Cursus Spaans Eindhoven

Audio-Lingual Method (ALM) (Army Method/New Key)

Bedacht door wie en wanneer

De audiolinguale methode was al in de jaren 40 en 50 van de vorige eeuw ontwikkeld in Engeland en Amerika, onder meer door de Amerikaanse taalkundige Leonard Bloomfield. Doordat de Tweede Wereldoorlog uitbrak, was het noodzakelijk om (Amerikaanse) soldaten te voorzien van elementaire verbale communicatieve vaardigheden. Vanwege de invloed van het leger werd deze audiolinguale methode soms de ‘legermethode’ genoemd.

Kenmerken van de Audio-Lingual Method (ALM)

De audiolinguale methode kun je beschouwen als een reactie op de grammatica-vertaalmethode. Een nieuw verschijnsel was dat de lessen geheel plaatsvonden in de doeltaal (bijvoorbeeld Spaans). De belangrijkste vaardigheden zijn spreken en luisteren (in het Spaans) en (Spaanse) grammaticale structuur worden geleerd door middel van mondelinge structuuroefeningen. De bedoeling is om vrijwel foutloos Spaans te leren verstaan en spreken, wat begint met een Spaanssprekende na kunnen spreken. Het middel hiervoor is herhaling; er wordt met drills gewerkt om Spaanse zinnen alsook structuren in te slijpen, zodat reacties spontaan en als het ware automatisch gaan worden. De taaltrainer Spaans kan een zin bijvoorbeeld tien maal herhalen en vervolgens een nieuw Spaans woord hieraan toevoegen. Bij de audiolinguale methode wordt veel in de zogeheten talenpractica gewerkt, waar lerenden een koptelefoon op hebben en zinnen beluisteren en naspreken. Het geschreven Spaans komt pas aan bod wanneer het mondelinge Spaans al vertrouwd is geworden. Er wordt wel gebruikgemaakt van afbeeldingen voor het introduceren van nieuwe woorden in het Spaans.

Populariteit

In ons land werd de methode pas geïntroduceerd omstreeks het jaar 1970 toen de Mammoetwet inging. Al snel waren er bezwaren tegen deze inhoudsloze driloefeningen. Het kwam wel eens voor dat de techniek haperde. De talenpractica raakten hierdoor al snel in onbruik. In plaats van de talenpractica werden de voor mondeling gebruik bedoelde structuuroefeningen schriftelijk gemaakt. Leerboekenschrijvers wonnen weer aan populariteit en boden weer expliciete grammaticaregels aan. Toch liet de audiolinguale methode wel sporen na. Nu was alom geaccepteerd dat het bij het leren van de taal (zoals Spaans) niet gaat om het uit het hoofd leren van de (Spaanse) grammaticaregels, maar om de toepassing van de grammatica. Luistervaardigheid (Spaans), die vóór 1970 voor het merendeel van docenten niet bestond, was ontdekt.

Voor- en nadelen van de Audio-Lingual Method

De audiolinguale methode is effectief voor beginners Spaans. De goede uitspraak Spaans wordt van het begin af aangeleerd. Deze audiolinguale methode is een docentgestuurde methode en kan daardoor een snelle en efficiënte kennisoverdracht bieden. De audiolinguale methode kan ook bij grote(re) groepen worden gebruikt.

Tevens is dit docentgestuurde aspect een nadeel; eigen input wordt niet verlangd van de lerenden, waardoor het gevaar dreigt van passiviteit en onvoldoende motivatie en betrokkenheid. Een ander bezwaar van de audiolinguale methode is dat de driloefeningen niet zo gemakkelijk in levend taalgebruik Spaans om te zetten zijn.

GoldList Method (GLM)

Bedacht door wie en wanneer

David J. James, alias Viktor Dmitrievitch Huliganov of Uncle Davey ontwikkelde de GoldList Method (‘gouden lijst-methode’).

Kenmerken van de GoldList Method (GLM)

De GoldList Method is een methode om woorden of zinnen (bijvoorbeeld in het Spaans) zodanig te leren dat deze opgeslagen worden in het langetermijngeheugen van de student. Deze methode werkt middels zelfgeschreven woordenlijsten (Spaans) die nadien herhaald worden. De Spaanse zinnen en woorden van de woordenlijst worden door de student hardop gelezen. Deze woorden en/of zinnen of zinnen uit het hoofd te leren, is niet het idee, maar door de blootstelling gaat dit eigenlijk vanzelf. De woordenlijst wordt telkens veranderd; Spaanse woorden die zijn aangeleerd, worden van de lijst gehaald, Spaanse woorden die nog steeds problemen opleveren, blijven op de lijst staan.

Populariteit

Aanhangers van de GoldList-methode stellen dat deze woorden en zinnen in het Spaans spontaan worden opgeslagen in het langetermijngeheugen, iets dat door veel geheugenwetenschappers wordt bestreden. In het algemeen wordt (taal)kennis opgeslagen als deze ook relevant en van betekenis is voor de student. Deze GoldList-methode kan goed werken voor Spaanse woorden en zinnen die van betekenis en relevant zijn voor de lerende.

Voor- en nadelen van de GoldList Method

Voor lerenden die bij bijvoorbeeld Post-its^® voordeel hebben als geheugensteuntje kan de methode werken. Opschrijven functioneert beter dan typen of, zelfs redelijk zinloos: een fotootje maken, doordat het fysieke gedeelte van het geheugen door het schrijven aangesproken wordt en meewerkt. Het ontbreken van context is een minpunt van deze leermethode. Taal bestaat uiteraard uit veel meer dan een serie losse woorden en zinnen. Bovendien is deze GoldList-methode nogal tijdrovend; er dienen steeds met de hand geschreven lijsten te worden gemaakt.

De Natural Method

Bedacht door wie en wanneer

De Natural Method, ook de Natural Approach (de ‘natuurlijke aanpak’) genaamd, is ontwikkeld in 1983 door de Amerikanen Tracy Terrell en Stephen Krashen.

Kenmerken van de Natural Method

De Natural Method is op op een natuurlijke manier taalverwerving (van bijvoorbeeld Spaans) gericht. Op de manier waarop iemand als kind zijn of haar moedertaal leerde spreken, probeert de leermethode het Spaans te leren. De Spaanse taalregels leert studenten ook onbewust op deze manier. Alleen het Spaans wordt hiervoor gebruikt met de nodige visuele hulpmiddelen. Het streven is een stressvrije leeromgeving voor de studenten. De lerenden worden blootgesteld aan een grote hoeveelheid begrijpelijke input. Bij de deze methode wordt de taalproductie Spaans niet geforceerd, maar mag spontaan ontstaan. De nadruk ligt op communicatie en niet zo zeer op expliciete Spaans grammatica en de correctie van vormfouten.

Als de student in het Spaans wordt ondergedompeld, werkt de methode het meest effectief. Om ervoor te zorgen dat de student van de ervaring kan genieten, dienen de activiteiten in het Spaans stimulerend te zijn.

De Natural Method leermethode lijkt erg op de Directe Methode. De leermethoden gaan beide uit van het idee van natuurlijke taalverwerving; het verschil is dat bij de Directe Methode meer de nadruk wordt gelegd op de praktijk en bij de Natural Method meer op de blootstelling aan taalinput en het verminderen van spreekangst.

Populariteit

Het feit dat onderdompeling zeer effectief is, is vaak bewezen. De Natural Approach is een populaire methode van lesgeven bij taaltrainers Spaans, doordat de methode betrekkelijk eenvoudig te begrijpen is voor de lerende. Maar er is ook kritiek op de natuurlijke aanpak. De nadruk wordt vooral gelegd op het impliciet leren van de grammatica van het Spaans. De student zou inderdaad leren om te communiceren, maar in een wat gebrekkige, versimpelde versie van de taal blijven hangen door onvoldoende kennis van de grammatica.

Voor- en nadelen van de Natural Method

Op een natuurlijke manier leren, wordt als een prettige manier ervaren om een taal te leren. De studenten wordt de kans geboden een persoonlijke band met het Spaans op te bouwen. Doordat de studenten niet ‘uit het hoofd hoeven te leren’, beklijft het geleerde langer.

Een minpunt kan zijn dat het wat langer duurt voor er resultaat geboekt wordt, doordat bijna geen druk op de taalproductie ligt. De methode bereidt studenten ook niet per se voor op een specifiek Spaans examen.

Structurele Aanpak

Bedacht door wie en wanneer

De ‘Structurele Aanpak’ (Engelse benaming: Structural Approach; ‘SA’) is door Charles Fries, oprichter en directeur van de English Language Institute aan de Universiteit van Michigan en één van zijn studenten Robert Lado in de jaren 50 ontwikkeld.

Kenmerken van de Structurele Aanpak (SA)

De Structurele Aanpak is een methode om vreemde talen te leren die als doel heeft om de student vertrouwd te laten raken met de fonologische en grammaticale structuren van de doeltaal (bijvoorbeeld het Spaans). Het beheersen van deze structuren levert volgens de Structurele Aanpak meer op dan het verwerven van woordenschat Spaans. Het gaat om het herkennen en kunnen toepassen van vaste Spaanse woordcombinaties en woordgroepen in de juiste woordvolgorde. Deze vaste combinaties worden in betekenisvolle situaties met gebruik van dramatisering, visualisatie, gezichtsuitdrukking en handelingen aan de lerenden gepresenteerd. De structuren die in de praktijk het meest gebruikt worden, worden eerst geleerd. De mondelinge vaardigheid Spaans (luisteren en spreken) wordt hierbij in eerste instantie gebruikt; hieruit volgen lezen en schrijven. Bij het aanleren en verbeteren van de productieve vaardigheid Spaans (spreken en schrijven), krijgt grammatica een belangrijke plek. Structural-Situational Approach (structurele-situationele benadering) en de Structural-Oral-Situational Approach (structurele-mondeling-situationele benadering) zijn andere namen voor de Structurele Aanpak.

Populariteit

In de jaren vóór 1970 werd de Structurele Aanpak op grote schaal gebruikt om Engelse les te geven in Engelssprekende landen, de voormalige Britse koloniën en in Maleisië.

Voor- en nadelen van de Structurele Aanpak

Een structurele aanpak heeft als sterke kant dat de geleerd wordtden het Spaans op een nauwkeurige manier geleerd wordt. De student krijgt inzicht in de Spaanse grammatica leert in welke situatie bepaalde Spaanse woorden en woordcombinaties wel of niet passend zijn. De methode van de Structurele Aanpak gebruikt alledaagse taal. De Structural Approach heeft ook minpunten. Deze manier van werken is tamelijk tijdrovend en zorgt niet direct voor een ervaring van succes. De eigen input van de lerenden is beperkt; de methode is weinig creatief.

Communicatief taalonderwijs (Engels: Communicative Language Teaching; CLT)

Bedacht door wie en wanneer

Het communicatief Taalonderwijs (Engelse naam: Communicative Language Teaching, afgekort: CLT), ook ‘De Communicatieve benadering’ (Engelse naam: Communicative Approach, afgekort: CA) genoemd, ontstond in de jaren zestig van de vorige eeuw onder invloed van ideeën van Noam Chomsky, die de nadruk legde op competenties bij het leren van talen. Taalkundige Dell Hymes was in het jaar 1966 de grondlegger van het concept communicatieve vaardigheden.

Kenmerken van Communicatief taalonderwijs (CLT)

Het communicatief talenonderwijs gaat uit van de visie dat interactie het uiteindelijke streven is van het leren van talen (zoals Spaans).

De studenten leren middels CLT-technieken het Spaans in praktijk te brengen door de interactie met elkaar en de taaldocent Spaans. Er wordt gebruikgemaakt van authentieke teksten in het Spaans of ander materiaal uit het dagelijks leven of de werksituatie. Het Spaans wordt zowel tijdens als buiten de les om gebruikt.

Studenten praten met medestudenten over persoonlijke gebeurtenissen en trainers Spaans dragen onderwerpen aan buiten het gebied van de traditionele grammatica, om de taalvaardigheid Spaans in allerlei soorten realistische situaties te oefenen. De Spaanse grammatica wordt inductief onderwezen, dat wil zeggen aan de hand van de praktijk, waaruit de regel volgt.

Bij het communicatief taalonderwijs zijn docenten Spaans echt trainers, die de studenten leren om in het Spaans te communiceren.

Populariteit

In de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw werd het communicatief taalonderwijs erg populair, gedeeltelijk doordat de traditionele taalonderwijsmethodes niet zo succesvol bleken. Door de verdere eenwording van Europa was er meer behoefte aan het leren van vreemde talen door middel van een methode die direct toepasbaar was.

Voor- en nadelen van Communicatief taalonderwijs

De CLT (communicatief taalonderwijs) heeft veel voordelen. Studenten ‘kunnen’ al snel ‘iets’ in het Spaans; de methode is studentgericht en functioneel. Vanwege het gebruik van authentieke materiaal, leren studenten de Spaanse woorden die zij nodig hebben. Het is een efficiënte methode. De methode werkt voor de lerende stimulerend, omdat hij of zij gauw succes ervaart. Foutjes maken mag; de vaardigheden wordt al doende geleerd en geperfectioneerd. Een keerzijde van de communicatieve benadering is dat er niet zo veel aandacht is voor grammatica, woordenschat die niet meteen toepasbaar is en uitspraak. Het voorbereiden en plannen vereist veel tijd van de taaltrainer en van de student vraagt het een actieve deelname. Voor een aantal studenten is deze manier van een taal leren moeilijk of ongebruikelijk, afhankelijk wat voor achtergrond zij hebben. De methode CLT traint de taalvaardigheden; het gaat om de functie en niet zo zeer om de vorm en CLT biedt geen echt samenhangend geheel.

Grammatica-/vertaalmethode (GVM) (Engels: Grammar-Translation Method; GTM)

Bedacht door wie en wanneer

Het taalonderwijs was in de 18^de en de 19^de eeuw vooral gefocust op praktisch taalgebruik. Er word geleerd om gebruiksklare zinnen, dialogen, idiomatische uitdrukkingen, woordenlijsten enzovoort na te spreken, uit het hoofd te leren en vervolgens op te zeggen. Dit werd op een andere wijze gedaan door Johann Valentin Meidinger; docent Frans en Italiaans uit Duitsland. Rond 1783 ontwikkelde hij een leermethode waarbij de grammatica centraal stond. Meidinger wordt als de grondlegger beschouwd van de grammatica-vertaalmethode (Engels: Grammar-Translation Method; GTM).

Kenmerken van de Grammatica-/vertaalmethode (GVM)

Deze methode was gestoeld op het onderwijs in het Latijn, wat de taal van de religie, wetenschap en cultuur was. Dit onderwijs in het Latijn was natuurlijk op geschreven teksten van klassieke schrijvers gericht en geheel op de grammatica en het vertalen gericht. Dat werd gezien als een wetenschappelijke en degelijke aanpak. De Grammatica-/vertaalmethode (GVM) gaat uit van de analyse van de taalstructuren en de taalvormen (van bijvoorbeeld Spaans) waarbij de lerende inzicht ontwikkelt. Bij deze methode zijn de lees- en schrijfvaardigheid Spaans dus belangrijk. De nadruk ligt op literatuur, vertalen en uit het hoofd leren van woordenlijsten. De trainers dragen taalkennis Spaans over, de student memoriseert.

Populariteit

Al vanaf halverwege de negentiende eeuw was er ook tegengeluid te horen. Desondanks heeft de grammatica-/vertaalmethode tot vrij recent een grote invloed gehad op het taalonderwijs.

Voor- en nadelen van de Grammatica-/vertaalmethode

De grammatica-/vertaalmethode vormt een aardige mentale training voor diegenen voor wie het een uitdaging is om dingen uit het hoofd te leren. De methode biedt ook inzicht in de structuur van het Spaans, omdat de nadruk gelegd wordt op de grammatica.

De nadelen zijn echter talrijker dan de voordelen. Het belangrijkste nadeel is dat de spreek- en luistervaardigheid Spaans bij de methode ver achterblijft, waardoor de taal zelfs na jaren studie weinig mondeling toegepast kan worden. Deze methode staat ver van het dagelijks gebruik van het Spaans af, ook in de context die wordt aangeboden, omdat het over het algemeen om literair taalgebruik gaat. Bij het werken in een groep biedt deze leermethode niet de mogelijkheid tot een eigen creatief proces of tot differentiatie bij studenten. De lerende is alleen toehoorder en uitvoerder.

Onderdompeling (Engels: immersion)

Bedacht door wie en wanneer

Onderdompeling (Engelse naam: language immersion) wordt over de hele wereld gebruikt sinds de jaren 70, en dan met name op middelbare scholen waarbij een vak (bijvoorbeeld het vak wiskunde) wordt gegeven in een vreemde taal. In Nederland is ‘onderdompeling’ ook wel bekend als de methode die wordt toegepast bij bijvoorbeeld Taleninstituut Regina Coeli in de provincie Brabant, ‘de nonnen van Vught’. De methode is daar ontstaan in 1963 met Franse nonnen die Franse taalles onderwezen aan welgestelde vrouwen uit Vught.

Kenmerken van onderdompeling

Onderdompeling houdt in dat degene die de taal (zoals het Spaans) leert, direct vanaf het eerste moment omgeven is door de nieuwe taal. Alle instructies vinden in de doeltaal (Spaans) plaats; in het begin langzaam en met veel herhaling en later op een meer natuurlijke wijze. De lerenden worden ook vanaf het begin uitgedaagd om in het Spaans te spreken. De methode werkt met simulaties en rollenspellen. Op onderwijsinstellingen die met onderdompeling werken, wordt vaak de omgeving ingericht in de stijl van het land van de Spaanse taal om een situatie te creëren alsof studenten in Spanje zijn. De lerenden oefenen één-op-één of in kleine groepjes met Spaans spreken. Daadwerkelijk naar Spanje reizen en daar verblijven in een gastgezin, is een andere manier om onderdompeling te bereiken.

Populariteit

Onderdompeling wordt gezien als een erg goede methode om vreemde talen te leren. Vooral de mondelinge taalbeheersing Spaans kan met onderdompeling zeer goed worden aangeleerd.

Voor- en nadelen van onderdompeling

Het grote voordeel is dat met deze methode snel resultaten wordt bereikt, doordat de leermethode behoorlijk intensief is. Het is ‘sink or swim’, de lerenden moeten wel gaan communiceren in het Spaans omdat zij erdoor worden omgeven. De student is feitelijk 24 uur per dag Spaans aan het leren. De sociale interactie wordt versterkt door het samen oefenen in groepsverband. Dit wordt door de studenten als motiverend ervaren.

Dat de bereikte resultaten niet altijd wordt vastgehouden, is een nadeel van de leermethode. Als iemand in een vrij korte tijd de Spaanse taal leert, door in Spanje te zijn of door te zijn ondergedompeld in een kunstmatig gecreëerde omgeving, maar vervolgens weer tot de orde van de dag overgaat, is de kans groot dat het nieuw geleerde snel wegzakt. Een bijkomend minpunt kan zijn dat een dergelijke training Spaans nogal intensief is. Niet elke student heeft genoeg conditie om deze wijze van leren vol te houden.

Suggestopedie (Suggestopedia)

Bedacht door wie en wanneer

Suggestopedia is een methode om vreemde talen te leren uit de zeventig jaren van de vorige eeuw. De methode is door de Bulgaarse wetenschapper en psychotherapeut Georgi Lozanov ontwikkeld.

Kenmerken van Suggestopedie

Suggestopedie is gebaseerd op het principe van de suggestie. Positieve suggestie is volgens Lozanov een voorwaarde om (een taal; bijvoorbeeld Spaans) te kunnen leren. Een ontspannen sfeer en een wederzijds vertrouwen tussen de taaldocent (Spaans) en de studenten zijn hiervoor van essentieel belang. Hiervoor is de voorwaarde dat de lerende zich veilig en ontspannen voelt. Leslokalen met rijopstellingen waren niet geschikt om deze situatie te creëren. In de les zaten lerenden in comfortabele stoelen die in een halve cirkel waren opgesteld en er was altijd muziek tijdens de klas. De methode voorgestaan door Lozanov, bestond uit het voorlezen van verschillende teksten, op de achtergrond werd klassieke muziek gespeeld of waren natuurgeluiden te horen. Er waren woordenlijsten bij deze teksten en opmerkingen over de grammatica van de te leren taal (het Spaans). Er werd met veel expressies in stem alsook gebaren voorgelezen. Zo werden de lerenden verleid om te luisteren en ze konden de nieuwe (Spaanse) woorden gemakkelijk begrijpen en opnemen. Er was veel tijd tijdens de lessen voor cultuur en kennis over het land van de doeltaal (Spanje). Er werden rollenspellen gespeeld en er bijvoorbeeld (Spaanse) streekgerechten werden gemaakt en gegeten.

Populariteit

De leermethode was enigszins omstreden en is niet heel bekend meer. Een aantal elementen wordt nog steeds gebruikt, zoals het gebruiken van stemexpressie en gebaren bij het lezen van teksten in de te leren taal.

Voor- en nadelen van Suggestopedie

De leermethode van Suggestopedia zorgt voor een ontspannen en veilige sfeer in de les, waardoor de lerende minder hinder van faalangst of frustratie zal hebben. Voor een immigrant kan deze gemoedelijke sfeer aan een positieve associatie met het nieuwe thuisland bijdragen. Vaak werkt muziek motiverend en draagt aan betere leerprestaties bij. Dat de student gestimuleerd wordt om actief mee te doen en zich in de situaties in te leven, wat voor een aantal mensen een nieuwe ervaring is, is een ander voordeel van de leermethode. Tegelijkertijd vormt dit voor bepaalde lerenden een nadeel, want niet iedereen is hiertoe in staat. Daarnaast kan muziek bij sommige mensen eerder afleiden en zelfs verstorend werken in plaats van stimulerend en ontspannend. Een andere zwakke kant is dat de relatie docent-student niet echt gelijkwaardig is; alle input komt van de Spaanse docent en de studenten zijn steeds de ontvangende partij.

Community Language Learning (CLL)

Bedacht door wie en wanneer

Community Language Learning, ook wel Counseling Language Learning
genoemd, is in het jaar 1976 door de Amerikaanse priester en psycholoog Charles Curran en professor Paul La Forge ontwikkeld.

Kenmerken van Community Language Learning (CLL)

Community Language Learning (CLL) is een methode om een taal te verwerven waarbij lerenden samenwerken om te bepalen welke aspecten van de vreemde taal zij willen leren. De CLL methode is op de counseling-benadering gebaseerd waarbij de taaldocent als counselor fungeert die de zinnen van de lerende kenschetst. Lerenden starten het gesprek. Zij spreken in de moedertaal als de lerenden de te leren taal (Spaans) nog niet genoeg machtig zijn. De docent (Spaans) legt uit en vertaalt. Hierna herhalen de studenten de uitspraken van de docent zo nauwkeurig mogelijk. Deze gesprekken in het Spaans worden opgenomen om daarna opnieuw te kunnen beluisteren.

De CLL stimuleert het gemeenschapsgevoel in de leergroep en ziet de wisselwerking tussen de studenten onderling als middel om de Spaanse taal te leren. Het zijn de lerenden zelf die het lesmateriaal bepalen met behulp van betekenisvolle gesprekken. Een lesboek Spaans wordt niet gebruikt.

Populariteit

Het slagen van de methode hangt erg af van de expertise van de docent-counselor. Bij deze methode dient de taaldocent sociaal-cultureel kundig alsook taalkundig te zijn onderlegd. De taaltrainer dient zowel het Spaans als de moedertaal van de lerenden erg goed te beheersen om in staat te zijn om de taaluitingen van de lerenden te vertalen. CLL kan goed werken indien deze op de juiste wijze wordt gebruikt. Deze methode is niet bruikbaar voor grote groepen.

Voor- en nadelen van Community Language Learning

De methode biedt voor studenten een hoge mate van autonomie. Het analyseren van eigen gesprekken vinden de lerenden vaak zinvol. Niet alleen tijdens de les Spaans, maar eveneens daarbuiten wordt de groep vaak heel hecht. Met Community Language Learning worden de lerenden zich zo een stuk bewuster van de groepsgenoten, de sterke en minder sterke punten en ze leren als team te werken. Het bespreken van hun fouten en het evalueren van de lessen Spaans is heel leerzaam voor de studenten. Dergelijke verbeteringen blijven vaak in het geheugen gegrift en worden zo deel van de actieve woordenschat van de lerenden.

Dat de docent niet sturend is, ondanks dat sommige lerenden deze sturing wel nodig hebben, kan een keerzijde zijn. Bij CLL wordt geen leerboek gebruikt en er worden geen toetsen Spaans afgenomen. Daardoor is het succes lastig te meten. Sommige studenten worden in hun Spaans spreken geremd wanneer zij opgenomen worden.

Lexicografische benadering (Engels: Dynamic Lexicographic Approach; DLA)

Bedacht door wie en wanneer

De Lexicografische benadering (Engels: Lexical Approach; LA) is een methode om talen te leren die door Michael Lewis in de jaren 90 van de vorige eeuw is ontwikkeld.

Kenmerken van de Lexicografische benadering (DLA)

De lexicografische benadering gaat uit van het idee dat een belangrijk deel van het leren van een vreemde taal (zoals het Spaans) bestaat uit het begrijpen en produceren van ‘lexicale eenheden’. Dit zijn brokjes taal die bestaan uit (Spaanse) woorden, woordcombinaties alsook uitdrukkingen. Studenten verwerven al doende inzicht in patronen van het Spaans (grammatica) en betekenisvolle groepen met woorden. Ze leren hoe het Spaans ‘in het echt’ gebruikt wordt. In deze benadering neemt de woordenschat Spaans een grotere plaats in dan de Spaanse grammatica. De instructies zijn gericht op situaties en Spaanse uitdrukkingen die vaak voorkomen in dialogen. Er is aandacht voor interactie maar ook voor exposure; voor de zogenaamde receptieve vaardigheden van de studenten (luisteren/begrijpen, lezen/begrijpen). Voor het zelf ontdekken van de Spaanse taal door de lerende is veel ruimte.

De rol van de trainer Spaans is te zorgen voor genoeg input en het faciliteren van het leerproces van de lerende.

Populariteit

In de afgelopen dertig jaar zijn onder invloed van de ideeën over taal van (onder andere) Michael Lewis de leerboeken duidelijk veranderd. Veel meer aandacht wordt geschonken aan de woordenschat die aangeboden wordt in chunks, in betekenisvolle brokjes. Iets waarnaar Lewis streefde; de drastische omwenteling in de manier waarop een vreemde taal wordt onderwezen, bleef echter uit.

Voor- en nadelen van de Lexicografische benadering

Door het werken met ‘chunks’ (brokjes van de taal); met ‘echte’ taal, leren lerenden op een natuurlijke manier de Spaanse taal te gebruiken. Er ontstaat souplesse in het taalgebruik Spaans.

Het nadeel van de leermethode is dat de werkelijkheid altijd weer anders is dan de aangeleerde taalsituaties. Een aantal studenten heeft moeite om de patronen van het Spaans zelf te leren herkennen en deze studenten hebben meer aan een taaldocent Spaans die hen de weg wijst, dan aan een docent taal-facilitator.

Series Method

Bedacht door wie en wanneer

De Series method, ook wel ‘seriemethode van taalverwerving’ (Frans: La Méthode naturelle) genoemd, is door de Franse taaldocent François Gouin in 1880 ontwikkeld.

Kenmerken van de Series Method

Een serie verbonden zinnen die gemakkelijk te begrijpen zijn en weinig kennis van de grammatica vereisen, is het uitgangspunt van de seriemethode (The Series Method of language acquisition) van François Gouin. Studenten leren zinnen op basis van een handeling, bijvoorbeeld het huis verlaten in de volgorde waarin deze zou worden uitgevoerd. Deze series of reeksen gingen over onderwerpen als mens in de samenleving, leven in de natuur, wetenschap en beroep, vanuit het onderscheid tussen objectieve, subjectieve en figuurlijke taal ontwikkeld. In de Gouin-serie wordt geen moedertaal gebruikt. Het betreft een soort eentalige methode, die niet uitgaat van ‘vertalen’ en ‘uitleggen’ maar uitgaat van ‘demonstreren’ en ‘handelen’. Hierdoor gaan studenten vanzelf snel in de doeltaal (bijvoorbeeld het Spaans) denken.

Populariteit

Gouin’s ideeën over taal waren zeer vooruitstrevend. Alhoewel de methode een ongebruikelijke aanpak had, was de seriemethode van Gouin gedurende een bepaalde periode een succes. De methode werd echter door Berlitz’ Directe Methode overschaduwd.

Voor- en nadelen van de Series Method

De Seriemethode van Gouin ontwikkelt de mondelinge vaardigheden Spaans sterk en zorgt voor een natuurlijke, harmonieuze en gelijkwaardige sfeer in de taalles.

Gouin’s methode biedt levendig taalonderwijs. Dit type taalonderwijs Spaans wekt het enthousiasme bij de studenten op doordat het gebruikmaakt van visuele leermiddelen, zoals afbeeldingen, grafieken, enzovoort. Het was geheel nieuw dat leren tastbaar werd. De leermethode maakt studenten Spaans nieuwsgierig, dit werkt goed om het leergeheugen te helpen ontwikkelen, de prestatiedruk te verminderen en het zelfvertrouwen te verhogen. de methode van François Gouin stimuleert de communicatieve vaardigheden Spaans van de studenten goed.

De methode heeft als nadeel dat taal die iets meer subjectief of abstract is, lastig met beweging en expressie in één concrete ervaring te vangen is. Een ander nadeel is de bewerkelijkheid voor de taaldocent, die per slot van rekening een scala aan series moet voorbereiden. Ten derde is de Gouin-seriemethode vooral gericht op mondelinge taalgebruik, terwijl het onderwijssysteem nog vaak draait om examens die de lees- en schrijfvaardigheid toetsen.

Task-Based Language Teaching (TBLT)

Bedacht door wie en wanneer

Task-Based Language Teaching (Taakgericht taalonderwijs) is in de jaren 80 van de vorige eeuw ontwikkeld. De grondleggers waren de Indiase taalkundige professor N.S. Prabhu, de Amerikaanse hoogleraar Teresa P. Pica en de Britse hoogleraren Michael H. Long en Graham Crookes.

Kenmerken van de Task-Based Language Teaching (TBLT)

Het taakgericht taalonderwijs past binnen een Communicatieve Benadering/het Communicatief Taalonderwijs. De visie achter deze leermethode is dat de verwerving van de te leren taal (zoals het Spaans) geen doel op zich is, maar een hulpmiddel om bepaalde taken uit te kunnen voeren. Studenten krijgen verschillende motiverende taken aangeboden. Hiervoor is taalkennis (Spaans) vereist. Voor het goed uitvoeren van deze taken, is het nodig dat zij over woordenschat en regels van het Spaans beschikken. De taken zijn zaken uit het dagelijks leven, bijvoorbeeld e-mails schrijven, boodschappen doen, bellen met de klantenservice, een krant lezen of iets te drinken bestellen. De opdracht wordt in drie verschillende fasen verdeeld: vóór, tijdens en na de taak, waarbij de studenten zich eerst op de taak voorbereiden, vervolgens de taak uitvoeren en tot slot erop terugblikken. Studenten moeten samenwerken om de opdrachten uit te kunnen voeren. De taken moeten net boven het niveau van de lerenden liggen om leereffect te hebben.

Populariteit

Task-Based Language Teaching heeft aan populariteit gewonnen vanaf het begin van de jaren 90 en zeker in het taalonderwijs. Het lijkt de meest bruikbare vorm te zijn om de taalvaardigheid bij lerenden (hoofdzakelijk lerenden in een achterstandspositie) in het lager en secundair onderwijs te verbeteren.

Voor- en nadelen van Task-Based Language Teaching

Taakgericht taalonderwijs (Spaans) heeft duidelijke voordelen. Het taakgericht taalonderwijs is een activerende werkvorm, waarbij de studenten uitgedaagd worden om hun vaardigheid (Spaans) te gebruiken. Zolang de taak goed bij de lerende aansluit, is het een op de persoon gerichte, efficiënte en relevante aanpak. De student komt op een dagelijkse, natuurlijke manier in contact met het Spaans en leert zo authentieke Spaanse woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen. Bovendien leren studenten om met andere studenten Spaans samen te werken. Studenten ervaren taakgericht onderwijs als plezierig en motiverend.

Dat de communicatie voorop staat en niet zozeer de correcte vorm van het Spaans, waardoor de studenten die niet zozeer precies leren, kan als nadeel genoemd worden.

De Dogme benadering (Engels: Dogme Language Teaching; Dogme ELT)

Bedacht door wie en wanneer

De Nieuw-Zeelandse docententrainer en taalkundige Scott Thornbury bedacht in 2000 Dogme Language Teaching/Dogme ELT (ook wel de ‘Dogmabenadering’ genoemd).

Kenmerken van de Dogme benadering (ELT)

De inspiratie voor Dogme Language Teaching was ‘Dogme 95’; de beweging van een aantal filmmakers uit Denemarken waaronder de filmregisseur Lars von Trier uit 1995. De deelnemers confirmeren zich aan 10 strenge regels (10 dogma’s) bij het filmmaken die samen ‘de eed van zuiverheid’ (In het Deens: kyskhedsløfter; in het Engels: Vows of Chastity) behelzen. Het Dogme-taalonderwijs werkt op een vergelijkbare manier. De aanhangers van deze methode streven naar een vorm van communicatief taalonderwijs die niet belast is door voorgedrukt materiaal. Het starten van inhoudelijke gesprekken die over praktische items gaan, is het oogmerk van de Dogme-methode. Bij deze methode draait het om communicatie als de stuwende kracht van het leren. Daarom is de Dogme-benadering een communicatieve benadering voor het onderwijs, die taalonderwijs zonder leerboeken wil bieden of overige lesmaterialen en zich in plaats daarvan focust op het communiceren tussen trainer en studenten. Het Dogme-taalonderwijs heeft, net zoals de Dogme-beweging in de film, tien uitgangspunten (dogma’s).

Populariteit

Ondanks dat er weinig onderzoek naar het succes van Dogme is gedaan, stelt Thornbury dat de overeenkomsten met taakgericht leren van een vreemde taal (zoals Spaans) erop wijzen dat Dogme waarschijnlijk voor vergelijkbare resultaten zorgt.

Voor- en nadelen van de Dogme benadering

Een pluspunt voor de trainer Spaans is dat voorbereiding vrijwel niet is vereist. Dat lerenden verantwoordelijk zijn voor het eigen leerproces, kan heel motiverend zijn. Voorspelbaar is de les Spaans zo niet; dat zorgt voor spontane communicatie en de verveling krijgt geen kans. Bij een les volgens de Dogme-methode is zo goed als elk item bespreekbaar. Het houdt lerenden betrokken en alert.

Als ze zo weinig door de taaltrainer bij de hand genomen worden, kunnen studenten zich daartegenover wat ongemakkelijk voelen. Ook is niet elke trainer Spaansin voldoende mate flexibel voor dit type van onderwijs. Dat lerenden zich vaak dienen voor te bereiden op een bepaald examen Spaans, terwijl het niet zeker is dat de hiervoor benodigde lesstof hiervoor in de lessen aan de orde komt, kan een ander minpunt zijn van de methode.

Growing Participator Approach (GPA)

Bedacht door wie en wanneer

The Growing Participator Approach (GPA) is ontwikkeld door Language consultants Greg en Angela Thomson in 2007.

Kenmerken van de Growing Participator Approach (GPA)

De GPA-benadering is een alternatieve kijk op het verwerven van een vreemde taal (zoals het Spaans). Het primaire uitgangspunt van de methode is dat taal en cultuur niet los van elkaar staan. Het gaat bij GPA om veel meer dan alleen het verwerven van het Spaans; het uiteindelijke doel is uitgroeien tot een volwaardige deelnemer aan het leven in de gastcultuur (van bijvoorbeeld Spanje). GPA gebruikt daarom de term ‘groeiende deelnemer’ in plaats van ‘taallerende’ en ‘verzorger’ in plaats van ‘docent’. De GPA heeft gelijkenissen met, en is gedeeltelijk gebaseerd op, de Natural Approach (natuurlijke aanpak) van Stephen Krashen en Tracy Terrell.

De methode bestaat uit zes fasen van activiteiten. Deze activiteiten worden uitgevoerd door de lerende en een verzorger uit Spanje. Begrijpen is belangrijker dan produceren. De focus ligt op de Spaanse woordenschat en de cultuur. Fase 1 van de methode is de hier-en-nu-fase. Deze fase duurt ruwweg 100 uur. In fase 1 focust de ‘groeiende deelnemer’ zich op het luisteren en het non-verbale feedback geven.

Fase 2 is de ‘verhaalopbouwfase’. Deze duurt ruwweg 150 uur en nu begint de deelnemer het Spaans ook te produceren. In fase 3 ligt de nadruk op ‘gedeelde verhalen’. Dit zijn verhalen over dagelijkse gebeurtenissen, verhalen die worden gedeeld tussen culturen en verhalen over gedeelde ervaringen. Fase 4 van de methode is de fase van het ‘diepe delen’. De deelnemer en de verzorger beginnen nu diepere gesprekken over het leven in de Spaanse cultuur te voeren. In fase 5 van de leermethode begint de deelnemer zich te richten op taalgebruik van moedertaalsprekers Spaans aan de hand van films, televisie, nieuws en literatuur. Ook het Spaans dat is vereist voor het werk wordt geleerd. Fase 6 is de ‘zelfvoorzienende groeifase’. Deze fase heeft geen eindpunt. Hierbij gaat het om de groei buiten de formele taalsessies Spaans.

Populariteit

De leermethode van Greg en Angela Thomson is nog vrij nieuw en er is nog vrij weinig bekend over het succes van deze methode. Deelnemers zijn vrij enthousiast over de methode.

Voor- en nadelen van de Growing Participator Approach

Met de GPA-benadering wordt een goede doorkijk op het proces van de taalverwerving Spaans geboden. De zes afzonderlijke fasen bieden een duidelijk tijdsschema en haalbare doelen. Er wordt door de lerende niet alleen kennis van de Spaanse taal verworven, maar ook van de omgeving en de lerende verwerft eveneens een nieuw sociaal netwerk.

Een keerzijde van deze leermethode is dat voor iedere deelnemer of tenminste iedere groepje deelnemers een ‘verzorger’ gevonden moet worden die bereid is om behoorlijk veel tijd te investeren.

Shadowing Technique

Bedacht door wie en wanneer

De Shadowing technique, ook wel simpelweg Shadowing (‘schaduwen’) genoemd, is bedacht door Prof. Alexander Argüelles; een Amerikaanse taalkundige en polyglot in de vroege jaren 2000.

Kenmerken van de Shadowing Technique

De techniek van Shadowing is een methode die taallerenden zelfstandig kunnen toepassen om de uitspraak en intonatie (Spaans) te verbeteren en vloeiendheid in het spreken te verwerven. Deze methode is eigenlijk eenvoudig: lerenden luisteren naar een audio-opname, bij voorkeur een dialoog en herhalen wat zij horen. Bij deze methode is het niet belangrijk om de Spaanse tekst te begrijpen; het gaat in de eerste plaats om de klank. Het luisteren en daarna herhalen oefent men net zo veel totdat het heel soepel gaat en de student simultaan met de audio-opname Spaans kunnen spreken. Na enige tijd zal de student een transcript gebruiken om te kunnen lezen (en te begrijpen) wat hij of zij heeft gezegd. Er zijn veel lesboeken geschikt voor deze techniek, zolang er maar dialogen in staan of stukken samenhangende tekst. De Spaanse audio-opnames dienen ideaal bezien iets boven het niveau van de lerenden te liggen. De ideale lengte is ruwweg één pagina, zonder kunstmatige pauzes in te lassen en op natuurlijke snelheid. Argüelles adviseert studenten om tijdens het spreken te gaan lopen, liefst buiten, en niet te gaan zitten, omdat lichamelijke beweging de opname van de te leren taal (het Spaans) in het zenuwstelsel versterkt. Een andere grond is dat de lerenden minder gauw afgeleid worden als zij in beweging zijn, waardoor het werken aan het Spaans aanzienlijk effectiever wordt.

De shadowing-techniek heeft veel overeenkomsten met de audiolinguale methode uit de vorige eeuw, maar het verschil is dat bij de audiolinguale methode grammaticale drills werden toegepast in plaats van dialogen of samenhangende teksten. Ook het simultaan spreken is anders aan Shadowing.

Populariteit

Er is veel onderzoek gedaan in de afgelopen jaren naar Shadowing dat aantoont dat de techniek zowel de uitspraak als de luistervaardigheid sterk verbetert. Maar eveneens het algemene begrip van het Spaans wordt vergroot.

Voor- en nadelen van de Shadowing Technique

Shadowing heeft als praktisch pluspunt dat het kan worden toegepast in een groep van studenten, waarbij iedere deelnemer in de groep individueel actief aan het leren is. Het rendement is hoog.

Het nadeel van de Shadowing-techniek is dat student het soms een beetje saai kan vinden om dezelfde Spaanse tekst te blijven herhalen. Het kiezen van de tekst is dus van groot belang.

Total Physical Response (TPR^®)

Bedacht door wie en wanneer

De Amerikaanse psycholoog James Asher ontwikkelde in de jaren zestig van de vorige eeuw de taalverwervingsmethode Total Physical Response, ook wel TPR^® genoemd.

Kenmerken van Total Physical Response (TPR^®)

TPR^® is een methode om talen (bijvoorbeeld Spaans) te leren die op het idee is gebaseerd dat mensen leren met behulp van beweging en handelingen. Al doende leert men, en wel op de manier zoals een kind de moedertaal leert. Ouders geven hun jonge kinderen continu taken en belonen hen als ze die taken uitvoeren (“kijk naar mama”, “goed zo”). “Pak de lepel”, “Mooi!”, “Trek je schoenen maar aan”, enz.). Het is in eerste instantie de bedoeling dat het kind begrijpt wat de ouder zegt, het kind gaat in een later stadium verbaal reageren. De luistervaardigheid Spaans is dus de basis, de spreekvaardigheid volgt pas daarna.

TPR^® past deze grondslagen van de moedertaalverwerving versneld toe bij het leren van het Spaans. De taaltrainer geeft op een vriendelijke en begrijpelijke manier taken, bijvoorbeeld: “pak het boek” en doet zelf de taken voor; de studenten doen na. In het begin wordt van de studenten nog niet verwacht dat zij Spaans praten; de studenten geven in een later stadium de taken. Taken die bekend zijn worden uitgebreid of deels veranderd.

TPR^® appelleert aan de beide hersenhelften door de combinatie van beweging en spraak. Het kost daardoor minder moeite om dingen te leren en het geleerde Spaans beklijft ook beter.

Populariteit

TPR^® wordt met name binnen het NT2-onderwijs toegepast (Nederlands als tweede taal), zeker bij beginnende lerenden en ook wel bij Engels op de basisschool. Maar ook middelbare scholieren en volwassenen werken met veel plezier met TPR^® en behalen hiermee goede resultaten.

Voor- en nadelen van Total Physical Response

TPR^® biedt veel voordelen. Doordat studenten veel begrijpelijke input in ‘chunks’ krijgen aangeboden (woorden die bij elkaar horen), krijgen zij snel begrip van de nieuwe taal. De methode zorgt voor vlotte succeservaringen, wat het plezier in het leren van het Spaans bevordert. Dit zorgt voor stressvrij leren. De methode van TPR^® is in principe voor elke doelgroep geschikt, ongeacht welke achtergrond of leeftijd en deze leermethodiek kan ook in wat grotere klassen toegepast worden. Het Spaans wordt direct opgeslagen in het langetermijngeheugen van de studenten.

De keerzijde van TPR^® is dat niet elke taaluiting in TPR^®-opdrachten kan worden uitgedrukt. Dit is de reden dat de methodiek tot op een zeker niveau werkt en daarboven een andere methodiek (ter aanvulling) nodig is. Ook is de methode niet erg creatief. Studenten leren niet om meningen, gevoelens en ideeën in het Spaans uit te drukken.

De Directe Methode (Engels: Direct Method; DM)

Bedacht door wie en wanneer

De Duits-Amerikaanse taalkundige Maximilian Delphinius Berlitz bedacht de Directe Methode, ook wel ‘de natuurlijke benadering’ genoemd, eind jaren tachtig van de negentiende eeuw. Deze methode is ontwikkeld als reactie op de dominante grammatica-vertaalmethode.

Kenmerken van de Directe Methode (DM)

Er ontstond een Reformbeweging omstreeks het jaar 1900 met nieuwe visies over talen leren dat zelfontdekkend en inductief diende te zijn. Overigens betrof die Reformbeweging niet alleen het leren van talen, maar eveneens voeding, kleding, natuurgeneeskunde en naturisme. Rond het jaar 1900 streefden de mensen, net als in de jaren zestig van de vorige eeuw, naar meer natuurlijke manieren van leven en een bevrijding van keurslijven. Er ontstond in het taalonderwijs veel aandacht voor gesproken, ‘levende’ taal, waarbij de grammatica eerder inductief werd geleerd, met voorbeeldzinnen. De taalregels moesten de lerenden hieruit afleiden. Veel mondelinge oefeningen met meer aandacht kwamen er voor de uitspraak (zoals het Spaans). Het werd aangemoedigd om de studenten vaak in het Spaans te laten praten. Nieuw was eveneens dat de lessen in het Spaans werden gegeven. Tijdens de les werd nadrukkelijk niet vertaald. De (Spaanse) woordenschat werd aangeleerd door middel van voorbeelden en afbeeldingen. De studenten boden abstracte vocabulaire aan om ideeën te laten associëren.

Populariteit

De vernieuwingsgolf van begin twintigste eeuw ebde weg, deels onder invloed van de crises en oorlogen, om in de jaren 60 weer een andere vorm te vinden.

Taleninstituten zoals Berlitz en Interlingua werken nog altijd met (een moderne vorm van) de Directe Methode.

Voor- en nadelen van de Directe Methode

Dat het een vrij natuurlijke manier is om Spaans te leren, is het grote voordeel van de Directe Methode. Bij de Directe Methode wordt veel aandacht besteed aan luisteren en spreken, waardoor lerenden vloeiendheid en zelfvertrouwen kunnen krijgen. Keerzijden heeft deze methode echter ook. De methode besteedt veel minder aandacht aan de schrijfvaardigheid (Spaans) en ook minder aandacht aan lezen in de vreemde taal. Meer gevorderde lerenden Spaans worden met de methode te weinig uitgedaagd. De leermethode is tevens niet heel geschikt voor minder snel lerende studenten, omdat de methode van een actieve inzet door de student uitgaat.

De Manesca-methode (Engels: Manesca Method)

Bedacht door wie en wanneer

Jean Manesca publiceerde in 1835 An Oral System of Teaching Living Languages Illustrated by a Practical Course of Lessons in the French through the Medium of the English (“Een mondelinge methode voor het onderwijzen van levende talen, aan de hand van een praktische cursus Frans door middel van het Engels”). In januari 2015 is An oral system of teaching living languages in herdruk gegaan.

Kenmerken van de Manesca-methode

Manesca gaat uit van hetzelfde principe als waar de ‘natuurlijke aanpak’ (Natural Approach) voor staat: de beste manier om een taal te leren, is die kinderen hun moedertaal leren. Het leren van een taal (zoals Spaans) dient gemakkelijk en veilig te zijn. Manesca wil daarom niet werken met abstracte regels of woordenlijstjes met Spaanse woorden die uit het hoofd geleerd moeten worden.

De Manesca-methode is de oudste, bekende, volledige taalcursus. De Manesca-methode is op het werken met een groep lerenden en een taaldocent Spaans gebaseerd, die maar één Spaans nieuw woord tegelijk introduceert. Bij elk woord hoort een specifieke beweging. Het Spaanse woord en de beweging worden daarna door de lerenden na elkaar herhaald. Deze herhaling helpt de lerenden hhet Spaanse woord te onthouden, zonder dat uit het hoofd leren nodig is. Stap voor stap worden de woorden zo zinnen en weer variaties op de Spaanse zinnen. Spaanse spelling wordt aangeboden in een later stadium met leesteksten.

De methode van Jean Manesca is reeds enkele jaren later door grammaticaschrijver en taaldocent Heinrich Gottfried Ollendorff overgenomen en aangepast en wordt ook wel de Ollendorff-methode genoemd.

Populariteit

Jean Manesca overleed twee jaar na de publicatie van zijn methode. Het werk van Manesca is door anderen overgenomen en verder ontwikkeld, onder wie Ollendorff. Veel van de ideeën van Manesca zijn nog steeds actueel en worden nog steeds in het moderne vreemdetalenonderwijs gebruikt.

Voor- en nadelen van de Manesca-methode

De sterke kant van de Manesca of Ollendorff-leermethode is de combinatie van spreken en bewegingen maken, waardoor het fysieke geheugen meewerkt en de geleerde stof gemakkelijker en langer door de lerende wordt onthouden. Het vele herhalen draagt daar ook aan bij. Een nadeel kan zijn dat dit wat saai kan zijn om dezelfde Spaanse woorden en zinnen te blijven herhalen.

Silent Way

Bedacht door wie en wanneer

The Silent way (‘de stille manier’) is in het jaar 1963 door de Egyptenaar Caleb Gattegno ontwikkeld.

Kenmerken van de Silent Way

The Silent Way is een manier om een taal te leren (bijvoorbeeld Spaans) die stilte gebruikt als instructiemiddel. De autonomie van de lerende en diens actieve deelname is het uitgangspunt van de methode van Caleb Gattegno.

Een combinatie van stilte en gebaren wordt gebruikt door de taaldocent Spaans om de aandacht van de student te trekken, reacties uit te lokken en de student aan te moedigen om foutjes te corrigeren. Aan de uitspraak (Spaans) van de te leren taal wordt veel tijd besteed.

Caleb Gattegno, die van oorsprong een wiskundige was, vond het belangrijk om taalles te geven door middel van een methode die efficiënt was voor de voorraad energie van de lerenden. Hij ontdekte dat het relatief weinig energie kost om een auditief of visueel beeld te onthouden, veel minder energie dan wanneer lerenden proberen iets uit het hoofd te leren. Hij verklaarde dat trainers niet zozeer zouden moeten streven naar het overbrengen van kennis, maar het bewustzijn dienen aan te spreken, want alleen het bewustzijn maakt het mogelijk om dingen te leren.

The Silent Way van Gattegno hierbij gebruikt onder andere staven met verschillende kleuren, die voor diverse dingen kunnen worden gebruikt. De ‘de stille manier’ maakt ook gebruik van Words in Colour. Words in Colour is een kleurenkaart voor geluiden waarbij elke kleur voor een bepaalde klank van het Spaans staat, gekleurde woordgrafieken om aan zinnen te werken en gekleurde grafieken die gebruikt worden om spelling te leren.

Populariteit

Voornamelijk bij het aanleren van de uitspraak zijn de ideeën van Caleb Gattegno wel van belang geweest, hoewel The Silent Way in zijn oorspronkelijke versie niet veel wordt toegepast.

Voor- en nadelen van de Silent Way

De sterke kant van de benadering van Caleb Gattegno is dat zijn aanpak voor lerenden niet-bedreigend is, die tenslotte als autonoom worden beschouwd. De trainer Spaans is in feite aan de lerenden dienstbaar en niet omgekeerd. Met de leermethodiek van The Silent Way wordt het leren op een natuurlijke wijze gestimuleerd. Vaak wordt het geleerde goed verwerkt en onthouden door taallerenden een uitdaging te geven om nieuwe dingen te ontdekken. Foutjes maken mag. Dit draagt bij aan het leerproces.

Het feit dat sommige studenten wat intensievere begeleiding nodig hebben dan de methode voorstaat, kan een nadeel van de methode zijn. Een lerende zou gefrustreerd kunnen worden door het gebrek aan input van de trainer Spaans. De beperking van het gebruik van kleuren en grafieken is dat de nieuwheid er vrij snel af gaat, waardoor het effect van de leermethode kan verdwijnen.

TPR Storytelling

Bedacht door wie en wanneer

TPR Storytelling of ‘TPRS’ houdt in Teaching Proficiency through Reading and Storytelling. De methode is door Blaine Ray ontwikkeld in 1990, een Amerikaanse docent Spaans, en komt uit de TPR-techniek (Total Physical Response) voort.

Kenmerken van TPR Storytelling

De TPRS-methode is een talenverwervingsmethode die verhalen gebruikt om talen (bijvoorbeeld Spaans) te leren. Het uitgangspunt is een natuurlijke manier van taalverwerving: een taal leren zoals kinderen hun moedertaal leren. Om dit te kunnen bereiken, worden studenten blootgesteld aan een grote hoeveelheid begrijpelijke input. Door de docent Spaans wordt een verhaal verteld waarin nieuw te leren Spaanse woorden diverse keren voorkomen. De verhalen zijn nooit te lang en interessant of humoristisch. De studenten zijn ontspannen omdat de verhalen vrij eenvoudig zijn te begrijpen. Spaanse woorden en structuren worden zo vanzelf opgeslagen in het langetermijngeheugen van de student. De trainer wijst de lerende op grammaticale verschijnselen van het Spaans, zonder dat studenten regels uit het hoofd hoeven te leren.

De studenten zullen na enige tijd ‘automatisch’ Spaans gaan spreken en de Spaanse grammaticale structuren van de nieuwe taal nadoen. Dit is een natuurlijk proces. Een variant is om samen met een groep van studenten een verhaal op te bouwen. De taaltrainer Spaans schrijft hierbij eerst nieuwe woorden en structuren op een bord of flipchart, met de Spaanse vertaling erbij, om daarna hiervan een verhaal te maken samen met de studenten. Tot slot wordt het verhaal door de studenten naverteld. Lezen in het Spaans is een belangrijk onderdeel van TPR Storytelling, omdat dit zorgt voor input. Schrijven in het Spaans volgt daarna.

Populariteit

Er zijn veel onderzoeken gedaan die uitwijzen dat TPRS een geslaagde manier is om een vreemde taal te verwerven. Randvoorwaarden zijn er wel: de docent moet goed getraind zijn en de setting moet geschikt zijn.

Voor- en nadelen van TPR Storytelling

TPRS is een laagdrempelige wijze van taalverwerving en de geleerde stof wordt goed onthouden. TPRS spreekt eveneens de creatieve intelligentie aan; er is sprake van breinvriendelijk leren. Het is prettig voor de student en het is niet moeilijk om de focus te behouden. Het werkt zeer motiverend om zelf verhalen te maken.

Dat TPRS veel voorbereiding van de docenten vraagt, is een minpunt.

De Rosetta Stone methode

Bedacht door wie en wanneer

De Rosetta Stone-leermethode is vernoemd naar de Steen van Rosetta, een steen die werd gevonden in Egypte met tweetalige teksten, door middel waarvan uiteindelijk de hiërogliefen ontcijferd konden worden. Het is eveneens de naam van het softwarebedrijf dat de taalcursussen aanbiedt. De eerste versie van Rosetta Stone is in het jaar 1996 uitgebracht.

Kenmerken van de Rosetta Stone methode

De Rosetta Stone cursus is een wijze om achter een computer een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren. Deze taalcursussen zijn in ruim dertig talen beschikbaar en de cursussen kunnen vanuit al deze talen worden gevolgd.

De Rosetta Stone-methode is een communicatieve methode, die de wijze nabootst waarop kinderen de moedertaal leren. Dit wil zeggen ‘leren door onderdompeling’, leren door veel te luisteren en na te zeggen. Rosetta Stone gebruikt hier foto’s alsook stemmen van moedertaalsprekers Spaans voor om de betekenis over te brengen van nieuwe woorden in de doeltaal (het Spaans). Er is een spraakherkenningsprogramma dat de Spaanse uitspraak registreert en daar een schematische weergave van maakt. De studenten kunnen zo hun uitspraak met de uitspraak van native speakers (moedertaalsprekers Spaans) vergelijken. Door de voorbeeldspreker langzamer te laten spreken en de studenten vervolgens veel na te laten spreken, kan de uitspraak verbeterd worden.

De methode biedt dictee-oefeningen om de schrijfvaardigheid Spaans te oefenen. De software van de methode controleert de Spaanse spelling en grammatica en geeft taalfoutjes aan, waarbij optie is om de taalfoutjes van de studenten te verbeteren.

Het programma van Rosetta Stone biedt ook leesteksten. De teksten gaan over dagelijkse onderwerpen, activiteiten en ideeën.

Populariteit

Wereldwijd wordt de methode van Rosetta Stone veel gebruikt en niet door de minsten. Onder meer de NASA en het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse zaken gebruiken de methode van Rosetta Stone. De methode van Rosetta Stone wordt in ons land toegepast door enkele ministeries en verschillende universiteiten en hogescholen, alsook door sommige internationale organisaties.

Voor- en nadelen van de Rosetta Stone methode

De Rosetta Stone-methode is erg makkelijk in het gebruik en de methode kan op elk moment door de studenten worden gebruikt. De student bepaalt zelf welke onderdelen van de methode wat meer of minder aandacht nodig hebben. Veel lerenden vinden het leuk om met de leermethodiek te werken. Bij een gebrek aan trainers kan Rosetta Stone een oplossing zijn voor scholen. Een minpunt van de methode is dat er geen docent is die studenten motiveert of iets extra’s kan bieden.

De Pimsleur methode

Bedacht door wie en wanneer

De taalcursussen van Pimsleur zijn ontwikkeld door Amerikaans taalkundige Dr. Paul Pimsleur. De eerste Pimsleur taalcursus was een cursus Grieks, die hij in het jaar 1963 introduceerde.

Kenmerken van de Pimsleur methode

De Pimsleur-methode is een Amerikaans computerprogramma om vreemde talen (bijvoorbeeld Spaans) te leren.

Deze cursussen bestaan uit zinnetjes en dialogen in de doeltaal die door lerenden vervolgens worden nagesproken en weer herhaald. Deze Spaanse voorbeeldzinnen van de cursus zijn door moedertaalsprekers (native speakers) ingesproken. De cursussen zijn op herhaling, anticipatie, woordenschat en herhaling gebaseerd. De lessen bieden een audio-opname van een half uur die nieuwe woordenschat en taalstructuren bevat in het Spaans. De grammaticale structuren van het Spaans worden niet uitgelegd maar deze worden aangeboden door middel van uitbreiding van, en variaties op, deze zinnetjes.

Pimsleur deed onderzoek naar het meest optimale interval waarmee geleerde informatie van het kortetermijngeheugen naar het langetermijngeheugen overgaat. Dit (gemiddelde) interval is geïntegreerd in de Pimsleur cursussen.

Populariteit

Onder andere Amerikanen volgen de taalcursussen van Pimsleur en de ervaringen variëren. In het algemeen zijn de studenten tevreden over de aangeleerde uitspraak van het Spaans.

Voor- en nadelen van de Pimsleur methode

Als uitspraakverbeteraar werkt de Pimsleur-methode zeer goed doordat de insprekers van de zinnen native speakers zijn en op een natuurlijke wijze in een normaal tempo Spaans praten.

Dat niets uitgelegd wordt, is een minpunt van de methode. De gebruikers leren geen bouwstenen van de Spaanse taal om zelf een zin te maken, maar moeten het doen met duizenden voorbeeldzinnen die ingeprent worden.

De Michel Thomas methode

Bedacht door wie en wanneer

De Michel-Thomas-methode is, niet geheel verwonderlijk, bedacht door Michel Thomas (Poolse naam: Moniek Kroskof); een in Polen geboren genaturaliseerde Amerikaan. Michel Thomas ontwikkelde zijn leermethode in zijn eigen taleninstituut in Beverly Hills, Los Angeles, kort na de Tweede Wereldoorlog met beroemdheden als Diana Ross, Barbra Streisand, Emma Thompson, Mel Gibson, Pierce Brosnan en Bob Dylan in zijn klantenkring.

Kenmerken van de Micheal Thomas methode

Michel Thomas’ uitgangspunt was dat iemand alleen in staat is om te leren als hij of zij stressvrij is. Hij maakte zijn lerenden duidelijk dat ze zich geen zorgen hoefden te maken dat ze iets zouden vergeten.

De cursussen zijn audiolessen (Spaans) die zijn ingesproken door twee acteurs; een mannelijke acteur en een vrouwelijke acteur. De setting bij Michel Thomas is een virtuele klas, waarin de student zich voorstelt als de derde student. Deze student luistert mee met de lessen van de stemacteurs. Wanneer de acteurs een vraag wordt gesteld, is het idee dat de cursist op pauze klikt en deze vraag eerst zelf beantwoordt. Er wordt geen huiswerk gegeven en er hoeft niet uit-het-hoofd te worden geleerd. De les wordt in delen opgebouwd en Spaanse lesstof die nieuw is, wordt afgewisseld met Spaanse lesstof die al bekend is. Bij de Michel Thomas-methode is de uitleg steeds in de Engelse taal. Er wordt op eventuele verbanden gewezen tussen de talen. Er wordt eveneens grammaticale uitleg gegeven. Bij de leermethode van Michel-Thomas wordt makkelijke stof eerst aangeleerd, moeilijkere stof volgt pas nadat de studenten Spaans de makkelijke stof hebben begrepen en geleerd. Behalve Spaanse woorden en zinnetjes worden eveneens bouwstenen aangeleerd zodat de student zelf zinnetjes kan bouwen. De methode maakt eveneens gebruik van flashcards waarmee studenten zelf hun woordenschat Spaans kunnen toetsen alsook online oefeningen kunnen maken om hun eigen voortgang te kunnen meten.

Populariteit

Veel studenten vinden de methode van Michel Thomas fijn om mee te werken en ze zijn tevreden over de uitleg van de structuren van het Spaans. Mensen die al wat verder zijn met de taal, ervaren de methode van Michel Thomas soms als wat minder nuttig.

Voor- en nadelen van de Micheal Thomas methode

De taalcursus is heel toegankelijk en traint de uitspraak alsook de luistervaardigheid Spaans op een efficiënte wijze. Dat de taalcursussen Spaans niet in schrijfvaardigheid voorzien, kan als een minpunt worden gezien. Een daadwerkelijke interactie is er ook niet, omdat het audiocursussen zijn.

De Assimil methode

Bedacht door wie en wanneer

Assimil is een Frans bedrijf, dat in 1929 door polyglot en schrijver Alphonse Chérel is opgericht. Assimil maakt en publiceert cursussen voor vreemde talen. Hun eerste boek was Anglais sans Peine.

Kenmerken van de Assimil methode

‘Assimileren’ of ‘assimilatie’ betekent letterlijk ‘mengen met, opgaan in een andere groep’, wat wel wat hooggegrepen is voor een taalcursus (zoals Spaans). De cursussen van Assimil zijn zelfstudielessen die uit een lesboek Spaans, audio-CD’s en een USB-stick bestaan. De cursisten werken idealiter ongeveer twintig minuten per dag.

De lessen van Assimil bestaan uit verschillende Spaanse dialogen die worden beluisterd, nagesproken en gelezen. Ernaast staat de Spaanse vertaling, samen met uitleg van de grammatica. Voor het trainen van de uitspraak van het Spaans, maakt Assimil gebruik van zinnen die zijn ingesproken door moedertaal (native) speakers en die de lerenden herhalen. De opbouw van de les verloopt van receptief naar productief: in de eerste les wordt nog geen taalproductie van de gebruikers verwacht; dit komt pas na ongeveer vijftig taallessen.

Populariteit

De Assimil-cursussen zijn vrij populair. De taalcursussen zijn niet zo duur en het aanbod aan verschillende talen is ruim.

Voor- en nadelen van Assimil

Het pluspunt van de Assimil-methode is dat de cursist Spaans op zijn of haar eigen snelheid kan leren wanneer dit het beste past. Het nadeel hierbij is, geldt wat voor alle computertaalcursussen, dat de lerende is aangewezen op zichzelf. Er is geen docent Spaans beschikbaar om de lerende te begeleiden of te motiveren.