Cursus Spaans Amsterdam

Audio-Lingual Method (ALM) (Army Method/New Key)

Bedacht door wie en wanneer

De audiolinguale methode was al in de jaren 40 en 50 van de vorige eeuw ontwikkeld in Amerika en Engeland, onder meer door de Amerikaanse taalkundige Leonard Bloomfield. Doordat de Tweede Wereldoorlog uitbrak, was het noodzakelijk om de (Amerikaanse) soldaten te voorzien van elementaire verbale communicatieve vaardigheden. Hierdoor werd deze audiolinguale methode ook wel de ‘legermethode’ genoemd.

Kenmerken van de Audio-Lingual Method (ALM)

De audiolinguale methode kan beschouwd worden als reactie op de grammatica-vertaalmethode. Een nieuw verschijnsel was dat de les geheel plaatsvond in de doeltaal (bijvoorbeeld Spaans). De belangrijkste vaardigheden zijn kunnen spreken en luisteren (in het Spaans) en de (Spaanse) grammaticale structuur worden geleerd door middel van mondelinge structuuroefeningen. Het doel is om zonder fouten Spaans te leren spreken en verstaan, wat begint bij een Spaanssprekende na kunnen spreken. Herhaling is het middel hiervoor; er wordt met driloefeningen gewerkt om Spaanse zinnen en structuren in te slijpen, om te zorgen dat reacties spontaan en automatisch worden. De taaltrainer Spaans kan zo een zin bijvoorbeeld 10 maal herhalen en dan een nieuw Spaans woord of meerdere nieuwe Spaanse woorden toevoegen. Er wordt vaak gewerkt in de zogeheten talenpractica, waar lerenden met een koptelefoon naar zinnen luisteren en deze naspreken. Het geschreven Spaans wordt pas behandeld wanneer het mondelinge Spaans inmiddels vertrouwd is geworden. Er wordt wel gebruikgemaakt van afbeeldingen voor het introduceren van nieuwe woorden in het Spaans.

Populariteit

In ons land werd de methode pas rond 1970 geïntroduceerd bij het ingaan van de Mammoetwet. Er kwamen al gauw grote bezwaren tegen de inhoudsloze driloefeningen. Het kwam af en toe voor dat de techniek haperde, waardoor de talenpractica al vrij snel in onbruik raakten. In plaats van de talenpractica werden de mondelinge structuuroefeningen schriftelijk gemaakt. Leerboekenschrijvers wonnen weer aan populariteit en boden zoals gebruikelijk expliciete grammaticaregels aan. De audiolinguale methode heeft wel sporen nagelaten Het was nu alom geaccepteerd dat het bij het leren van de taal (zoals Spaans) niet om het memoriseren van de regels van de (Spaanse) grammatica gaat, maar om de toepassing ervan. De luistervaardigheid (Spaans), die vóór de jaren zeventig voor het merendeel van docenten niet bestond, was ontdekt.

Voor- en nadelen van de Audio-Lingual Method

De audiolinguale methode is effectief voor studenten Spaans die beginnen. De correcte uitspraak Spaans wordt aangeleerd van het begin. De audiolinguale methode is een docentgestuurde methode en kan daardoor voor een vlotte en efficiënte overdracht van de kennis van de taal zorgen. De methode kan ook worden toegepast bij grote(re) groepen.

Deze docentgestuurde kant heeft tegelijkertijd een keerzijde; er wordt geen eigen inbreng van de lerenden verlangd, waardoor het risico dreigt van enige passiviteit en onvoldoende motivatie en betrokkenheid. Een bijkomend bezwaar van de methode is dat de geoefende drills niet zo eenvoudig om te zetten zijn in levend taalgebruik Spaans.

GoldList Method (GLM)

Bedacht door wie en wanneer

De GoldList Method (‘gouden lijst-methode’) is door David J. James, alias Viktor Dmitrievitch Huliganov of Uncle Davey ontwikkeld.

Kenmerken van de GoldList Method (GLM)

De GoldList Method is een methode om woorden of zinnen in een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren op een zodanige wijze dat deze plaatsnemen in het langetermijngeheugen van de lerende. Deze methode werkt middels zelfgeschreven woordenlijsten (Spaans) die worden herhaald na verloop van tijd. Deze Spaanse woorden en zinnen van de woordenlijst worden door de studenten hardop gelezen. Deze woorden en/of zinnen en zinnen uit het hoofd te leren, is niet de bedoeling, maar dit gaat automatisch door blootstelling. De lijst wordt telkens veranderd; Spaanse woorden die zijn geleerd, gaan van de lijst af. Die Spaanse woorden die nog altijd problemen opleveren, blijven op de lijst staan.

Populariteit

Aanhangers van de GoldList-methode claimen dat deze zinnen en woorden spontaan worden opgeslagen in het langetermijngeheugen, iets dat door veel geheugenwetenschappers wordt betwijfeld. (Taal)kennis in het algemeen wordt opgeslagen wanneer de kennis ook betekenisvol en relevant is voor de lerende. Voor Spaanse woorden en zinnen die relevant en van betekenis zijn, kan de GoldList-methode goed werken.

Voor- en nadelen van de GoldList Method

deze GoldList-methode kan functioneren voor studenten die voordeel hebben bij bijvoorbeeld Post-its^® als geheugensteun. Met de hand schrijven werkt effectiever dan typen of, redelijk zinloos: een fotootje maken, doordat het fysieke gedeelte van het geheugen door het schrijven aangesproken wordt en meewerkt. Een minpunt is het ontbreken van context. Taal bestaat uiteraard uit veel meer dan een serie losse woorden en/of zinnen. Bovendien is de methode bijzonder tijdrovend omdat er steeds met de hand geschreven woordenlijsten aangemaakt moeten worden.

De Natural Method

Bedacht door wie en wanneer

De Natural Method, ook de Natural Approach (de ‘natuurlijke aanpak’) genoemd, is door de Amerikanen Tracy Terrell en Stephen Krashen ontwikkeld in 1983.

Kenmerken van de Natural Method

De Natural Method is op een natuurlijke wijze van taalverwerving (van bijvoorbeeld Spaans) gericht. De leermethode probeert het Spaans aan te leren op de manier waarop mensen als kind hun moedertaal leerden. Zo leert men onbewust eveneens de taalregels van het Spaans. Hiervoor wordt alleen het Spaans gebruikt met een aantal visuele hulpmiddelen. Een stressvrije leeromgeving is het streven van de methode. Een grote hoeveelheid begrijpelijke input wordt blootgesteld aan de lerenden. De taalproductie Spaans mag spontaan ontstaan en wordt niet geforceerd. De methode legt de nadruk op communicatie en minder op expliciete Spaans grammatica en de correctie van vormfouten.

De methode is het meest effectief als de lerenden worden ondergedompeld in het Spaans. Om te zorgen dat de studenten plezier beleven van de ervaringen, moeten de activiteiten die in het Spaans worden aangeboden, stimulerend zijn.

De Natural Method lijkt veel op de Directe Methode. Het idee van natuurlijke taalverwerving is het uitgangspunt van beide methoden; het onderscheid is dat de Directe Methode meer de nadruk legt op de praktijk en de Natural Method meer op blootstelling aan taalinput en het verminderen van spreekangst.

Populariteit

Het is veelvuldig bewezen dat onderdompeling een heel effectieve leermethode kan zijn. De methode is een populaire wijze van lesgeven bij taaldocenten Spaans, omdat de Natural Approach vrij eenvoudig is om te begrijpen voor studenten. Kritiek kent de natuurlijke aanpak ook. De leermethode is vooral gericht op het impliciet aanleren van de Spaanse grammatica. De lerende zou weliswaar leren om te communiceren, maar blijven steken in een wat gebrekkige, vereenvoudigde versie van het Spaans door onvoldoende kennis van de grammatica van de taal.

Voor- en nadelen van de Natural Method

Het wordt prettig gevonden om op een natuurlijke manier een taal aan te leren. Lerenden wordt de kans geboden een persoonlijke band met het Spaans op te bouwen. Doordat de studenten niet ‘uit het hoofd hoeven te leren’, blijft het geleerde langer onthouden.

Een minpunt kan zijn dat het langer duurt voor er resultaat geboekt wordt, omdat er bijna geen druk ligt op de taalproductie. De methode bereidt studenten ook niet per se voor op een specifiek Spaans examen.

Structurele Aanpak

Bedacht door wie en wanneer

De Structural Approach (afgekort SA) ofwel de ‘Structurele Aanpak’ is in de begin jaren 50 door de Amerikaanse taaldocent Charles en Robert Lado ontwikkeld.

Kenmerken van de Structurele Aanpak (SA)

Deze Structurele Aanpak is een methode om vreemde talen te leren die als doel heeft om lerenden vertrouwd te maken met de grammaticale en fonologische structuren van de taal (bijvoorbeeld het Spaans). Volgens de SA levert de beheersing van deze structuren meer op dan de verwerving van woordenschat Spaans. Het gaat om het herkennen en kunnen toepassen van vaste combinaties van Spaanse woorden en woordgroepen in de correcte woordvolgorde. Deze combinaties worden aangedragen aan de studenten in betekenisvolle situaties met behulp van visualisaties, dramatiseringen, gezichtsuitdrukkingen en handelingen. Bij de methode worden de structuren die het meest in het Spaans gebruikt worden, als eerste aangeboden. De mondelinge vaardigheden Spaans (luistervaardigheden en spreekvaardigheden) worden hier in eerste instantie bij gebruikt; leesvaardigheden en schrijfvaardigheden volgen hieruit. Bij het aanleren en verbeteren van de productieve vaardigheden Spaans (spreken en schrijven), krijgt de grammatica een grote plek. De Structurele Aanpak wordt ook wel Structural-Situational Approach (structurele-situationele benadering) en de Structural-Oral-Situational Approach (structurele-mondeling-situationele benadering) genoemd.

Populariteit

In de jaren vóór 1970 werd de Structurele Aanpak op grote schaal gebruikt om Engelse les te geven in Engelssprekende landen, voormalige Britse koloniën alsook in Maleisië.

Voor- en nadelen van de Structurele Aanpak

Dat de kunnen lerenden het Spaans op een nauwkeurige manier kunnen leren, is de sterke kant van een structurele aanpak. Studenten krijgen inzicht in de Spaanse grammatica leren eveneens in welke situatie bepaalde Spaanse woorden of woordcombinaties wel of niet geschikt zijn. De methode van de Structural Approach gebruikt alledaagse taal. De Structurele Aanpak heeft eveneens nadelen. De methodiek kost tamelijk veel tijd en biedt niet onmiddellijk een ervaring van succes. De eigen input van studenten is beperkt; het is niet erg creatief.

Communicatief taalonderwijs (Engels: Communicative Language Teaching; CLT)

Bedacht door wie en wanneer

Het zogenaamde communicatief Taalonderwijs (In het Engels: Communicative Language Teaching, afgekort: CLT), of ook wel ‘De Communicatieve benadering’ (In het Engels: Communicative Approach, afgekort: CA) genoemd, is ontstaan in de jaren 60 van de vorige eeuw onder invloed van de ideeën van Noam Chomsky, die de nadruk legde op competenties bij het leren van een taal. Amerikaans taalkundige Dell Hymes was de grondlegger in 1966 van het concept communicatieve vaardigheden.

Kenmerken van Communicatief taalonderwijs (CLT)

Het communicatief talenonderwijs gaat uit van de opvatting dat interactie het uiteindelijke doel is van het leren van een vreemde taal (zoals Spaans).

De studenten leren het Spaans in praktijk te brengen middels CLT-technieken door de interactie onderling en de docent Spaans. Er wordt gebruikgemaakt van authentieke teksten, geschreven in het Spaans of ander materiaal uit het dagelijks leven en/of de werksituatie. Het Spaans wordt zowel tijdens als buiten de les om gebruikt.

Studenten praten met medestudenten over persoonlijke gebeurtenissen en trainers Spaans dragen onderwerpen aan die buiten het gebied van de traditionele grammatica liggen, om de taalvaardigheid Spaans in verschillende situaties uit de praktijk te oefenen. Spaanse grammatica leren studenten inductief, dit houdt in aan de hand van de praktijk, van waaruit de regel volgt.

Bij communicatief taalonderwijs is de taaldocent Spaans echt een trainer, die de student leert om in het Spaans te communiceren.

Populariteit

Het communicatief taalonderwijs werd erg populair in de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw, deels doordat de traditionele taalonderwijsmethodes niet erg succesvol waren gebleken. In (een verdere eenwording van) Europa ontstond meer vraag om een taal te leren op een wijze die meteen kon worden toegepast.

Voor- en nadelen van Communicatief taalonderwijs

De CLT (communicatief taalonderwijs) kent veel positieve kanten. Studenten ‘kunnen’ al snel ‘iets’ in het Spaans; het is studentgericht en functioneel. Omdat authentieke materialen worden gebruikt, leren studenten de Spaanse woorden die zij moeten weten. Het is een efficiënte methode. De methode is voor lerenden stimulerend, omdat zij vlug succeservaringen hebben. Fouten mogen worden gemaakt; al doende wordt de taalvaardigheid geleerd en geperfectioneerd. Een nadeel van de communicatieve benadering is dat er niet zo veel aandacht is voor grammatica, vocabulaire dat niet direct toepasbaar is en uitspraak. De voorbereiding en planning vragen veel tijd van de taaltrainer en vereist een actieve deelname van de lerenden. Voor sommige studenten is deze manier van een taal leren ongebruikelijk of lastig, afhankelijk wat voor achtergrond zij hebben. CLT draait om het trainen van vaardigheden; het gaat vooral om de functie en niet zo zeer om de vorm en het biedt als leermethode geen echt samenhangend geheel.

Grammatica-/vertaalmethode (GVM) (Engels: Grammar-Translation Method; GTM)

Bedacht door wie en wanneer

In de 18^de en de 19^de eeuw was taalonderwijs vooral op praktisch taalgebruik gericht. Taaldocenten leerden de studenten om gebruiksklare zinnetjes, dialogen, idiomatische uitdrukkingen, lijsten met woorden etcetera na te spreken, uit het hoofd te leren en vervolgens op te zeggen. Dit werd op een andere wijze gedaan door Johann Valentin Meidinger; docent Frans en Italiaans uit Duitsland. Omstreeks 1783 ontwikkelde hij een leermethode waarbij de grammatica centraal stond. Meidinger wordt gezien als de grondlegger van de zogenaamde grammatica-vertaalmethode (In het Engels: Grammar-Translation Method; GTM).

Kenmerken van de Grammatica-/vertaalmethode (GVM)

Deze methode was gestoeld op het onderwijs in het Latijn; de taal van wetenschap, cultuur en religie. Dit onderwijs in het Latijn was natuurlijk op geschreven teksten van klassieke schrijvers gericht en was volledig op de grammatica en het vertalen gericht. Dat werd beschouwd als een wetenschappelijke en degelijke aanpak. De Grammatica-/vertaalmethode (GVM) gaat van de analyse uit van taalvormen en taalstructuren (van bijvoorbeeld Spaans) waarbij de lerende inzicht ontwikkelt. De lees- en schrijfvaardigheid Spaans dus belangrijk bij deze methode. Literatuur, vertalen en uit het hoofd leren van woordenlijsten krijgen de nadruk. De trainer draagt kennis Spaans over, de lerende memoriseert.

Populariteit

De grammatica-/vertaalmethode heeft tot recente datum een grote invloed op het talenonderwijs gehad, ondanks dat reeds vanaf halverwege de negentiende eeuw ook tegengeluiden te horen waren.

Voor- en nadelen van de Grammatica-/vertaalmethode

Deze grammatica-/vertaalmethode biedt een aardige mentale training voor diegenen die het een uitdaging vinden om dingen uit het hoofd te leren. Ook biedt de methode inzichten in de structuur van het Spaans, doordat de nadruk op de grammatica wordt gelegd.

De grammatica-/vertaalmethode kent echter meer nadelen dan voordelen. Het grootste nadeel is dat de luister- en spreekvaardigheid Spaans behoorlijk achterblijft, waardoor de taal zelfs na jaren studie nauwelijks mondeling toegepast kan worden. De leermethode staat ver af van het dagelijks gebruik van het Spaans, ook in de context die wordt aangeboden, omdat het meestal om literair taalgebruik gaat. Bij het leren in groepen biedt de methode niet de mogelijkheid tot een eigen creatief proces of tot differentiatie bij de lerenden. De lerenden zijn alleen toehoorders en uitvoerders.

Onderdompeling (Engels: immersion)

Bedacht door wie en wanneer

Onderdompeling (In het Engels: language immersion) wordt over de hele wereld gebruikt sinds de jaren 70, voornamelijk op middelbare scholen waarbij een schoolvak (bijvoorbeeld het vak wiskunde) in de vreemde taal wordt gegeven. In Nederland is ‘onderdompeling’ ook wel bekend als de methode die gebruikt wordt bij bijvoorbeeld onze collega’s van Taleninstituut Regina Coeli in Brabant, ‘de nonnen van Vught’. De methode is daar ontstaan in 1963 met Franse nonnen die Franse taalles onderwezen aan rijke dames uit Vught en omgeving.

Kenmerken van onderdompeling

Onderdompeling zorgt ervoor dat degene die de taal (zoals het Spaans) leert, direct vanaf het begin door de nieuwe taal wordt omgeven. Alle instructies worden gegeven in de doeltaal (Spaans); in het begin langzaam en met veel herhaling en later op een meer natuurlijke manier. De studenten worden ook uitgedaagd vanaf het begin om in het Spaans te spreken. Bij onderdompeling met rollenspellen en simulaties gewerkt. De omgeving op onderwijsinstellingen die met onderdompeling werken, wordt vaak in de stijl van het land van de Spaanse taal ingericht om een situatie te creëren alsof de studenten in Spanje zijn. De lerenden oefenen één-op-één of in kleine groepen met Spaans spreken. Naar Spanje gaan en daar verblijven in een gastgezin, is een andere manier om een taal te leren door middel van onderdompeling.

Populariteit

De methode van onderdompeling wordt gezien als een heel goede methode om vreemde talen te leren. Vooral de mondelinge taalbeheersing Spaans kan op deze wijze uitstekend worden aangeleerd.

Voor- en nadelen van onderdompeling

Het grote voordeel is dat deze methode snel resultaat laat zien, omdat de methode nogal intensief is. De leermethode is ‘sink or swim’, de lerende moet echt gaan communiceren in het Spaans want hij of zij wordt erdoor omgeven. Feitelijk is de student 24 uur per dag Spaans aan het leren. De sociale interactie wordt versterkt door het samen oefenen in een groep. Lerenden ervaren dat als motiverend.

Dat het bereikte resultaat niet altijd wordt vastgehouden, is een minpunt. De kans is groot dat het nieuw geleerde relatief snel wegzakt als iemand in een korte tijd de Spaanse taal leert, door in Spanje te zijn of door in een kunstmatig gecreëerde omgeving te zijn ondergedompeld, maar daarna weer overgaat tot de orde van de dag. Het feit dat een dergelijke taaltraining Spaans nogal intensief is, kan een bijkomend minpunt zijn. Niet iedereen heeft genoeg conditie om deze methode van leren vol te houden.

Suggestopedie (Suggestopedia)

Bedacht door wie en wanneer

Suggestopedia is een methode om taal te leren uit de jaren 70 van de vorige eeuw. De methode is ontwikkeld door de Bulgaarse psychotherapeut Georgi Lozanov.

Kenmerken van Suggestopedie

Suggestopedia is gebaseerd op de kracht van de suggestie. Positieve suggestie is volgens Lozanov een voorwaarde om (talen; bijvoorbeeld Spaans) te kunnen leren. Hiervoor is het van essentieel belang dat er een ontspannen sfeer alsook een wederzijds vertrouwen is tussen de lerenden en de docent (Spaans). Dat studenten zich ontspannen en veilig voelen, is de voorwaarde. Leslokalen met rijopstellingen waren niet geschikt om dit te bewerkstelligen. De lerenden zaten tijdens de les in comfortabele stoelen die in een halve cirkel werden geplaatst en er was altijd muziek in de les. De methode die Lozanov voorstond, bestond uit verschillende teksten voorlezen, terwijl op de achtergrond natuurgeluiden waren te horen of klassieke muziek werd gedraaid. Er waren woordenlijsten bij de teksten en opmerkingen over de grammatica van de doeltaal (het Spaans). Dit voorlezen gebeurde met veel expressies in stem en gebaren. De studenten werden zo uitgenodigd om te luisteren en ze konden de (Spaanse) woorden die nieuw waren voor de studenten, gemakkelijk begrijpen en opnemen. Er was veel aandacht tijdens de lessen voor cultuur en kennis over het land van de doeltaal (Spanje). Er werden rollenspellen gespeeld en er bijvoorbeeld (Spaanse) streekgerechten werden gemaakt en geproefd.

Populariteit

De leermethodiek Suggestopedia was omstreden en de leermethodiek is in de vergetelheid geraakt. Sommige elementen van de leermethode worden nog steeds gebruikt, zoals het gebruiken van stemexpressie en gebaren bij het lezen van teksten in de doeltaal.

Voor- en nadelen van Suggestopedie

Suggestopedie creëert een veilige en ontspannen sfeer in de les, waardoor de student geen last zal krijgen van faalangst of frustratie. Voor immigranten kan deze gemoedelijke sfeer aan een positieve associatie met het nieuwe thuisland bijdragen. Vaak werkt muziek motiverend en draagt muziek bij aan betere leerprestaties. Een bijkomend voordeel van de methode is dat de lerende wordt gestimuleerd om actief mee te doen en zich in te leven in de situatie, wat voor een aantal mensen een nieuwe ervaring is. Voor sommige studenten is dit tegelijkertijd een nadeel, want niet elke student is hiertoe in staat. Ook kan muziek bij sommigen afleiden en verstorend zijn en niet stimulerend of ontspannend. Een ander zwak punt is dat de verhouding docent-lerende niet gelijkwaardig is; alle input komt van de kant van de Spaanse docent en de lerende is steeds de ontvangende partij.

Community Language Learning (CLL)

Bedacht door wie en wanneer

In 1976 ontwikkelde de Amerikaanse priester en psycholoog Charles A. Curran Community Language Learning, ook wel Counseling Language Learning
genoemd.

Kenmerken van Community Language Learning (CLL)

CLL (Community Language Learning) is een methode om een taal te verwerven waarbij studenten samenwerken om te bepalen welke aspecten van de taal zij willen leren. Deze methode baseert zich op de counseling-benadering waarbij de taaldocent als counselor fungeert die de zinnen van de lerenden omschrijft. De lerenden starten een gesprek. Als de studenten de doeltaal (Spaans) nog niet voldoende machtig zijn, spreken de studenten in de moedertaal. De taaltrainer (Spaans) vertaalt en geeft uitleg, waarna de studenten de uitingen van de trainer zo goed mogelijk herhalen. Deze gesprekken in het Spaans worden opgenomen om nadien opnieuw te kunnen beluisteren.

De methode stimuleert gemeenschapsgevoel in de leergroep en ziet de wisselwerking tussen de studenten onderling als middel om het Spaans te leren. Het zijn de studenten zelf die het lesmateriaal bepalen middels zinvolle gesprekken. Er is geen lesboek Spaans dat wordt gevolgd.

Populariteit

De mate van succes van de methode is grotendeels afhankelijk van de kunde van de docent-counselor. Bij deze methode dient de taaldocent naast sociaal-cultureel kundig eveneens taalkundig onderlegd te zijn. De trainer dient zowel het Spaans als de moedertaal van de student zeer goed te beheersen om in staat te zijn om de taaluitingen van de student te vertalen. CLL kan prima werken als deze correct wordt toegepast. Deze methode is niet bruikbaar voor grote klassen.

Voor- en nadelen van Community Language Learning

CLL biedt studenten een hoge mate van autonomie. De studenten vinden het analyseren van de eigen gesprekken vaak nuttig. De groep wordt vaak heel hecht, niet alleen tijdens de lessen Spaans, maar ook buiten de lessen. Door deze methode worden studenten zich zo veel meer bewust van anderen in de groep, hun sterke en zwakke punten en leren om te werken als team. Het bespreken van hun foutjes en het evalueren van de les Spaans is heel leerzaam voor de studenten. Deze verbeteringen blijven vaak in het geheugen gegrift en worden onderdeel van de actieve woordenschat van de studenten.

Een nadeel van CLL kan zijn dat de taal trainer niet sturend is, terwijl een aantal studenten wel sturing nodig heeft. Er is geen leerboek en er zijn geen toetsen Spaans. Het succes van de lessen is hierdoor moeilijk meetbaar. Sommige lerenden worden belemmerd in hun Spaans spreken als zij worden opgenomen.

Lexicografische benadering (Engels: Dynamic Lexicographic Approach; DLA)

Bedacht door wie en wanneer

De Lexicografische benadering (Engels: Lexical Approach; LA) is een methode om talen te leren die door Michael Lewis in de jaren negentig van de vorige eeuw is ontwikkeld.

Kenmerken van de Lexicografische benadering (DLA)

De lexicografische benadering gaat uit van het idee dat een belangrijk gedeelte van het leren van een vreemde taal (zoals het Spaans) bestaat uit het begrijpen en het produceren van zogenaamde ‘lexicale eenheden’, brokjes taal die bestaan uit (Spaanse) woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen. Studenten verwerven al doende inzicht in patronen van het Spaans (grammatica) en betekenisvolle groepen met woorden. Ze leren hoe het Spaans ‘in het echt’ gebruikt wordt. In deze benadering neemt woordenschat Spaans een grotere plaats in dan Spaanse grammatica. Instructies zijn op situaties en Spaanse uitdrukkingen die vaak voorkomen in dialogen gericht. Aan interactie wordt aandacht geschonken maar ook aan exposure; aan de receptieve vaardigheden van de student (luisteren/begrijpen, lezen/begrijpen). Er wordt veel mogelijkheid gegeven voor de lerenden om zelf de Spaanse taal te ontdekken.

De rol van de trainer Spaans is te zorgen voor voldoende input en het faciliteren van het leerproces van de studenten.

Populariteit

In de afgelopen drie decennia zijn onder invloed van de ideeën over taal van (onder andere) Michael Lewis de leerboeken duidelijk anders geworden. Er wordt veel meer aandacht geschonken aan de woordenschat die in chunks wordt aangeboden, in betekenisvolle brokjes. Iets waarnaar Lewis streefde; de ingrijpende omwenteling in de manier waarop taal wordt onderwezen, bleef echter uit.

Voor- en nadelen van de Lexicografische benadering

Door het werken met ‘chunks’ (brokjes taal); met ‘echte’ taal, leren studenten op een natuurlijke manier het Spaans te gebruiken. Dit zorgt voor souplesse in het taalgebruik Spaans.

Het nadeel van deze methode is dat de werkelijkheid altijd weer anders is dan de aangeleerde taalsituaties. Met het zelf leren herkennen van de taalpatronen heeft een aantal lerenden moeite en deze lerenden hebben meer aan een trainer Spaans die hen de weg wijst, dan aan een docent taal-facilitator.

Series Method

Bedacht door wie en wanneer

De Series method, ofwel ‘seriemethode van taalverwerving’ is in het jaar 1880 door de Franse taaldocent François Gouin ontwikkeld.

Kenmerken van de Series Method

De seriemethode (Engelse naam: The Series Method of language acquisition) van Gouin is gebaseerd op een serie verbonden zinnen die gemakkelijk te begrijpen zijn en weinig kennis van grammatica vereisen. Studenten leren zinnen op basis van een actie, zoals het verlaten van een huis in de volgorde waarin deze uitgevoerd zou worden. Deze series of reeksen gingen over onderwerpen als mens in de samenleving, beroep en wetenschap, leven in de natuur, ontwikkeld vanuit het onderscheid tussen objectief, subjectief en figuurlijk taalgebruik. De leermethode van Gouin maakt geen gebruik van moedertaal. Het is een soort eentalige manier van taalverwerving, die niet uitgaat van ‘vertalen’ en ‘uitleggen’ maar van ‘demonstreren’ en ‘handelen’, waardoor studenten snel in de te leren taal (bijvoorbeeld het Spaans) leren denken.

Populariteit

De seriemethode van François Gouin was zijn tijd ver vooruit. Ondanks dat het een afwijkende aanpak was, was de seriemethode van Gouin enige tijd een succes. Deze methode werd echter door Berlitz’ Directe Methode overschaduwd.

Voor- en nadelen van de Series Method

François Gouin’s Seriemethode ontwikkelt sterk de mondelinge vaardigheden Spaans en zorgt voor een sfeer in de les die harmonieus, natuurlijk en gelijkwaardig is.

De leermethode biedt levendig taalonderwijs. Dit type onderwijs Spaans wekt het enthousiasme van de studenten op doordat het gebruikmaakt van visueel leermateriaal, zoals afbeeldingen, grafieken, enzovoort. Een taal leren werd tastbaar; dit was iets dat geheel nieuw was. De Spaanslerenden worden nieuwsgierig, wat helpt om het leergeheugen te ontwikkelen, de prestatiedruk te verminderen en het zelfvertrouwen te verbeteren. De communicatieve vaardigheid Spaans van de student wordt goed gestimuleerd.

De leermethode heeft als nadeel dat taal die wat meer subjectief of abstract is, wat moeilijk met bewegingen en expressies in één duidelijke ervaring kan worden gevangen. Een bijkomend minpunt is de bewerkelijkheid voor de trainer, die een hele reeks aan series voor moet bereiden. Als derde punt richt de Gouin-seriemethode zich vooral op het mondelinge taalgebruik, terwijl het onderwijssysteem nog meestal draait om examens voor het toetsen van de lees- en schrijfvaardigheden.

Task-Based Language Teaching (TBLT)

Bedacht door wie en wanneer

Taakgericht taalonderwijs (Engels: Task-Based Language Teaching; TBLT) is ontwikkeld in de jaren 80 van de vorige eeuw. De grondleggers zijn de Indiase taalkundige professor N.S. Prabhu, de Amerikaanse hoogleraar Teresa P. Pica en de Britse hoogleraren Michael Hugh Long en Graham Crookes.

Kenmerken van de Task-Based Language Teaching (TBLT)

Taakgericht taalonderwijs past binnen een Communicatieve Benadering/het Communicatief Taalonderwijs. De gedachte achter deze leermethode is dat het verwerven van de te leren taal (zoals de Spaanse taal) geen doel op zich is, maar een middel om bepaalde taken uit te kunnen voeren. Studenten krijgen motiverende taken aangeboden, waarvoor kennis van de (Spaanse) taal vereist is. Om deze taken goed uit te voeren, dienen ze over woordenschat en taalregels te beschikken. De taken zijn zaken uit het dagelijks leven, bijvoorbeeld een e-mail schrijven, boodschappen doen, een drankje bestellen, bellen met een klantenservice of een krant lezen. De opdracht wordt in drie fasen verdeeld: vóór, tijdens en na de taak, waarbij studenten zich eerst op de taak voorbereiden, daarna de taak uitvoeren en tot slot erop terugblikken. Studenten moeten samenwerken om de opdrachten uit te kunnen voeren. Om leereffect te hebben, moeten de opdrachten net boven het taalniveau van de student Spaans liggen.

Populariteit

Task-Based Language Teaching is erg populair geworden vanaf de vroege jaren negentig en zeker in het taalonderwijs. Het lijkt de meest bruikbare vorm te zijn voor het verhogen van de taalvaardigheid van lerenden (hoofdzakelijk lerenden in een achterstandspositie) in het lager en secundair onderwijs.

Voor- en nadelen van Task-Based Language Teaching

Taakgericht taalonderwijs (Spaans) heeft duidelijke voordelen. Het taakgericht taalonderwijs is een activerende manier van werken, waarbij lerenden worden uitgedaagd om hun vaardigheden (Spaans) te gaan gebruiken. Mits de opdracht goed bij de student aansluit, is de methode een op de persoon gerichte, relevante en efficiënte aanpak. De student komt op een natuurlijke, alledaagse wijze in contact met het Spaans en leert zo authentieke Spaanse woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen in het Spaans. Bovendien leren studenten om samen te werken. De studenten ervaren taakgericht taalonderwijs als motiverend en prettig.

Als nadeel kan gezien worden dat de communicatie voorop staat en niet de correcte vorm van het Spaans, waardoor de studenten die niet zeer precies leren.

De Dogme benadering (Engels: Dogme Language Teaching; Dogme ELT)

Bedacht door wie en wanneer

Scott Thornbury; een Nieuw-Zeelandse docententrainer en linguïst op het gebied van Engels taalonderwijs bedacht Dogme Language Teaching/Dogme ELT (de ‘Dogmabenadering’) in het jaar 2000.

Kenmerken van de Dogme benadering (ELT)

‘Dogme 95’; de beweging van een groep van filmmakers uit Denemarken onder wie filmregisseur Lars von Trier uit het jaar 1995, vormde de inspiratie voor Dogme Language Teaching (DLT). Bij het maken van films confirmeren de deelnemers zich aan 10 strikte regels (10 dogma’s). Samen vormen deze ‘de eed van zuiverheid’ (In het Deens: kyskhedsløfter; in het Engels: Vows of Chastity). Het Dogme-taalonderwijs werkt op een vergelijkbare manier. De aanhangers van deze methode zoeken naar een vorm van communicatief onderwijs van vreemde talen die niet door voorgedrukt materiaal is belast. Het oogmerk van Dogme-taalonderwijs is het starten van inhoudelijke conversaties over praktische zaken. Hierbij gaat het om communicatie als de drijvende kracht van een taal leren (bijvoorbeeld Spaans). Daarom is de Dogme-benadering een communicatieve aanpak van taalonderwijs, die een vreemde taal wil onderwijzen zonder een leerboek te gebruiken of overig lesmateriaal en zich in plaats daarvan op de communicatie tussen de lerenden en de docent richt. Het Dogme-taalonderwijs kent, net als de Dogme-beweging van de filmmakers, 10 uitgangspunten (dogma’s).

Populariteit

Ondanks dat onderzoek naar het succes van Dogme beperkt is, gaat Scott Thornbury ervan uit dat de overeenkomsten met het taakgericht leren van een taal (zoals Spaans) erop wijzen dat Dogme waarschijnlijk vergelijkbare resultaten oplevert.

Voor- en nadelen van de Dogme benadering

Een pluspunt voor de docent Spaans is dat voorbereiding vrijwel niet nodig is. Dat studenten voor zijn of haar eigen leerproces verantwoordelijk is, kan erg motiverend werken. Zo is de les Spaans nooit voorspelbaar. Dit garandeert spontane communicatie en de verveling krijgt geen kans. Tijdens een les volgens de Dogme-benadering is bijna elk onderwerp bespreekbaar. Dit zorgt dat de studenten alert en betrokken blijven.

De lerenden kunnen zich daarentegen wel wat minder op hun gemak voelen als ze zo weinig door de trainer bij de hand genomen worden. Niet alle taaltrainers Spaans zijn flexibel genoeg voor dit type van onderwijs. Dat de lerenden zich vaak op een specifiek examen Spaans dienen voor te bereiden, terwijl het niet zeker is dat de lesstof hiervoor aan de orde komt tijdens de les, kan een bijkomend minpunt vormen.

Growing Participator Approach (GPA)

Bedacht door wie en wanneer

The Growing Participator Approach (GPA) is in 2007 door Language consultants Greg en Angela Thomson ontwikkeld.

Kenmerken van de Growing Participator Approach (GPA)

De GPA-benadering is een alternatieve kijk op het verwerven van een vreemde taal (zoals het Spaans). Dat taal en cultuur niet los van elkaar staan, is de primaire aanname van de GPA. Het gaat bij GPA om veel meer dan alleen het Spaans; het doel is uitgroeien tot deelnemers aan het leven in de gastcultuur (van bijvoorbeeld Spanje). Daarom hanteert GPA de benamingen ‘groeiende deelnemer’ in plaats van ‘taallerende’ en ‘verzorger’ in plaats van ‘docent of leraar’. De GPA-benadering vertoont gelijkenissen met, en is ook gedeeltelijk gebaseerd op, de Natural Approach (natuurlijke aanpak) van Stephen Krashen en Tracy Terrell.

De methode bestaat uit zes fasen van activiteiten. De activiteiten worden uitgevoerd door de lerende en een verzorger uit Spanje. Begrijpen gaat boven produceren. De nadruk ligt op Spaanse woordenschat en cultuur. Fase 1 van de leermethode is de hier-en-nu-fase. Deze neemt ruwweg 100 uur in beslag. De ‘groeiende deelnemer’ richt zich in deze fase 1 op luisteren en non-verbale feedback geven.

Fase 2 van de methode is de zogenaamde ‘verhaalopbouwfase’. Deze fase duurt ruwweg 150 uur en nu beginnen de deelnemers ook Spaans te produceren. In fase 3 van de leermethode van de methode ligt de nadruk op zogenaamde ‘gedeelde verhalen’. ‘Gedeelde verhalen’ zijn verhalen over dagelijkse gebeurtenissen, verhalen die tussen culturen worden gedeeld alsook verhalen over gedeelde ervaringen. Fase 4 van de methode is de fase van het ‘diepe delen’. De deelnemer en de verzorger beginnen nu meer diepgaande gesprekken te voeren over het leven in de Spaanse cultuur. In fase 5 van de methode begint de deelnemer zich te richten op taalgebruik van moedertaalsprekers Spaans aan de hand van films, televisie, nieuws of literatuur. Het Spaans dat voor het werk van de deelnemers nodig is, wordt ook geleerd. Fase 6 van de leermethode is de zogenaamde ‘zelfvoorzienende groeifase’. Deze fase kent geen eindpunt. Het gaat het hierbij om de groei buiten de formele taalsessies Spaans.

Populariteit

De leermethode van Greg en Angela Thomson is nog tamelijk nieuw en er is nog weinig bekend over het succes van de methode. De deelnemers zijn er in elk geval enthousiast over.

Voor- en nadelen van de Growing Participator Approach

De GPA-benadering biedt een duidelijk inzicht op het proces van taalverwerving Spaans. De zes afzonderlijke fasen van de methode bieden realistische doelen alsook een duidelijk tijdspad. Er wordt door de lerende niet alleen kennis verworven van het Spaans, maar ook van de omgeving en de lerenden verwerven eveneens een nieuw sociaal netwerk.

Een keerzijde van deze benadering is dat voor iedere deelnemer of minimaal iedere groepje deelnemers een ‘verzorger’ gevonden moet worden die bereid is om behoorlijk veel tijd te investeren.

Shadowing Technique

Bedacht door wie en wanneer

De Shadowing technique of Shadowing (‘schaduwen’) is bedacht door de Amerikaanse polyglot en taalkundige Prof. Alexander Argüelles in de vroege jaren 2000.

Kenmerken van de Shadowing Technique

De techniek van Shadowing is een methode die studenten zelfstandig kunnen gebruiken voor het verbeteren van de uitspraak en de intonatie (Spaans) en het verwerven van vloeiendheid in het spreken. Het werkt een eenvoudige methode: de lerende luistert naar een audio-opname, bij voorkeur een dialoog en herhaalt wat hij of zij hoort. Het is niet van belang om de Spaanse tekst al te begrijpen; het gaat in eerste instantie om de klanken van de te leren taal. Het luisteren en herhalen oefent men net zo veel totdat het gemakkelijk gaat en de student simultaan Spaans kan spreken met de opname. Na enige tijd gebruiken de lerenden een transcript om te kunnen lezen (en begrijpen) wat zij hebben gezegd. Zolang er maar dialogen in staan of delen met samenhangende teksten, zijn diverse lesboeken voor deze methode geschikt. De Spaanse audio-opname dient ideaal bezien iets boven het niveau van de lerende te liggen. De ideale lengte is ruwweg één pagina, zonder kunstmatige pauzes in te lassen en op natuurlijke snelheid. De aanbeveling van Argüelles is om te lopen tijdens het spreken, liefst buiten, en niet te zitten, doordat lichamelijke beweging de opname versterkt van de vreemde taal (het Spaans) in het zenuwstelsel. Een bijkomende reden is dat de lerende minder gauw afgeleid wordt als hij of zij beweegt, waardoor het werken aan het Spaans een stuk effectiever gaat.

Shadowing heeft veel gemeen met de audiolinguale methode uit de vorige eeuw, maar het onderscheid is dat bij de audiolinguale methode grammaticale drills werden gebruikt in plaats van dialogen of samenhangende teksten. Ook simultaan spreken is anders aan Shadowing.

Populariteit

De afgelopen jaren is veel onderzoek naar Shadowing gedaan waaruit is gebleken dat de techniek zowel de uitspraak als de luistervaardigheid aanzienlijk verbetert. Het algemene begrip van het Spaans wordt ook vergroot.

Voor- en nadelen van de Shadowing Technique

Shadowing heeft als praktisch pluspunt dat het kan worden toegepast in een groep van studenten, waarbij elke deelnemer individueel actief aan het leren is. De methode heeft een hoog rendement.

De techniek heeft als nadeel is dat student het soms een beetje saai kan kunnen vinden om dezelfde Spaanse tekst te blijven herhalen. De keuze van de tekst is dus van groot belang.

Total Physical Response (TPR^®)

Bedacht door wie en wanneer

De Amerikaanse psycholoog James Asher ontwikkelde in de jaren zestig van de vorige eeuw de taalverwervingsmethode Total Physical Response, ook wel TPR^® genoemd.

Kenmerken van Total Physical Response (TPR^®)

TPR^® is een methode om een vreemde taal (zoals Spaans) te leren die gebaseerd is op het principe dat mensen met behulp van handelingen en beweging leren. Men leert door te doen, en wel op de manier zoals een kind zijn moedertaal leert. Ouders geven continu taken aan hun (jonge) kinderen en belonen hen als ze die uitvoeren (“kijk naar mama”, “goed zo”). “Pak de lepel”, “Mooi!”, “Trek je schoenen maar aan”, enz.). Het is in de eerste plaats de bedoeling dat het kind begrijpt wat de ouder zegt, het kind gaat in een later stadium verbaal reageren. Dus de luistervaardigheid Spaans vormt de basis, daarna volgt de spreekvaardigheid.

TPR^® past deze grondslagen van de moedertaalverwerving versneld toe bij het leren van het Spaans. De taaltrainer geeft op een vriendelijke en begrijpelijke manier taken, bijvoorbeeld: “pak het boek” en doet zelf de taken voor; de studenten doen na. Aanvankelijk wordt nog niet verwacht van de lerenden dat zij Spaans spreken; de lerenden geven in een later stadium de opdrachten. Taken die bekend zijn worden uitgebreid of gedeeltelijk veranderd.

TPR^® appelleert aan de beide hersenhelften door de combinatie van beweging en spraak. Het kost daardoor minder moeite om dingen te leren en het geleerde Spaans beklijft ook beter.

Populariteit

Vooral wordt TPR^® gebruikt binnen het NT2-onderwijs (Nederlands als tweede taal), zeker bij beginnende studenten en ook wel bij Engelse les op de basisschool. Maar eveneens middelbare scholieren of volwassenen werken met plezier met Total Physical Response en behalen goede resultaten.

Voor- en nadelen van Total Physical Response

Total Physical Response heeft veel voordelen. Doordat de student veel begrijpelijke inbreng krijgt aangeboden in ‘chunks’ (woorden die bij elkaar horen), krijgt hij of zij snel begrip van de doeltaal. Total Physical Response levert een snelle succeservaring op, wat het plezier in leren bevordert. Zo kan de student leren zonder stress. TPR^® is in principe voor elke doelgroep geschikt, ongeacht achtergrond of leeftijd en de leermethodiek kan ook in wat grotere klassen worden ingezet. Het Spaans wordt direct opgeslagen in het langetermijngeheugen van de student.

Het nadeel van TPR^® is dat niet elke taaluiting in TPR^®-opdrachten uit te drukken is. Daarom werkt het tot op een zeker taalniveau en is daarboven nog een andere methode (ter aanvulling) nodig. Daarnaast is de leermethodiek niet bijzonder creatief. De studenten leren niet hun gevoelens, ideeën en meningen in het Spaans te uiten.

De Directe Methode (Engels: Direct Method; DM)

Bedacht door wie en wanneer

Eind jaren tachtig van de negentiende eeuw bedacht de Duits-Amerikaanse linguïst Maximilian Delphinius Berlitz (geboren als David Berlizheimer) de Directe Methode, ook wel ‘de natuurlijke benadering’ genoemd. De Directe Methode is als antwoord op de dominante grammatica-vertaalmethode ontwikkeld.

Kenmerken van de Directe Methode (DM)

Er was een Reformbeweging rond het jaar 1900 met nieuwe ideeën over vreemde talen leren dat inductief en zelfontdekkend zou moeten zijn. Overigens betrof de Reformbeweging niet alleen het leren van een taal, maar eveneens voeding, natuurgeneeskunde, kleding en naturisme. Omstreeks het jaar 1900, net als in de jaren 60 van de vorige eeuw, streefden de mensen naar bevrijding van keurslijven en natuurlijke leefwijzen. In het taalonderwijs werd nu veel aandacht besteed aan de ‘levende’, gesproken taal, waarbij grammatica meer inductief werd geleerd, door middel van voorbeeldzinnen. De taalregels moesten door de lerenden hieruit worden afgeleid. Er kwamen veel mondelinge oefeningen en met veel aandacht voor de uitspraak van de taal (zoals het Spaans). De lerenden werden gestimuleerd veel Spaans te spreken. Dat de les in het Spaans werd gegeven, was ook een nieuw verschijnsel. Tijdens de taalles werd nadrukkelijk niet vertaald. De (Spaanse) vocabulaire werd aangeleerd met behulp van voorbeelden en plaatjes. Studenten brachten abstracte vocabulaire aan om ideeën te laten associëren.

Populariteit

Mede onder invloeden van de oorlogen en crises ebde de golf van vernieuwing van begin twintigste eeuw weg, om in de jaren 60 weer een andere vorm te krijgen.

Taleninstituten als Berlitz en Interlingua werken nog steeds met (een moderne vorm van) de Directe Methode.

Voor- en nadelen van de Directe Methode

Het belangrijke pluspunt van de Directe Methode is dat het een vrij natuurlijke manier is om Spaans te leren. Spreken en luisteren worden ruimschoots behandeld, waardoor de lerenden zelfvertrouwen en vloeiendheid in het Spaans krijgen. Nadelen kent de Direct Methode echter ook. Voor schrijfvaardigheid (Spaans) is nauwelijks aandacht en voor lezen in de doeltaal ook veel minder. Deze leermethode biedt voor meer gevorderde studenten Spaans niet genoeg uitdaging. Omdat de Directe Methode op een actieve inzet vanuit de student is gebaseerd, is de leermethode eveneens niet heel bruikbaar voor langzaam lerende student.

De Manesca-methode (Engels: Manesca Method)

Bedacht door wie en wanneer

Jean Manesca publiceerde in 1835 An Oral System of Teaching Living Languages Illustrated by a Practical Course of Lessons in the French through the Medium of the English (“Een mondelinge methode voor het onderwijzen van levende talen, aan de hand van een praktische cursus Frans door middel van het Engels”). In 2015 is An oral system of teaching living languages in herdruk gegaan.

Kenmerken van de Manesca-methode

Manesca is gebaseerd op hetzelfde principe als de ‘natuurlijke aanpak’ (Natural Approach): de beste manier om talen te leren, is die kinderen hun moedertaal leren. Het leren van een vreemde taal (zoals Spaans) dient veilig en gemakkelijk te zijn. Om die reden wil Manesca niet met abstracte lijstjes en regels met Spaanse woorden werken die uit het hoofd geleerd dienen te worden.

De Manesca-methode geldt als de vroegst bekende, volledige taalcursus. De Manesca-methode is gebaseerd op het werken met een groep studenten en een taaltrainer Spaans, die steeds één Spaans nieuw woord tegelijk introduceert. Bij elk woord hoort een specifieke beweging. Het Spaanse woord en de bijbehorende beweging worden daarna door de lerenden afzonderlijk herhaald. Door deze herhaling onthouden de lerenden de Spaanse woorden, zonder dat uit het hoofd leren nodig is. Deze woorden worden stap voor stap zinnen en vervolgens variaties op deze Spaanse zinnen. De Spaanse spelling wordt in een later stadium met leesteksten aangeboden.

De methode van Jean Manesca is reeds een aantal jaren later door Heinrich Gottfried Ollendorff overgenomen en aangepast en staat ook wel als de Ollendorff-methode bekend.

Populariteit

Manesca overleed twee jaar na de publicatie van zijn leermethode. Het werk van Manesca is door anderen overgenomen en aangepast, onder wie Ollendorff. Veel van zijn ideeën zijn nog actueel en worden nog altijd in het moderne vreemdetalenonderwijs gebruikt.

Voor- en nadelen van de Manesca-methode

De sterke kant van de Manesca- of Ollendorff-methode is de combinatie van spreken en bewegen, waardoor het fysieke geheugen meewerkt en de geleerde stof gemakkelijker en langduriger door de lerende wordt onthouden. Het vele herhalen draagt daar ook aan bij. Een minpunt kan zijn dat dit wat saai kan worden om dezelfde Spaanse woorden en zinnen steeds te herhalen.

Silent Way

Bedacht door wie en wanneer

The Silent way (‘de stille manier’) is in het jaar 1963 ontwikkeld door de Egyptenaar Caleb Gattegno.

Kenmerken van de Silent Way

De stille manier is een methode om vreemde talen (bijvoorbeeld Spaans) te leren die gebruikmaakt van stilte als instructiemiddel. De methode van Gattegno gaat uit van de autonomie van de student en diens actieve deelname.

De docent Spaans gebruikt een combinatie van stilte en gebaren om de aandacht te trekken van de lerende, reacties te krijgen en hem of haar aan te moedigen om fouten te verbeteren. Er wordt veel tijd aan de uitspraak (Spaans) besteed.

Gattegno, die wiskundige was, vond het essentieel om onderwijs te geven door middel van een methode die efficiënt was voor de voorraad energie van de studenten. Hij kwam erachter dat het in verhouding weinig energie kost om een visueel of auditief beeld te onthouden, veel minder dan wanneer mensen proberen om dingen uit het hoofd te leren. Hij betoogde dat de taaltrainers niet zozeer dienen te streven naar kennisoverdracht, maar bewustzijn aan dienen te boren, want alleen bewustzijn maakt het mogelijk om dingen te kunnen leren.

Gekleurde staafjes die voor verschillende dingen kunnen worden gebruikt, zijn één van de hulpmiddelen die The Silent Way van Gattegno hierbij gebruikt. De methodiek gebruikt ook Words in Colour; een kleurenkaart voor geluiden waarbij elke kleur een bepaalde klank van het Spaans vertegenwoordigt, gekleurde woordgrafieken voor het werken aan zinnen en gekleurde grafieken die gebruikt worden om spelling te leren.

Populariteit

Gattegno’s ideeën zijn van belang geweest, hoofdzakelijk bij het leren van de uitspraak, alhoewel The Silent Way in de originele vorm niet veel wordt gebruikt.

Voor- en nadelen van de Silent Way

Dat de benadering van Gattegno voor de lerende niet-bedreigend is, die tenslotte als autonoom wordt gezien, is de sterke kant van zijn leermethode. De trainer Spaans is in feite dienstbaar aan de lerende en niet andersom. Met The Silent Way wordt het leren van het Spaans op een natuurlijke manier gestimuleerd. Het geleerde wordt doorgaans goed verwerkt en onthouden door taallerenden een uitdaging te geven om nieuwe dingen te ontdekken. Fouten maken magwat bijdraagt aan het leerproces.

Het kan een minpunt zijn dat sommige studenten meer begeleiding nodig hebben dan de leermethode voorstaat. Een lerende zou gefrustreerd kunnen raken door het gebrek aan inbreng van de docent Spaans. Het werken met kleuren en grafieken heeft als keerzijde dat de nieuwheid er vrij gauw af gaat, waardoor het effect kan verdwijnen.

TPR Storytelling

Bedacht door wie en wanneer

TPR Storytelling of ‘TPRS’ staat voor Teaching Proficiency through Reading and Storytelling. De methode van TPR Storytelling is ontwikkeld door Blaine Ray in 1990, een Amerikaanse docent Spaans, en is afgeleid van de TPR-techniek (Total Physical Response).

Kenmerken van TPR Storytelling

De TPRS-methode is een taalverwervingsmethode die verhalen gebruikt om een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren. Het uitgangspunt is een natuurlijke methode van taalverwerving: talen leren zoals kinderen hun moedertaal leren. De lerenden worden aan een grote hoeveelheid begrijpelijke input blootgesteld om dit te bereiken. Door de trainer Spaans wordt een verhaal verteld waarin nieuw te leren Spaanse woorden meerdere keren voorkomen. De verhalen zijn interessant of humoristisch en nooit te lang. Studenten ontspannen zich omdat de verhalen gemakkelijk zijn te begrijpen. Spaanse woorden en structuren worden zo vrijwel ongemerkt opgeslagen in het langetermijngeheugen. De studenten worden door de docent op grammaticale verschijnselen van het Spaans gewezen, zonder dat studenten regels van het Spaans uit hun hoofd hoeven te leren.

Na enige tijd zal de lerende ‘automatisch’ Spaans gaan spreken en de Spaanse grammaticale structuur van de nieuwe taal gaan nadoen. Dit is een natuurlijk proces. Samen met een groepje lerenden een verhaal opbouwen, is een variant hierop. Bij deze methode schrijft de docent Spaans eerst nieuwe woorden en structuren op een bord of flipchart, met de Spaanse vertaling erbij, om daarna samen met de lerenden hier een verhaal van te maken. Tot slot wordt het verhaal door de studenten naverteld. Lezen in het Spaans is een belangrijk deel van TPR Storytelling, omdat dit zorgt voor input. Daarna volgt schrijven in het Spaans.

Populariteit

Er zijn veel onderzoeken gedaan die uitwijzen dat TPRS een succesvolle manier is om een nieuwe taal te verwerven. Er zijn wel randvoorwaarden nodig: de trainer moet goed getraind zijn en de setting moet geschikt zijn.

Voor- en nadelen van TPR Storytelling

TPR Storytelling is een laagdrempelige wijze van taalverwerving en de taalkennis wordt goed onthouden. Omdat TPRS ook de creatieve intelligentie aanspreekt, is TPRS een vorm van breinvriendelijk leren. Het is plezierig voor studenten en het is relatief gemakkelijk om de focus te behouden. Zelf een verhaal creëren, werkt zeer motiverend voor de lerenden.

Een nadeel is dat TPRS veel voorbereiding van de trainer vraagt.

De Rosetta Stone methode

Bedacht door wie en wanneer

De Rosetta Stone-leermethode is vernoemd naar de Steen van Rosetta, een steen die in Egypte werd gevonden met een tekst in twee talen, door middel waarvan uiteindelijk de hiërogliefen ontcijferd konden worden. Het is ook de naam van het softwarebedrijf dat deze taaltrainingen aanbiedt. De eerste versie van Rosetta Stone is in het jaar 1996 uitgebracht.

Kenmerken van de Rosetta Stone methode

De Rosetta Stone methode is een manier om met behulp van een computer een vreemde taal (bijvoorbeeld Spaans) te leren. Deze taalcursussen zijn beschikbaar in ruim dertig talen en de taalcursussen zijn vanuit al deze talen te volgen.

De Rosetta Stone-methode is een communicatieve methode, die de wijze nabootst waarop kinderen de moedertaal leren. Dit houdt in ‘leren door onderdompeling’, door veel te luisteren en na te spreken. Het programma gebruikt hiervoor stemmen van moedertaalsprekers Spaans alsook foto’s om de betekenis over te brengen van nieuwe (Spaanse) woorden. De methode maakt gebruik van spraakherkenningsprogramma dat de Spaanse uitspraak registreert en een schematische weergave daarvan maakt. Dit maakt het mogelijk voor een student om zijn of haar uitspraak met de uitspraak van een moedertaalspreker Spaans (native speaker) te vergelijken. Verbetering van de uitspraak kan worden bereikt door de voorbeeldspreker minder snel te laten praten en de lerenden vervolgens veel na te laten zeggen.

De methode biedt dictee-oefeningen om de schrijfvaardigheden Spaans van de studenten te oefenen. De software controleert de Spaanse spelling en de grammatica en wijst op fouten met de optie om de fouten van de lerende te verbeteren.

Het programma biedt ook leesteksten. De teksten gaan over dagelijkse onderwerpen, ideeën en activiteiten.

Populariteit

Wereldwijd wordt de Rosetta Stone-methode veelvuldig gebruikt en niet door de minsten. Onder andere de NASA en het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse zaken maken gebruik van Rosetta Stone. In Nederland wordt de methode van Rosetta Stone door enkele ministeries en veel universiteiten en hogescholen, alsook door een aantal internationaal opererende bedrijven gebruikt.

Voor- en nadelen van de Rosetta Stone methode

Rosetta Stone is heel makkelijk in gebruik en de methode kan door de student worden gebruikt op ieder moment. De student bepaalt zelf welke delen van de methode meer of wellicht minder aandacht nodig hebben. Veel studenten vinden het plezierig om te werken met de leermethode. Bij een gebrek aan taaldocenten kan Rosetta Stone voor onderwijsinstellingen een oplossing bieden. Het feit dat geen docent is om de studenten te motiveren of iets extra’s te kunnen bieden, is een keerzijde van de methode.

De Pimsleur methode

Bedacht door wie en wanneer

De Pimsleur taalcursussen zijn ontwikkeld door Amerikaans taalkundige Paul Pimsleur. De eerste taalcursus van Pimsleur was een cursus Grieks, die hij in het jaar 1963 op de markt bracht.

Kenmerken van de Pimsleur methode

De Pimsleur-methode is een computerprogramma om vreemde talen (bijvoorbeeld Spaans) te leren.

Deze cursussen van Pimsleur bestaan uit zinnen en dialogen in de doeltaal die worden nagesproken en worden herhaald. De Spaanse zinnen van de taalcursus zijn ingesproken door native speakers (moedertaalsprekers). De cursus is gebaseerd op herhaling, anticiperen, woordenschat en herhaling. De les van de cursus omvat een audio-opname van een half uur die nieuwe woordenschat en structuren bevat in het Spaans. De methode van Pimsleur legt de grammaticale structuur van het Spaans niet uit maar biedt de grammaticale structuur aan via uitbreiding van, en variaties op, de zinnen.

Pimsleur heeft onderzoek gedaan naar het meest optimale interval waarin kennis van het kortetermijngeheugen naar het langetermijngeheugen overgaat. Dit (gemiddelde) interval is geïntegreerd in de Pimsleur cursussen.

Populariteit

Onder andere Amerikanen gebruiken de cursussen van Pimsleur en de ervaringen met de methode lopen uiteen. Over de aangeleerde uitspraak zijn de gebruikers over het algemeen tevreden.

Voor- en nadelen van de Pimsleur methode

Omdat de insprekers allemaal native speakers (moedertaalsprekers) zijn en op een natuurlijke manier Spaans praten in een normaal tempo, werkt de methodiek van Pimsleur zeer goed als uitspraakverbeteraar.

Het feit dat er niets wordt uitgelegd, is een minpunt van de methode. De gebruikers leren geen bouwstenen van de Spaanse taal om zelf een zin te maken, maar moeten het doen met duizenden voorbeeldzinnen die ingeprent worden.

De Michel Thomas methode

Bedacht door wie en wanneer

De Michel-Thomas-methode is bedacht, niet verwonderlijk, door Michel Thomas (geboren als Moniek Kroskof); een genaturaliseerde Amerikaandie oorspronkelijk in Polen is geboren. Kort na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde hij zijn leermethode in zijn eigen taleninstituut in Beverly Hills in Los Angeles, met beroemdheden als Diana Ross, Barbra Streisand, Emma Thompson, Mel Gibson, Pierce Brosnan en Bob Dylan in zijn klantenkring.

Kenmerken van de Micheal Thomas methode

Het uitgangspunt van Michel Thomas was dat iemand alleen kan leren leren als hij of zij vrij is van stress. Michel Thomas begon met zijn studenten duidelijk te maken dat ze zich geen zorgen hoefden te maken dat ze dingen zouden vergeten.

De cursussen van Michel Thomas zijn audiolessen (Spaans), door twee stemacteurs ingesproken; een vrouwelijke stemacteur en een mannelijke stemacteur. De setting bij Michel Thomas is een virtuele klas, waarbij de student de derde student is. Hij of zij luistert met de les van de acteurs mee. Als een vraag aan de stemacteurs gesteld wordt, is het de bedoeling dat de lerenden op pauze drukken en eerst zelf de vraag beantwoorden. Er zijn geen huiswerkopdrachtenen er hoeft niet uit het hoofd te worden geleerd. De lessen worden in kleine stappen opgebouwd en nieuwe Spaanse lesstof wordt met reeds bekende Spaanse lesstof afgewisseld. De uitleg wordt steeds in het Engels gegeven. Er wordt bijvoorbeeld gewezen op verbanden tussen het Engels en het Spaans, als deze verbanden er zijn. De methode geeft ook grammaticale uitleg. Bij de methode van Michel-Thomas wordt makkelijke lesstof eerst aangeleerd, moeilijkere lesstof wordt pas aangeboden nadat de studenten Spaans het voorgaande begrepen en verworven hebben. Behalve Spaanse woorden en zinnetjes worden eveneens bouwstenen geleerd. Hiermee kan de lerende zelf zinnetjes maken. Ook maakt de leermethode gebruik van flashcards waarmee gebruikers zelf hun woordenschat Spaans kunnen toetsen en online oefeningen kunnen maken om hun eigen voortgang te meten.

Populariteit

Veel mensen vinden de methode van Michel Thomas fijn om mee te werken en ze zijn over het algemeen tevreden over de uitleg van de structuren van het Spaans. De gebruikers die met de taal wat verder zijn, ervaren de methode van Michel Thomas soms als wat minder nuttig.

Voor- en nadelen van de Micheal Thomas methode

De cursussen trainen uitspraak en luistervaardigheid Spaans op een efficiënte wijze en de cursussen zijn heel toegankelijk. Dat deze taalcursussen Spaans niet in schrijfvaardigheid voorzien, kan als een keerzijde worden gezien. Ook is er geen echte interactie, omdat het audiocursussen zijn.

De Assimil methode

Bedacht door wie en wanneer

Assimil is een Frans bedrijf, dat in 1929 is opgericht door schrijver en polyglot Alphonse Chérel. Het bedrijf Assimil maakt en publiceert cursussen voor vreemde talen. Dit begon met hun eerste boek Anglais sans Peine.

Kenmerken van de Assimil methode

‘Assimileren’ betekent ‘opgaan in de groep, mengen met’, wat voor een taalcursus (zoals Spaans) wel wat hooggegrepen is. De taalcursussen van Assimil zijn zelfstudielessen die bestaan uit een leerboek Spaans en audio-CD’s en een USB-stick. De cursisten werken bij voorkeur ongeveer twintig minuten per dag.

De taallessen bestaan uit Spaanse dialogen die beluisterd, nagesproken en gelezen worden. De Spaanse vertaling staat naast deze dialoog, samen met uitleg van de grammatica. Om de uitspraak van het Spaans te oefenen, maakt de methode gebruik van zinnetjes die zijn ingesproken door native speakers en die de lerende dient te herhalen. De opbouw is van receptief naar productief: in de eerste lessen wordt nog geen taalproductie verwacht van de gebruikers; dit komt pas na ruwweg vijftig taallessen.

Populariteit

De cursussen van Assimil zijn populair. De cursussen zijn niet zo duur en er is een groot aanbod aan talen.

Voor- en nadelen van Assimil

Het voordeel van de methode van Assimil is dat de cursist Spaans op zijn of haar eigen tempo kan leren wanneer dit het beste past. Het nadeel hierbij is, wat geldt voor alle taalcursussen met een computer, dat de cursist op zichzelf is aangewezen. Er is geen trainer Spaans om de cursist te motiveren of te begeleiden.