Cursus Spaans Gouda

Audio-Lingual Method (ALM) (Army Method/New Key)

Bedacht door wie en wanneer

De audiolinguale methode was al in de jaren 40 en 50 van de vorige eeuw in Engeland en Amerika ontwikkeld, onder andere door de Amerikaanse taalkundige Leonard Bloomfield. Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak, was het noodzakelijk om de (Amerikaanse) soldaten te voorzien van elementaire verbale communicatieve vaardigheden. Hierdoor werd de audiolinguale methode ook bekend als de ‘legermethode’.

Kenmerken van de Audio-Lingual Method (ALM)

De audiolinguale methode is een antwoord op de grammatica-vertaalmethode. Een nieuw verschijnsel was dat de lessen geheel in de doeltaal (bijvoorbeeld Spaans) werden gegeven. Spreken en luisteren (in het Spaans) zijn de belangrijkste vaardigheden en de (Spaanse) grammaticale structuren worden met behulp van mondelinge structuuroefeningen geleerd. De bedoeling is vrijwel zonder fouten Spaans leren verstaan en spreken; het begint bij een Spaanssprekende leren naspreken. Herhaling is hiervoor het middel; er wordt met drills gewerkt om Spaanse zinnen en structuren te leren beheersen, om te zorgen dat reacties spontaan en automatisch gaan worden. De taaltrainers Spaans kunnen bijvoorbeeld een bepaalde zin 10 keer herhalen en vervolgens een extra Spaans woord toevoegen. Bij de audiolinguale methode wordt veel gewerkt in zogenaamde talenpractica, waar studenten Spaans een hoofdtelefoon op hebben en naar zinnen luisteren en deze naspreken. Geschreven Spaans wordt pas aangeboden als het mondelinge Spaans vertrouwd is. Er worden wel afbeeldingen gebruikt om nieuwe Spaanse woorden te introduceren.

Populariteit

De methode werd in Nederland pas geïntroduceerd omstreeks 1970 toen de Mammoetwet inging. Al gauw waren er grote bezwaren tegen de inhoudsloze driloefeningen. Het kwam soms voor dat de techniek haperde, waardoor de talenpractica al vrij snel in onbruik raakten. In plaats van de talenpractica maakte men de voor mondeling gebruik bedoelde structuuroefeningen schriftelijk. Schrijvers van leerboeken wonnen weer aan populariteit en boden zoals gebruikelijk expliciete grammaticaregels aan. De audiolinguale methode heeft wel haar sporen nagelaten Nu was alom aanvaard dat het bij het leren van een taal (zoals Spaans) niet om het uit het hoofd leren van de (Spaanse) grammatica gaat, maar om het gebruik ervan. Luistervaardigheid (Spaans), die vóór 1970 voor de meeste taaldocenten niet bestond, was ontdekt.

Voor- en nadelen van de Audio-Lingual Method

De audiolinguale methode is effectief voor mensen die Spaans beginnen te leren. Van het begin wordt de correcte uitspraak Spaans aangeleerd. De methode is een docentgestuurde methode en en biedt daardoor een snelle en efficiënte overdracht van kennis. De methode kan ook bij grote(re) groepen toegepast worden.

Dit docentgestuurde aspect heeft tegelijk een keerzijde; er wordt geen eigen inbreng van de studenten verlangd, waardoor het gevaar dreigt van enige passiviteit en onvoldoende betrokkenheid en motivatie. Een bijkomend bezwaar van de audiolinguale methode is dat de geoefende driloefeningen niet zo gemakkelijk in levend taalgebruik Spaans om te zetten zijn.

GoldList Method (GLM)

Bedacht door wie en wanneer

David J. James, alias Viktor Dmitrievitch Huliganov of Uncle Davey ontwikkelde de GoldList Method (‘gouden lijst-methode’).

Kenmerken van de GoldList Method (GLM)

Deze GoldList Method is een methode om woorden of zinnen (bijvoorbeeld in het Spaans) op een zodanige manier wijze te leren dat ze plaatsnemen in het langetermijngeheugen van de lerende. De GoldList-methode werkt aan de hand van zelfgeschreven woordenlijsten (Spaans) die worden herhaald na verloop van tijd. De Spaanse zinnen en woorden van de woordenlijst worden door de student hardop gelezen. Deze woorden en/of zinnen en zinnen uit het hoofd te leren, is niet het idee, maar door de blootstelling gaat dit eigenlijk vanzelf. De woordenlijst wordt telkens bijgewerkt; Spaanse woorden die geleerd zijn, gaan van de woordenlijst af. Die Spaanse woorden die nog altijd problemen opleveren, blijven op de lijst op de woordenlijst staan.

Populariteit

Aanhangers van de GoldList-methode claimen dat deze woorden op de woordenlijst of zinnen in het Spaans spontaan in het langetermijngeheugen van de lerende worden opgeslagen, iets dat door geheugenwetenschappers wordt betwijfeld. In het algemeen wordt (taal)kennis opgeslagen als deze ook relevant en betekenisvol is voor de lerende. De GoldList-methode kan dus alleen goed werken voor Spaanse woorden en zinnen die relevant en van betekenis zijn voor de student.

Voor- en nadelen van de GoldList Method

Bij mensen die bij bijvoorbeeld Post-its^® baat hebben als geheugensteun zou deze GoldList Method goed kunnen functioneren. Schrijven met de hand werkt effectiever dan typen of, tamelijk zinloos: een foto maken, omdat het fysieke gedeelte van het geheugen door het schrijven meewerkt en wordt aangesproken. Een keerzijde van deze leermethode is het gebrek aan context. Talen zijn uiteraard veel meer dan een serie losse woorden en/of zinnen. Bovendien is deze GoldList-methode nogal tijdrovend omdat er steeds met de hand geschreven lijsten moeten worden gemaakt.

De Natural Method

Bedacht door wie en wanneer

De Natural Method, ook de Natural Approach (de ‘natuurlijke aanpak’) genaamd, is in 1983 ontwikkeld door de Amerikanen Tracy Terrell en Stephen Krashen.

Kenmerken van de Natural Method

De Natural Method richt zich op een natuurlijke manier van het verwerven van de taal (zoals bijvoorbeeld Spaans). Op de wijze waarop mensen als kind hun moedertaal leerden spreken, probeert de leermethode het Spaans aan te leren. Zo leert de student onbewust ook de taalregels van het Spaans. Hiervoor wordt alleen het Spaans gebruikt met een aantal visuele hulpmiddelen. Een stressvrije leeromgeving voor de studenten is het streven van de leermethode. Een grote hoeveelheid begrijpelijke input wordt aan de lerenden blootgesteld. De taalproductie Spaans mag spontaan ontstaan en wordt niet geforceerd. De nadruk ligt op communicatie en minder op het corrigeren van vormfouten en expliciete Spaans grammatica.

De methode heeft het meeste rendement als de studenten in het Spaans worden ondergedompeld. De leeractiviteiten in de Spaanse taal, moeten stimulerend zijn, om te zorgen dat de lerenden plezier van de ervaringen hebben.

De Natural Method leermethode heeft veel overeenkomsten met de Directe Methode. De methoden gaan beide uit van het idee van natuurlijke taalverwerving; het onderscheid tussen de beide leermethoden is dat bij de Directe Methode meer nadruk wordt gelegd op de praktijk en bij de Natural Method meer op de blootstelling aan taalinput en het verminderen van spreekangst.

Populariteit

Het is vaak bewezen dat onderdompeling zeer effectief is. Doordat de methode betrekkelijk eenvoudig is om te begrijpen, is de natuurlijke aanpak een populaire manier van lesgeven onder taaldocenten Spaans. Er kleven ook nadelen aan de natuurlijke aanpak. De nadruk wordt voornamelijk op het impliciet leren van de Spaanse grammatica gelegd. De studenten zouden inderdaad leren in het Spaans te communiceren, maar blijven steken in een wat gebrekkige, vereenvoudigde versie van de taal door onvoldoende kennis van de grammatica van de taal.

Voor- en nadelen van de Natural Method

Het wordt prettig gevonden om op een natuurlijke manier een taal aan te leren. Lerenden wordt de kans geboden voor het opbouwen van een persoonlijke band met het Spaans. Omdat de studenten niet ‘uit het hoofd hoeven te leren’, blijft het geleerde Spaans langer onthouden.

Een nadeel kan zijn dat het langer duurt voor er resultaten geboekt worden, omdat er vrijwel geen druk op de taalproductie ligt. Ook bereidt de methode studenten niet per se op een bepaald Spaans examen voor.

Structurele Aanpak

Bedacht door wie en wanneer

De ‘Structurele Aanpak’ (Engels: Structural Approach; ‘SA’) is door de Amerikaanse taaldocent Charles en Robert Lado ontwikkeld in de jaren 50.

Kenmerken van de Structurele Aanpak (SA)

Deze Structurele Aanpak is een taalverwervingsmethode met als doel de lerende vertrouwd te maken met de fonologische en grammaticale structuur van de taal (bijvoorbeeld het Spaans). Het beheersen van deze structuren levert volgens de leermethode meer op dan de verwerving van woordenschat Spaans. Bij de methode gaat het om het herkennen en kunnen toepassen van bepaalde combinaties van Spaanse woorden en woordgroepen in de juiste woordvolgorde. De vaste combinaties worden aan de student gepresenteerd in betekenisvolle situaties met behulp van dramatisering, visualisatie, gezichtsuitdrukking en handelingen. De structuren die het meest in het Spaans worden gebruikt, worden als eerste aangeboden. De mondelinge vaardigheden Spaans (luisteren en spreken) worden hier in eerste instantie bij gebruikt; lezen en schrijven volgen daaruit. Bij het aanleren en verbeteren van de productieve vaardigheden Spaans (spreken en schrijven), krijgt de grammatica een grote plek. Andere benamingen voor de Structurele Aanpak zijn de Structural-Situational Approach (structurele-situationele benadering) en de Structural-Oral-Situational Approach (structurele-mondeling-situationele benadering).

Populariteit

In de jaren vóór 1970 werd de Structurele Aanpak op vrij grote schaal gebruikt voor het geven van Engelse les in Engelssprekende landen, voormalige Britse koloniën alsook in Maleisië.

Voor- en nadelen van de Structurele Aanpak

Een structurele aanpak heeft als sterke kant dat de studenten het Spaans op een accurate wijze leren. De student krijgt inzicht in de Spaanse grammatica leert in welke situatie bepaalde Spaanse woorden of woordcombinaties wel of niet passend zijn. De SA gebruikt alledaagse taal. De Structural Approach heeft ook nadelen. Deze methodiek is behoorlijk tijdrovend en zorgt niet onmiddellijk voor succeservaringen. De eigen inbreng van lerenden is gelimiteerd; het is weinig creatief.

Communicatief taalonderwijs (Engels: Communicative Language Teaching; CLT)

Bedacht door wie en wanneer

Het communicatief Taalonderwijs (Engelse benaming: Communicative Language Teaching; CLT), ook ‘De Communicatieve benadering’ (Engelse benaming: Communicative Approach; CA) genoemd, is ontstaan in de jaren 60 van de vorige eeuw onder invloed van ideeën van taalkundige Noam Chomsky, die de nadruk legde op competenties bij het leren van een taal. Taalkundige Dell Hymes was in 1966 de grondlegger van het concept communicatieve vaardigheden.

Kenmerken van Communicatief taalonderwijs (CLT)

Communicatief talenonderwijs is gestoeld op de gedachte dat interactie het uiteindelijke doel is wanneer men vreemde talen leert (zoals Spaans).

De studenten leren middels de CLT-technieken het Spaans in de praktijk te brengen door de interactie met elkaar en de taaldocent Spaans. Authentieke teksten, geschreven in het Spaans of ander materiaal uit het dagelijks leven en/of de werkomgeving worden gebruikt. Het Spaans wordt zowel tijdens als buiten de les om gebruikt.

Studenten praten met medestudenten over persoonlijke gebeurtenissen en docenten Spaans dragen onderwerpen aan die buiten het domein van de traditionele grammatica liggen, om de taalvaardigheid Spaans in verschillende realistische situaties te oefenen. Spaanse grammatica leren studenten inductief, dat wil zeggen aan de hand van de praktijk, van waaruit de regel volgt.

Bij communicatief taalonderwijs is de taaldocent Spaans echt een trainer, die de student helpt om in het Spaans te communiceren.

Populariteit

In de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw werd het communicatief taalonderwijs erg populair, deels omdat de traditionele taalonderwijsmethodes niet zo succesvol bleken. Door de verdere eenwording van Europa was er meer vraag om talen te leren op een direct toepasbare manier.

Voor- en nadelen van Communicatief taalonderwijs

CLT (communicatief taalonderwijs) heeft veel voordelen. Studenten ‘kunnen’ al snel ‘iets’ in het Spaans; de methode is functioneel en studentgericht. Door het gebruik van authentieke materialen, leren studenten de Spaanse woorden die voor hen nodig zijn. Het is een efficiënte methode. Voor de student werkt deze methode stimulerend, omdat hij of zij vlug succeservaringen heeft. Foutjes mogen worden gemaakt; de vaardigheid wordt al doende geleerd en daarna geperfectioneerd. Een nadeel van de communicatieve benadering is dat er minder aandacht is voor grammatica, woordenschat die niet direct toepasbaar is en uitspraak. De voorbereiding en de planning vraagt veel meer tijd van de trainer en van de lerenden vereist het een actieve deelname. Afhankelijk wat voor achtergrond zij hebben, is voor bepaalde studenten deze manier van een taal leren moeilijk of ongewoon. CLT (communicatief taalonderwijs) draait om het trainen van taalvaardigheden; het gaat hierbij om de functie en minder om de vorm en de methode biedt geen echt samenhangend geheel.

Grammatica-/vertaalmethode (GVM) (Engels: Grammar-Translation Method; GTM)

Bedacht door wie en wanneer

Het taalonderwijs was in de 18^de en de 19^de eeuw vooral op praktisch taalgebruik gefocust. Men leerde om gebruiksklare zinnetjes, idiomatische uitdrukkingen, dialogen, woordenlijsten etcetera na te spreken, uit het hoofd te leren en daarna vervolgens op te zeggen. Dit werd op een andere wijze gedaan door een Duitse docent Frans en Italiaans en eveneens schrijver van lesboeken; Johann Valentin Meidinger. Hij ontwikkelde een methode waarbij de grammatica van de taal centraal stond omstreeks 1783. Meidinger wordt als de grondlegger beschouwd van de grammatica-vertaalmethode (In het Engels: Grammar-Translation Method; GTM).

Kenmerken van de Grammatica-/vertaalmethode (GVM)

Deze methode was gebaseerd op het onderwijs in het Latijn; de taal van de wetenschap, cultuur en religie. Dit onderwijs in het Latijn was uiteraard gericht op geschreven teksten van klassieke schrijvers en geheel gericht op het vertalen en de grammatica (van bijvoorbeeld Spaans). Dat werd gezien als een wetenschappelijke en degelijke aanpak. De Grammatica-/vertaalmethode (GVM) gaat uit van de analyse van de taalvormen en de taalstructuren (van bijvoorbeeld Spaans) waarbij de studenten zelf inzicht ontwikkelen. Bij deze methode zijn de lees- en schrijfvaardigheid Spaans dus belangrijk. De nadruk ligt op literatuur, vertalen en uit het hoofd leren van woordenlijsten in het Spaans. De taaldocenten dragen de kennis Spaans over, de student memoriseert.

Populariteit

Hoewel reeds vanaf halverwege de negentiende eeuw ook tegengeluiden te horen waren, heeft tot vrij recent de grammatica-/vertaalmethode een grote invloed gehad op het taalonderwijs.

Voor- en nadelen van de Grammatica-/vertaalmethode

De grammatica-/vertaalmethode is een aardige mentale training aan personen die het een uitdaging vinden om dingen uit het hoofd te leren. Ook biedt deze methode inzicht in de structuur van het Spaans, omdat de nadruk wordt gelegd op de grammatica.

Er zijn echter meer keerzijden dan positieve kanten. De grootste keerzijde is dat de spreek- en luistervaardigheid Spaans behoorlijk achterblijft, waardoor de taal zelfs na jaren studie nauwelijks mondeling kan worden toegepast. Deze methode staat ver af van het dagelijks gebruik van het Spaans, ook in de context die aangeboden wordt, omdat het over het algemeen om literair taalgebruik gaat. De methode biedt niet de mogelijkheid tot differentiatie of een eigen creatief proces bij lerenden bij het werken in een groep. Lerenden zijn slechts toehoorders en uitvoerders.

Onderdompeling (Engels: immersion)

Bedacht door wie en wanneer

Onderdompeling (Engels: language immersion) wordt sinds de jaren 70 over de hele wereld toegepast, hoofdzakelijk op de middelbare school waarbij een vak (zoals wiskunde) wordt gegeven in een vreemde taal. In Nederland is ‘onderdompeling’ ook wel bekend als de methode die toegepast wordt bij Taleninstituut Regina Coeli in Vught, ‘de nonnen van Vught’. De leermethode is daar in 1963 ontstaan met Franse nonnen die Franse taalles aan rijke dames uit Vught gaven.

Kenmerken van onderdompeling

De methode van onderdompeling behelst dat degene die de taal (zoals het Spaans) leert, vanaf het eerste moment is omgeven door de nieuwe taal. Alle instructies vinden in de doeltaal (Spaans) plaats; eerst langzaam en met veel herhalingen, later op een meer natuurlijke wijze. Vanaf het begin wordt de student ook uitgedaagd om in het Spaans te spreken. De methode werkt met rollenspellen en simulaties. De leeromgeving op scholen die met onderdompeling werken, wordt veelal ingericht in de stijl van het land van de Spaanse taal om een situatie te creëren alsof de studenten in Spanje zijn. De studenten oefenen het Spaans spreken één-op-één of in kleine groepen. Een andere manier om onderdompeling te bereiken, is naar Spanje gaan en daar bijvoorbeeld in een gastgezin verblijven.

Populariteit

Onderdompeling wordt gezien als een zeer goede methode om vreemde talen te leren. Voornamelijk de mondelinge taalbeheersing Spaans kan op deze manier zeer goed worden aangeleerd.

Voor- en nadelen van onderdompeling

Het wezenlijke voordeel is dat met deze methode snel resultaten wordt bereikt, omdat de methode behoorlijk intensief is. Omdat de student wordt erdoor omgeven, is het een kwestie van ‘sink or swim’; hij of zij moet wel in het Spaans gaan communiceren. In principe zijn de studenten 24 uur per dag Spaans aan het leren. Het samen oefenen in een groep versterkt de sociale interactie. Studenten ervaren dit als motiverend.

Een minpunt van de methode is dat het bereikte resultaat niet altijd vastgehouden wordt. Als studenten in een korte tijd Spaans leren, door in Spanje te zijn of door in een kunstmatig gecreëerde omgeving te zijn ondergedompeld, maar vervolgens weer overgaan tot de orde van de dag, is de kans groot dat het nieuw geleerde snel weer wegzakt. Een ander minpunt kan zijn dat een dergelijke training Spaans nogal intensief is. Niet alle lerenden hebben genoeg conditie om deze methode van leren vol te houden.

Suggestopedie (Suggestopedia)

Bedacht door wie en wanneer

Suggestopedia is een (taal)leermethode uit de jaren 70 van de vorige eeuw. De methode is ontwikkeld door de Bulgaarse wetenschapper en psychotherapeut Georgi Lozanov.

Kenmerken van Suggestopedie

Suggestopedie is gebaseerd op de kracht van de suggestie. Lozanov was van mening dat positieve suggestie een voorwaarde is om (een taal; bijvoorbeeld Spaans) te kunnen leren. Een ontspannen sfeer en een wederzijds vertrouwen tussen de docent (Spaans) en de student zijn hiervoor essentieel. Hiervoor is de voorwaarde dat studenten zich veilig voelen en ontspannen zijn. Om dit te bereiken, waren lesloken met rijopstellingen niet geschikt. In de lessen zaten lerenden in comfortabele stoelen die in een halve cirkel waren geplaatst en er werd altijd muziek in de klas gedraaid. De methode die Lozanov voorstond, bestond uit het voorlezen van verschillende teksten, ondertussen werd op de achtergrond klassieke muziek gedraaid of waren natuurgeluiden te horen. Er bestonden woordenlijsten bij de teksten en opmerkingen over de grammatica van de doeltaal (het Spaans). Het voorlezen gebeurde met veel expressies in stem en gebaren. Studenten werden op deze manier verleid om te luisteren en de (Spaanse) woorden die nieuw waren voor de studenten, konden gemakkelijk door ze worden begrepen en opgenomen. Voor cultuur en kennis over het land van de vreemde taal (Spanje) was veel aandacht tijdens de lessen. Er werden rollenspellen gespeeld en er bijvoorbeeld (Spaanse) streekgerechten werden gemaakt en geproefd.

Populariteit

De methode Suggestopedie was omstreden en is niet heel bekend meer. Sommige elementen zoals het gebruiken van stemexpressie en gebaren bij het lezen van teksten, worden nog steeds gebruikt.

Voor- en nadelen van Suggestopedie

Suggestopedia zorgt voor een veilige en ontspannen sfeer in de les, waardoor de student geen hinder zal hebben van frustratie of faalangst. Deze sfeer kan voor een immigrant bijdragen aan een positieve associatie met het nieuwe thuisland. Muziek werkt vaak motiverend en draagt muziek bij aan betere leerprestaties. Dat de student wordt gestimuleerd om zich in te leven in de situaties en actief mee te doen, wat voor sommigen een nieuwe ervaring is, is een ander voordeel van de methodiek. Tegelijkertijd is dit voor bepaalde lerenden een nadeel, want niet iedereen is hiertoe in staat. Ook kan muziek bij sommige lerenden eerder afleiden en zelfs verstorend zijn dan dat het stimulerend of ontspannend zou werken. Dat de relatie tussen de docent en de student niet gelijkwaardig is, is een andere zwakke kant; alle input komt van de kant van de Spaanse docent en de student is steeds de ontvangende partij.

Community Language Learning (CLL)

Bedacht door wie en wanneer

Community Language Learning, ook wel Counseling Language Learning
(CLL) genoemd, is in 1976 door de Amerikaanse priester en psycholoog Charles Curran en professor Paul La Forge ontwikkeld.

Kenmerken van Community Language Learning (CLL)

Community Language Learning (CLL) is een methode om een taal te leren waarbij de studenten samenwerken om te bepalen welke aspecten van een taal zij willen leren. De CLL methode baseert zich op de counseling-benadering waarbij de docent fungeert als counselor die de zinnen van de lerenden omschrijft. Lerenden beginnen het gesprek. Zij spreken in hun moedertaal als de lerenden de doeltaal (Spaans) nog niet voldoende machtig zijn. De trainer (Spaans) vertaalt en legt uit en hierna herhalen de studenten de uitspraken van de trainer zo nauwkeurig mogelijk. Deze gesprekken in het Spaans worden opgenomen om daarna opnieuw te beluisteren.

De CLL bevordert gemeenschapsgevoel in de leergroep en de methode ziet de wisselwerking tussen de studenten als middel om het Spaans te leren. Het zijn de studenten zelf die de lesstof bepalen middels zinvolle gesprekken. Er wordt geen lesboek Spaans gebruikt.

Populariteit

Het slagen van CLL hangt sterk af van de kunde van de trainer-counselor. Bij deze methode dient de taaldocent sociaal-cultureel kundig alsook taalkundig onderlegd te zijn. De taaltrainer dient zowel het Spaans als de moedertaal van de studenten zeer goed te beheersen om in staat te zijn om de taaluitingen van de studenten te vertalen. CLL kan prima werken indien deze correct gebruikt wordt. Deze methode is niet geschikt voor grote groepen.

Voor- en nadelen van Community Language Learning

De methode biedt voor studenten veel autonomie. Het analyseren van hun eigen gesprekken vinden lerenden vaak nuttig. De groep wordt vaak heel hecht, niet alleen tijdens de lessen Spaans, maar eveneens buiten de lessen. Door deze methode worden lerenden zich zo veel bewuster van anderen in hun groep, hun sterke en zwakke punten en leren om als een team te werken. Door het bespreken door hun fouten en het evalueren van de taalles Spaans leren studenten veel. Vaak blijven zulke correcties in het geheugen gegrift en worden zo onderdeel van de actieve woordenschat van de studenten.

Het kan een keerzijde zijn dat de docent niet sturend is, ondanks dat sommige lerenden wel sturing nodig hebben. Er wordt geen lesboek gebruikt en er worden geen toetsen Spaans afgenomen. Het succes van de taalles is daardoor lastig meetbaar. Sommige studenten worden belemmerd in hun Spaans spreken als zij opgenomen worden.

Lexicografische benadering (Engels: Dynamic Lexicographic Approach; DLA)

Bedacht door wie en wanneer

De Lexicografische benadering (Engelse naam: Lexical Approach; LA) is een methode om talen te leren die door Michael Lewis is ontwikkeld in de jaren negentig van de vorige eeuw.

Kenmerken van de Lexicografische benadering (DLA)

Deze lexicografische benadering gaat uit van het idee dat een belangrijk deel van het leren van een taal (zoals het Spaans) bestaat uit het begrijpen en produceren van ‘lexicale eenheden’. Dit zijn brokjes taal die bestaan uit (Spaanse) woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen. Studenten verwerven al doende inzicht in patronen van het Spaans (grammatica) en betekenisvolle groepen met woorden. Zo wordt geleerd hoe het Spaans ‘in het echt’ wordt gebruikt. Woordenschat Spaans is in deze benadering belangrijker dan Spaanse grammatica. Instructies zijn op situaties en Spaanse uitdrukkingen gericht die regelmatig voorkomen in dialogen. Er is aandacht voor interactie maar eveneens voor exposure; voor de receptieve vaardigheden (luisteren en begrijpen, lezen en begrijpen). Er is veel ruimte voor het zelf ontdekken van de Spaanse taal.

De rol van de docent Spaans is te zorgen voor genoeg input en het faciliteren van het leerproces van de student.

Populariteit

In de afgelopen dertig jaar zijn door de ideeën over taal van (onder andere) Michael Lewis de leerboeken aanmerkelijk veranderd. Er is veel meer aandacht voor woordenschat die wordt aangeboden in chunks, in betekenisvolle brokjes. Iets waarnaar Lewis streefde; de vergaande omwenteling in de manier waarop taal wordt onderwezen, bleef echter uit.

Voor- en nadelen van de Lexicografische benadering

Door het werken met ‘chunks’ (brokjes van de taal); met ‘echte’ taal, leren de studenten op een natuurlijke manier de Spaanse taal te gebruiken. Er ontstaat souplesse in het taalgebruik Spaans.

Het nadeel van de methode is dat de werkelijkheid altijd weer anders is dan de aangeleerde taalsituaties. Sommige lerenden vinden het moeilijker om patronen van het Spaans zelf te herkennen en hebben meer aan een docent Spaans die hen wegwijs maakt, dan aan een docent taal-facilitator.

Series Method

Bedacht door wie en wanneer

De Series method, ook wel ‘seriemethode van taalverwerving’ (Frans: La Méthode naturelle) genoemd, is in 1880 door de Fransman François Gouin ontwikkeld.

Kenmerken van de Series Method

Een serie verbonden zinnen die eenvoudig te begrijpen zijn en niet veel kennis van grammatica vereisen, is het uitgangspunt van de seriemethode (The Series Method of language acquisition) van Gouin. Op basis van een actie, zoals het verlaten van een huis in de volgorde waarin deze uitgevoerd zou worden, leren de studenten zinnen. Deze series of reeksen behandelden onderwerpen als mens in de samenleving, wetenschap en beroep, leven in de natuur, vanuit het verschil tussen objectieve, subjectieve en figuurlijke taal ontwikkeld. In de Gouin-serie wordt geen moedertaal gebruikt. Het is een soort eentalige methode, die niet uitgaat van ‘vertalen’ en ‘uitleggen’ maar van ‘demonstreren’ en ‘handelen’, waardoor lerenden heel snel in de doeltaal (bijvoorbeeld het Spaans) gaan denken.

Populariteit

De principes van Gouin over taal waren zeer vooruitstrevend. Alhoewel de methode een ongebruikelijke aanpak had, was de seriemethode van François Gouin toch enige tijd een succes. Deze methode van Gouin werd echter overschaduwd door Berlitz’ Directe Methode.

Voor- en nadelen van de Series Method

De Seriemethode van Gouin ontwikkelt sterk de mondelinge vaardigheden Spaans en zorgt voor het opbouwen van een sfeer die harmonieus, natuurlijk en gelijkwaardig is.

Gouin’s leermethode biedt een levendige manier van lesgeven. Doordat het gebruikmaakt van visuele leermiddelen, zoals afbeeldingen, grafieken, enzovoort, wekt dit type onderwijs Spaans enthousiasme van de lerenden op. Het leren wordt tastbaar; dit was totaal nieuw. Het maakt Spaanslerenden nieuwsgierig, wat helpt om het leergeheugen te ontwikkelen, de prestatiedruk te verminderen en het zelfvertrouwen te verhogen. De communicatieve taalvaardigheid Spaans van de student wordt sterk gestimuleerd met de methode van François Gouin.

Het nadeel van de leermethode is dat taal die wat subjectiever of abstracter is, wat moeilijk in één concrete ervaring te vangen is met beweging en expressie. Een ander nadeel is de bewerkelijkheid voor de taaldocent, die tenslotte een scala aan series voor moet bereiden. Ten derde is de Gouin-seriemethode vooral gericht op mondelinge taalgebruik, terwijl het onderwijssysteem nog vaak draait om examens die de lees- en schrijfvaardigheid toetsen.

Task-Based Language Teaching (TBLT)

Bedacht door wie en wanneer

Task-Based Language Teaching (Taakgericht taalonderwijs) is in de jaren 80 van de vorige eeuw ontwikkeld. De grondleggers van deze methode zijn de Indiase taalkundige professor N.S. Prabhu, de Amerikaanse hoogleraar Teresa P. Pica en de Britse hoogleraren Michael H. Long en Graham V. Crookes.

Kenmerken van de Task-Based Language Teaching (TBLT)

Taakgericht taalonderwijs past binnen een Communicatieve Benadering/het Communicatief Taalonderwijs. De visie erachter is dat het verwerven van de te leren taal (zoals het Spaans) geen doel op zich is, maar een middel om specifieke taken uit te kunnen voeren. Lerenden krijgen motiverende taken aangeboden. Hiervoor is taalkennis (Spaans) vereist. Om deze taken goed uit te voeren, dienen zij over woordenschat en regels van het Spaans te beschikken. Deze taken zijn zaken uit het dagelijks leven, zoals het schrijven van een e-mail, boodschappen doen, bellen met de klantenservice, iets te drinken bestellen of een krant lezen. De opdracht wordt in drie fasen verdeeld: vóór, tijdens en na de taak, waarbij de student zich eerst op de taak voorbereidt, de taak vervolgens uitvoert en tot slot op de taak terugblikt. Om de opdrachten uit te kunnen voeren, moeten studenten samenwerken. De opdrachten moeten net boven het niveau van de studenten Spaans liggen om leereffect te hebben.

Populariteit

Het taakgericht onderwijs is erg populair geworden vanaf het begin van de jaren 90 en zeker in het taalonderwijs. Het lijkt de meest praktisch bruikbare vorm te zijn om de taalvaardigheid bij de studenten (vooral de studenten in een achterstandspositie) te verhogen in het lager en secundair onderwijs.

Voor- en nadelen van Task-Based Language Teaching

Het taakgericht taalonderwijs (Spaans) heeft duidelijke voordelen. Taakgericht taalonderwijs is een activerende werkvorm, waarbij studenten worden uitgedaagd om hun vaardigheid (Spaans) te gaan gebruiken. Mits de taak goed aansluit bij de student, is Task-Based Language Teaching een op de persoon gerichte, efficiënte en relevante aanpak. De student komt op een alledaagse, natuurlijke wijze in contact met het Spaans en leert zo authentieke Spaanse woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen in het Spaans. Bovendien leren studenten om samen te werken met andere studenten Spaans. Lerenden ervaren taakgericht onderwijs als plezierig en motiverend.

Dat de communicatie voorop staat en niet de correcte vorm van het Spaans, waardoor studenten die niet heel nauwkeurig leren, kan als keerzijde gezien worden.

De Dogme benadering (Engels: Dogme Language Teaching; Dogme ELT)

Bedacht door wie en wanneer

Scott Thornbury; een Nieuw-Zeelandse linguïst en docententrainer op het gebied van Engels taalonderwijs bedacht Dogme Language Teaching/Dogme ELT in 2000. Deze methode wordt ook wel de ‘Dogmabenadering’ genoemd.

Kenmerken van de Dogme benadering (ELT)

De inspiratie voor Dogme Language Teaching was ‘Dogme 95’; de beweging van een groep van Deense filmmakers waaronder Deense filmregisseur Lars von Trier uit het jaar 1995. Voor het maken van films houden de deelnemers zich aan tien strikte regels (tien dogma’s). Deze tien regels behelzen samen ‘de eed van zuiverheid’ (Deens: kyskhedsløfter; Engels: Vows of Chastity). Iets dergelijks is bij het Dogme-taalonderwijs aan de hand. De aanhangers van deze methode zoeken naar een vorm van communicatief taalonderwijs die onbelast is door voorgedrukt materiaal. Het houden van echte inhoudelijke conversaties over praktische zaken is het doeleinde van de Dogme-benadering. Hierbij gaat het om communicatie als inspirator van een taal leren (bijvoorbeeld Spaans). Deze leermethode is daarom een communicatieve werkwijze van onderwijs, die taalonderwijs biedt zonder het gebruik van leerboeken of ander lesmateriaal en zich in plaats daarvan focust op de communicatie tussen docent en lerenden. Het Dogme-taalonderwijs heeft 10 dogma’s (uitgangspunten), net als de Dogme-beweging van de filmmakers.

Populariteit

Ondanks dat er niet veel onderzoek naar het succes van Dogme is geweest, stelt Scott Thornbury dat de overeenkomsten met taakgericht leren van een taal (zoals Spaans) suggereren dat Dogme waarschijnlijk tot vergelijkbare resultaten leidt.

Voor- en nadelen van de Dogme benadering

Een positieve bijkomstigheid voor de taaltrainer Spaans is dat hij of zij zich nauwelijks hoeft voor te bereiden. Dat studenten voor zijn of haar eigen leerproces verantwoordelijk is, kan erg motiverend zijn. Voorspelbaar zijn de taallessen Spaans zo nooit. Dit zorgt voor spontane communicatie en verveling krijgt geen kans. Zo goed als elk item kan tijdens Dogme-lessen worden besproken. Dit zorgt dat studenten betrokken en alert blijven.

Als ze zo weinig bij de hand genomen worden door de taaldocent, kunnen studenten zich echter wel iets minder op hun gemak voelen. Ook is niet elke taaldocent Spaans voldoende flexibel voor deze manier van lesgeven. Nog een minpunt kan zijn dat de studenten zich vaak op een bepaald examen Spaans moeten voorbereiden, terwijl het niet zeker is dat de daarvoor benodigde leerstof in de taallessen wordt behandeld.

Growing Participator Approach (GPA)

Bedacht door wie en wanneer

The Growing Participator Approach (GPA) is in het jaar 2007 ontwikkeld door Language consultants Greg en Angela Thomson.

Kenmerken van de Growing Participator Approach (GPA)

De GPA-benadering is een alternatieve kijk om een nieuwe taal (zoals het Spaans) te verwerven. Dat taal en cultuur niet los van elkaar staan, is de primaire aanname van de GPA. Bij GPA gaat het om veel meer dan alleen het verwerven van het Spaans; het doel om tot een volwaardige deelnemer aan het leven in de gastcultuur (van bijvoorbeeld Spanje) uit te groeien. Daarom hanteert GPA de benamingen ‘groeiende deelnemer’ in plaats van ‘taallerende’ en ‘verzorger’ in plaats van ‘docent’. De Growing Participator Approach vertoont overeenkomsten met, en is ook deels gebaseerd op, de Natural Approach (natuurlijke aanpak) van Stephen Krashen en Tracy Terrell.

De GPA-benadering bestaat uit zes fasen van activiteiten. Deze activiteiten worden uitgevoerd door de lerende en een verzorger uit Spanje. Begrip gaat boven productie. De focus ligt op de Spaanse woordenschat en de cultuur. Fase 1 van de leermethode is de hier-en-nu-fase. Deze fase duurt ruwweg 100 uur. De ‘groeiende deelnemer’ concentreert zich in fase 1 op het luisteren en het non-verbale feedback geven.

Fase 2 is de zogenaamde ‘verhaalopbouwfase’. Deze fase neemt om en nabij 150 uur in beslag en nu begint de deelnemer ook Spaans te produceren. In fase 3 van de methode ligt de nadruk op ‘gedeelde verhalen’. Dit zijn verhalen over dagelijkse gebeurtenissen, verhalen die tussen culturen gedeeld worden en verhalen over gedeelde ervaringen. Fase 4 van de leermethode is de fase van het ‘diepe delen’. Tijdens deze fase beginnen de deelnemer en de verzorger diepere gesprekken te voeren over het leven in de Spaanse cultuur. In fase 5 van de leermethode beginnen deelnemers zich te richten op taalgebruik van de moedertaalsprekers Spaans aan de hand van films, televisie, nieuws of literatuur. Ook het Spaans dat is vereist voor het werk wordt geleerd. Fase 6 van de leermethode is de ‘zelfvoorzienende groeifase’. Deze fase kent geen eindpunt. Het gaat het hierbij om groei buiten de formele taalsessies Spaans.

Populariteit

De methode van Greg en Angela Thomson is nog vrij nieuw en er is nog vrij weinig bekend over het succes van de methode. De deelnemers zijn enthousiast over de methode.

Voor- en nadelen van de Growing Participator Approach

Met de GPA-methode wordt een duidelijke doorkijk geboden op het proces van de taalverwerving Spaans. De zes fasen van de methode bieden een duidelijk tijdspad en realistische doelen. Er wordt door de lerende niet alleen kennis verworven van het Spaans, maar eveneens van de omgeving en de lerende verwerft daarnaast een nieuw sociaal netwerk.

Dat voor elke deelnemer of tenminste elke kleine groep deelnemers een ‘verzorger’ moet worden gevonden die bereid is veel tijd te investeren, is een keerzijde van deze methode.

Shadowing Technique

Bedacht door wie en wanneer

De Shadowing technique of Shadowing (‘schaduwen’) is bedacht door Prof. Alexander Argüelles; een Amerikaanse taalkundige en polyglot in de vroege jaren 2000.

Kenmerken van de Shadowing Technique

Shadowing is een methode die studenten zelfstandig kunnen gebruiken voor het verbeteren van de uitspraak en de intonatie (Spaans) en het verwerven van vloeiendheid in het spreken. De methode is eigenlijk eenvoudig: de student luistert naar een audio-opname, bij voorkeur een dialoog en herhaalt wat hij of zij hoort. Bij deze methode is het niet belangrijk om de Spaanse tekst ook te begrijpen; in de eerste plaats gaat het om de klanken. Het luisteren en herhalen oefent men net zo vaak totdat het heel soepel gaat en de lerenden simultaan Spaans kunnen spreken met de opname. Na enige tijd zal de student een transcript gebruiken om te kunnen lezen (en begrijpen) wat hij of zij gezegd heeft. Er zijn diverse leerboeken geschikt voor deze techniek, zolang de boeken dialogen of delen met samenhangende teksten bevatten. De Spaanse audio-opname dient idealiter wat boven het niveau van de lerende te zijn. De ideale lengte van een audio-opname is ongeveer één pagina, zonder kunstmatige pauzes en op een natuurlijke snelheid. Omdat lichamelijke beweging de opname van de te leren taal (het Spaans) in het zenuwstelsel versterkt, doet Argüelles de aanbeveling aan studenten om tijdens het spreken te gaan lopen, liefst in de buitenlucht, en niet te gaan zitten. Dat de studenten minder snel worden afgeleid als zij bewegen, zodat het werken aan het Spaans veel effectiever wordt, is een bijkomende reden.

Shadowing heeft veel overeenkomsten met de audiolinguale methode uit de vorige eeuw, maar bij de audiolinguale methode werden grammaticale drills toegepast in plaats van dialogen of samenhangende teksten. Ook simultaan spreken is verschillend aan Shadowing.

Populariteit

De afgelopen jaren is veel onderzoek naar de techniek van Shadowing gedaan waaruit blijkt dat de leermethodiek zowel de uitspraak als de luistervaardigheid sterk verbetert. Het algemene begrip van het Spaans wordt ook vergroot.

Voor- en nadelen van de Shadowing Technique

Shadowing heeft als praktisch voordeel dat de methodiek kan worden gebruikt in een groep studenten, waarbij alle deelnemers actief aan de methodiek leren zijn. De methode heeft een hoog rendement.

De techniek heeft als keerzijde is dat de lerenden het soms ietwat saai vinden om dezelfde Spaanse tekst steeds te blijven herhalen. De tekst kiezen is dus van groot belang.

Total Physical Response (TPR^®)

Bedacht door wie en wanneer

De Amerikaanse psycholoog James Asher ontwikkelde in de jaren 60 van de vorige eeuw de taalverwervingsmethode Total Physical Response, ook wel TPR^® genoemd.

Kenmerken van Total Physical Response (TPR^®)

TPR^® is een methode om een vreemde taal (zoals Spaans) te leren die van het principe uitgaat dat mensen leren met behulp van bewegingen en handelingen. Al doende leert men, en wel op de manier zoals kinderen hun moedertaal leren. Ouders geven voortdurend taken aan hun jonge kinderen en belonen hen als ze die taken uitvoeren (“kijk naar mama”, “goed zo”). “Pak de lepel”, “Mooi!”, “Trek je schoenen maar aan”, enz.). Het is in eerste instantie de bedoeling dat de kinderen begrijpen wat de ouders zeggen, in een later stadium gaan de kinderen verbaal reageren. De luistervaardigheden Spaans zijn dus de basis, de spreekvaardigheden komen later.

De methode van TPR^® past deze principes van de moedertaalverwerving bij het leren van het Spaans versneld toe. De trainer geeft op een begrijpelijke en vriendelijke wijze taken, bijvoorbeeld: “pak het boek” en doet de taken zelf voor; de lerenden doen deze taken na. Aanvankelijk wordt van de studenten nog niet verwacht dat ze Spaans spreken; de studenten geven de taken in een later stadium. Bekende taken worden verder uitgebreid of gedeeltelijk veranderd.

Door het combineren van bewegingen en spraak, appelleert de methode van TPR^® aan beide hersenhelften. Hierdoor kost het minder moeite om iets te leren en het geleerde Spaans beklijft ook beter.

Populariteit

Hoofdzakelijk wordt de methode van TPR^® gebruikt binnen het NT2-onderwijs (Nederlands als tweede taal), zeker bij beginners en ook wel bij Engels op de basisschool. Maar middelbare scholieren en volwassenen werken ook met plezier met TPR^® en behalen goede resultaten.

Voor- en nadelen van Total Physical Response

Total Physical Response biedt veel voordelen. Doordat de student veel begrijpelijke inbreng krijgt aangeboden in ‘chunks’ (woorden die bij elkaar horen), krijgt hij of zij snel begrip van de doeltaal. De leermethodiek van Total Physical Response zorgt voor een snelle succeservaring, wat het plezier in leren bevordert. Zo kan de student leren zonder stress. In principe is de methode van TPR^® inzetbaar voor alle doelgroepen, ongeacht welke leeftijd en achtergrond en kan de methode eveneens worden ingezet in klassen die iets groter zijn. De vreemde taal wordt direct opgeslagen in het langetermijngeheugen van de studenten.

Dat niet elke taaluiting in TPR^®-opdrachten uit te drukken is, is het nadeel van TPR^®. Hierdoor werkt de methode tot op een zeker niveau en is een andere methode nodig als aanvulling. Ook is de methodiek niet erg creatief. Studenten leren niet om hun gevoelens, meningen en ideeën in het Spaans te uiten.

De Directe Methode (Engels: Direct Method; DM)

Bedacht door wie en wanneer

Eind jaren 80 van de negentiende eeuw bedacht de Duits-Amerikaanse taalkundige Maximilian Delphinius Berlitz (geboren als David Berlizheimer) de Directe Methode, ook wel ‘de natuurlijke benadering’ genoemd. De Directe Methode is als antwoord op de dominante grammatica-vertaalmethode ontwikkeld.

Kenmerken van de Directe Methode (DM)

Een Reformbeweging met nieuwe visies over talen leren dat inductief en zelfontdekkend diende te zijn, ontstond rond 1900. Deze Reformbeweging had overigens niet alleen betrekking op het leren van een taal, maar eveneens over voeding, kleding, natuurgeneeskunde en naturisme. De mensen streefden, net zoals in de jaren zestig van de vorige eeuw, rond 1900 naar natuurlijke manieren van leven en bevrijding van het keurslijf. Op het gebied van het taalonderwijs kwam veel aandacht voor ‘levende’, gesproken taal. Hierbij werd de grammatica meer inductief aangeboden, aan de hand van voorbeeldzinnen. Hieruit moesten studenten de taalregels afleiden. Veel mondelinge oefeningen met veel aandacht kwamen er voor de uitspraak van de taal (zoals het Spaans). De studenten werden gestimuleerd vaak Spaans te praten. Nieuw was eveneens dat de lessen in het Spaans werden gegeven. Tijdens de les werd nadrukkelijk niet vertaald. Door middel van voorbeelden en plaatjes werd de (Spaanse) vocabulaire aangeleerd. Abstracte vocabulaire werd door de lerenden zelf aangeboden om ideeën te laten associëren.

Populariteit

De vernieuwingsgolf van begin twintigste eeuw ebde weg, mede onder invloed van de oorlogen en crises, om in de jaren zestig weer een andere vorm te krijgen.

Taleninstituten zoals Interlingua en Berlitz werken nog steeds met (een moderne vorm van) de Directe Methode.

Voor- en nadelen van de Directe Methode

Dat de Directe Methode een vrij natuurlijke manier van leren is, is het grote voordeel. Bij de Directe Methode wordt veel aandacht besteed aan luisteren en spreken. Hierdoor ontwikkelen de studenten zelfvertrouwen en vloeiendheid in de Spaanse taal. Deze methode heeft echter eveneens keerzijden. De methode schenkt zeer weinig aandacht aan de schrijfvaardigheid (Spaans) en ook relatief weinig aan lezen in de vreemde taal. Voor studenten die verder meer gevorderd zijn in het Spaans, biedt de methode onvoldoende uitdaging. De Directe Methode is tevens niet erg bruikbaar voor langzaam een lerende student, omdat deze leermethode een daadkrachtige inzet door de student verwacht.

De Manesca-methode (Engels: Manesca Method)

Bedacht door wie en wanneer

In 1835 publiceerde Jean Manesca An Oral System of Teaching Living Languages Illustrated by a Practical Course of Lessons in the French through the Medium of the English (“Een mondelinge methode voor het onderwijzen van levende talen, aan de hand van een praktische cursus Frans door middel van het Engels”). An oral system of teaching living languages ging in herdruk in 2015.

Kenmerken van de Manesca-methode

Manesca is gebaseerd op hetzelfde principe als de Natural Approach (‘natuurlijke aanpak’): de beste manier om een vreemde taal te leren, is die kinderen hun moedertaal leren. Een vreemde taal (zoals Spaans) leren dient gemakkelijk en veilig te zijn. Manesca wil daarom niet werken met abstracte regels en lijstjes met Spaanse woorden die uit het hoofd geleerd dienen te worden.

De Manesca-methode geldt als de eerst bekende, volledige taalcursus. De methode is op het werken met een groep van lerenden en een taaldocent Spaans gebaseerd, die maar één Spaans nieuw woord tegelijk introduceert. Bij elk woord hoort een specifieke beweging. Het Spaanse woord en deze beweging worden daarna door de studenten na elkaar herhaald. Deze herhaling helpt de lerenden de Spaanse woorden te onthouden, zonder dat uit het hoofd leren nodig is. Stap voor stap worden deze woorden zo zinnen en variaties op de Spaanse zinnen. De Spaanse spelling wordt in een later stadium met leesteksten aangeboden.

De Manesca-methode is al een aantal jaren later door de Duitse grammaticaschrijver en taaldocent Heinrich Gottfried Ollendorff overgenomen en aangepast en staat ook wel als de Ollendorff-methode bekend.

Populariteit

Manesca is twee jaar na publicatie van zijn leermethode overleden. Het werk van Jean Manesca is overgenomen en verder ontwikkeld door anderen, onder wie Ollendorff. Veel van de ideeën van Manesca zijn actueel en worden nog altijd in het moderne vreemdetalenonderwijs gebruikt.

Voor- en nadelen van de Manesca-methode

Het pluspunt van de Manesca of Ollendorff-leermethode is het combineren van spreken en bewegingen maken, waardoor het fysieke geheugen meewerkt en de geleerde stof gemakkelijker en langduriger door de studenten wordt onthouden. Het vele herhalen draagt daar eveneens aan bij. Het feit dat dit wat saai wordt om dezelfde Spaanse woorden en zinnen te blijven herhalen, kan door lerenden als een minpunt worden gezien.

Silent Way

Bedacht door wie en wanneer

The Silent way (‘de stille manier’) is ontwikkeld door de Egyptenaar Caleb Gattegno in het jaar 1963.

Kenmerken van de Silent Way

The Silent Way is een methode om een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren die gebruikmaakt van stilte als instructiemiddel. Gattegno’s methode gaat uit van de autonomie van de lerenden en hun actieve deelname.

De trainer Spaans gebruikt een combinatie van stilte en gebaren om de aandacht te trekken van de lerenden, reacties te krijgen en hen aan te moedigen om fouten te verbeteren. Aan de uitspraak (Spaans) wordt veel tijd besteed.

Caleb Gattegno, die wiskundige was, vond het essentieel om onderwijs te geven door middel van een methode die efficiënt voor de voorraad energie van de studenten was. Hij kwam erachter dat het in verhouding weinig energie kost om een auditief of visueel beeld te onthouden, veel minder dan wanneer we proberen om dingen uit het hoofd te leren. Hij betoogde dat de taaltrainers niet naar kennisoverdracht an sich dienen te streven, maar bewustzijn dienen aan te spreken, omdat alleen het bewustzijn het mogelijk maakt om iets te kunnen leren.

Gekleurde staafjes (zogenaamde cuisenaire-staven) die kunnen worden gebruikt voor verschillende dingen, zijn één van de hulpmiddelen waar The Silent Way van Gattegno gebruik van maakt. De ‘de stille manier’ maakt ook gebruik van Words in Colour. Words in Colour is een kleurenkaart voor klanken waarbij elke kleur een specifieke klank van het Spaans vertegenwoordigt, gekleurde woordgrafieken voor het werken aan zinnen en gekleurde grafieken die worden gebruikt voor het leren van de spelling.

Populariteit

Alhoewel de Stille Methode in zijn originele vorm niet veel wordt gebruikt, zijn de ideeën van Gattegno met name bij het leren van de uitspraak van het Spaans wel van betekenis geweest.

Voor- en nadelen van de Silent Way

Dat de benadering van Gattegno niet-bedreigend is voor de lerende, die per slot van rekening als autonoom wordt gezien, is de sterke kant van zijn leermethode. In feite is de trainer Spaans aan de lerenden dienstbaar en niet andersom. Met de leermethodiek van The Silent Way wordt het leren op een natuurlijke manier gestimuleerd. Vaak wordt het geleerde goed verwerkt en onthouden door de taallerenden uit te dagen om nieuwe dingen te ontdekken. De lerende ‘mag’ foutjes maken, wat helpt bij het leren.

Dat sommige studenten wat meer begeleiding nodig hebben dan de methode beoogt, kan een minpunt zijn. De studenten kunnen gefrustreerd raken door het gebrek aan inbreng van de docent Spaans. De beperking van het werken met kleuren en grafieken is dat ‘het nieuwe’ er snel af is, waardoor het effect van de leermethode kan verdwijnen.

TPR Storytelling

Bedacht door wie en wanneer

TPR Storytelling of ‘TPRS’ houdt in Teaching Proficiency through Reading and Storytelling. De TPRS-methode is door Blaine Ray ontwikkeld in 1990, van oorsprong een Amerikaanse docent Spaans, en komt uit de TPR-methode (Total Physical Response) voort.

Kenmerken van TPR Storytelling

De TPRS-methode is een taalverwervingsmethode die verhalen gebruikt om een taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren. Het principe is een natuurlijke manier van taalverwerving: een vreemeen taal leren zoals een kind zijn of haar moedertaal leert. Om dit te kunnen bereiken, wordt de student aan veel begrijpelijke input blootgesteld. De taaldocent Spaans vertelt een verhaal aan de studenten, waarin nieuw te leren Spaanse woorden diverse keren voorkomen. De verhalen zijn interessant of humoristisch en niet te lang. De verhalen zijn vrij eenvoudig te begrijpen, hierdoor voelen studenten zich ontspannen. Zo worden Spaanse woorden en structuren vanzelf in het langetermijngeheugen van de studenten opgeslagen. De docent wijst de student op grammaticale verschijnselen van het Spaans, zonder dat studenten regels van het Spaans uit het hoofd leren.

De lerende zal na een poosje ‘vanzelf’ Spaans gaan spreken en de Spaanse grammaticale structuren van de nieuwe taal gaan imiteren. Dit is een natuurlijk proces. Een variant hierop is om samen met een groep van studenten een verhaal op te bouwen. De trainer Spaans schrijft hierbij eerst nieuwe woorden en structuren op het schoolbord, met de Spaanse vertalingen erbij, om daarna met de lerenden hiervan een verhaal te maken. Tot slot wordt het verhaal door de studenten naverteld. Lezen in het Spaans is een belangrijk onderdeel van TPR Storytelling, omdat dit voor input zorgt. Schrijven in het Spaans volgt in een latere fase.

Populariteit

Er is veel onderzoeken gedaan dat uitwijst dat TPRS een succesvolle manier is om een vreemde taal te leren. Randvoorwaarden zijn er wel: de setting dient geschikt te zijn en de docent dient goed getraind te zijn.

Voor- en nadelen van TPR Storytelling

TPRS is een laagdrempelige manier om Spaans te leren en het geleerde wordt grondig verworven. TPRS spreekt ook de creatieve intelligentie aan; er is sprake van breinvriendelijk leren. TPR Storytelling is prettig voor studenten en het is niet moeilijk om de aandacht erbij te houden. Voor de studenten werkt de methode zeer motiverend om zelf een verhaal te verzinnen.

Dat TPRS veel voorbereiding van de trainer vraagt, is een nadeel.

De Rosetta Stone methode

Bedacht door wie en wanneer

De Rosetta Stone-methode is naar de zogenaamde de Steen van Rosetta vernoemd, een steen die in Egypte werd ontdekt met een tekst in twee talen, met behulp waarvan de hiërogliefen konden worden ontcijferd. Rosetta Stone is ook de naam van het softwarebedrijf dat de taalcursussen op de markt brengt. De eerste versie is uitgebracht in 1996.

Kenmerken van de Rosetta Stone methode

De Rosetta Stone cursus is een manier om achter een computer een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren. Deze taalcursussen zijn in ruim dertig verschillende talen beschikbaar en de cursussen kunnen vanuit elk van deze talen worden gevolgd.

De Rosetta Stone-methode is een zogenaamde communicatieve methode, die de manier imiteert waarop een kind de moedertaal leert. Dat houdt in ‘leren door onderdompeling’, door veel te luisteren en na te spreken. Het programma gebruikt hier stemmen van native speakers Spaans (moedertaalsprekers) alsook foto’s voor voor het overbrengen van de betekenis van nieuwe (Spaanse) woorden. Er wordt gebruikgemaakt van een spraakherkenningsprogramma. Dit programma registreert de Spaanse uitspraak en maakt hier een schematische weergave van. De gebruiker kan zo de uitspraak vergelijken met die van een native speaker (moedertaalspreker Spaans). Door de voorbeeldstem iets langzamer te laten spreken en de studenten daarna veel na te laten spreken, kan verbetering van de uitspraak worden behaald.

Voor de schrijfvaardigheid Spaans van de lerende zijn er dictee-oefeningen. De software controleert de Spaanse grammatica en de spelling en geeft fouten aan, waarbij optie is om de fouten te corrigeren.

Het programma van Rosetta Stone biedt ook leesteksten. De teksten gaan over dagelijkse onderwerpen, activiteiten en ideeën.

Populariteit

Wereldwijd wordt Rosetta Stone veelvuldig ingezet en zeker niet door de minsten. Onder andere de NASA en het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse zaken maken er gebruik van. De Rosetta Stone-methode wordt in Nederland ingezet door een aantal ministeries en verschillende universiteiten en hogescholen, alsook door een aantal internationale organisaties.

Voor- en nadelen van de Rosetta Stone methode

Rosetta Stone is zeer makkelijk in gebruik en de methode kan op ieder moment door de student gebruikt worden. De lerende kan zelf bepalen welke onderdelen meer of minder aandacht kunnen gebruiken. Veel lerenden vinden het plezierig om de Rosetta Stone-methode te gebruiken. Voor scholen kan de Rosetta Stone-methode een oplossing zijn bij een gebrek aan taaltrainers. Een keerzijde is dat er geen docent is om de studenten te motiveren of iets extra’s te bieden.

De Pimsleur methode

Bedacht door wie en wanneer

De Pimsleur taalcursussen zijn ontwikkeld door Amerikaans taalkundige Dr. Paul Pimsleur. De eerste Pimsleur taalcursus was een cursus Grieks, die hij op de markt bracht in 1963.

Kenmerken van de Pimsleur methode

De methode van Pimsleur is een Amerikaans computerprogramma om vreemde talen (bijvoorbeeld Spaans) te leren.

Deze cursus bestaat uit zinnetjes/dialoog die door lerenden worden nagesproken en herhaald. De Spaanse zinnetjes zijn door moedertaalsprekers (native speakers) ingesproken. De cursus is gebaseerd op herhaling, anticipatie, woordenschat en wederom herhaling. De les omvat een halfuur audio-opname met nieuwe vocabulaire en taalstructuur. De grammaticale structuren van het Spaans worden niet apart uitgelegd maar via uitbreiding van, en variaties op, de zinnetjes aangeboden.

Dr. Pimsleur deed onderzoeken naar het optimale interval waarmee geleerde informatie van het kortetermijngeheugen overgaat naar het langetermijngeheugen. In de Pimsleur taalcursussen is dit (gemiddelde) interval verwerkt.

Populariteit

De Pimsleur cursussen worden onder meer door Amerikanen gebruikt en de ervaringen met de methode lopen uiteen. Over het algemeen zijn de gebruikers tevreden over de aangeleerde uitspraak van het Spaans.

Voor- en nadelen van de Pimsleur methode

De Pimsleur-methode werkt zeer goed als uitspraakverbeteraar, omdat de insprekers native speakers zijn en op een natuurlijke manier Spaans praten en op een normaal tempo.

De keerzijde van de leermethodiek van Pimsleur is dat niets wordt uitgelegd. De gebruikers leren geen bouwstenen van het Spaans om zelf een zin te maken, maar moeten het doen met duizenden voorbeeldzinnetjes die worden ingeprent.

De Michel Thomas methode

Bedacht door wie en wanneer

De Michel-Thomas-methode is, niet verwonderlijk, bedacht door Michel Thomas (geboren als Moniek Kroskof); een genaturaliseerde Amerikaandie oorspronkelijk in Polen is geboren. Kort na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde hij zijn methode in een eigen taleninstituut in Beverly Hills in Los Angeles, die beroemdheden zoals Barbra Streisand, Diana Ross, Mel Gibson, Emma Thompson, Bob Dylan en Pierce Brosnan tot zijn klantenkring kan rekenen.

Kenmerken van de Micheal Thomas methode

Het principe van Michel Thomas was dat iemand alleen kan leren leren als hij of zij vrij is van stress. Michel Thomas begon met zijn studenten duidelijk te maken dat ze zich geen zorgen hoefden te maken dat ze dingen zouden vergeten.

De taalcursussen zijn audiolessen (Spaans), door twee acteurs ingesproken; een mannelijke en een vrouwelijke. De setting is een virtueel klaslokaal, waarin de student als de derde student fungeert. De student luistert mee met de les van de stemacteurs. Als een vraag aan de stemacteurs gesteld wordt, is het de bedoeling dat de lerenden op pauze drukken en eerst zelf de vraag beantwoorden. Er zijn geen huiswerkopdrachten, geen uit-het-hoofd-leren. De lessen worden opgebouwd in stapjes en nieuwe Spaanse lesstof wordt met bekende Spaanse lesstof afgewisseld. De uitleg wordt in de Engelse taal gegeven. Er wordt bijvoorbeeld op verbanden gewezen tussen het Engels en het Spaans, als die er zijn. Bij de Michel Thomas-methode wordt ook grammaticale uitleg gegeven. Eerst wordt makkelijke lesstof aangeleerd, moeilijkere lesstof volgt pas nadat de makkelijke stof door de student Spaans begrepen en verworven is. Naast Spaanse woorden en zinnen worden eveneens bouwstenen geleerd waarmee de lerenden zelf zinnen kunnen construeren. Ook maakt de methodiek gebruik van flashcards waarmee lerenden zelf hun vocabulaire Spaans kunnen toetsen en online oefeningen kunnen maken om hun eigen voortgang te meten.

Populariteit

Veel lerenden vinden de Michel Thomas-methode prettig werken en zijn tevreden over de uitleg van de structuur van het Spaans. Gebruikers die wat verder gevorderd zijn met de taal, vinden de cursussen minder nuttig.

Voor- en nadelen van de Micheal Thomas methode

De Michel Thomas-methode traint luistervaardigheid en uitspraak Spaans op efficiënte manier en de methode is erg toegankelijk. Een nadeel van de Michel Thomas-methode is dat deze cursus Spaans geen schrijfvaardigheid biedt. Er is ook geen werkelijke interactie, omdat de methode een audiocursus betreft.

De Assimil methode

Bedacht door wie en wanneer

Assimil is een Frans bedrijf, dat in 1929 is opgericht door polyglot en schrijver en Alphonse Chérel. Assimil maakt en publiceert cursussen voor vreemde talen. Het eerste boek van Assimil was Anglais sans Peine.

Kenmerken van de Assimil methode

‘Assimileren’ betekent letterlijk ‘mengen met, opgaan in de andere groep’. Dit was wel een hooggegrepen streven voor taalcursussen (zoals Spaans) is. De Assimil-taalcursussen zijn zelfstudielessen die bestaan uit een leerboek Spaans en audio-CD’s alsook een USB-stick. De cursist werkt idealiter ongeveer twintig minuten per dag.

De lessen van Assimil bestaan uit Spaanse dialogen die worden beluisterd, nagesproken en gelezen. Naast de dialoog staat de Spaanse vertaling, met de grammaticale uitleg. Om de uitspraak Spaans te oefenen, maakt de methode gebruik van zinnetjes die zijn ingesproken door native speakers en die de cursist daarna herhaalt. De opbouw van de les is van receptief naar productief: tijdens de eerste lessen wordt nog geen taalproductie verwacht van de lerenden; dit komt pas na ongeveer 50 lessen.

Populariteit

De Assimil-cursussen zijn gewaardeerd. Ze zijn relatief voordelig en er is een ruim aanbod aan verschillende talen.

Voor- en nadelen van Assimil

Dat de lerende in zijn of haar eigen tempo kan leren op het moment dat dit het beste uitkomt, is het voordeel van de Assimil-methode. Het nadeel hierbij is, geldt wat voor alle taalcursussen met een computer, dat de cursist aan zichzelf is overgeleverd. Er is geen taaltrainer Spaans om de cursist te motiveren of te begeleiden.