Cursus Spaans Arnhem

Audio-Lingual Method (ALM) (Army Method/New Key)

Bedacht door wie en wanneer

De audiolinguale methode was al in de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw ontwikkeld in Engeland en in Amerika, onder andere door de Amerikaanse taalkundige Leonard Bloomfield. Door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd het noodzakelijk om (Amerikaanse) soldaten elementaire verbale communicatieve vaardigheden te leren. Vanwege de invloed van het leger werd deze audiolinguale methode ook bekend als de ‘legermethode’.

Kenmerken van de Audio-Lingual Method (ALM)

De audiolinguale methode kun je zien als reactie op de grammatica-vertaalmethode. Een nieuw verschijnsel was dat de lessen geheel in de doeltaal (bijvoorbeeld Spaans) werden gegeven. De belangrijkste vaardigheden zijn spreken en luisteren (in het Spaans) en de (Spaanse) grammaticale structuren worden geleerd met behulp van mondelinge structuuroefeningen. Het doel is vrijwel foutloos Spaans leren verstaan en spreken, wat begint met een Spaanssprekende leren naspreken. Herhaling is het middel hiervoor; er wordt gewerkt met drills om Spaanse zinnen alsook structuren goed aan te leren, zodat reacties spontaan en automatisch gaan worden. De trainer Spaans kan bijvoorbeeld een zin tien keer herhalen en daarna een nieuw Spaans woord of meerdere nieuwe Spaanse woorden toevoegen. Er wordt veel in zogenaamde talenpractica gewerkt, waar studenten Spaans een hoofdtelefoon dragen en zinnen beluisteren en naspreken. Geschreven Spaans komt pas aan bod wanneer het mondelinge Spaans al vertrouwd is. Er worden wel afbeeldingen gebruikt om nieuwe Spaanse woorden te introduceren.

Populariteit

De methode werd in Nederland pas geïntroduceerd omstreeks het jaar 1970 toen de Mammoetwet van kracht werd. Er waren al snel grote bezwaren tegen deze inhoudsloze drills. De techniek wilde wel eens problemen geven, waardoor de talenpractica al snel in onbruik raakten. In plaats van de talenpractica maakte men de voor mondeling gebruik bedoelde structuuroefeningen schriftelijk. Schrijvers van leerboeken namen de markt weer over en boden zoals gebruikelijk expliciete grammaticaregels aan. Toch liet de audiolinguale methode sporen na. Het was nu breed geaccepteerd dat het bij het leren van een taal (zoals Spaans) niet om het memoriseren van de (Spaanse) grammaticaregels gaat, maar om het gebruik van de grammatica. Luistervaardigheid (Spaans), waar het merendeel van docenten vóór 1970 geen aandacht aan schonken, was ontdekt.

Voor- en nadelen van de Audio-Lingual Method

De audiolinguale methode is effectief voor mensen die Spaans beginnen te leren. Direct van het begin wordt een correcte uitspraak Spaans aangeleerd. De audiolinguale methode is een docentgestuurde methode en kan daardoor een vlotte en efficiënte overdracht van kennis bieden. De audiolinguale methode kan ook bij grote(re) groepen toegepast worden.

Tegelijk heeft deze docentgestuurde kant een keerzijde; er wordt geen eigen input van de studenten verwacht, waardoor het risico op passiviteit en onvoldoende betrokkenheid en motivatie op de loer ligt. Een ander bezwaar van de methode is dat de geoefende driloefeningen niet zo eenvoudig om te zetten zijn in levend taalgebruik Spaans.

GoldList Method (GLM)

Bedacht door wie en wanneer

De GoldList Method (‘gouden lijst-methode’) is ontwikkeld door polyglot David J. James, alias Viktor Dmitrievitch Huliganov of Uncle Davey.

Kenmerken van de GoldList Method (GLM)

Deze GoldList Method is een leermethode om woorden of zinnen in een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) zodanig te leren dat ze opgeslagen worden in het langetermijngeheugen van de lerende. Deze methode werkt middels zelfgeschreven woordenlijsten (Spaans) die later herhaald worden. Deze Spaanse woorden en zinnen op de woordenlijst worden door de studenten hardop gelezen. Al deze woorden en/of zinnen of zinnen uit het hoofd te leren, is niet het idee, maar door de blootstelling gebeurt dit eigenlijk automatisch. De woordenlijst wordt steeds bijgewerkt; Spaanse woorden die zijn geleerd, gaan van de woordenlijst af. Die Spaanse woorden die nog altijd problemen opleveren, blijven op de lijst staan.

Populariteit

Aanhangers van de GoldList Method claimen dat deze zinnen of woorden in het Spaans spontaan worden opgeslagen in het langetermijngeheugen, iets dat door veel geheugenwetenschappers wordt betwijfeld. Volgens deze geheugenwetenschappers wordt (taal)kennis in het algemeen onthouden als deze kennis relevant en van betekenis is. De methode kan dus alleen functioneren voor Spaanse woorden die betekenisvol en relevant zijn voor de lerende.

Voor- en nadelen van de GoldList Method

Voor lerenden die voordeel hebben bij bijvoorbeeld Post-its^® als geheugensteun kan deze GoldList Method werken. Met de hand schrijven werkt beter dan typen of, zelfs behoorlijk zinloos: een fotootje maken, doordat het fysieke deel van het geheugen door het schrijven aangesproken wordt en meewerkt. Het ontbreken van context is een keerzijde. Taal is veel meer dan alleen een serie losse woorden en/of zinnen. Deze GoldList-methode is bovendien bijzonder tijdrovend omdat steeds handgeschreven lijsten aangemaakt moeten worden.

De Natural Method

Bedacht door wie en wanneer

De Natural Method, ook de Natural Approach (de ‘natuurlijke aanpak’) genaamd, is in 1983 ontwikkeld door Tracy Terrell en Stephen D. Krashen.

Kenmerken van de Natural Method

De Natural Method richt zich op een natuurlijke wijze van het verwerven van de taal (zoals bijvoorbeeld Spaans). De methode probeert het Spaans te leren op de manier waarop mensen als kind hun moedertaal leerden. De Spaanse taalregels leert studenten ook onbewust op deze wijze. Alleen het Spaans met de nodige visuele hulpmiddelen wordt hiervoor gebruikt. Er wordt gestreefd naar een leeromgeving zonder stress voor de studenten. Een grote hoeveelheid begrijpelijke input wordt blootgesteld aan de studenten. De taalproductie Spaans mag spontaan ontstaan en wordt niet geforceerd. De methode legt de nadruk op communicatie en minder op de correctie van vormfouten en expliciete Spaans grammatica.

De methode heeft het meeste rendement als de studenten in het Spaans worden ondergedompeld. De leeractiviteiten die in het Spaans worden aangeboden, moeten stimulerend zijn, om ervoor te zorgen dat de studenten plezier hebben van de ervaringen.

De Natural Method heeft vrij veel overeenkomsten met de Directe Methode. Beide leermethoden gaan uit van het idee van natuurlijke taalverwerving; het verschil tussen de leermethoden is dat de Directe Methode meer de focus legt op de praktijk en de Natural Method meer op blootstelling aan taalinput en het verminderen van spreekangst.

Populariteit

Dat onderdompeling zeer effectief is, is vaak aangetoond. De methode is een populaire methode van lesgeven bij taaltrainers Spaans, doordat de natuurlijke aanpak betrekkelijk eenvoudig te begrijpen is voor studenten. Er kleven ook nadelen aan de natuurlijke aanpak. De nadruk wordt vooral gelegd op het impliciet aanleren van de grammatica van het Spaans. Studenten zouden inderdaad leren om te communiceren, maar in een wat gebrekkige, vereenvoudigde versie van de taal blijven steken door ontoereikende kennis van de grammatica.

Voor- en nadelen van de Natural Method

Het wordt als prettig ervaren om op een natuurlijke manier Spaans te leren. De studenten krijgen de kans om een persoonlijke band met het Spaans te creëren. Omdat er niet ‘uit het hoofd geleerd hoeft te worden’, beklijft het geleerde voor een langere tijd.

Omdat er bijna geen druk op de taalproductie ligt, kan het nadeel zijn dat het langer duurt voor er resultaten te merken zijn. De methode bereidt studenten eveneens niet per se voor op een bepaald Spaans examen.

Structurele Aanpak

Bedacht door wie en wanneer

De ‘Structurele Aanpak’ (Engelse benaming: Structural Approach; ‘SA’) is in de begin jaren 50 door Charles Fries, oprichter en directeur van de English Language Institute aan de Universiteit van Michigan en één van zijn studenten Robert Lado ontwikkeld.

Kenmerken van de Structurele Aanpak (SA)

De Structurele Aanpak is een taalverwervingsmethode die als doel heeft om lerenden vertrouwd te laten raken met de grammaticale en fonologische structuur van de doeltaal (bijvoorbeeld het Spaans). De beheersing van deze structuren is volgens de SA effectiever dan het leren van woordenschat Spaans. Het gaat om het herkennen en kunnen toepassen van bepaalde samenstellingen van Spaanse woorden en woordgroepen in de juiste woordvolgorde. Deze vaste combinaties worden gepresenteerd aan de student in betekenisvolle situaties met behulp van visualisatie, dramatisering, gezichtsuitdrukking en handelingen. De taalstructuren die het meest gebruikt worden, worden eerst aangeboden. Mondelinge vaardigheden Spaans (luisteren en spreken) worden hierbij in eerste instantie gebruikt; daaruit volgen lezen en schrijven. Bij het aanleren en verbeteren van de productieve vaardigheid Spaans (spreekvaardigheden en schrijfvaardigheden), krijgt de grammatica een grote plek. De Structurele Aanpak wordt ook wel Structural-Situational Approach (structurele-situationele benadering) en de Structural-Oral-Situational Approach (structurele-mondeling-situationele benadering) genoemd.

Populariteit

In de jaren vóór 1970 werd de Structurele Aanpak op vrij grote schaal gebruikt om Engelse les te geven in Engelssprekende landen, voormalige Britse koloniën en in Maleisië.

Voor- en nadelen van de Structurele Aanpak

Dat studenten het Spaans op een nauwkeurige manier geleerd wordt, is de sterke kant van de Structurele Aanpak. De leren eveneensde krijgt inzicht in de Spaanse grammatica leert eveneens in welke situatie bepaalde Spaanse woorden en combinaties van woorden wel of niet passend zijn. De methode gebruikt alledaagse taal. Aan de Structural Approach kleven ook nadelen. Deze manier van werken is tamelijk tijdverslindend en zorgt niet onmiddellijk voor ervaringen van succes. De eigen input van de lerenden is gelimiteerd; de methode is weinig creatief.

Communicatief taalonderwijs (Engels: Communicative Language Teaching; CLT)

Bedacht door wie en wanneer

Communicatief taalonderwijs (Engelse benaming: Communicative Language Teaching, afkorting: CLT), ook wel ‘De Communicatieve benadering’ (Engelse benaming: Communicative Approach, afkorting: CA) genoemd, ontstond in de jaren 60 van de vorige eeuw onder invloed van ideeën van Noam Chomsky, die de nadruk legde op competenties bij het leren van een taal. De taalkundige Dell Hymes was de grondlegger in het jaar 1966 van het concept communicatieve vaardigheden.

Kenmerken van Communicatief taalonderwijs (CLT)

Het communicatief talenonderwijs gaat uit van de gedachte dat interactie het uiteindelijke streven is van het leren van vreemde talen (zoals Spaans).

De studenten leren het Spaans in de praktijk te brengen middels CLT-technieken door de interactie met de docent Spaans en onderling. Teksten in het Spaans of ander materiaal uit de werkomgeving en/of het dagelijks leven worden gebruikt. Het Spaans wordt zowel tijdens en ook buiten de les gebruikt.

Studenten praten over persoonlijke gebeurtenissen met medestudenten en taaldocenten Spaans dragen onderwerpen aan die buiten het domein van de traditionele grammatica liggen, om de taalvaardigheid Spaans in verschillende situaties uit de praktijk te oefenen. De Spaanse grammatica wordt inductief geleerd, dit houdt in aan de hand van de praktijk, van waaruit de regel volgt.

Bij communicatief taalonderwijs is de taaldocent Spaans echt een trainer, die de lerende leert in het Spaans te communiceren.

Populariteit

In de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw werd communicatief taalonderwijs erg populair, mede doordat de traditionele taalonderwijsmethodes niet zo succesvol bleken. Door de verdere eenwording van Europa was er meer vraag om een vreemde taal te leren op een wijze die meteen toepasbaar was.

Voor- en nadelen van Communicatief taalonderwijs

De CLT (communicatief taalonderwijs) heeft veel sterke kanten. Studenten ‘kunnen’ al snel ‘iets’ in het Spaans; deze methode van leren is functioneel en studentgericht. Door het gebruik van authentieke materiaal, leren de studenten de Spaanse woorden die voor hen nodig zijn. De methode is efficiënt. Voor de studenten is dit stimulerend, omdat zij snel succeservaringen hebben. Foutjes maken mag; al doende wordt de vaardigheden geleerd en geperfectioneerd. Een keerzijde van deze communicatieve benadering is dat er veel minder aandacht is voor grammatica, vocabulaire dat niet direct toepasbaar is en uitspraak. Het plannen en voorbereiden vraagt veel tijd van de taaltrainer en vereist een actieve deelname van de student. Afhankelijk van welke achtergrond zij hebben, is voor bepaalde studenten deze manier van een taal leren moeilijk of ongewoon. CLT (communicatief taalonderwijs) traint vaardigheden; daarbij gaat het om de functie en niet zo zeer om de vorm en CLT biedt de lerende geen samenhangend geheel.

Grammatica-/vertaalmethode (GVM) (Engels: Grammar-Translation Method; GTM)

Bedacht door wie en wanneer

In de 18^de en de 19^de eeuw was het taalonderwijs vooral gefocust op praktisch taalgebruik. Taaldocenten leerden de studenten om gebruiksklare zinnetjes, idiomatische uitdrukkingen, dialogen, woordenlijsten etcetera na te spreken, uit het hoofd te leren en op te zeggen. Dit werd op een andere manier gedaan door Johann Valentin Meidinger; docent Frans en Italiaans uit Duitsland. Rond het jaar 1783 ontwikkelde Meidinger een methode waarbij de grammatica centraal stond. Meidinger wordt als de grondlegger beschouwd van de grammatica-vertaalmethode (Grammar-Translation Method; GTM).

Kenmerken van de Grammatica-/vertaalmethode (GVM)

Deze methode was gebaseerd op het onderwijs in het Latijn, wat de taal van de religie, de wetenschap en de cultuur was. Onderwijs in Latijn was vanzelfsprekend gericht op geschreven teksten van de klassieke schrijvers en geheel gericht op het vertalen en de grammatica (van bijvoorbeeld Spaans). Deze aanpak werd beschouwd als degelijk en wetenschappelijk. De Grammatica-/vertaalmethode gaat van de analyse uit van de taalvormen en de taalstructuren (van bijvoorbeeld Spaans) waarbij de lerende inzicht ontwikkelt. De lees- en schrijfvaardigheid Spaans dus belangrijk bij de Grammatica-vertaalmethode. Literatuur, vertalen en uit het hoofd leren van woordenlijsten in het Spaans hebben de nadruk. De taaldocent draagt kennis Spaans over, de lerende memoriseert.

Populariteit

Al vanaf halverwege de negentiende eeuw waren er ook tegengeluiden. Desondanks heeft de grammatica-/vertaalmethode tot recente datum een grote invloed op het talenonderwijs gehad.

Voor- en nadelen van de Grammatica-/vertaalmethode

De grammatica-/vertaalmethode vormt een aardige mentale training voor diegenen die het een uitdaging vinden om dingen uit het hoofd te leren. De methode biedt ook inzicht in de structuur van het Spaans, doordat de nadruk op de grammatica gelegd wordt.

De methode kent echter meer keerzijden dan positieve kanten. De belangrijkste keerzijde is dat de spreek- en luistervaardigheid Spaans bij de methode ver achterblijft, waardoor de taal zelfs na jaren studie zelden mondeling toegepast kan worden. De methode staat ver van het dagelijks gebruik van het Spaans af, ook in de context die wordt aangeboden, omdat het meestal gaat om literair taalgebruik. Bij het werken in een groep biedt de leermethode niet de mogelijkheid tot differentiatie of tot een eigen creatief leerproces bij de studenten. De student is slechts toehoorder en uitvoerder.

Onderdompeling (Engels: immersion)

Bedacht door wie en wanneer

Onderdompeling (Engels: language immersion) wordt wereldwijd toegepast sinds de jaren 70, voornamelijk op middelbare scholen waarbij een vak (bijvoorbeeld het vak wiskunde) in de vreemde taal wordt onderwezen. In Nederland is ‘onderdompeling’ bekend als de methode die toegepast wordt bij bijvoorbeeld Taleninstituut Regina Coeli in Vught, ook wel ‘de nonnen van Vught’ genoemd. De methode is daar in 1963 ontstaan met Franse nonnen die taalles Frans aan rijke dames uit Vught gaven.

Kenmerken van onderdompeling

Onderdompeling houdt in dat degenen die de taal (zoals het Spaans) leren, direct vanaf het begin omgeven is door de nieuwe taal. Alle instructies vinden in de doeltaal (Spaans) plaats; in het begin langzaam en met veel herhaling, later op een meer natuurlijke wijze. De studenten worden ook uitgedaagd vanaf het begin om in het Spaans te spreken. Er wordt met rollenspellen en simulaties gewerkt. Op onderwijsinstellingen die met onderdompeling werken, wordt de omgeving vaak in de stijl van het land van de Spaanse taal ingericht om een situatie te creëren alsof de studenten in Spanje zijn. De studenten oefenen één-op-één of in kleine groepjes met Spaans spreken. Een andere manier om een taal te leren door middel van onderdompeling, is daadwerkelijk naar Spanje reizen en daar verblijven in een gastgezin.

Populariteit

Onderdompeling wordt gezien als een zeer goede methode om vreemde talen te leren. Met name de mondelinge taalbeheersing Spaans kan zeer goed worden aangeleerd op deze manier.

Voor- en nadelen van onderdompeling

Het grote voordeel is dat met deze methode snel resultaten wordt bereikt, omdat de methode behoorlijk intensief is. De leermethode is ‘sink or swim’, de lerende moet echt in het Spaans gaan communiceren want hij of zij wordt erdoor omgeven. In principe zijn de studenten 24 uur per dag Spaans aan het leren. Het samen oefenen in een groep versterkt de sociale interactie. Studenten ervaren dat als motiverend.

Dat de bereikte resultaten niet altijd wordt vastgehouden, is een nadeel van de methode. De kans is groot dat het nieuw geleerde relatief snel wegzakt als studenten in een vrij korte tijd Spaans leren, door in Spanje te zijn of door te zijn ondergedompeld in een kunstmatig gecreëerde omgeving, maar vervolgens weer overgaan tot de orde van de dag. Een ander minpunt kan zijn dat een dergelijke taaltraining Spaans nogal intensief is. Niet alle studenten hebben de conditie om deze wijze van leren vol te houden.

Suggestopedie (Suggestopedia)

Bedacht door wie en wanneer

Suggestopedia is een methode om vreemde talen te leren die is ontwikkeld. De leermethode is ontwikkeld door de Bulgaarse psychotherapeut Georgi Lozanov.

Kenmerken van Suggestopedie

De methode van Suggestopedia is gebaseerd op de kracht van de suggestie. Positieve suggestie is volgens Lozanov een voorwaarde om (vreemde talen; bijvoorbeeld Spaans) te kunnen leren. Daarvoor is het van essentieel belang dat er tussen de trainer (Spaans) en de studenten een ontspannen sfeer en wederzijds vertrouwen is. Hiervoor dient de lerende zich veilig en ontspannen te voelen. Leslokalen met rijopstellingen waren uit den boze om dit te bereiken. De studenten namen tijdens de les plaats in comfortabele stoelen die waren opgesteld in een halve cirkel en er was altijd muziek in de klas. De leermethode zoals Georgi Lozanov voorstond, bestond uit teksten voorlezen, terwijl op de achtergrond klassieke muziek werd gespeeld of natuurgeluiden waren te horen. Er waren opmerkingen met betrekking tot de (Spaanse) grammatica en woordenlijsten bij de teksten. Het voorlezen ging gepaard met veel expressie in stem en gebaren. De studenten werden zo verleid om te luisteren en de (Spaanse) woorden die nieuw waren, konden gemakkelijk worden begrepen en opgenomen. Er was veel aandacht tijdens de lessen voor cultuur en kennis over het land van de te leren taal (Spanje). Er werd met rollenspellen gewerkt en er werden bijvoorbeeld (Spaanse) streekgerechten bereid en gegeten.

Populariteit

De leermethode van Georgi Lozanov was enigszins omstreden en de leermethode is in de vergetelheid geraakt. Een aantal elementen van de leermethode wordt nog steeds gebruikt, zoals het gebruiken van stemexpressie en gebaren bij het lezen van teksten in de te leren taal.

Voor- en nadelen van Suggestopedie

De methode van Suggestopedia zorgt voor een ontspannen en veilige sfeer in de les, waardoor de student minder hinder van faalangst of frustratie heeft. Voor immigranten kan deze gemoedelijke sfeer aan een positieve associatie met het nieuwe thuisland bijdragen. Vaak werkt muziek motiverend en draagt aan betere leerprestaties bij. Dat de student gestimuleerd wordt om actief mee te doen en zich in de situaties in te leven, wat voor sommige mensen een nieuwe ervaring is, is een ander voordeel van de methode. Tegelijk vormt dit voor sommige lerenden een nadeel, want niet iedereen is hiertoe in staat. Daarnaast kan muziek bij sommige studenten eerder afleiden en verstorend werken in tegenstelling tot ontspannend en stimulerend. Een ander zwak punt is dat de relatie trainer-student niet echt gelijkwaardig is; alle input komt van de kant van de Spaanse trainer en de student is steeds de ontvangende partij.

Community Language Learning (CLL)

Bedacht door wie en wanneer

De Amerikaanse priester en psycholoog Charles Curran en professor Paul La Forge ontwikkelden in 1976 Community Language Learning, ook wel Counseling Language Learning
(CLL) genoemd.

Kenmerken van Community Language Learning (CLL)

CLL (Community Language Learning) is een methode om een taal te verwerven waarbij lerenden samenwerken om te bepalen welke aspecten van een vreemde taal zij willen leren. Deze methode is op de counseling-benadering gestoeld waarbij de taaldocent als een counselor optreedt die de zinnen van de lerende kenschetst. De studenten starten het gesprek. Zij spreken in hun moedertaal als de studenten de te leren taal (Spaans) nog niet genoeg machtig zijn. De docent (Spaans) legt uit en vertaalt, waarna de studenten de uitspraken van de docent zo goed mogelijk herhalen. Deze gesprekken in het Spaans worden opgenomen om nadien daarna opnieuw te beluisteren.

De methode stimuleert gemeenschapsgevoel in de leergroep en ziet de wisselwerking tussen de lerenden onderling als middel om de Spaanse taal te leren. Het zijn de studenten zelf die de inhoud van de les bepalen met behulp van betekenisvolle gesprekken. Er wordt geen lesboek Spaans gebruikt.

Populariteit

Het slagen van CLL hangt grotendeels af van de kunde van de docent-counselor. De taaltrainer dient naast sociaal-cultureel kundig ook taalkundig te zijn onderlegd. De trainer dient zowel het Spaans als de moedertaal van de lerenden uitstekend te beheersen om in staat te zijn om de taaluitingen van de lerenden te vertalen. CLL kan prima werken als deze op de juiste wijze wordt gebruikt. Community Language Learning is niet geschikt voor grote groepen.

Voor- en nadelen van Community Language Learning

De methode biedt voor studenten veel autonomie. Het analyseren van de eigen gesprekken wordt door studenten vaak als zinvol ervaren. De groep wordt vaak heel hecht, niet alleen tijdens de les Spaans, maar ook daarbuiten. Met Community Language Learning worden studenten zich veel meer bewust van hun groepsgenoten, hun sterke en minder sterke punten en leren als een team samen te werken. Door het bespreken door hun foutjes en het evalueren van de taalles Spaans leren studenten veel. Vaak blijven zulke correcties in het geheugen gegrift en worden zo deel van het actieve vocabulaire van de studenten.

Dat de docent niet sturend is, ondanks dat sommige studenten deze sturing wel nodig hebben, kan een nadeel vormen. Er wordt geen gebruikgemaakt van een lesboek en er worden geen toetsen Spaans afgenomen. Hierdoor is het succes lastig te meten. Sommige lerenden worden belemmerd in hun Spaans spreken als zij worden opgenomen.

Lexicografische benadering (Engels: Dynamic Lexicographic Approach; DLA)

Bedacht door wie en wanneer

De Lexicografische benadering (In het Engels: Lexical Approach; LA) is een methode om vreemde talen te leren ontwikkeld door Michael Lewis in de vroege jaren 90 van de vorige eeuw.

Kenmerken van de Lexicografische benadering (DLA)

De benadering is gebaseerd op het idee dat een belangrijk deel van het leren van een vreemde taal (zoals het Spaans) bestaat uit het begrijpen en produceren van ‘lexicale eenheden’, brokjes taal die bestaan uit (Spaanse) woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen. Studenten verwerven al doende inzicht in de patronen van het Spaans (grammatica) en betekenisvolle groepen woorden. Ze leren hoe het Spaans ‘in het echt’ wordt gebruikt. De woordenschat Spaans neemt bij deze benadering een grotere plaats in dan de Spaanse grammatica. Instructies zijn gericht op situaties en Spaanse uitdrukkingen die regelmatig voorkomen in dialogen. Er is aandacht voor interactie maar ook voor exposure; voor de receptieve vaardigheden van de studenten (luisteren/begrijpen, lezen/begrijpen). Voor het zelf ontdekken van de Spaanse taal door studenten wordt veel ruimte geboden.

De rol van de docent Spaans is te zorgen voor voldoende input en het faciliteren van het leerproces van de lerenden.

Populariteit

Door de invloed van de ideeën over taal van (onder meer) Michael Lewis zijn leerboeken in de afgelopen dertig jaar aanmerkelijk veranderd. Er is veel meer aandacht voor woordenschat die wordt aangeboden in chunks, in betekenisvolle brokjes. Iets waarnaar Lewis streefde; de radicale wending in de wijze waarop taal wordt onderwezen, is echter uitgebleven.

Voor- en nadelen van de Lexicografische benadering

Door met ‘chunks’ (brokjes taal) te werken; met ‘echte’ taal, leren lerenden op een heel natuurlijke manier het Spaans te gebruiken. Zo ontstaat souplesse in het taalgebruik Spaans.

Het nadeel van de methode is dat de werkelijkheid altijd weer anders is dan de geleerde taalsituaties. Met het zelf leren herkennen van de patronen van het Spaans hebben sommige studenten moeite en zij hebben meer aan een trainer Spaans die hen de weg wijst, dan aan een docent taal-facilitator.

Series Method

Bedacht door wie en wanneer

De Series method, ofwel ‘seriemethode van taalverwerving’ is door de Franse leraar François Gouin in 1880 ontwikkeld.

Kenmerken van de Series Method

De seriemethode (The Series Method of language acquisition) van François Gouin is gebaseerd op een serie van verbonden zinnen die eenvoudig te begrijpen zijn en weinig kennis van de grammatica vereisen. Studenten leren zinnen op basis van een actie, zoals het huis verlaten in de volgorde waarin deze zou worden uitgevoerd. Deze series of reeksen behandelden onderwerpen als mens in de samenleving, leven in de natuur, wetenschap en beroep, ontwikkeld vanuit het verschil tussen objectieve, subjectieve en figuurlijke taal. De seriemethode van Gouin maakt geen gebruik van moedertaal. Het betreft een soort eentalige methode, die niet uitgaat van ‘vertalen’ en ‘uitleggen’ maar van ‘demonstreren’ en ‘handelen’, waardoor lerenden heel snel in de nieuwe taal (bijvoorbeeld het Spaans) gaan denken.

Populariteit

De ideeën van François Gouin over taal waren bijzonder vooruitstrevend. Ondanks de vrij ongebruikelijke aanpak, kon de seriemethode van Gouin enige een succes worden genoemd. De leermethode werd echter overschaduwd door Maximilian Berlitz’ Directe Methode.

Voor- en nadelen van de Series Method

De mondelinge vaardigheden Spaans worden sterk ontwikkeld door de Series method van Gouin worden en het creëert een harmonieuze, natuurlijke en gelijkwaardige sfeer.

Gouin’s methode biedt levendig taalonderwijs. Dit type taalonderwijs Spaans wekt het enthousiasme van de studenten op doordat het gebruikmaakt van visueel leermateriaal, zoals afbeeldingen, grafieken, enzovoort. Een nieuwe taal leren wordt tastbaar; iets wat totaal nieuw was. Het maakt de Spaanslerenden nieuwsgierig, wat goed werkt om het leergeheugen te helpen ontwikkelen, prestatiedruk te verminderen en het zelfvertrouwen te verbeteren. Door de methode worden de communicatieve competenties Spaans van de studenten sterk gestimuleerd.

De leermethode heeft als nadeel dat taal die wat meer abstract of subjectief wordt, moeilijk met beweging en expressie in één concrete ervaring is te vangen. Een ander minpunt is de bewerkelijkheid voor de trainer, die een scala aan series dient voor te bereiden. Ten derde focust de Gouin-seriemethode vooral op mondelinge taalgebruik, terwijl het onderwijssysteem nog meestal draait om examens voor het toetsen van de lees- en schrijfvaardigheden.

Task-Based Language Teaching (TBLT)

Bedacht door wie en wanneer

Taakgericht taalonderwijs (Task-Based Language Teaching; TBLT) is in de jaren tachtig van de vorige eeuw ontwikkeld. De grondleggers waren de Indiase taalkundige professor N.S. Prabhu, de Amerikaanse hoogleraar Teresa P. Pica en de Britse hoogleraren Graham Crookes en Michael H. Long.

Kenmerken van de Task-Based Language Teaching (TBLT)

Het taakgericht taalonderwijs past binnen een Communicatieve Benadering/het Communicatief Taalonderwijs. De visie erachter is dat het verwerven van de taal (zoals het Spaans) geen doel op zich is, maar een middel om specifieke taken uit te voeren. Studenten krijgen verschillende motiverende taken aangeboden. Hiervoor is taalkennis (Spaans) vereist. Voor het goed uitvoeren van deze taken, is het nodig dat zij over woordenschat en regels van het Spaans beschikken. Deze taken zijn alledaagse taken, zoals het schrijven van een e-mail, een boodschap doen, bellen met de klantenservice, een krant lezen of een drankje bestellen. De opdracht wordt in drie fasen verdeeld: vóór, tijdens en na de taak, waarbij de student zich eerst voorbereidt op de taak, vervolgens de taak uitvoert en tot slot hierop terugblikt. De studenten moeten samenwerken om de opdrachten uit te kunnen voeren. De taken moeten net boven het taalniveau van de studenten Spaans liggen om leereffect te hebben.

Populariteit

Het taakgericht onderwijs is erg populair geworden vanaf de vroege jaren negentig en zeker in het taalonderwijs. Taakgericht taalonderwijs de meest bruikbare vorm te zijn voor het verhogen van de taalvaardigheid van de studenten (vooral de studenten in een achterstandspositie) in het lager en secundair onderwijs.

Voor- en nadelen van Task-Based Language Teaching

Het taakgericht taalonderwijs (Spaans) heeft duidelijke voordelen. Het is een activerende werkvorm, waarbij de studenten worden uitgedaagd om hun vaardigheid (Spaans) te gaan gebruiken. Het is een op de persoon gerichte, relevante en efficiënte aanpak, mits de taak goed bij de lerende aansluit. Studenten komen op een natuurlijke, alledaagse wijze in contact met het Spaans en leren op deze manier authentieke Spaanse woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen. Studenten leren bovendien om met andere studenten Spaans samen te werken. Lerenden ervaren taakgericht onderwijs als plezierig en motiverend.

Dat de communicatie voorop staat en niet de correcte vorm van het Spaans, waardoor lerenden die niet heel nauwkeurig leren, kan als keerzijde worden genoemd.

De Dogme benadering (Engels: Dogme Language Teaching; Dogme ELT)

Bedacht door wie en wanneer

Scott Thornbury; een Nieuw-Zeelandse linguïst en docententrainer op het gebied van Engels taalonderwijs bedacht Dogme Language Teaching/Dogme ELT (ook wel de ‘Dogmabenadering’ genoemd) in 2000.

Kenmerken van de Dogme benadering (ELT)

De inspiratie voor Dogme Language Teaching was ‘Dogme 95’; de beweging uit het jaar 1995 van een groep filmmakers uit Denemarken waaronder filmregisseur Lars von Trier. De deelnemers houden zich bij het filmmaken aan 10 strenge regels (10 dogma’s). Deze 10 regels vormen samen ‘de eed van zuiverheid’. Het Dogme-taalonderwijs werkt op een vergelijkbare manier. De aanhangers van de Dogme benadering zoeken naar een methode van communicatief taalonderwijs die niet door voorgedrukt materiaal is belast. Het beginnen van inhoudelijke gesprekken die over praktische onderwerpen gaan, is het doeleinde van Dogme-taalonderwijs, waarbij het om communicatie draait als drijvende kracht van een vreemde taal leren (bijvoorbeeld Spaans). Daarom is de Dogme-benadering een communicatieve benadering voor het onderwijs, die taalonderwijs zonder leerboeken wil bieden of ander lesmateriaal en zich in plaats daarvan richt op de communicatie tussen taaldocent en lerenden. Net als de Dogme-beweging van de filmmakers, kent het Dogme-taalonderwijs 10 uitgangspunten (dogma’s).

Populariteit

Ondanks dat onderzoek naar het succes van Dogme beperkt is, stelt Scott Thornbury dat de overeenkomsten met het taakgericht leren van een taal (zoals Spaans) suggereren dat Dogme waarschijnlijk vergelijkbare resultaten oplevert.

Voor- en nadelen van de Dogme benadering

Een pluspunt voor taaldocenten Spaans is dat voorbereiding vrijwel niet nodig is. Het kan erg motiverend zijn dat de lerenden de verantwoording dragen voor hun eigen leerproces. Op deze manier zijn de lessen Spaans nooit voorspelbaar. Dit zorgt voor spontane communicatie en verveling krijgt geen kans. Bijna elk item kan tijdens een taalles volgens de Dogme-benadering worden besproken. De lerenden blijven zo betrokken en alert.

Als ze zo weinig bij de hand worden genomen door de taaltrainer, kunnen studenten zich echter iets ongemakkelijk voelen. Voor deze manier van lesgeven zijn ook niet alle taaltrainers Spaans flexibel genoeg. Dat de studenten zich vaak dienen voor te bereiden op een bepaald examen Spaans en het niet zeker is dat de lesstof hiervoor aan bod komt tijdens de les, kan een ander keerzijde van de methode zijn.

Growing Participator Approach (GPA)

Bedacht door wie en wanneer

The Growing Participator Approach (GPA) is ontwikkeld door Language consultants Greg en Angela Thomson in het jaar 2007.

Kenmerken van de Growing Participator Approach (GPA)

De GPA-benadering is een alternatieve kijk op het leren van een nieuwe taal (zoals het Spaans). De primaire aanname van de leermethode is dat taal en cultuur niet los van elkaar kunnen worden gezien. Het gaat bij GPA om veel meer dan alleen het Spaans; het doel is uitgroeien tot deelnemers aan het leven in de gastcultuur (van bijvoorbeeld Spanje). GPA hanteert daarom de benamingen ‘groeiende deelnemers’ in plaats van ‘taallerenden’ en ‘verzorger’ in plaats van ‘docenten’. De GPA vertoont overeenkomsten met, en is ook deels gebaseerd op, de Natural Approach (natuurlijke aanpak) van Stephen Krashen en Tracy Terrell.

De leermethode kent zes fasen van activiteiten. De lerende met een verzorger uit Spanje voeren deze activiteiten uit. Begrip is belangrijker dan productiviteit. De nadruk ligt op de Spaanse woordenschat en de cultuur. Fase 1 is de hier-en-nu-fase. Deze duurt ruwweg 100 uur. In fase 1 concentreert de ‘groeiende deelnemer’ zich op het luisteren en het non-verbale feedback geven.

Fase 2 is de zogenaamde ‘verhaalopbouwfase’. Deze fase duurt ongeveer 150 uur en de deelnemers beginnen nu het Spaans ook te produceren. In fase 3 ligt de nadruk op zogenaamde ‘gedeelde verhalen’. ‘Gedeelde verhalen’ zijn verhalen over dagelijkse gebeurtenissen, verhalen die gedeeld worden tussen culturen en verhalen over gedeelde ervaringen. Fase 4 van de methode is de fase van het ‘diepe delen’. De deelnemer en de verzorger beginnen nu meer diepgaande gesprekken over het leven in de Spaanse cultuur te voeren. In fase 5 van de methode beginnen de deelnemers zich op taalgebruik van moedertaalsprekers Spaans te richten door middel van films, televisie, nieuws of literatuur. Het Spaans dat voor het werk nodig is, wordt ook geleerd. Fase 6 van de methode van de leermethode is de zogenaamde ‘zelfvoorzienende groeifase’. Deze fase kent geen eindpunt. Het gaat het hierbij om groei buiten de formele taalsessies Spaans om.

Populariteit

Er is nog vrij weinig bekend over het succes omdat de methode van Thomson nog vrij nieuw is. Deelnemende studenten zijn enthousiast over de leermethode.

Voor- en nadelen van de Growing Participator Approach

Met de GPA-benadering wordt een duidelijke doorkijk geboden op het proces van de taalverwerving Spaans. Deze zes fasen van de methode bieden een duidelijk tijdspad alsook haalbare doelen. Er wordt door de lerende niet alleen taalkennis Spaans verworven, maar eveneens van de omgeving en de lerende verwerft daarnaast een nieuw sociaal netwerk.

Dat voor iedere deelnemer of minimaal iedere kleine groep deelnemers een ‘verzorger’ gevonden moet worden die bereid is om behoorlijk veel tijd te investeren, is een nadeel van deze methode.

Shadowing Technique

Bedacht door wie en wanneer

De Shadowing technique of Shadowing (‘schaduwen’) is bedacht door de Amerikaanse taalkundige en polyglot Prof. Alexander Argüelles in de vroege jaren 2000.

Kenmerken van de Shadowing Technique

Shadowing is een methode die taallerenden zelfstandig kunnen toepassen voor het verbeteren van de uitspraak en de intonatie (Spaans) en het verwerven van vloeiendheid in het spreken. Het is een eigenlijk eenvoudige methode: de lerende luistert naar een audio-opname, bij voorkeur een dialoog en herhaalt wat hij of zij hoort. Het gaat in eerste instantie om de klank; de Spaanse tekst begrijpen is niet belangrijk. Luisteren en daarna herhalen wordt net zo veel geoefend totdat het heel gemakkelijk gaat en de lerenden simultaan Spaans kunnen spreken met de audio-opname. De lerenden zullen na enige tijd een transcript gebruiken om te kunnen lezen (en begrijpen) wat zij hebben gezegd. Zolang de boeken dialogen bevatten of delen met samenhangende tekst, zijn diverse leerboeken geschikt voor deze leermethode. De Spaanse audio-opnames dienen idealiter wat boven het niveau van de student te liggen. De ideale lengte is ongeveer één pagina, op een natuurlijke snelheid en zonder kunstmatige pauzes in te lassen. Omdat fysieke bewegingen de opname van de vreemde taal (het Spaans) in het zenuwstelsel versterken, doet Alexander Argüelles de aanbeveling om te lopen tijdens het spreken, het liefst buiten, en niet te zitten. Een andere reden is dat de studenten minder snel worden afgeleid als zij in beweging zijn, zodat het leren van het Spaans veel effectiever wordt.

Shadowing heeft veel gemeen met de audiolinguale methode uit de vorige eeuw, maar het onderscheid is dat de audiolinguale methode gebruikmaakte van grammaticale drills in plaats van dialogen of samenhangende tekst. Ook het simultaan spreken is verschillend aan Shadowing.

Populariteit

In de afgelopen jaren is veel onderzoek naar Shadowing gedaan dat aantoont dat de techniek zowel de uitspraak als de luistervaardigheid sterk verbetert. Maar eveneens het algemene begrip van de Spaanse taal wordt vergroot.

Voor- en nadelen van de Shadowing Technique

Het praktische voordeel van Shadowing dat de methodiek in een groep studenten kan worden toegepast, waarbij alle deelnemers actief aan de methodiek leren zijn. Het rendement van Shadowing is hoog.

Het nadeel van de Shadowing-methode is dat studenten het soms wat saai kunnen vinden om dezelfde Spaanse tekst steeds te blijven herhalen. De keuze van de tekst is dus erg belangrijk.

Total Physical Response (TPR^®)

Bedacht door wie en wanneer

De Amerikaanse psycholoog James J. Asher ontwikkelde in de jaren 60 van de vorige eeuw de taalverwervingsmethode Total Physical Response, ook wel TPR^® genoemd.

Kenmerken van Total Physical Response (TPR^®)

TPR^® is een methode om een vreemde taal (zoals Spaans) te leren die van het idee uitgaat dat mensen door middel van handelingen en beweging leren. Al doende leert men, en wel op de manier zoals een kind de moedertaal leert. Ouders geven hun jonge kinderen voortdurend opdrachten en belonen hen als ze die uitvoeren (“kijk naar mama”, “goed zo”). “Pak de lepel”, “Mooi!”, “Trek je schoentjes maar aan”, enz.). In de eerste instantie is het de bedoeling dat de kinderen begrijpen wat de ouders zeggen, de kinderen gaan in een later stadium verbaal reageren. De luistervaardigheden Spaans zijn dus de basis, daarna volgen de spreekvaardigheden.

De methode van TPR^® past deze principes van de moedertaalverwerving versneld toe bij het leren van het Spaans. De docent geeft opdrachten op een begrijpelijke en vriendelijke wijze, zoals: “pak het boek” en doet zelf de opdrachten voor; de lerenden doen deze opdrachten na. In het begin wordt nog niet van de studenten verwacht dat zij Spaans praten; de studenten geven de taken in een later stadium. Opdrachten die bekend zijn worden uitgebreid of deels veranderd.

Door het combineren van bewegingen en spraak, appelleert de methode van TPR^® aan beide hersenhelften. Hierdoor kost het minder moeite om iets te leren en de geleerde Spaanse taalkennis beklijft ook beter.

Populariteit

De methode van TPR^® wordt met name binnen het NT2-onderwijs toegepast (Nederlands als tweede taal), zeker bij beginners en ook wel op de basisschool bij Engelse les. Maar middelbare scholieren en volwassenen werken ook met veel plezier met TPR^® en behalen goede resultaten.

Voor- en nadelen van Total Physical Response

TPR^® biedt veel voordelen. Doordat de lerende veel begrijpelijke input krijgt aangeboden in ‘chunks’ (woorden die bij elkaar horen), krijgt hij of zij snel begrip van de nieuwe taal. De leermethode zorgt voor een vlotte succeservaring. Dit bevordert het plezier in het leren van het Spaans. Dit zorgt een stressvrij leerproces. In principe is TPR^® voor alle doelgroepen inzetbaar, ongeacht welke leeftijd en achtergrond en kan de methode eveneens worden toegepast in klassen die iets groter zijn. Het verworven Spaans wordt direct opgeslagen in het langetermijngeheugen van de studenten.

De keerzijde van TPR^® is dat niet alle taaluitingen in TPR^®-opdrachten kunnen worden uitgedrukt. Dit is de reden dat de leermethode tot op een zeker niveau werkt en daarboven een andere leermethode (ter aanvulling) nodig is. Daarnaast is de methode niet echt creatief. Studenten leren niet hun ideeën, gevoelens en meningen in het Spaans te uiten.

De Directe Methode (Engels: Direct Method; DM)

Bedacht door wie en wanneer

Eind jaren tachtig van de negentiende eeuw bedacht de Duits-Amerikaanse taalkundige Maximilian Delphinius Berlitz (geboren als David Berlizheimer) de Directe Methode, ook wel ‘de natuurlijke benadering’ genoemd. De Directe Methode is als reactie op de dominante grammatica-vertaalmethode ontwikkeld.

Kenmerken van de Directe Methode (DM)

Er sprake van een Reformbeweging rond 1900 met nieuwe ideeën over vreemde talen leren dat zelfontdekkend en inductief diende te zijn. Deze Reformbeweging betrof overigens niet alleen het leren van een taal, maar eveneens voeding, natuurgeneeskunde, kleding en naturisme. Men streefde, net als in de jaren 60 van de vorige eeuw, omstreeks 1900 naar natuurlijke manieren van leven en een bevrijding van keurslijven. Er kwam in het taalonderwijs veel aandacht voor ‘levende’, gesproken taal, waarbij grammatica vooral inductief werd geleerd, met voorbeeldzinnen. Hieruit dienden studenten de taalregels af te leiden. Er waren meer mondelinge oefeningen die meer aandacht voor de uitspraak (zoals het Spaans) hadden. Het werd gestimuleerd de studenten veel in het Spaans te laten spreken. Het was eveneens een nieuw verschijnsel dat de lessen in het Spaans gegeven werden. Tijdens de taalles werd nadrukkelijk niet vertaald. De (Spaanse) woordenschat aangeleerd door middel van voorbeelden en afbeeldingen. Abstracte vocabulaire werd aangeboden door lerenden om ideeën te laten associëren.

Populariteit

De golf van vernieuwing van begin twintigste eeuw ebde weg, deels onder invloed van de crises en oorlogen, om in de jaren 60 weer in een andere vorm terug te komen.

Taleninstituten zoals Interlingua en Berlitz werken nog steeds met (een moderne vorm van) de Directe Methode.

Voor- en nadelen van de Directe Methode

Dat de Directe Methode een vrij natuurlijke manier is om Spaans te leren, is het belangrijkste voordeel. Bij de Directe Methode wordt veel aandacht besteed aan luisteren en spreken, waardoor lerenden vloeiendheid en zelfvertrouwen kunnen ontwikkelen. De leermethode kent echter eveneens nadelen. Deze methode schenkt zeer weinig aandacht aan de schrijfvaardigheid (Spaans) en ook relatief weinig aan lezen in de vreemde taal. Voor studenten die al wat meer meer gevorderd zijn in het Spaans, biedt de Directe Methode te weinig uitdaging. Doordat de Directe Methode is gebaseerd op actief meedoen van de student is de methode ook niet heel bruikbaar voor de langzaam lerende studenten.

De Manesca-methode (Engels: Manesca Method)

Bedacht door wie en wanneer

Jean Manesca publiceerde in 1835 An Oral System of Teaching Living Languages Illustrated by a Practical Course of Lessons in the French through the Medium of the English (“Een mondelinge methode voor het onderwijzen van levende talen, aan de hand van een praktische cursus Frans door middel van het Engels”). In 2015 is An oral system of teaching living languages in herdruk gegaan.

Kenmerken van de Manesca-methode

De Manesca-methode is gebaseerd op hetzelfde principe als de ‘natuurlijke aanpak’ (Natural Approach): de beste manier om een taal te leren, is die waarop een kind zijn moedertaal leert. Een taal (zoals Spaans) leren dient gemakkelijk en veilig te zijn. Daarom wil Manesca niet met abstracte lijstjes of regels met Spaanse woorden werken die uit het hoofd geleerd moeten worden.

De Manesca-methode is de oudste, bekende, volledige taalcursus. De methode is op het werken met een groep studenten en een docent Spaans gebaseerd, die steeds één Spaans woord tegelijk introduceert. Bij dit woord hoort een specifieke beweging. Het Spaanse woord en de bijbehorende beweging worden daarna door de studenten na elkaar herhaald. Door deze herhaling onthouden de lerenden de Spaanse woorden, zonder dat uit het hoofd leren nodig is. De woorden vormen stap voor stap zinnen en vervolgens variaties op deze Spaanse zinnen. De Spaanse spelling wordt aangeboden in een later stadium met leesteksten.

De Manesca-methode is reeds enkele jaren later overgenomen en aangepast door grammaticaschrijver en taaldocent de Duitse grammaticaschrijver en taaldocent Heinrich Gottfried Ollendorff en staat dan ook wel bekend als de Ollendorff-methode.

Populariteit

Manesca is twee jaar na publicatie van zijn methode overleden. Zijn werk is overgenomen en verder ontwikkeld door anderen, onder andere door Ollendorff. Veel van de ideeën van Manesca zijn actueel en worden nog altijd in het moderne vreemdetalenonderwijs gebruikt.

Voor- en nadelen van de Manesca-methode

De sterke kant van de Manesca- of Ollendorff-methode is de combinatie van spreken en bewegen, waardoor het fysieke geheugen meewerkt en het geleerde gemakkelijker en langduriger door de studenten wordt onthouden. Veelvuldig herhalen draagt daar eveneens aan bij. Het feit dat het wat saai kan zijn om dezelfde Spaanse woordjes en zinnen te blijven herhalen, kan een minpunt zijn.

Silent Way

Bedacht door wie en wanneer

The Silent way (‘de stille manier’) is ontwikkeld door de Egyptenaar Caleb Gattegno in 1963.

Kenmerken van de Silent Way

The Silent Way is een methode om een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren die gebruikmaakt van stilte als instructiemiddel. Gattegno’s methode gaat uit van de autonomie van de student en diens actieve deelname.

De trainer Spaans gebruikt een combinatie van stilte en gebaren om de aandacht te trekken van de lerende, reacties te krijgen en hem of haar aan te moedigen om foutjes te verbeteren. Aan de uitspraak (Spaans) wordt veel tijd besteed.

Caleb Gattegno, die wiskundige was, vond het essentieel om onderwijs te geven op een wijze die efficiënt was voor de voorraad energie van de lerenden. Hij ontdekte dat het in verhouding weinig energie kost om een auditief of visueel beeld te onthouden, veel minder energie dan als studenten proberen iets uit het hoofd te leren. Het betoog van hem was dat taaldocenten niet zozeer dienen te streven naar het overbrengen van kennis, maar het bewustzijn dienen aan te boren, want alleen het bewustzijn maakt het mogelijk om dingen te kunnen leren.

The Silent Way hierbij gebruikt onder andere blokken met verschillende kleuren, die voor verschillende dingen kunnen worden gebruikt. Ook maakt de methodiek gebruik van Words in Colour. Words in Colour is een kleurenkaart voor klanken waarin elke kleur een bepaalde klank van het Spaans vertegenwoordigt, gekleurde woordgrafieken om aan zinnen te werken en gekleurde grafieken die worden gebruikt om spelling te leren.

Populariteit

Alhoewel The Silent Way in zijn originele vorm niet veel meer wordt gebruikt, zijn de ideeën van Gattegno van belang geweest, voornamelijk bij het leren van de uitspraak.

Voor- en nadelen van de Silent Way

Dat zijn methodiek voor studenten niet-bedreigend is, die immers als autonoom worden beschouwd, is de sterke kant van de methode van Caleb Gattegno. De trainer Spaans is in feite aan de lerende dienstbaar en niet andersom. The Silent Way stimuleert het leren op een natuurlijke wijze. Doorgaans wordt de geleerde stof goed verwerkt en onthouden door de lerenden uit te dagen nieuwe dingen te ontdekken. De lerenden ‘mogen’ fouten maken, wat helpt bij het leerproces.

Een nadeel kan zijn dat sommige lerenden intensievere begeleiding nodig hebben dan de methode voorstaat. Een student zou gefrustreerd kunnen worden door het gebrek aan input van de taaltrainer Spaans. Het werken met kleuren en grafieken heeft als beperking dat ‘het nieuwe’ er gauw af raakt. Hierdoor verdwijnt het effect.

TPR Storytelling

Bedacht door wie en wanneer

TPR Storytelling of afgekort ‘TPRS’ staat voor Teaching Proficiency through Reading and Storytelling. Deze methode is in 1990 door Blaine Ray ontwikkeld, een Amerikaanse docent Spaans, en komt uit de TPR-techniek (Total Physical Response) voort.

Kenmerken van TPR Storytelling

De TPRS-methode is een talenverwervingsmethode die gebruikmaakt van verhalen om talen (bijvoorbeeld Spaans) te leren. Het uitgangspunt van TPRS is een natuurlijke manier van taalverwerving: een nieuwe taal leren zoals een kind zijn of haar moedertaal leert. Om dit te kunnen bereiken, worden studenten aan een grote hoeveelheid begrijpelijke input blootgesteld. De trainer Spaans vertelt een verhaal, waarin nieuw te leren Spaanse woorden diverse keren voorkomen. De verhalen zijn niet te lang en interessant of humoristisch. Doordat deze verhalen van de trainer gemakkelijk te begrijpen zijn, ontspannen de lerenden zich. Op deze manier worden woorden en structuren van het Spaans ongemerkt in het langetermijngeheugen van de student opgeslagen. De trainer wijst de student op grammaticale fenomenen in het Spaans, zonder dat lerenden regels uit het hoofd leren.

De lerende zal na een poosje ‘automatisch’ Spaans beginnen te spreken en de Spaanse grammaticale structuur imiteren. Dit is een natuurlijk proces. Een variant hiervan is om samen met een groepje studenten een verhaal op te bouwen. De trainer Spaans schrijft hierbij eerst nieuwe woorden en structuren op een bord of flipchart, met de Spaanse vertalingen erbij en vervolgens samen met de studenten een verhaal te maken. Tot slot vertellen de lerenden het verhaal na. Een belangrijk deel van TPR Storytelling is lezen in het Spaans, omdat dit voor inbreng zorgt. Daarna volgt schrijven in het Spaans.

Populariteit

Er zijn veel onderzoeken gedaan die uitwijzen dat TPR Storytelling een geslaagde manier is om een taal te verwerven. Er zijn wel randvoorwaarden: de setting moet geschikt zijn en de trainer moet goed getraind zijn.

Voor- en nadelen van TPR Storytelling

TPRS is een laagdrempelige manier om Spaans te leren en de taalkennis wordt goed onthouden. TPRS spreekt ook de creatieve intelligentie aan; er is sprake van breinvriendelijk leren. TPRS is prettig voor de studenten en het is niet moeilijk om de aandacht erbij te houden. Voor de studenten werkt de methode heel motiverend om zelf verhalen te verzinnen.

Een nadeel is dat TPR Storytelling veel voorbereiding van de taaldocent vraagt.

De Rosetta Stone methode

Bedacht door wie en wanneer

De Rosetta Stone-methode is vernoemd naar de Steen van Rosetta, een steen die werd ontdekt in Egypte met een tweetalige tekst, waarmee de hiërogliefen konden worden ontcijferd. Het is ook de naam van het softwarebedrijf dat deze taalcursussen aanbiedt. De eerste versie is in het jaar 1996 uitgebracht.

Kenmerken van de Rosetta Stone methode

De Rosetta Stone cursus is een wijze om vreemde talen (bijvoorbeeld Spaans) te leren achter een computer. De taalcursussen van Rosetta Stone zijn in meer dan dertig talen beschikbaar en ze zijn te volgen vanuit al deze talen.

De Rosetta Stone-methode is een zogenaamde communicatieve leermethode, die de manier imiteert waarop kinderen hun moedertaal leren. Dat wil zeggen ‘leren door middel van onderdompeling’, leren door veel te luisteren en na te spreken. Rosetta Stone gebruikt hiervoor stemmen van moedertaalsprekers (native speakers Spaans) en foto’s om de betekenis over te brengen van nieuwe (Spaanse) woorden. Er wordt gebruikgemaakt van een programma om spraak te herkennen. Dit programma registreert de Spaanse uitspraak en maakt hier een schematische weergave van. De lerende kan zo zijn of haar uitspraak van de nieuwe taal met die van een native speaker (moedertaalspreker Spaans) vergelijken. Door de voorbeeldstem iets langzamer te laten spreken en daarna veel na te spreken, kan de uitspraak verbeterd worden.

Voor de schrijfvaardigheden Spaans biedt de methode dictee-oefeningen. De software controleert de Spaanse grammatica en de spelling en geeft eventuele fouten aan en biedt de mogelijkheid om de fouten van de lerenden te corrigeren.

Het programma van Rosetta Stone omvat eveneens leesteksten. Deze gaan over dagelijkse onderwerpen, activiteiten en ideeën.

Populariteit

De Rosetta Stone-methode wordt veel toegepast wereldwijd en zeker niet door de minsten. Onder meer de NASA en het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse zaken maken gebruik van de Rosetta Stone-methode. De methode van Rosetta Stone wordt in ons land toegepast door een aantal ministeries en verschillende hogescholen en universiteiten, alsook door sommige internationale bedrijven.

Voor- en nadelen van de Rosetta Stone methode

De methode van Rosetta Stone is erg makkelijk in het gebruik en kan op elk moment door studenten worden ingezet. De studenten kunnen zelf bepalen welke delen wat meer of minder aandacht nodig hebben. Veel studenten ervaren het als plezierig om te werken met de methodiek. Voor scholen kan de Rosetta Stone-methode een oplossing zijn bij een gebrek aan docenten. Een minpunt kan zijn dat geen trainer beschikbaar is om de studenten te motiveren of iets extra’s te bieden.

De Pimsleur methode

Bedacht door wie en wanneer

De taalcursussen van Pimsleur zijn ontwikkeld door Dr. Paul M. Pimsleur; een Amerikaans taalkundige. Zijn eerste taalcursus was een cursus Grieks, die Pimsleur op de markt bracht in 1963.

Kenmerken van de Pimsleur methode

De methode van Pimsleur is een Amerikaans computerprogramma om vreemde talen (bijvoorbeeld Spaans) te leren.

De taalcursussen bestaan uit zinnetjes/dialoog in de doeltaal die door studenten daarna worden nagesproken en herhaald. Deze Spaanse voorbeeldzinnetjes van de cursus zijn door moedertaalsprekers (native speakers) ingesproken. De cursussen zijn op herhaling, anticipatie, woordenschat en herhaling gebaseerd. De lessen van de cursus omvatten een halfuur audio-opname met nieuwe vocabulaire en taalstructuur. De grammaticale structuur van het Spaans wordt niet uitgelegd maar aangeboden door middel van uitbreiding van, en variaties op, deze zinnetjes.

Dr. Pimsleur heeft het optimale interval onderzocht waarmee informatie overgaat van het kortetermijngeheugen naar het langetermijngeheugen. In de Pimsleur taalcursussen is dit (gemiddelde) interval verwerkt.

Populariteit

De taalcursussen van Pimsleur worden onder meer in Amerika gevolgd en de ervaringen met Pimsleur lopen uiteen. De lerenden zijn over het algemeen tevreden over de aangeleerde uitspraak van het Spaans.

Voor- en nadelen van de Pimsleur methode

Doordat de insprekers van de zinnen allemaal moedertaalsprekers (native speakers) zijn en op een natuurlijke wijze op een normaal tempo Spaans spreken, werkt de methode van Pimsleur heel goed om de uitspraak te verbeteren.

Een keerzijde van de methode van Pimsleur is dat niets uitgelegd wordt. De studenten leren geen bouwstenen om zelf Spaanse zinnen te maken, maar moeten het doen met duizenden voorbeeldzinnetjes die worden ingeprent.

De Michel Thomas methode

Bedacht door wie en wanneer

De Michel-Thomas-methode is, niet verrassend, bedacht door Michel Thomas (geboren als Moniek Kroskof); een in Polen geboren genaturaliseerde Amerikaan. Hij ontwikkelde zijn methode kort na de Tweede Wereldoorlog in een eigen taleninstituut in Beverly Hills in Los Angeles, die beroemdheden zoals Barbra Streisand, Emma Thompson, Diana Ross, Mel Gibson, Bob Dylan en Pierce Brosnan tot de klantenkring kan rekenen.

Kenmerken van de Micheal Thomas methode

Het principe van Michel Thomas was dat iemand alleen in staat is om te leren als diegene geen stress heeft. Hij maakte zijn lerenden duidelijk dat ze zich geen zorgen hoefden te maken dat ze iets zouden vergeten.

De cursussen zijn audiolessen (Spaans) die zijn ingesproken door twee acteurs; een mannelijke acteur en een vrouwelijke acteur. De setting bij Michel Thomas is een virtueel klaslokaal, waarin de student zich voorstelt als de derde student. Deze student luistert mee met de lessen van de acteurs. Wanneer de acteurs een vraag wordt gesteld, is het de bedoeling dat de lerende op de pauzeknop klikt en deze vraag eerst zelf beantwoordt. Er is geen huiswerkstudenten hoeven niet uit het hoofd te leren. Bij de methode wordt de les in kleine delen opgebouwd en Spaanse lesstof die nieuw is, wordt afgewisseld met Spaanse lesstof die al bekend is. De uitleg wordt in het Engels gegeven. Er wordt op eventuele verbanden tussen de talen gewezen. Er wordt ook grammaticale uitleg gegeven. Eerst wordt makkelijke stof aangeleerd, moeilijkere stof volgt pas nadat de lerende de makkelijke stof heeft begrepen en verworven. Behalve Spaanse woorden en zinnen in de doeltaal worden ook bouwstenen geleerd waarmee de gebruikers zelf zinnen kunnen bouwen. Ook gebruikt de methodiek van flashcards zodat studenten zelf hun woordenschat Spaans kunnen toetsen alsook online oefeningen kunnen maken om hun eigen vooruitgang te meten.

Populariteit

Veel gebruikers zijn tevreden over de uitleg van de structuur van het Spaans en vinden de cursus plezierig werken. Studenten die al wat verder gevorderd zijn, vinden de cursussen wat minder leerzaam.

Voor- en nadelen van de Micheal Thomas methode

De cursussen trainen de uitspraak alsook de luistervaardigheid Spaans op efficiënte wijze en zijn zeer toegankelijk. Een nadeel van de Michel Thomas-methode is dat de cursus Spaans geen schrijfvaardigheid biedt. Er is ook geen daadwerkelijke interactie doordat de methode van Michel Thomas een audiocursus is.

De Assimil methode

Bedacht door wie en wanneer

Assimil is een Frans bedrijf, dat in 1929 is opgericht door polyglot en schrijver Alphonse Chérel. Dit bedrijf maakt en publiceert taalcursussen en het begon met het eerste boek Anglais sans Peine.

Kenmerken van de Assimil methode

Letterlijk betekent ‘assimileren’ of ‘assimilatie’: ‘mengen met, opgaan in een andere groep’, wat wel wat hooggegrepen is voor taalcursussen (zoals Spaans). De cursussen van Assimil zijn zelfstudielessen die uit een lesboek Spaans, audio-CD’s en een USB-stick bestaan. De lerenden besteden idealiter ongeveer twintig minuten per dag aan de taalcursus.

De lessen van Assimil bestaan uit verschillende Spaanse dialogen die worden beluisterd, nagesproken en gelezen. De Spaanse vertaling wordt ernaast weergegeven, alsook grammaticale toelichting. Om de uitspraak Spaans te oefenen, maakt de Assimil-methode gebruik van zinnen die door native (moedertaal) speakers zijn ingesproken en die de cursist daarna dient te herhalen. De opbouw van de les is van receptief naar productief: in de eerste lessen wordt nog geen taalproductie verwacht van de gebruiker; dit komt pas na ruwweg 50 lessen.

Populariteit

De Assimil-cursussen zijn gewaardeerd. Ze zijn betaalbaar en er is een ruim aanbod aan verschillende talen.

Voor- en nadelen van Assimil

Dat de cursist Spaans in zijn of haar eigen snelheid kan leren op het moment dat dit het beste past, is het voordeel van de Assimil-methode. De keerzijde hierbij is, wat voor alle taalcursussen met een computer geldt, dat de cursisten op zichzelf zijn aangewezen. Er is geen taaldocent Spaans beschikbaar om de cursisten te motiveren of te begeleiden.