPA)

Bedacht door wie en wanneer

The Growing Participator Approach (GPA) is ontwikkeld in 2007 door Language consultants Greg en Angela Thomson.

Kenmerken van de Growing Participator Approach (GPA)

De GPA-benadering is een alternatieve visie op het verwerven van een nieuwe taal (zoals het Spaans). De primaire aanname van de leermethode is dat taal en cultuur niet los van elkaar staan. Het gaat bij GPA om veel meer dan alleen de Spaanse taal; het doel is uitgroeien tot een volwaardige deelnemer aan het leven in de gastcultuur (van bijvoorbeeld Spanje). Daarom gebruikt GPA de benamingen ‘groeiende deelnemer’ in plaats van ‘taallerende’ en ‘verzorger’ in plaats van ‘docent of leraar’. De GPA vertoont overeenkomsten met, en is ook deels gebaseerd op, de Natural Approach (natuurlijke aanpak) van Stephen Krashen en Tracy Terrell.

De GPA-benadering bestaat uit zes fasen van activiteiten. Deze activiteiten worden door de lerende en een verzorger uit Spanje uitgevoerd. Begrip is belangrijker dan productie. Spaanse woordenschat en cultuur krijgen de nadruk. Fase 1 van de methode is de hier-en-nu-fase. Deze duurt ruwweg 100 uur. De ‘groeiende deelnemer’ focust zich in fase 1 op het luisteren en het non-verbale feedback geven.

Fase 2 van de leermethode is de ‘verhaalopbouwfase’. Deze neemt ongeveer 150 uur in beslag en nu beginnen de deelnemers ook Spaans te produceren. In fase 3 van de leermethode ligt de nadruk op zogenaamde ‘gedeelde verhalen’. ‘Gedeelde verhalen’ zijn verhalen over dagelijkse gebeurtenissen, verhalen die worden gedeeld tussen culturen en verhalen over gedeelde ervaringen. Fase 4 is de fase van het ‘diepe delen’. De deelnemer en de verzorger beginnen nu meer diepgaande gesprekken over het leven in de Spaanse cultuur te voeren. In fase 5 van de methode begint de deelnemer zich op taalgebruik van de moedertaalsprekers Spaans te richten aan de hand van nieuws, televisie, films en literatuur. Het Spaans dat voor het werk nodig is, wordt ook geleerd. Fase 6 van de methode van de leermethode is de zogenaamde ‘zelfvoorzienende groeifase’. Deze fase kent geen eindpunt. Hier gaat het om de groei naast de formele taalsessies Spaans.

Populariteit

Er is nog niet veel bekend over het succes omdat de methode van Thomson nog redelijk nieuw is. Deelnemers zijn vrij enthousiast over de leermethode.

Voor- en nadelen van de Growing Participator Approach

Met de GPA-benadering wordt een goede doorkijk op het proces van de taalverwerving Spaans geboden. De zes fasen van GPA bieden een duidelijk tijdspad alsook realistische doelstellingen. De lerenden verwerven niet alleen taalkennis Spaans, maar ook van de omgeving en de lerenden verwerven eveneens een nieuw sociaal netwerk.

Een minpunt van deze leermethode is dat voor elke deelnemer of minimaal elke kleine groep deelnemers een ‘verzorger’ gevonden moet worden die bereid is om behoorlijk veel tijd te investeren.

Shadowing Technique

Bedacht door wie en wanneer

De Shadowing technique of kortweg Shadowing (‘schaduwen’) is bedacht in de vroege jaren 2000 door Alexander Argüelles; een Amerikaanse taalkundige en polyglot.

Kenmerken van de Shadowing Technique

Shadowing is een methode die studenten zelfstandig kunnen gebruiken om de uitspraak en intonatie (Spaans) te verbeteren en vloeiendheid in het spreken te verwerven. Deze techniek is eenvoudig: de student luistert naar een audio-opname, bij voorkeur een dialoog en herhaalt wat hij of zij hoort. Het gaat in de eerste instantie om de klank; de Spaanse tekst ook begrijpen is niet belangrijk. Het luisteren en daarna herhalen wordt geoefend totdat dit heel soepel gaat en de student simultaan met de audio-opname Spaans kunnen spreken. Na enige tijd zal de lerende een transcript gebruiken om te kunnen lezen (en te begrijpen) wat hij of zij heeft gezegd. Er zijn diverse leerboeken voor deze techniek geschikt, zolang de boeken dialogen bevatten of delen met samenhangende teksten. De Spaanse audio-opnames dienen ideaal bezien iets boven het niveau van de lerende te liggen. De ideale lengte is ruwweg één pagina, op natuurlijke snelheid en zonder kunstmatige pauzes. Argüelles raadt aan om te lopen tijdens het spreken, het liefst buiten, en niet te zitten, doordat lichamelijke beweging de opname van de taal (het Spaans) in het zenuwstelsel versterkt. Een andere grond is dat de lerenden minder snel worden afgeleid als zij in beweging zijn, zodat het leren van het Spaans veel effectiever wordt.

Shadowing heeft veel gemeen met de audiolinguale methode uit de vorige eeuw, maar bij de audiolinguale methode werden grammaticale drills gebruikt in plaats van dialogen of samenhangende tekst. Het simultaan spreken is bij Shadowing ook anders.

Populariteit

De afgelopen jaren is veel onderzoek naar de methode van Shadowing gedaan waaruit is gebleken dat de leermethodiek naast de uitspraak ook de luistervaardigheid aanzienlijk verbetert. Het algemene begrip van het Spaans wordt ook vergroot.

Voor- en nadelen van de Shadowing Technique

Shadowing heeft als praktisch pluspunt dat de methodiek in een groep studenten kan worden gebruikt, waarbij elke deelnemer in de groep individueel actief leert. De methode heeft een hoog rendement.

De Shadowing-techniek heeft als nadeel is dat lerende het wellicht een beetje saai kan vinden om dezelfde Spaanse tekst te blijven herhalen. De keuze van de teksten is dus erg belangrijk.

Total Physical Response (TPR^®)

Bedacht door wie en wanneer

De Amerikaanse psycholoog James J. Asher ontwikkelde in de jaren 60 van de vorige eeuw de taalverwervingsmethode Total Physical Response, ook wel TPR^® genoemd.

Kenmerken van Total Physical Response (TPR^®)

TPR^® is een methode om een vreemde taal (zoals Spaans) te leren die van het idee uitgaat dat mensen leren met behulp van handelingen en bewegingen. Men leert door te doen, en wel op de manier zoals een kind de moedertaal leert. Ouders geven voortdurend taken aan hun (jonge) kinderen en belonen hen als ze die taken uitvoeren (“kijk naar mama”, “goed zo”). “Pak de lepel”, “Mooi!”, “Trek je schoenen maar aan”, enz.). Het is in de eerste plaats de bedoeling dat het kind begrijpt wat de ouder zegt, in een later stadium gaat het kind verbaal reageren. De luistervaardigheden Spaans vormen dus de basis, de spreekvaardigheden volgen pas daarna.

De methode van TPR^® past deze principes van de moedertaalverwerving versneld toe bij het leren van het Spaans. De trainer geeft op een vriendelijke en begrijpelijke wijze opdrachten, zoals: “pak het boek” en doet zelf de opdrachten voor; de studenten doen deze opdrachten na. Aanvankelijk wordt nog niet verwacht van de studenten dat zij Spaans praten; de studenten geven de opdrachten in een later stadium. Taken die bekend zijn worden uitgebreid of gedeeltelijk veranderd.

TPR^® appelleert aan de beide hersenhelften door het combineren van beweging en spraak. Op deze manier kost het minder moeite om dingen te leren en de geleerde Spaanse taalkennis beklijft ook beter.

Populariteit

TPR^® wordt met name binnen het NT2-onderwijs gebruikt (Nederlands als tweede taal), zeker bij beginners en ook wel bij Engelse les op de basisschool. Maar ook middelbare scholieren of volwassenen werken met plezier met Total Physical Response en behalen hierbij goede resultaten.

Voor- en nadelen van Total Physical Response

De methode van Total Physical Response heeft veel voordelen. Doordat studenten veel begrijpelijke input krijgen aangeboden in ‘chunks’ (woorden die bij elkaar horen), krijgen de studenten snel begrip van de nieuwe taal. Total Physical Response zorgt voor een snelle succeservaring, wat het plezier in leren bevordert. Het zorgt een stressvrij leerproces. In principe is de methode van TPR^® geschikt voor alle doelgroepen, ongeacht de leeftijd en deze achtergrond en kan de methode eveneens in grotere klassen toegepast worden. De vreemde taal wordt direct opgeslagen in het langetermijngeheugen.

Dat niet elke taaluiting in TPR^®-taken kan worden uitgedrukt, is de keerzijde van TPR^®. Daarom werkt de methodiek tot op een bepaald niveau en is daarbij een andere methodiek nodig. Daarnaast is de methode niet heel creatief. Studenten leren niet hun gevoelens, ideeën en meningen in het Spaans uit te drukken.

De Directe Methode (Engels: Direct Method; DM)

Bedacht door wie en wanneer

De Duits-Amerikaanse linguïst Maximilian Delphinius Berlitz bedacht de Directe Methode, ook wel ‘de natuurlijke benadering’ genoemd, eind jaren 80 van de negentiende eeuw. De Directe Methode is ontwikkeld als tegenreactie op de dominante grammatica-vertaalmethode.

Kenmerken van de Directe Methode (DM)

Een Reformbeweging met nieuwe ideeën dat het leren inductief en zelfontdekkend moest zijn, ontstond rond het jaar 1900. Overigens betrof de Reformbeweging niet alleen het leren van talen, maar ook voeding, kleding, natuurgeneeskunde en naturisme. Men streefde, net zoals in de jaren 60 van de vorige eeuw, rond het jaar 1900 naar meer natuurlijke leefwijzen en een bevrijding van keurslijven. Er kwam in het taalonderwijs veel aandacht voor ‘levende’, gesproken taal, waarbij grammatica vooral inductief werd onderwezen, met voorbeeldzinnen. Hieruit dienden lerenden de taalregels af te leiden. Veel mondelinge oefeningen met veel aandacht kwamen er voor de uitspraak van de vreemde taal (zoals het Spaans). Studenten werden aangemoedigd vaak Spaans te praten. Het was ook een nieuw verschijnsel dat de taallessen in het Spaans werden gegeven. Tijdens de taalles werd nadrukkelijk niet vertaald. De (Spaanse) woordenschat aangeleerd aan de hand van afbeeldingen en voorbeelden. Abstracte vocabulaire werd door de studenten aangebracht om ideeën te laten associëren.

Populariteit

De vernieuwingsgolf van begin twintigste eeuw ebde weg, mede door invloed van de crises en oorlogen, om weer een andere vorm te vinden in de jaren zestig.

Taleninstituten zoals Interlingua en Berlitz werken nog steeds met (een moderne vorm van) de Directe Methode.

Voor- en nadelen van de Directe Methode

Het voordeel van de Directe Methode is dat deze methode een vrij natuurlijke manier is om Spaans te leren. Bij de Directe Methode wordt veel aandacht besteed aan luisteren en spreken, waardoor lerenden vloeiendheid in het Spaans en zelfvertrouwen kunnen ontwikkelen. De leermethode kent echter ook keerzijden. Voor schrijfvaardigheid (Spaans) is bij deze leermethode veel minder aandacht en voor lezen in de vreemde taal is ook weinig aandacht. Meer gevorderde lerenden Spaans worden met deze methode onvoldoende uitgedaagd. Voor langzaam lerende studenten is de Directe Methode ook niet erg geschikt, omdat deze methode is gebaseerd op actief meedoen van de studenten.

De Manesca-methode (Engels: Manesca Method)

Bedacht door wie en wanneer

In 1835 publiceerde Jean Manesca An Oral System of Teaching Living Languages Illustrated by a Practical Course of Lessons in the French through the Medium of the English (“Een mondelinge methode voor het onderwijzen van levende talen, aan de hand van een praktische cursus Frans door middel van het Engels”). An oral system of teaching living languages ging in herdruk in januari 2015.

Kenmerken van de Manesca-methode

De Manesca-methode is op hetzelfde principe gebaseerd als de ‘natuurlijke aanpak’ (Natural Approach): de beste manier om talen te leren, is die kinderen hun moedertaal leren. Het leren van een vreemde taal (zoals Spaans) moet veilig en gemakkelijk zijn. Manesca wil om die reden niet werken met abstracte regels en lijstjes met Spaanse woorden die uit het hoofd geleerd dienen te worden.

De Manesca-methode geldt als de oudste, bekende, volledige taalcursus. De methode is gebaseerd op het werken met een groep van lerenden en een taaldocent Spaans, die steeds één Spaans woord tegelijk introduceert. Bij dit woord hoort een specifieke beweging. Het Spaanse woord en de beweging worden daarna door de lerenden na elkaar herhaald. De herhaling helpt de lerenden deze Spaanse woorden te onthouden, zonder dat uit het hoofd leren nodig is. Stap voor stap worden deze woorden zinnen en weer variaties op deze Spaanse zinnen. De Spaanse spelling wordt in een later stadium met leesteksten aangeboden.

De methode van Jean Manesca is al enkele jaren later overgenomen en aangepast door grammaticaschrijver en taaldocent Heinrich Gottfried Ollendorff en staat dan ook wel bekend als de Ollendorff-methode.

Populariteit

Jean Manesca overleed twee jaar na de publicatie van zijn methode. Het werk van Manesca is door anderen opgepakt en verder ontwikkeld, onder andere door Ollendorff. Een groot deel van de ideeën van Manesca zijn nog steeds actueel en worden nog steeds toegepast in het moderne vreemdetalenonderwijs.

Voor- en nadelen van de Manesca-methode

De combinatie van spreken en bewegen, waardoor het fysieke geheugen meewerkt en de geleerde stof gemakkelijker en langer kan worden onthouden, is de sterke kant van de Manesca- of Ollendorff-methode. Veelvuldig herhalen draagt daar eveneens aan bij. Dat het wat saai kan worden om dezelfde Spaanse woorden en zinnen steeds te herhalen, kan een keerzijde zijn.

Silent Way

Bedacht door wie en wanneer

The Silent way (‘de stille manier’) is ontwikkeld in 1963 door de Egyptenaar Caleb Gattegno.

Kenmerken van de Silent Way

De stille manier is een taalleermethode (voor bijvoorbeeld Spaans) die stilte gebruikt als instructiemiddel. De methode van Caleb Gattegno gaat uit van de autonomie van de studenten en hun actieve deelname.

Een combinatie van stilte en gebaren wordt door de taaltrainers Spaans gebruikt om de aandacht van de lerende te trekken, reacties uit te lokken en de lerende aan te moedigen om foutjes te verbeteren. Veel tijd wordt aan de uitspraak (Spaans) van de vreemde taal besteed.

Caleb Gattegno, die wiskundige was, vond het essentieel om onderwijs te geven door middel van een methode die efficiënt was voor de hoeveelheid energie van de studenten. Caleb Gattegno ontdekte dat het in verhouding weinig energie kost om een visueel of auditief beeld te onthouden, veel minder dan wanneer we proberen om dingen uit het hoofd te leren. Caleb Gattegno betoogde dat de taaldocenten niet naar kennisoverdracht an sich dienen te streven, maar het bewustzijn aan dienen te boren, omdat alleen het het bewustzijn het mogelijk maakt om iets te leren.

Gekleurde staafjes die kunnen worden gebruikt voor allerlei dingen, zijn één van de hulpmiddelen die The Silent Way van Gattegno gebruikt. De ‘de stille manier’ gebruikt ook Words in Colour; een kleurenkaart voor klanken waarin elke kleur een bepaalde klank van het Spaans vertegenwoordigt, gekleurde woordgrafieken om aan zinnen te werken en gekleurde grafieken die gebruikt worden om spelling te leren.

Populariteit

Hoewel de Stille Methode in zijn oorspronkelijke vorm niet veel wordt toegepast, zijn de ideeën van Caleb Gattegno voornamelijk bij het aanleren van de uitspraak van het Spaans wel van belang geweest.

Voor- en nadelen van de Silent Way

Het voordeel van de aanpak van Gattegno is dat zijn benadering niet-bedreigend is voor lerenden, die immers als autonoom worden beschouwd. In principe is de docent Spaans dienstbaar aan de lerenden, niet omgekeerd. The Silent Way stimuleert het leren op een natuurlijke manier. Het geleerde wordt vaak goed verwerkt en onthouden door studenten uit te dagen nieuwe dingen te ontdekken. De lerende ‘mag’ fouten maken, wat helpt bij het leerproces.

Een minpunt kan zijn dat sommige studenten wat intensievere begeleiding nodig hebben dan de methode voorstaat. De lerenden kunnen gefrustreerd raken door de afwezigheid van input van de taaldocent Spaans. De limiterende factor van het werken met kleuren en grafieken is dat de nieuwheid er gauw af is, waardoor het effect weer verdwijnt.

TPR Storytelling

Bedacht door wie en wanneer

TPR Storytelling of ‘TPRS’ staat voor Teaching Proficiency through Reading and Storytelling. De TPRS-methode is in 1990 ontwikkeld door Blaine Ray, een Amerikaanse docent Spaans, en komt uit de TPR-methode (Total Physical Response) voort.

Kenmerken van TPR Storytelling

TPR Storytelling is een taalverwervingsmethode die verhalen gebruikt om een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren. Het principe van TPRS is een natuurlijke methode van taalverwerving: de nieuwe taal leren zoals een kind zijn of haar moedertaal leert. Om dit te kunnen bereiken, wordt de student blootgesteld aan een grote hoeveelheid begrijpelijke input. De taaldocent Spaans vertelt een verhaal, waarin nieuw te leren Spaanse woorden diverse keren voorkomen. Deze verhalen zijn niet te lang en interessant of humoristisch. Doordat de verhalen relatief eenvoudig zijn te begrijpen, ontspannen de lerenden zich. Spaanse woorden en structuren worden op deze manier ongemerkt opgeslagen in het langetermijngeheugen van de lerende. De docent wijst de student op grammaticale verschijnselen in het Spaans, zonder dat studenten taalregels uit het hoofd leren.

De lerenden zullen na een poosje ‘vanzelf’ Spaans beginnen te spreken en de Spaanse grammaticale structuren van de nieuwe taal imiteren. Dit is een natuurlijk proces. Een variant hierop is om samen met een groepje lerenden een verhaal op te bouwen. Hierbij schrijft de taaltrainer Spaans eerst nieuwe woorden en structuren op het schoolbord, met de Spaanse vertaling erbij, om vervolgens met de studenten hier een verhaal van te maken. Tot slot vertellen de lerenden het verhaal na. Een belangrijk onderdeel van TPR Storytelling is lezen in het Spaans, doordat dit voor inbreng zorgt. Schrijven in het Spaans volgt daarna.

Populariteit

Er is veel onderzoeken gedaan dat uitwijst dat TPRS een succesvolle manier is om een taal te leren. Er zijn wel voorwaarden: de setting moet geschikt zijn en de taaldocent moet goed getraind zijn.

Voor- en nadelen van TPR Storytelling

TPRS is een laagdrempelige manier om Spaans te leren en de taalkennis wordt goed onthouden. TPRS spreekt ook de creatieve intelligentie aan; TPRS is een vorm van breinvriendelijk leren. Het is prettig voor de lerende en het is niet moeilijk om de focus te behouden. Voor studenten werkt het zeer motiverend om zelf een verhaal te maken.

Een nadeel is dat TPRS veel voorbereiding van de docent vraagt.

De Rosetta Stone methode

Bedacht door wie en wanneer

De Rosetta Stone-methodiek is naar de zogenaamde de Steen van Rosetta vernoemd, een steen met tweetalige teksten die in Egypte is gevonden, met behulp waarvan uiteindelijk de hiërogliefen konden worden ontcijferd. Rosetta Stone is eveneens de naam van het softwarebedrijf dat de taalcursussen aanbiedt. De eerste versie is uitgebracht in 1996.

Kenmerken van de Rosetta Stone methode

De Rosetta Stone cursus is een manier om vreemde talen (bijvoorbeeld Spaans) te leren met behulp van een computer. Deze taalcursussen worden aangeboden in ruim dertig talen en ze zijn te volgen vanuit elk van deze talen.

De Rosetta Stone-methode is een zogenaamde communicatieve methode, die de wijze nabootst waarop een kind zijn of haar moedertaal leert. Dat wil zeggen ‘leren door middel van onderdompeling’, leren door veel te luisteren en na te spreken. Rosetta Stone gebruikt hiervoor foto’s alsook stemmen van moedertaalsprekers Spaans om de betekenis over te brengen van nieuwe (Spaanse) woorden. De methode maakt gebruik van spraakherkenningsprogramma dat de Spaanse uitspraak registreert en een schematische weergave daarvan maakt. Dit maakt het mogelijk voor de gebruiker om zijn of haar uitspraak met de uitspraak van moedertaalspreker Spaans (native speakers) te vergelijken. Uitspraakverbetering kan worden bereikt door de voorbeeldstem minder snel te laten praten en vervolgens veel na te spreken.

Voor de schrijfvaardigheden Spaans van de studenten biedt de methode dictee-oefeningen. De software controleert de Spaanse spelling en de grammatica en geeft fouten aan, waarbij mogelijkheid is om deze fouten van de studenten te verbeteren.

Het programma van Rosetta Stone omvat eveneens leesteksten. Deze leesteksten gaan over dagelijkse onderwerpen, activiteiten en ideeën.

Populariteit

Rosetta Stone wordt veel ingezet wereldwijd en zeker niet door de minsten. Onder meer het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse zaken en de NASA maken gebruik van Rosetta Stone. In Nederland wordt de methode van Rosetta Stone door enkele ministeries en veel universiteiten en hogescholen, alsook door een aantal internationale organisaties toegepast.

Voor- en nadelen van de Rosetta Stone methode

De Rosetta Stone-methode is zeer makkelijk om te gebruiken en kan op ieder moment door lerenden worden gebruikt. Welke delen van de methode wat meer of minder aandacht kunnen gebruiken, kunnen de lerenden zelf bepalen. Veel studenten ervaren het als prettig om te werken met de methode. Bij een gebrek aan taaldocenten kan de methode van Rosetta Stone voor scholen een oplossing zijn. Een minpunt van de methode is dat er geen taaltrainer is om de lerenden te motiveren of iets extra’s te kunnen bieden.

De Pimsleur methode

Bedacht door wie en wanneer

De taalcursussen van Pimsleur zijn Amerikaans taalkundige Dr. Paul Pimsleur ontwikkeld. Zijn eerste taalcursus was een cursus Grieks, die hij introduceerde in het jaar 1963.

Kenmerken van de Pimsleur methode

De methode van Pimsleur is een Amerikaans computerprogramma om een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren.

De cursus bestaat uit zinnetjes en dialogen in de doeltaal die door lerenden vervolgens worden nagesproken en herhaald. Deze Spaanse voorbeeldzinnetjes zijn door moedertaalsprekers ingesproken. De cursussen van Pimsleur zijn op herhaling, anticiperen, woordenschat en herhaling gebaseerd. De les van de cursus omvat een halfuur audio-opname met nieuwe vocabulaire en taalstructuren. De grammaticale structuren van het Spaans worden niet uitgelegd maar door middel van uitbreiding van, en variaties op, deze zinnetjes aangeboden.

Pimsleur heeft onderzoeken gedaan naar het meest optimale interval waarin geleerde informatie van het kortetermijngeheugen naar het langetermijngeheugen overgaat. In de Pimsleur cursussen is dit (gemiddelde) interval geïntegreerd.

Populariteit

Onder andere Amerikanen gebruiken de Pimsleur cursussen en de ervaringen lopen uiteen. In het algemeen zijn studenten tevreden over de aangeleerde uitspraak van het Spaans.

Voor- en nadelen van de Pimsleur methode

Als uitspraakverbeteraar werkt de methode van Pimsleur erg goed, omdat de insprekers allemaal moedertaalsprekers (native speakers) zijn en op een natuurlijke wijze in een normaal tempo Spaans praten.

Een minpunt van de leermethodiek van Pimsleur is dat er niets wordt uitgelegd. De gebruikers leren geen bouwstenen van de Spaanse taal om zelf zinnen te maken, maar moeten het doen met duizenden voorbeeldzinnetjes die ingeprent worden.

De Michel Thomas methode

Bedacht door wie en wanneer

De Michel-Thomas-methode is, niet geheel verwonderlijk, bedacht door Michel Thomas (Poolse naam: Moniek Kroskof); een in Polen geboren genaturaliseerde Amerikaan. Hij ontwikkelde zijn methode kort na de Tweede Wereldoorlog in zijn eigen taleninstituut in Beverly Hills in Los Angeles, die beroemdheden als Diana Ross, Barbra Streisand, Emma Thompson, Bob Dylan, Mel Gibson en Pierce Brosnan tot de klantenkring kan rekenen.

Kenmerken van de Micheal Thomas methode

Het principe van Michel Thomas was dat iemand alleen in staat is om te leren als diegene geen stress heeft. Hij maakte zijn lerenden duidelijk dat ze zich geen zorgen hoefden te maken dat ze dingen zouden vergeten.

De cursussen van Michel Thomas zijn audiolessen (Spaans), door twee stemacteurs ingesproken; een mannelijke en een vrouwelijke. De setting is een virtueel klaslokaal, waarin de student als de derde student fungeert. De student luistert met de les van de stemacteurs mee. Als een vraag aan de stemacteurs gesteld wordt, is het de bedoeling dat de lerenden op pauze drukken en eerst zelf de vraag beantwoorden. Er zijn geen huiswerkopdrachten, geen uit-het-hoofd-leren. De lessen worden in kleine stappen opgebouwd en nieuwe Spaanse lesstof wordt met reeds bekende Spaanse lesstof afgewisseld. De uitleg wordt steeds in de Engelse taal gegeven. Er wordt bijvoorbeeld op verbanden gewezen tussen de Engelse taal en het Spaans, als die verbanden er zijn. De Michel Thomas-methode geeft eveneens grammaticale uitleg. Eerst wordt makkelijke stof aangeleerd, moeilijkere stof volgt pas nadat de lerende de makkelijke stof heeft begrepen en verworven. Naast Spaanse woorden en zinnen worden ook bouwstenen geleerd waarmee de lerende zelf zinnen kan maken. Ook maakt de leermethode gebruik van flashcards waarmee lerenden zelf hun vocabulaire Spaans kunnen toetsen en online oefeningen kunnen maken om hun eigen voortgang te meten.

Populariteit

Veel studenten vinden de methode van Michel Thomas prettig werken en ze zijn tevreden over de uitleg van de structuur van het Spaans. De gebruikers die al wat verder zijn met de taal, ervaren de methode van Michel Thomas soms als wat minder nuttig.

Voor- en nadelen van de Micheal Thomas methode

De taalcursus is zeer toegankelijk en traint de uitspraak en de luistervaardigheid Spaans op efficiënte wijze. Dat de taalcursussen Spaans niet in schrijfvaardigheid voorzien, is een nadeel. Een echte interactie is er ook niet doordat de methode uit een audiocursus bestaat.

De Assimil methode

Bedacht door wie en wanneer

Assimil is een Frans bedrijf, dat in het jaar 1929 is opgericht door polyglot en schrijver Alphonse Chérel. Dit bedrijf maakt taalcursussen en publiceert deze. Het eerste boek van Assimil was Anglais sans Peine.

Kenmerken van de Assimil methode

‘Assimileren’ betekent letterlijk ‘mengen met, opgaan in de andere groep’, wat voor een taalcursus (zoals Spaans) vrij hooggegrepen was. De Assimil-taalcursussen zijn zelfstudielessen die bestaan uit een leerboek Spaans en audio-CD’s alsook een USB-stick. De cursist werkt bij voorkeur ongeveer twintig minuten per dag.

De taallessen van Assimil bestaan uit Spaanse dialogen die worden beluisterd, nagesproken en gelezen. De Spaanse vertaling wordt ernaast weergegeven, alsook de uitleg van de grammatica. Om de uitspraak Spaans te trainen, maakt Assimil gebruik van zinnen die door native (moedertaal) speakers zijn ingesproken en die de cursisten dienen te herhalen. De opbouw van de les verloopt van receptief naar productief: tijdens de eerste les wordt nog geen taalproductie verwacht van de gebruiker; dit komt pas na ongeveer 50 lessen.

Populariteit

De Assimil-cursussen zijn vrij populair. Ze zijn relatief voordelig en er is een ruim aanbod aan verschillende talen.

Voor- en nadelen van Assimil

Het pluspunt van de Assimil-methode is dat de cursisten Spaans in hun eigen tempo kunnen leren wanneer dit het beste past. Het nadeel hierbij is, geldt wat voor alle computertaalcursussen, dat de cursisten aan zichzelf zijn overgeleverd. Er is geen trainer Spaans om de student te begeleiden of te motiveren.