Cursus Spaans Den Haag

Audio-Lingual Method (ALM) (Army Method/New Key)

Bedacht door wie en wanneer

De audiolinguale methode was reeds in de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw in Engeland en in Amerika ontwikkeld, onder andere door de Amerikaanse taalkundige Leonard Bloomfield. Door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog was het noodzakelijk om de (Amerikaanse) soldaten de elementaire verbale communicatieve vaardigheden te leren. Vanwege de invloed van het leger werd de audiolinguale methode ook wel de ‘legermethode’ genoemd.

Kenmerken van de Audio-Lingual Method (ALM)

De audiolinguale methode kan als een reactie op de grammatica-vertaalmethode worden beschouwd. Een nieuw verschijnsel was dat de lessen volledig in de doeltaal (bijvoorbeeld Spaans) werden gegeven. De belangrijkste vaardigheden zijn kunnen spreken en luisteren (in het Spaans) en de (Spaanse) grammaticale structuur worden geleerd door middel van mondelinge structuuroefeningen. De bedoeling is vrijwel zonder fouten Spaans leren verstaan en spreken, wat begint bij een Spaanssprekende leren naspreken. Herhaling is het middel hiervoor; drills worden gebruikt om Spaanse zinnen en structuren goed te leren beheersen, zodat reacties spontaan en als het ware automatisch gaan worden. De taaldocent Spaans kan een zin bijvoorbeeld 10 keer herhalen en daarna een nieuw Spaans woord toevoegen. De audiolinguale methode werkt veel met de zogenaamde talenpractica, waar lerenden een hoofdtelefoon dragen en zinnen beluisteren en nazeggen. Het geschreven Spaans wordt pas behandeld wanneer het mondelinge Spaans al vertrouwd is geworden. Er wordt wel gebruikgemaakt van afbeeldingen voor het introduceren van nieuwe woorden in het Spaans.

Populariteit

De methode werd in Nederland pas geïntroduceerd omstreeks 1970 toen de Mammoetwet inging. Al gauw waren er bezwaren tegen de inhoudsloze driloefeningen. Het kwam wel eens voor dat de techniek haperde. De talenpractica raakten hierdoor vrij snel in onbruik. In plaats hiervan werden de voor mondeling gebruik bedoelde structuuroefeningen schriftelijk gemaakt. Leerboekenschrijvers wonnen weer aan populariteit en boden weer expliciete grammaticaregels aan. Toch liet de audiolinguale methode wel sporen na. Het was nu breed geaccepteerd dat het bij het leren van een taal (zoals Spaans) niet om het uit het hoofd leren van de (Spaanse) grammaticaregels gaat, maar om de toepassing ervan. De luistervaardigheid (Spaans), die vóór de jaren zeventig voor de meeste docenten niet bestond, was ontdekt.

Voor- en nadelen van de Audio-Lingual Method

De audiolinguale methode is voor beginners Spaans effectief. De correcte uitspraak Spaans wordt aangeleerd van het begin. De audiolinguale methode is een docentgestuurde methode en en biedt daardoor een vlotte en efficiënte overdracht van kennis. De methode kan ook worden toegepast bij grotere groepen.

Tevens heeft dit docentgestuurde aspect een keerzijde; er wordt geen eigen input van de lerenden verwacht. Hierdoor ligt het gevaar van enige passiviteit en onvoldoende betrokkenheid en motivatie op de loer. Een bijkomend bezwaar van de audiolinguale methode is dat de driloefeningen niet zo eenvoudig om te zetten zijn in levend taalgebruik Spaans.

GoldList Method (GLM)

Bedacht door wie en wanneer

Polyglot David J. James, alias Viktor Dmitrievitch Huliganov of Uncle Davey ontwikkelde de GoldList Method (‘gouden lijst-methode’).

Kenmerken van de GoldList Method (GLM)

De GoldList Method is een leermethode om woorden of zinnen in een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) op een zodanige manier wijze te leren dat het in het langetermijngeheugen wordt opgeslagen. De methode werkt aan de hand van zelfgeschreven woordenlijsten (Spaans) die herhaald worden na verloop van tijd. Deze Spaanse woorden en zinnen op de woordenlijst worden hardop gelezen door de lerenden. Al deze woorden en/of zinnen of zinnen en zinnen uit het hoofd te leren, is niet de bedoeling, maar door de blootstelling gaat dit eigenlijk vanzelf. De woordenlijst wordt steeds veranderd; Spaanse woorden die geleerd zijn, gaan van de woordenlijst af. De Spaanse woorden die nog steeds problemen geven, blijven op de lijst staan.

Populariteit

Aanhangers van de GoldList Method stellen dat de woorden op de woordenlijst of zinnen spontaan in het langetermijngeheugen van de student opgeslagen worden, iets dat door veel geheugenwetenschappers wordt betwijfeld. Volgens deze geheugenwetenschappers wordt (taal)kennis in het algemeen opgeslagen wanneer de kennis relevant en van betekenis is. Deze methode kan dus alleen goed functioneren voor Spaanse woorden die relevant en van betekenis zijn.

Voor- en nadelen van de GoldList Method

De methode kan goed werken voor lerenden die baat hebben bij bijvoorbeeld Post-its^® als geheugensteuntje. Doordat het fysieke gedeelte van het geheugen door het schrijven aangesproken wordt en meewerkt, functioneert het met de hand schrijven beter dan typen of, zelfs redelijk zinloos: een fotootje maken. Het gebrek aan context is een nadeel van deze leermethode. Talen zijn uiteraard veel meer dan alleen een reeks losse woorden en zinnen. De GoldList-methode is daarnaast zeer tijdrovend; er dienen steeds handgeschreven woordenlijsten te worden aangemaakt.

De Natural Method

Bedacht door wie en wanneer

De Natural Method, ook wel de Natural Approach (de ‘natuurlijke aanpak’) genaamd, is door Tracy Terrell en Stephen D. Krashen ontwikkeld in 1983.

Kenmerken van de Natural Method

De Natural Method is gericht op de natuurlijke manier van het verwerven van de taal (zoals bijvoorbeeld Spaans). Op de manier waarop iemand als kind zijn of haar moedertaal leerde spreken, probeert de methode het Spaans te leren. De taalregels van het Spaans leert men eveneens onbewust op die wijze. Alleen het Spaans met de nodige visuele hulpmiddelen wordt hiervoor gebruikt. Het streven is een stressvrije leeromgeving. De lerenden worden blootgesteld aan een aanzienlijke hoeveelheid begrijpelijke input. Bij de Natural Approach wordt de taalproductie Spaans niet geforceerd, maar mag spontaan ontstaan. De methode legt de nadruk op communicatie en niet zo zeer op expliciete Spaans grammatica en het corrigeren van vormfouten.

Als de student wordt ondergedompeld in de Spaanse taal, werkt de leermethode het meest effectief. Om ervoor te zorgen dat de student plezier heeft van de ervaring, dienen de leeractiviteiten in het Spaans stimulerend te zijn.

De Natural Method leermethode heeft veel overeenkomsten met de Directe Methode. De methoden gaan beide uit van het idee van natuurlijke taalverwerving; het onderscheid is dat de Directe Methode meer de nadruk op de praktijk legt en de Natural Method meer op blootstelling aan taalinput en het verminderen van spreekangst.

Populariteit

Het is vaak bewezen dat onderdompeling zeer effectief is. De Natural Approach is een populaire methode van lesgeven onder taaldocenten Spaans, doordat de methode vrij eenvoudig te begrijpen is voor lerenden. Minpunten heeft de natuurlijke aanpak ook. De leermethode richt zich vooral op het impliciet aanleren van de Spaanse grammatica. Studenten zouden inderdaad leren te communiceren in het Spaans, maar blijven steken in een wat gebrekkige, vereenvoudigde versie van de taal door onvoldoende kennis van de grammatica.

Voor- en nadelen van de Natural Method

Het wordt als prettig ervaren om op een natuurlijke manier een taal te leren. Studenten wordt de mogelijkheid geboden een persoonlijke band met het Spaans op te bouwen. Doordat de studenten niet ‘uit het hoofd hoeven te leren’, blijft het geleerde Spaans langer onthouden.

Het nadeel kan zijn dat het wat langer duurt voor er resultaten geboekt worden, omdat er vrijwel geen druk op de taalproductie ligt. Ook bereidt de methode lerenden niet per se op een specifiek Spaans examen voor.

Structurele Aanpak

Bedacht door wie en wanneer

De ‘Structurele Aanpak’ (Engels: Structural Approach; ‘SA’) is in de begin jaren 50 door Charles Fries, oprichter en directeur van de English Language Institute aan de Universiteit van Michigan en één van zijn studenten Robert Lado ontwikkeld.

Kenmerken van de Structurele Aanpak (SA)

Deze Structurele Aanpak is een methode om vreemde talen te leren met als doel lerenden vertrouwd te laten raken met de grammaticale en fonologische structuur van de taal (bijvoorbeeld het Spaans). Het beheersen van deze structuren levert volgens de methode meer op dan het leren van woordenschat Spaans. Het gaat om het herkennen en kunnen toepassen van bepaalde samenstellingen van Spaanse woorden en woordgroepen in de juiste woordvolgorde. De vaste combinaties worden aangeboden aan studenten in betekenisvolle situaties met behulp van visualisatie, dramatisering, handelingen en gezichtsuitdrukking. De structuren die in de praktijk het vaakst gebruikt worden, worden als eerste aangeboden. De mondelinge vaardigheden Spaans (luisteren en spreken) worden hierbij in de eerste instantie gebruikt; lezen en schrijven volgen hieruit. Bij het aanleren en verbeteren van de productieve vaardigheden Spaans (spreken en schrijven), krijgt grammatica een grote rol. De Structurele Aanpak wordt ook wel Structural-Situational Approach (structurele-situationele benadering) en de Structural-Oral-Situational Approach (structurele-mondeling-situationele benadering) genoemd.

Populariteit

In de jaren vóór 1970 werd de Structurele Aanpak op grote schaal toegepast voor het geven van Engelse les in Engelssprekende landen, voormalige Britse koloniën alsook in Maleisië.

Voor- en nadelen van de Structurele Aanpak

Een structurele aanpak heeft als voordeel dat de studenten het Spaans op een nauwkeurige wijze leren. De lerenden krijgen inzicht in de Spaanse grammatica leren in welke situaties bepaalde Spaanse woorden en woordcombinaties wel of niet passend zijn voor de situaties. De SA gebruikt alledaagse taal. Aan de methode van de Structurele Aanpak kleven ook nadelen. De manier van werken kost behoorlijk veel tijd en geeft niet direct succeservaringen. De eigen inbreng van de student is gelimiteerd; het is weinig creatief.

Communicatief taalonderwijs (Engels: Communicative Language Teaching; CLT)

Bedacht door wie en wanneer

Het communicatief Taalonderwijs (Engels: Communicative Language Teaching; CLT), of ook wel ‘De Communicatieve benadering’ (Engels: Communicative Approach; CA) genoemd, is in de jaren zestig van de vorige eeuw ontstaan onder invloed van de ideeën van Noam Chomsky, die de nadruk legde op competenties bij het leren van een vreemde taal. Amerikaans taalkundige Dell Hymes was de grondlegger in 1966 van het concept communicatieve vaardigheden.

Kenmerken van Communicatief taalonderwijs (CLT)

Communicatief talenonderwijs is gestoeld op de opvatting dat interactie het uiteindelijke doel is bij het leren van een vreemde taal (zoals Spaans).

De studenten leren middels CLT-technieken het Spaans in praktijk te brengen door de interactie met elkaar en de taaltrainer Spaans. Er wordt gebruikgemaakt van teksten in het Spaans of ander materiaal uit het dagelijks leven en/of de werksituatie. Het Spaans wordt zowel tijdens en ook buiten de les gebruikt.

Studenten praten over persoonlijke gebeurtenissen met medestudenten en de taaltrainer Spaans draagt onderwerpen aan die buiten het gebied van de traditionele grammatica liggen, om de taalvaardigheid Spaans in verschillende realistische situaties te oefenen. De Spaanse grammatica wordt inductief onderwezen, dat wil zeggen aan de hand van de praktijk, van waaruit de regel volgt.

Bij communicatief taalonderwijs is de taaldocent Spaans echt een trainer, die de lerende helpt communiceren in het Spaans.

Populariteit

In de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw werd het communicatief taalonderwijs erg populair. Dit kwam deels doordat de traditionele taalonderwijsmethodes niet erg succesvol bleken. Binnen een verenigd Europa kwam meer behoefte om talen te leren op een wijze die direct kon worden toegepast.

Voor- en nadelen van Communicatief taalonderwijs

Het communicatief taalonderwijs kent veel voordelen. Studenten ‘kunnen’ al snel ‘iets’ in het Spaans; deze methode van leren is studentgericht en functioneel. Doordat authentiek materiaal wordt gebruikt, leren studenten de Spaanse woorden die voor hen nodig zijn. De methode is efficiënt. Voor de lerenden is het stimulerend, omdat zij snel succes ervaren. Foutjes maken mag; de vaardigheid wordt al doende geleerd en geperfectioneerd. Een nadeel van deze communicatieve benadering is dat voor grammatica, woordenschat die niet direct toepasbaar is en uitspraak minder aandacht wordt geschonken. Het voorbereiden en plannen vereist veel tijd van de trainer en van de student vraagt het een actieve deelname. Deze manier van een vreemde taal leren, is voor bepaalde studenten lastig of afwijkend, afhankelijk van hun achtergrond. CLT (communicatief taalonderwijs) traint de vaardigheden; hierbij gaat het om de functie en in mindere mate om de vorm en het biedt als zodanig geen samenhangend geheel.

Grammatica-/vertaalmethode (GVM) (Engels: Grammar-Translation Method; GTM)

Bedacht door wie en wanneer

In de 18^de en de 19^de eeuw was het taalonderwijs vooral gefocust op praktisch taalgebruik. Er word geleerd om gebruiksklare zinnetjes, idiomatische uitdrukkingen, dialogen, woordenlijsten enzovoort na te spreken, uit het hoofd te leren en op te zeggen. Dit werd op een andere manier gedaan door Johann Valentin Meidinger; een Duitse docent Frans en Italiaans. Meidinger ontwikkelde rond het jaar 1783 een methode waarbij de grammatica van de taal in het middelpunt stond. Meidinger wordt als de grondlegger van de zogenaamde grammatica-vertaalmethode (Engels: Grammar-Translation Method, afgekort GTM) gezien.

Kenmerken van de Grammatica-/vertaalmethode (GVM)

Deze methode was op het onderwijs in het Latijn gebaseerd, wat de taal van religie, cultuur en wetenschap was. Onderwijs in Latijn was vanzelfsprekend gericht op geschreven teksten van de klassieke schrijvers en was geheel gericht op grammatica en vertalen (van bijvoorbeeld Spaans). Deze aanpak werd destijds als wetenschappelijk en degelijk beschouwd. De Grammatica-/vertaalmethode (GVM) gaat van de analyse van taalvormen en taalstructuren (van bijvoorbeeld Spaans) uit waarbij studenten inzicht ontwikkelen. Bij deze methode zijn de lees- en schrijfvaardigheid Spaans dus belangrijk. De nadruk ligt op literatuur, vertalen en uit het hoofd leren van woordenlijsten. De trainers dragen de kennis Spaans over, de student memoriseert.

Populariteit

Alhoewel al vanaf halverwege de negentiende eeuw ook tegengeluiden te horen waren, heeft tot recente datum de grammatica-/vertaalmethode een grote invloed gehad op het taalonderwijs.

Voor- en nadelen van de Grammatica-/vertaalmethode

De grammatica-/vertaalmethode is een aardige mentale training aan personen voor wie het een uitdaging is om dingen uit het hoofd te leren. De methode biedt ook inzicht in de structuur van het Spaans, door de nadruk die op de grammatica wordt gelegd.

De grammatica-/vertaalmethode kent echter meer nadelen dan voordelen. Het belangrijkste nadeel is dat de spreek- en luistervaardigheid Spaans behoorlijk achterblijft, waardoor de taal zelfs na jaren studie nauwelijks mondeling kan worden toegepast. Deze methode staat ver af van het dagelijks gebruik van het Spaans, ook in de context die wordt aangeboden, omdat het meestal om literair taalgebruik gaat. De methode biedt niet de mogelijkheid tot differentiatie of een eigen creatief proces voor de lerenden voor het werken in een groep. Lerenden zijn alleen toehoorders en uitvoerders.

Onderdompeling (Engels: immersion)

Bedacht door wie en wanneer

Onderdompeling (In het Engels: language immersion) wordt over de hele wereld toegepast sinds de jaren 70, voornamelijk op middelbare scholen waarbij een schoolvak (zoals wiskunde) in de vreemde taal wordt gegeven. Binnen Nederland is ‘onderdompeling’ bekend als de leermethode die toegepast wordt bij bijvoorbeeld onze collega’s van Taleninstituut Regina Coeli in Brabant, ook wel ‘de nonnen van Vught’ genoemd. De methode is daar in 1963 ontstaan met Franse nonnen die Franse taalles gaven aan welgestelde vrouwen uit Vught.

Kenmerken van onderdompeling

Onderdompeling behelst dat degene die de taal (zoals het Spaans) leert, vanaf het begin door de nieuwe taal omgeven wordt. De instructies vinden plaats in de doeltaal (Spaans); eerst langzaam en met veel herhalingen, later op een natuurlijkere manier. Vanaf het begin wordt de lerende ook uitgedaagd om in het Spaans te spreken. Er wordt gewerkt met simulaties en rollenspellen. Op onderwijsinstellingen die met onderdompeling werken, wordt de leeromgeving vaak in de stijl van het land van de Spaanse taal ingericht om een situatie te creëren alsof lerenden in Spanje zijn. Studenten oefenen het Spaans spreken één-op-één of in kleine groepen. Een andere methode om onderdompeling te bereiken, is naar Spanje te gaan en daar in een gastgezin te verblijven.

Populariteit

Onderdompeling wordt als een zeer goede methode om een vreemde taal te leren gezien. Vooral de mondelinge taalvaardigheid Spaans kan uitstekend worden aangeleerd op deze wijze.

Voor- en nadelen van onderdompeling

Omdat de leermethode behoorlijk intensief is, is het belangrijkste voordeel dat deze methode snel resultaat laat zien. Het is een kwestie van ‘sink or swim’, de studenten moeten echt in het Spaans gaan communiceren omdat zij erdoor worden omgeven. De studenten zijn feitelijk 24 uur per dag Spaans aan het leren. De sociale interactie wordt versterkt door het samen oefenen in groepsverband. Dit wordt door de studenten als motiverend ervaren.

Dat het bereikte resultaat niet altijd vastgehouden wordt, is een minpunt. Als iemand in een vrij korte tijd Spaans leert, door in Spanje te zijn of door in een kunstmatig gecreëerde omgeving te zijn ondergedompeld, maar vervolgens weer tot de orde van de dag overgaat, is de kans groot dat het nieuw geleerde snel weer wegzakt. Een ander minpunt van de methode kan zijn dat een dergelijke taaltraining Spaans erg intensief is. Niet alle studenten hebben de conditie om deze leermethode vol te houden.

Suggestopedie (Suggestopedia)

Bedacht door wie en wanneer

Suggestopedia is een methode om een vreemde taal te leren die uit de jaren 70 van de vorige eeuw stamt. Suggestopedia (Nederlands: Suggestopedie) is ontwikkeld door de Bulgaarse wetenschapper en psychotherapeut Georgi Lozanov.

Kenmerken van Suggestopedie

Suggestopedia is gebaseerd op de kracht van de suggestie. Lozanov was van mening dat positieve suggestie een voorwaarde is om (een taal; bijvoorbeeld Spaans) te kunnen leren. Een ontspannen sfeer en een wederzijds vertrouwen tussen de taaltrainer (Spaans) en de student zijn daarvoor van essentieel belang. Hiervoor is de voorwaarde dat de student zich veilig en ontspannen voelt. Om dit te bewerkstelligen, was een leslokaal met een rijopstelling ongepast. Tijdens de les zaten lerenden in comfortabele stoelen die in een halve cirkel waren geplaatst en er was altijd muziek tijdens de klas. De methode zoals Lozanov voorstond, bestond uit het voorlezen van verschillende teksten, terwijl op de achtergrond natuurgeluiden te horen waren of klassieke muziek werd gedraaid. Er waren opmerkingen over de grammatica van de doeltaal (het Spaans) en lijsten met woorden bij de teksten. Er werd met veel expressies in stem en gebaren voorgelezen. Studenten werden zo overgehaald om te luisteren en de studenten konden de (Spaanse) woorden die nieuw waren, gemakkelijk begrijpen en opnemen. In de lessen werd veel aandacht geschonken voor cultuur en kennis over het land van de doeltaal (Spanje). Er werd met rollenspellen gewerkt en er bijvoorbeeld (Spaanse) streekgerechten werden bereid en geproefd.

Populariteit

De leerleermethodiek was omstreden en is niet heel bekend meer. Sommige elementen van de leermethodiek worden nog steeds toegepast, zoals het gebruikmaken van stemexpressies en gebaren bij het lezen van teksten.

Voor- en nadelen van Suggestopedie

De methode van Suggestopedia creëert een ontspannen en veilige sfeer in de les, waardoor de lerende geen hinder van frustratie of faalangst heeft. Voor een nieuwkomer kan deze sfeer bijdragen aan een positieve associatie met het nieuwe thuisland. Muziek werkt vaak motiverend en draagt aan betere leerprestaties bij. Een bijkomend voordeel van de leermethode is dat de student gestimuleerd wordt om actief mee te doen en zich in te leven in de situaties. Dit is voor sommigen een nieuwe ervaring. Tegelijk vormt dit voor sommigen een nadeel, want niet iedereen is hiertoe in staat. Ook kan muziek bij sommigen eerder afleiden en verstorend werken in plaats van ontspannend en stimulerend. Een ander zwak punt is dat de relatie taaldocent-lerende niet gelijkwaardig is; alle input komt van de kant van de Spaanse taaldocent waarbij de lerende steeds de ontvangende partij is.

Community Language Learning (CLL)

Bedacht door wie en wanneer

De Amerikaanse priester en psycholoog Charles A. Curran ontwikkelde in 1976 Community Language Learning, ook wel Counseling Language Learning
(CLL) genoemd.

Kenmerken van Community Language Learning (CLL)

CLL (Community Language Learning) is een methode om een taal te leren waarbij studenten samenwerken om te bepalen welke aspecten van de vreemde taal zij willen leren. De CLL methode baseert zich op de counseling-benadering waarbij de docent als een counselor optreedt die de zinnen van de lerende omschrijft. De studenten starten een gesprek. Zijn zij de doeltaal (Spaans) nog niet genoeg machtig, dan spreken zij in hun moedertaal. De taaldocent (Spaans) legt uit en vertaalt. De uitspraken van de docent worden hierna zo nauwkeurig mogelijk herhaald. Het gesprek in het Spaans wordt opgenomen om opnieuw te beluisteren.

Community Language Learning bevordert het gemeenschapsgevoel in de leergroep en de methode beschouwt de interactie tussen de studenten onderling als middel om de Spaanse taal te leren. Een leerboek Spaans wordt niet gevolgd; de lerenden bepalen zelf het lesmateriaal middels betekenisvolle gesprekken.

Populariteit

Of CLL succesvol is, hangt erg af van de expertise van de docent-counselor. Bij deze methode dient de docent naast sociaal-cultureel kundig eveneens taalkundig onderlegd te zijn. De taaldocent dient zowel het Spaans als de moedertaal van de studenten zeer goed te beheersen om in staat te zijn om de taaluitingen van de studenten te vertalen. CLL kan prima werken indien deze correct wordt toegepast. Voor grote groepen is Community Language Learning niet geschikt.

Voor- en nadelen van Community Language Learning

De methode biedt voor studenten veel autonomie. Het analyseren van de eigen gesprekken wordt door studenten vaak als zinvol ervaren. Niet alleen tijdens de les Spaans, maar ook daarbuiten wordt de groep vaak heel hecht. Met Community Language Learning worden studenten zich een stuk bewuster van de groepsgenoten, de sterke en minder sterke punten en leren in teamverband te werken. Studenten leren vaak veel van het bespreken van de fouten en het evalueren van de taallessen Spaans. Vaak blijven zulke verbeteringen in het geheugen gegrift en worden deel van het actieve vocabulaire van de lerenden.

Dat de trainer niet sturend is, terwijl een aantal studenten wel sturing nodig heeft, kan een keerzijde zijn. Er wordt geen lesboek gebruikt en er worden ook geen toetsen Spaans gehouden. Het succes van de taalles is hierdoor lastig meetbaar. Sommige lerenden worden geremd in hun Spaans spreken wanneer zij worden opgenomen.

Lexicografische benadering (Engels: Dynamic Lexicographic Approach; DLA)

Bedacht door wie en wanneer

De Lexicografische benadering (Engelse naam: Lexical Approach; LA) is een methode om een taal te leren die door Michael Lewis in de vroege jaren 90 van de vorige eeuw is ontwikkeld.

Kenmerken van de Lexicografische benadering (DLA)

De benadering gaat uit van het idee dat een belangrijk gedeelte van het leren van een taal (zoals het Spaans) bestaat uit het begrijpen en het produceren van ‘lexicale eenheden’, brokjes taal die bestaan uit (Spaanse) woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen. Studenten verwerven al doende inzicht in de patronen van het Spaans (grammatica) en betekenisvolle groepen met woorden. Ze leren hoe het Spaans ‘in het echt’ wordt gebruikt. Woordenschat Spaans neemt in deze benadering een grotere plaats in dan Spaanse grammatica. De instructies zijn gericht op situaties en Spaanse uitdrukkingen die vaak voorkomen in dialogen. Er is aandacht voor interactie maar ook voor exposure; voor de receptieve vaardigheden van de student (luisteren/begrijpen, lezen/begrijpen). Er is veel ruimte voor de lerenden om de Spaanse taal zelfstandig te ontdekken.

Het is de rol van de taaldocent Spaans om te zorgen voor genoeg input en het faciliteren van het leerproces van de lerenden.

Populariteit

De leerboeken zijn duidelijk veranderd in de laatste dertig jaar onder invloed van (onder meer) de ideeën over taal van Michael Lewis. Er is veel meer aandacht voor woordenschat die in zogenaamde chunks wordt aangeboden, in betekenisvolle brokjes. Een drastische omwenteling in de manier waarop taal wordt onderwezen, iets waarnaar Michael Lewis streefde, is er echter niet van gekomen.

Voor- en nadelen van de Lexicografische benadering

Studenten leren op een heel natuurlijke wijze het Spaans te gebruiken door het werken met ‘chunks’ (brokjes taal); met ‘echte’ taal. Zo ontstaat souplesse in het taalgebruik Spaans.

Het nadeel van deze methode is dat de werkelijkheid altijd weer anders is dan de geleerde taalsituaties. Sommige lerenden hebben meer aan een taaldocent Spaans die hen wegwijs maakt, dan aan een docent taal-facilitator omdat ze meer moeite hebben met het zelf leren herkennen van de patronen van het Spaans.

Series Method

Bedacht door wie en wanneer

De Series method, ofwel ‘seriemethode van taalverwerving’ is in het jaar 1880 door de Fransman François Gouin ontwikkeld.

Kenmerken van de Series Method

De seriemethode (The Series Method of language acquisition) van François Gouin is gebaseerd op een serie van verbonden zinnen die gemakkelijk te begrijpen zijn en weinig kennis van de grammatica vereisen. Studenten leren zinnen op basis van een handeling, zoals het verlaten van een huis in de volgorde waarin deze zou worden uitgevoerd. Deze series of reeksen gingen over onderwerpen als mens in de samenleving, leven in de natuur, wetenschap en beroep, ontwikkeld vanuit het onderscheid tussen objectief, subjectief en figuurlijk gebruik van de taal. In de Gouin-serie wordt geen moedertaal gebruikt. Het betreft een soort eentalige methode, die niet uitgaat van ‘vertalen’ en ‘uitleggen’ maar van ‘demonstreren’ en ‘handelen’, waardoor studenten al gauw in de nieuwe taal (bijvoorbeeld het Spaans) leren denken.

Populariteit

Gouin’s concepten over taal waren zeer vooruitstrevend. De seriemethode van Gouin was gedurende een bepaalde periode een succes, ondanks dat de methode een afwijkende aanpak had. Deze methode werd echter overschaduwd door Berlitz’ Directe Methode.

Voor- en nadelen van de Series Method

De Series method van François Gouin ontwikkelt de mondelinge vaardigheid Spaans sterk en creëert een harmonieuze, natuurlijke en gelijkwaardige sfeer.

De methode biedt levendig taalonderwijs. Dit soort onderwijs Spaans wekt het enthousiasme op van de studenten doordat het gebruikmaakt van visuele leermiddelen, zoals afbeeldingen, grafieken, enzovoort. Het leren wordt tastbaar; dit was geheel nieuw. De seriemethode maakt studenten Spaans nieuwsgierig, wat goed werkt om het leergeheugen te ontwikkelen, de druk om te presteren te verminderen en het zelfvertrouwen te verhogen. de methode van François Gouin stimuleert de communicatieve vaardigheden Spaans van de lerenden goed.

De seriemethode van Gouin heeft als nadeel dat taal die wat abstracter of subjectiever is, moeilijk in één concrete ervaring te vangen is met bewegingen en expressies. Een ander minpunt is de bewerkelijkheid voor de docent, die een scala aan reeksen dient voor te bereiden. Ten derde focust de Gouin-seriemethode vooral op het mondelinge taalgebruik, terwijl het reguliere onderwijssysteem nog meestal draait om examens die de competentie van lezen en schrijven toetsen.

Task-Based Language Teaching (TBLT)

Bedacht door wie en wanneer

Task-Based Language Teaching (Taakgericht taalonderwijs) is in de jaren 80 van de vorige eeuw ontwikkeld. De grondleggers waren de Indiase taalkundige professor N.S. Prabhu, de Amerikaanse hoogleraar Teresa P. Pica en de Britse hoogleraren Michael Hugh Long en Graham Crookes.

Kenmerken van de Task-Based Language Teaching (TBLT)

Taakgericht taalonderwijs past binnen het Communicatief Taalonderwijs/een Communicatieve Benadering. De denkwijze erachter is dat het verwerven van de taal (zoals het Spaans) geen op zichzelf staand doel, maar een middel om bepaalde taken uit te kunnen voeren. Studenten krijgen motiverende taken aangeboden. Hiervoor is taalkennis (Spaans) vereist. Om deze taken goed uit te voeren, is het nodig dat zij over woordenschat en regels van het Spaans beschikken. Deze taken zijn zaken uit het dagelijks leven, zoals een boodschap doen, e-mails schrijven, iets te drinken bestellen, bellen met de klantenservice of een krant lezen. De opdracht wordt in drie fasen verdeeld: vóór, tijdens en na de taak, waarbij studenten zich eerst op de taak voorbereiden, daarna de taak uitvoeren en tot slot erop terugblikken. Om de opdrachten uit te kunnen voeren, moeten studenten samenwerken. De taken moeten net boven het taalniveau Spaans van de lerende liggen om leereffect te hebben.

Populariteit

Taakgericht onderwijs is vanaf het begin van de jaren 90 zeer populair geworden, zeker in het taalonderwijs. Taakgericht taalonderwijs de meest bruikbare vorm te zijn om de taalvaardigheid bij lerenden (met name lerenden in een achterstandspositie) in het lager en secundair onderwijs te verhogen.

Voor- en nadelen van Task-Based Language Teaching

Het taakgericht taalonderwijs (Spaans) heeft duidelijke voordelen. Taakgericht taalonderwijs is een activerende werkvorm, waarbij studenten worden uitgedaagd om hun vaardigheid (Spaans) te gebruiken. Mits de opdracht goed bij de lerenden aansluit, is de methode een op de persoon gerichte, efficiënte en relevante aanpak. De studenten komen op een alledaagse, natuurlijke wijze in contact met het Spaans en leren zo authentieke Spaanse woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen. Bovendien leren studenten om met andere studenten Spaans samen te werken. De lerenden ervaren taakgericht onderwijs als plezierig en motiverend.

Dat de communicatie het belangrijkst is en niet de correcte vorm van het Spaans, waardoor studenten die niet zeer nauwkeurig leren, kan als nadeel worden genoemd.

De Dogme benadering (Engels: Dogme Language Teaching; Dogme ELT)

Bedacht door wie en wanneer

Scott Thornbury; een Nieuw-Zeelandse docententrainer en taalkundige op het gebied van Engels taalonderwijs bedacht Dogme Language Teaching/Dogme ELT in 2000. Deze methode wordt ook wel de ‘Dogmabenadering’ genoemd.

Kenmerken van de Dogme benadering (ELT)

Dogme Language Teaching is geïnspireerd op ‘Dogme 95’; de stroming van een groep van filmmakers uit Denemarken waaronder de Deense filmregisseur Lars von Trier uit 1995. Bij het filmmaken, houden de deelnemers zich aan tien strenge regels (tien dogma’s). Samen behelzen ze ‘de eed van zuiverheid’. Iets soortgelijks is bij het Dogme-taalonderwijs aan de hand. De aanhangers van de Dogme Language Teaching streven naar een vorm van communicatief onderwijs van vreemde talen die niet door enig voorgedrukt materiaal is belast. Het beginnen van echte conversaties die over praktische items gaan, is het doel van de Dogme-methode. Bij deze methode gaat het om communicatie als de drijvende kracht van het leren. Deze leermethode is daarom een communicatieve benadering voor het taalonderwijs. Deze methode wil onderwijs bieden zonder het gebruik van leerboeken of ander lesmateriaal en zich in plaats daarvan focust op de communicatie tussen taaldocent en studenten. Net zoals de Dogme-beweging in de film, kent het Dogme-taalonderwijs tien dogma’s (uitgangspunten).

Populariteit

Ondanks dat onderzoek naar het succes van Dogme beperkt is, stelt Thornbury dat de overeenkomsten met taakgericht leren van een taal (zoals Spaans) erop wijzen dat Dogme waarschijnlijk leidt tot vergelijkbare resultaten.

Voor- en nadelen van de Dogme benadering

Een pluspunt voor de taaltrainer Spaans is dat voorbereiding vrijwel niet is vereist. Dat studenten de verantwoording dragen voor hun eigen leerproces, kan heel motiverend werken. Voorspelbaar is de taalles Spaans zo niet. Dit levert spontane communicatie op en verveling krijgt geen kans. Zo goed als alles kan besproken worden tijdens een les volgens de Dogme-benadering. Zo blijven de studenten betrokken en alert.

Daartegenover staat dat de lerenden zich iets ongemakkelijk kunnen voelen als ze zo weinig bij de hand worden genomen door de taaldocent. Ook is niet elke taaltrainer Spaans voldoende flexibel voor dit type van onderwijs. Dat studenten zich vaak op een specifiek examen Spaans dienen voor te bereiden en het niet zeker is dat de daarvoor benodigde leerstof aan bod komt in de taallessen, kan een ander minpunt zijn.

Growing Participator Approach (GPA)

Bedacht door wie en wanneer

The Growing Participator Approach (GPA) is in 2007 ontwikkeld door Language consultants Greg en Angela Thomson.

Kenmerken van de Growing Participator Approach (GPA)

De GPA-benadering is een alternatieve kijk op het leren van een vreemde taal (zoals het Spaans). De primaire aanname van deze leermethode is dat taal en cultuur niet los van elkaar staan. Bij GPA gaat het om veel meer dan alleen het Spaans; het doel is uitgroeien tot deelnemers aan het leven in de gastcultuur (van bijvoorbeeld Spanje). Daarom gebruikt GPA de benamingen ‘groeiende deelnemer’ in plaats van ‘taallerende’ en ‘verzorger’ in plaats van ‘docent’. De GPA vertoont gelijkenissen met, en is ook gedeeltelijk gebaseerd op, de Natural Approach (natuurlijke aanpak) van Stephen Krashen en Tracy Terrell.

De methode bestaat uit zes fasen van activiteiten. De activiteiten worden uitgevoerd door de lerende met een verzorger uit Spanje. Begrip is belangrijker dan productie. De Spaanse woordenschat en de cultuur krijgen de nadruk. Fase 1 van de methode is de hier-en-nu-fase. Deze neemt ongeveer 100 uur in beslag. De ‘groeiende deelnemer’ focust zich in fase 1 op het luisteren en het geven van non-verbale feedback.

Fase 2 is de ‘verhaalopbouwfase’. Deze neemt ongeveer 150 uur in beslag en nu beginnen de deelnemers ook Spaans te produceren. In fase 3 van de leermethode ligt de nadruk op ‘gedeelde verhalen’. Dit zijn verhalen die over dagelijkse gebeurtenissen gaan, verhalen die worden gedeeld tussen culturen alsook verhalen die over gedeelde ervaringen gaan. Fase 4 van de leermethode is de fase van het zogenaamde ‘diepe delen’. Tijdens deze fase beginnen de deelnemer en de verzorger meer diepgaande gesprekken te voeren over het leven in de Spaanse cultuur. In fase 5 van de methode beginnen deelnemers zich te richten op taalgebruik van moedertaalsprekers Spaans door middel van films, televisie, nieuws en literatuur. Ook het Spaans dat is vereist voor het werk wordt geleerd. Fase 6 van de leermethode is de ‘zelfvoorzienende groeifase’. Deze fase kent geen eindpunt. Het gaat het hierbij om de groei buiten de formele taalsessies Spaans om.

Populariteit

Omdat de methode van Thomson nog vrij nieuw is, is nog vrij weinig bekend over het succes van de methode. Deelnemers zijn er in elk geval vrij enthousiast over.

Voor- en nadelen van de Growing Participator Approach

Met de GPA-benadering wordt een duidelijke doorkijk op het proces van taalverwerving Spaans geboden. De zes fasen van de leermethode bieden een duidelijk tijdsschema alsook realistische doelen. De lerenden verwerven niet alleen kennis van de Spaanse taal, maar ook van de omgeving en de lerenden verwerven eveneens een nieuw sociaal netwerk.

Een minpunt van deze methode is dat voor elke deelnemer of elke groepje deelnemers een ‘verzorger’ moet worden gevonden die veel tijd wil investeren.

Shadowing Technique

Bedacht door wie en wanneer

De Shadowing technique, ook wel simpelweg Shadowing (‘schaduwen’) genoemd, is bedacht door de Amerikaanse taalkundige en polyglot Prof. Alexander Argüelles in de vroege jaren 2000.

Kenmerken van de Shadowing Technique

De techniek van Shadowing is een methode die studenten zelfstandig kunnen gebruiken voor het verbeteren van de uitspraak en de intonatie (Spaans) en het verwerven van vloeiendheid in het spreken. Deze techniek is eigenlijk eenvoudig: de studenten luisteren naar een audio-opname, bij voorkeur een dialoog en zij herhalen wat zij horen. Het gaat in de eerste instantie om de klank; de Spaanse tekst begrijpen is niet belangrijk. Luisteren en herhalen wordt net zo vaak geoefend tot het moment dit heel soepel gaat en de student simultaan Spaans kan spreken met de opname. Na enige tijd zal de student een transcript gebruiken om te kunnen lezen (en te begrijpen) wat hij of zij heeft uitgesproken. Veel leerboeken zijn voor deze techniek geschikt, zolang er maar dialogen in staan of stukken samenhangende tekst. De Spaanse audio-opnames dienen ideaal bezien iets boven het niveau van de lerenden te liggen. De ideale lengte is ongeveer één pagina, zonder kunstmatige pauzes in te lassen en op natuurlijke snelheid. Alexander Argüelles beveelt aan om tijdens het spreken te lopen, liefst in de buitenlucht, en niet te zitten, doordat lichamelijke bewegingen de opname van de nieuwe taal (het Spaans) in het zenuwstelsel versterken. Dat de studenten minder snel afgeleid worden als zij in beweging zijn, zodat het werken aan het Spaans aanzienlijk effectiever gaat, is een andere reden.

Shadowing vertoont veel overeenkomsten met de audiolinguale methode uit de vorige eeuw, maar bij de audiolinguale methode werden grammaticale driloefeningen gebruikt in plaats van dialoog of samenhangende tekst. Ook het simultaan spreken is anders aan Shadowing.

Populariteit

In de afgelopen jaren is veel onderzoek gedaan naar Shadowing waaruit blijkt dat de techniek zowel de uitspraak als de luistervaardigheid aanzienlijk verbetert. Maar eveneens het algemene begrip van het Spaans wordt vergroot.

Voor- en nadelen van de Shadowing Technique

Shadowing heeft als praktisch voordeel dat het kan worden toegepast in een groep lerenden, waarbij elke deelnemer in de groep individueel actief aan het leren is. De methode heeft een hoog rendement.

Het nadeel van de Shadowing-methode is dat lerende het wellicht een beetje saai kan vinden om dezelfde Spaanse tekst te blijven herhalen. Het kiezen van de teksten is dus erg belangrijk.

Total Physical Response (TPR^®)

Bedacht door wie en wanneer

De Amerikaanse psycholoog James J. Asher ontwikkelde de taalverwervingsmethode Total Physical Response, ook wel TPR^® genoemd, in de jaren 60 van de vorige eeuw.

Kenmerken van Total Physical Response (TPR^®)

TPR^® is een methode om een vreemde taal (zoals Spaans) te leren die uitgaat van het idee dat mensen leren met behulp van handelingen en beweging. Men leert door te doen, en wel op de manier zoals kinderen hun moedertaal leren. Ouders geven voortdurend opdrachten aan hun jonge kinderen en belonen hen als ze die uitvoeren (“kijk naar mama”, “goed zo”). “Pak de lepel”, “Mooi!”, “Trek je schoentjes maar aan”, enz.). In de eerste instantie is het de bedoeling dat het kind begrijpt wat de ouder zegt, het kind gaat in een later stadium verbaal reageren. De luistervaardigheid Spaans vormt dus de basis, daarna komt de spreekvaardigheid.

De methode van TPR^® past deze principes van de moedertaalverwerving bij het leren van het Spaans versneld toe. De docent geeft taken op een vriendelijke en begrijpelijke manier, zoals: “pak het boek” en doet zelf de taken voor; de lerenden doen deze taken na. Aanvankelijk wordt nog niet verwacht van de lerenden dat ze Spaans spreken; de lerenden geven in een later stadium de opdrachten. Bekende taken worden verder uitgebreid of gedeeltelijk veranderd.

Door de combinatie van bewegingen en spraak, appelleert de methode van TPR^® aan beide hersenhelften. Daardoor kost het minder moeite om iets te leren en het geleerde Spaans beklijft ook beter.

Populariteit

De methode van TPR^® wordt vooral binnen het NT2-onderwijs gebruikt (Nederlands als tweede taal), zeker bij beginners en ook wel bij Engels taalonderwijs op de basisschool. Maar middelbare scholieren of volwassenen werken eveneens met veel plezier met TPR^® en behalen goede resultaten.

Voor- en nadelen van Total Physical Response

TPR^® heeft veel voordelen. Doordat studenten veel begrijpelijke input in ‘chunks’ krijgen aangeboden (woorden die bij elkaar horen), krijgen zij snel begrip van de nieuwe taal. De methode levert vlotte succeservaringen op. Dit bevordert het plezier in het leren van het Spaans. Dit zorgt voor stressvrij leren. In principe is de methode van TPR^® bruikbaar voor elk type doelgroep, ongeacht welke leeftijd of achtergrond en kan de leermethodiek ook in wat grotere klassen gebruikt worden. Het geleerde Spaans wordt direct opgeslagen in het langetermijngeheugen.

De keerzijde van TPR^® is dat niet alle taaluitingen in TPR^®-taken zijn uit te drukken. Hierdoor werkt het tot op een zeker niveau en is daarbij nog een andere methode nodig. Ook is de methode niet echt creatief. Studenten leren niet om ideeën, meningen en gevoelens in het Spaans uit te drukken.

De Directe Methode (Engels: Direct Method; DM)

Bedacht door wie en wanneer

De Duits-Amerikaanse linguïst Maximilian Delphinius Berlitz (geboren als David Berlizheimer) bedacht de Directe Methode, ook wel ‘de natuurlijke benadering’ genoemd, eind jaren tachtig van de negentiende eeuw. De Directe Methode is als reactie op de dominante grammatica-vertaalmethode ontwikkeld.

Kenmerken van de Directe Methode (DM)

Er sprake van een Reformbeweging rond 1900 met nieuwe ideeën over vreemde talen leren dat inductief en zelfontdekkend diende te zijn. De Reformbeweging betrof overigens niet alleen het leren van een taal, maar ook voeding, kleding, naturisme en natuurgeneeskunde. Men streefde, net als in de jaren zestig van de vorige eeuw, rond het jaar 1900 naar meer natuurlijke leefwijzen en een bevrijding van keurslijven. Er ontstond binnen het taalonderwijs veel aandacht voor de gesproken, ‘levende’ taal. Hierbij werd de grammatica eerder inductief geleerd, met voorbeeldzinnen. De taalregels moesten studenten hieruit afleiden. Veel mondelinge oefeningen met veel aandacht kwamen er voor de uitspraak van de vreemde taal (zoals het Spaans). De lerenden werden gestimuleerd veel Spaans te spreken. Dat de lessen in het Spaans gegeven werden, was ook een nieuw verschijnsel. Tijdens de les werd nadrukkelijk niet vertaald. Met behulp van voorbeelden en afbeeldingen werd de (Spaanse) vocabulaire aangeleerd. Abstracte vocabulaire werd aangeboden door lerenden om ideeën te laten associëren.

Populariteit

Mede door invloed van de oorlogen en crises ebde de vernieuwingsgolf van begin twintigste eeuw weg, om in de jaren 60 weer in een andere vorm terug te keren.

Met (een moderne vorm van) de Directe Methode wordt nog steeds gewerkt door taleninstituten als Berlitz en Interlingua.

Voor- en nadelen van de Directe Methode

Het belangrijke pluspunt van de Directe Methode is dat deze methode een vrij natuurlijke manier is om Spaans te leren. Bij de Directe Methode wordt veel aandacht besteed aan luisteren en spreken. Hierdoor ontwikkelen de lerenden zelfvertrouwen en vloeiendheid in het Spaans. Aan de leermethode kleven echter eveneens nadelen. Aan de schrijfvaardigheid (Spaans) schenkt deze methode nauwelijks aandacht en aan lezen ook relatief minder. Meer gevorderde lerenden Spaans worden met deze methode onvoldoende uitgedaagd. Voor minder snel lerende studenten is de Directe Methode eveneens niet heel bruikbaar, omdat de methode op een daadkrachtige inzet vanuit de student is gestoeld.

De Manesca-methode (Engels: Manesca Method)

Bedacht door wie en wanneer

In 1835 publiceerde Jean Manesca An Oral System of Teaching Living Languages Illustrated by a Practical Course of Lessons in the French through the Medium of the English (“Een mondelinge methode voor het onderwijzen van levende talen, aan de hand van een praktische cursus Frans door middel van het Engels”). In januari 2015 is An oral system of teaching living languages in herdruk gegaan.

Kenmerken van de Manesca-methode

De Manesca-methode gaat van hetzelfde principe uit als waar de ‘natuurlijke aanpak’ (Natural Approach) voor staat: de beste manier om vreemde talen te leren, is die kinderen hun moedertaal leren. Een taal (zoals Spaans) leren dient gemakkelijk en veilig te zijn. Manesca wil daarom niet met abstracte lijstjes en regels met Spaanse woorden werken die uit het hoofd geleerd moeten worden.

De Manesca-methode staat bekend als de oudste, bekende, volledige taalcursus. De Manesca-methode is op het werken met een groep van studenten en een trainer Spaans gebaseerd, die maar één Spaans woord tegelijk introduceert. Er hoort een bepaalde beweging bij dit woord. De studenten herhalen daarna één voor één het Spaanse woord en de beweging. De herhaling helpt de studenten deze Spaanse woorden te onthouden, zonder dat uit het hoofd geleerd hoeft te worden. Stap voor stap worden de woorden zo zinnen en weer variaties op deze Spaanse zinnen. Spaanse spelling wordt aangeboden in een later stadium met leesteksten.

De methode van Jean Manesca is reeds een aantal jaren later door de Duitse grammaticaschrijver en taaldocent Heinrich Gottfried Ollendorff overgenomen en aangepast en wordt ook wel de Ollendorff-methode genoemd.

Populariteit

Jean Manesca is twee jaar na de publicatie van zijn methode overleden. Het werk van Jean Manesca is door anderen opgepakt en verder ontwikkeld, onder wie Ollendorff. Een groot deel van de ideeën van Manesca zijn nog steeds actueel en worden nog steeds gebruikt in het moderne vreemdetalenonderwijs.

Voor- en nadelen van de Manesca-methode

De combinatie van spreken en bewegen, waardoor het fysieke geheugen meewerkt en het geleerde gemakkelijker en langer kan worden onthouden, is de sterke kant van de Manesca- of Ollendorff-methode. Het veelvuldige herhalen draagt daar ook aan bij. Een minpunt kan zijn dat het wat saai wordt om dezelfde Spaanse woorden en zinnen te blijven herhalen.

Silent Way

Bedacht door wie en wanneer

The Silent way (‘de stille manier’) is ontwikkeld in 1963 door de Egyptenaar Caleb Gattegno.

Kenmerken van de Silent Way

The Silent Way is een methode om een taal te leren (bijvoorbeeld Spaans) die stilte gebruikt als instructiemiddel. De methode van Caleb Gattegno gaat uit van de autonomie van de student en diens actieve deelname.

Een combinatie van stilte en gebaren wordt door de trainer Spaans gebruikt om de aandacht van de lerende te trekken, reacties te krijgen en hem of haar aan te moedigen om foutjes te verbeteren. Veel tijd wordt aan de uitspraak (Spaans) besteed.

Caleb Gattegno, die wiskundige was, hechtte er veel waarde aan om onderwijs te geven door middel van een methode die efficiënt was voor de energievoorraad van de studenten. Hij ontdekte dat het in verhouding weinig energie kost om een auditief of visueel beeld te onthouden, veel minder dan wanneer we proberen om dingen uit het hoofd te leren. Gattegno zei dat trainers niet zozeer naar het overbrengen van kennis zouden moeten streven, maar het bewustzijn dienen aan te spreken, want alleen het bewustzijn maakt het mogelijk om dingen te leren.

The Silent Way gebruikt onder andere gekleurde blokjes (zogenaamde cuisenaire-staven), die kunnen worden gebruikt voor allerlei dingen. De methodiek werkt ook met Words in Colour; een kleurenkaart voor geluiden waarbij elke kleur voor een specifieke klank van het Spaans staat, gekleurde woordgrafieken voor het werken aan zinnen en gekleurde grafieken die gebruikt worden om spelling te leren.

Populariteit

Voornamelijk bij het aanleren van de uitspraak zijn Gattegno’s ideeën wel van invloed geweest, alhoewel de Stille Methode in zijn oorspronkelijke vorm niet veel meer wordt toegepast.

Voor- en nadelen van de Silent Way

De sterke kant van de benadering van Gattegno is dat zijn aanpak niet-bedreigend is voor lerenden, die tenslotte worden beschouwd als autonoom. In feite is de trainer Spaans aan de studenten dienstbaar en niet andersom. The Silent Way stimuleert het leren op een natuurlijke manier. Door lerenden uit te dagen nieuwe dingen te ontdekken, wordt het geleerde doorgaans goed verwerkt en onthouden. De lerenden ‘mogen’ fouten maken. Dit draagt bij aan het leerproces.

Het kan een nadeel van de methode zijn dat sommige studenten meer begeleiding nodig hebben dan de methode beoogt. Studenten raken mogelijk gefrustreerd door de afwezigheid van inbreng van de taaltrainer Spaans. Met kleuren en grafieken werken, heeft als beperking dat ‘het nieuwe’ er snel af gaat. Hierdoor kan verdwijnen het effect.

TPR Storytelling

Bedacht door wie en wanneer

TPR Storytelling, afgekort ‘TPRS’ staat voor Teaching Proficiency through Reading and Storytelling. Deze methode is ontwikkeld door Blaine Ray in 1990, een Amerikaanse docent Spaans, en komt uit de TPR-techniek (Total Physical Response) voort.

Kenmerken van TPR Storytelling

De TPRS-methode is een taalverwervingsmethode die verhalen gebruikt om een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren. Het uitgangspunt is een natuurlijke manier van taalverwerving: de nieuwe taal leren zoals kinderen hun moedertaal leren. Om dit te bereiken, worden lerenden blootgesteld aan veel begrijpelijke input. De taaltrainer Spaans vertelt een verhaal aan de lerenden, waarin nieuw te leren Spaanse woorden diverse keren voorkomen. Deze verhalen zijn interessant of humoristisch en nooit te lang. Studenten ontspannen zich omdat deze verhalen van de taaltrainer vrij gemakkelijk te begrijpen zijn. Zo worden woorden en structuren van het Spaans vrijwel ongemerkt in het langetermijngeheugen van de lerende opgeslagen. De docent wijst de lerende op grammaticale verschijnselen van het Spaans, zonder dat lerenden taalregels uit het hoofd hoeven te leren.

Na een poosje zal de lerende ‘vanzelf’ Spaans gaan spreken en de Spaanse grammaticale structuren nadoen. Dit is een natuurlijk proces. Een variant is om samen met een groepje van lerenden een verhaal op te bouwen. Bij deze methode schrijft de trainer Spaans eerst nieuwe woorden en structuren op het schoolbord, met de Spaanse vertaling erbij, om vervolgens een verhaal te maken met de studenten. Tot slot vertellen de lerenden het verhaal na. Een belangrijk deel van TPR Storytelling is lezen in de Spaanse taal, omdat dit zorgt voor input. In een later stadium volgt schrijven in het Spaans.

Populariteit

Er zijn veel onderzoeken gedaan die uitwijzen dat TPRS een geslaagde manier is om een nieuwe taal te verwerven. Er zijn wel randvoorwaarden nodig: de setting dient geschikt te zijn en de trainer dient goed getraind te zijn.

Voor- en nadelen van TPR Storytelling

TPR Storytelling is een laagdrempelige manier van taalverwerving en de geleerde stof wordt goed onthouden. TPRS spreekt eveneens de creatieve intelligentie aan; TPR Storytelling is een breinvriendelijke leermethode. Het is plezierig voor de student en het is niet moeilijk om de focus te behouden. Voor de lerenden werkt TPR Storytelling heel motiverend om zelf verhalen te verzinnen.

Dat TPRS veel voorbereiding van de docenten vraagt, is een keerzijde.

De Rosetta Stone methode

Bedacht door wie en wanneer

De Rosetta Stone-methode is vernoemd naar de Steen van Rosetta, een steen die in Egypte werd ontdekt met tweetalige teksten, met behulp waarvan de hiërogliefen ontcijferd konden worden. Rosetta Stone is eveneens de naam van het softwarebedrijf dat de taalcursussen aanbiedt. De eerste versie van deze methode is uitgebracht in 1996.

Kenmerken van de Rosetta Stone methode

De Rosetta Stone methode is een manier om vreemde talen (bijvoorbeeld Spaans) te leren met behulp van een computer. De taalcursussen zijn beschikbaar in meer dan dertig verschillende talen en de taalcursussen zijn vanuit elk van deze talen te volgen.

De Rosetta Stone-methode is een communicatieve methode, die de manier imiteert waarop een kind de moedertaal leert. Dit houdt in ‘leren door onderdompeling’, leren door veel te luisteren en na te zeggen. De Rosetta Stone-methode gebruikt hiervoor foto’s en stemmen van native speakers Spaans (moedertaalsprekers) om de betekenis van nieuwe (Spaanse) woorden over te brengen. Er wordt gebruikgemaakt van een spraakherkenningsprogramma. Dit programma registreert de Spaanse uitspraak en maakt hier een schematische weergave van. Zo kunnen studenten hun uitspraak van de nieuwe taal met die van moedertaalspreker Spaans vergelijken. Door de voorbeeldstem minder snel te laten spreken en vervolgens veel na te zeggen, kan verbetering van de uitspraak worden bereikt.

Voor de schrijfvaardigheid Spaans van de lerende biedt de methode dictee-oefeningen. De software controleert de Spaanse grammatica en spelling en wijst op fouten, waarbij mogelijkheid is om de fouten van de student te verbeteren.

Het programma omvat eveneens leesteksten. Deze gaan over dagelijkse onderwerpen, activiteiten en ideeën.

Populariteit

Rosetta Stone wordt wereldwijd veel ingezet en zeker niet door de minsten. Onder meer de NASA en het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse zaken maken gebruik van Rosetta Stone. In Nederland wordt de methode van Rosetta Stone door enkele ministeries en diverse hogescholen en universiteiten toegepast, alsook door sommige internationale organisaties.

Voor- en nadelen van de Rosetta Stone methode

De Rosetta Stone-methode is zeer eenvoudig in gebruik en kan door de studenten gebruikt worden op ieder moment. Studenten bepalen zelf welke delen meer of minder aandacht nodig hebben. Veel studenten ervaren het als leuk om te werken met de methode. Bij een gebrek aan taaltrainers kan een oplossing bieden het voor onderwijsinstellingen. Dat er geen taaldocent is die lerenden motiveert of iets extra’s kan bieden, is een minpunt van de methode van Rosetta Stone.

De Pimsleur methode

Bedacht door wie en wanneer

De taalcursussen van Pimsleur zijn ontwikkeld door Dr. Paul M. Pimsleur; een Amerikaans taalkundige. De eerste Pimsleur taalcursus was een cursus Grieks, die hij op de markt bracht in het jaar 1963.

Kenmerken van de Pimsleur methode

De methode van Pimsleur is een computerprogramma om vreemde talen (bijvoorbeeld Spaans) te leren.

De cursus bestaat uit zinnen/dialogen die door lerenden worden nagesproken en herhaald. De Spaanse voorbeeldzinnen van de cursus zijn door moedertaalsprekers (native speakers) ingesproken. De cursussen zijn op herhaling, anticipatie, woordenschat en herhaling gebaseerd. De lessen van de cursus bieden een audio-opname van een half uur die nieuwe vocabulaire en structuren in het Spaans bevat. De grammaticale structuren van het Spaans worden niet apart uitgelegd maar via uitbreiding van, en variaties op, de aangeboden zinnen.

Dr. Pimsleur heeft het optimale interval onderzocht waarmee informatie van het kortetermijngeheugen overgaat naar het langetermijngeheugen. Dit (gemiddelde) interval is geïntegreerd in de Pimsleur cursussen.

Populariteit

Onder andere Amerikanen gebruiken de Pimsleur cursussen en de ervaringen lopen uiteen. Over het algemeen zijn lerenden tevreden over de aangeleerde uitspraak van het Spaans.

Voor- en nadelen van de Pimsleur methode

De methodiek van Pimsleur werkt heel goed om de uitspraak te verbeteren doordat de insprekers van de zinnen moedertaalsprekers (native speakers) zijn en op een natuurlijke manier op een normaal tempo Spaans spreken.

Een minpunt van de leermethode van Pimsleur is dat er niets wordt uitgelegd. De gebruikers leren geen bouwstenen van het Spaans om zelf een zin te maken, maar moeten het met duizenden voorbeeldzinnetjes doen die worden ingeprent.

De Michel Thomas methode

Bedacht door wie en wanneer

De Michel-Thomas-methode is, niet geheel verrassend, bedacht door Michel Thomas (Poolse naam: Moniek Kroskof); een in Polen geboren genaturaliseerde Amerikaan. Michel Thomas ontwikkelde zijn methode kort na de Tweede Wereldoorlog in zijn eigen taleninstituut in Beverly Hills, Los Angeles, met beroemdheden als Barbra Streisand, Emma Thompson, Diana Ross, Bob Dylan, Mel Gibson en Pierce Brosnan in de klantenkring.

Kenmerken van de Micheal Thomas methode

Michel Thomas’ principe was dat iemand alleen in staat is om te leren als diegene geen stress heeft. Hij maakte de lerenden duidelijk dat ze zich geen zorgen hoefden te maken dat ze iets zouden vergeten.

De cursussen zijn audiolessen (Spaans), ingesproken door twee acteurs; een mannelijke acteur en een vrouwelijke acteur. De setting bij Michel Thomas is een virtueel klaslokaal, waarin de student zich voorstelt als de derde student. Deze student luistert mee met de lessen van de acteurs. Wanneer de acteurs een vraag wordt gesteld, is het idee dat de cursisten op pauze klikken en deze vraag eerst zelf beantwoorden. Er is geen huiswerk en er hoeft niet uit het hoofd geleerd te worden. De les wordt opgebouwd in delen en Spaanse lesstof die nieuw is, wordt afgewisseld met Spaanse lesstof die al bekend is. Bij de Michel Thomas-methode is de uitleg steeds in het Engels. Er wordt op eventuele verbanden tussen de Engelse taal en het Spaans gewezen. Er wordt ook grammaticale uitleg gegeven. Bij de leermethode van Michel-Thomas wordt makkelijke stof eerst aangeleerd, moeilijkere stof volgt pas nadat de studenten Spaans de makkelijke stof hebben begrepen en verworven. Behalve Spaanse woorden en zinnen worden ook bouwstenen aangeleerd. Hiermee kunnen de studenten zelf zinnen bouwen. Ook gebruikt de methode van flashcards waarmee gebruikers zelf hun woordenschat Spaans kunnen toetsen en online oefeningen kunnen maken om hun eigen vooruitgang te meten.

Populariteit

Veel lerenden zijn over het algemeen tevreden over de uitleg van de structuren van het Spaans en vinden de methode van Michel Thomas prettig werken. Gebruikers die met de taal wat verder zijn, vinden de Michel Thomas-methode soms minder nuttig.

Voor- en nadelen van de Micheal Thomas methode

De methode van Michel Thomas traint de uitspraak alsook de luistervaardigheid Spaans op efficiënte wijze en is zeer toegankelijk. Dat de cursussen Spaans niet in schrijfvaardigheid voorzien, is een nadeel van de methode van Michel Thomas. Een daadwerkelijke interactie is er ook niet doordat de methode uit een audiocursus bestaat.

De Assimil methode

Bedacht door wie en wanneer

Assimil is een Frans bedrijf, opgericht door Alphonse Chérel in 1929. Dit bedrijf maakt en publiceert taalcursussen en het begon met het eerste boek Anglais sans Peine.

Kenmerken van de Assimil methode

Letterlijk betekent ‘assimileren’ of ‘assimilatie’: ‘mengen met, opgaan in een andere groep’. Dit was wel wat hooggegrepen is voor een taalcursus (zoals Spaans). De Assimil-taalcursussen zijn zelfstudielessen die uit een lesboek Spaans, audio-CD’s en een USB-stick bestaan. De cursisten werken bij voorkeur ongeveer twintig minuten per dag.

De taallessen bestaan uit Spaanse dialogen die beluisterd, nagesproken en gelezen worden. De Spaanse vertaling staat naast de dialoog, alsook de grammaticale uitleg. Voor het oefenen van de uitspraak van het Spaans, maakt de Assimil-methode gebruik van zinnen die door native (moedertaal) speakers zijn ingesproken en die de lerenden herhalen. De opbouw is van receptief naar productief: tijdens de eerste les wordt nog geen taalproductie verwacht van de gebruiker; dit komt pas na ongeveer vijftig taallessen.

Populariteit

De cursussen van Assimil zijn vrij populair. Ze zijn betaalbaar en er is een ruim aanbod aan verschillende talen.

Voor- en nadelen van Assimil

Het voordeel van de Assimil-methode is dat de cursist Spaans op zijn of haar eigen tempo kan leren wanneer dit het beste past. De keerzijde hierbij is, wat voor alle taalcursussen met een computer geldt, dat de lerende is overgeleverd aan zichzelf. Er is geen docent Spaans beschikbaar om de lerende te begeleiden of te motiveren.