Taalkennis Bulgaars verbindt u met Bulgarije en is een communicatiebasis die deuren voor u opent - met name op het professionale vlak. Daarom hebben organisaties die in de taalkennis en taalopleiding van hun werknemers investeren, ook een duidelijk voordeel alsook een voorsprong. Dagnall Taleninstituut is een taalaanbieder die u precies dat biedt: Effectieve taalcursussen Bulgaars op het hoogste niveau voor zowel professionals als leidinggevenden. Taaltraining Bulgaars op maat, omdat uw organisatie welbespraakte medewerkers verdient.
Vakgebieden
Van zakelijk en technisch tot medisch - Dagnall is thuis in elke bedrijfstaal. Iedere bedrijfstak kent zijn eigen taal en gebruikt zijn eigen terminologie. Geef uw medewerkers duidelijke concurrentievoordelen en een zelfverzekerde uitstraling, door middel van branchespecifieke taalkennis Bulgaars op het hoogste niveau. Dagnall Talen biedt uw werknemers taaltrainingen Bulgaars aan in een brede waaier van vakgebieden.
Wij bieden onze taaltrainingen Bulgaars op maat aan als individuele (1-op-1) lessen, als groepscursussen met collega’s, als intensieve workshops en ook als langdurige, regelmatige trainingen - met face-to-face-lessen alsook online cursussen. Bij Dagnall Taleninstituut kan iedereen Bulgaars leren op een manier die het meest geschikt is voor hem of haar. Organisaties zijn behalve de algemene taaltrainingen Bulgaars vooral in werkgerelateerde trainingen geïnteresseerd zoals schrijfvaardigheid Bulgaars of zakelijk Bulgaars. Taaltrainingen worden afgestemd op de individuele behoeften van klantenen. Dagnall Taleninstituut is een taalaanbieder die door middel van gecertificeerde taaltrainers met zeer goede beoordelingen en recensies de mogelijkheid biedt om Bulgaars te leren. Dagnall Talen leidt u snel en doelgericht naar het beoogde resultaat.
Filosofie
Onze filosofie is om Bulgaars te leren met gemak en plezier en zonder schroom. Dagnall Talen gaat daarom tot het uiterste om ervoor te zorgen dat u de Bulgaarse taal zonder remmingen en moeiteloos leren. Bulgaars leren moet leuk zijn en daarom werken wij met methodes die het leerproces voor de cursisten prettiger en gemakkelijker maakt.
Door deze methodes wordt uw nieuwsgierigheid opgewekt en uw bereidheid om te leren, ondersteund. Dagnall Talen brengt u met grote stappen naar het gewenste niveau door 15 minuten dagelijks te oefenen. Taleninstituut Dagnall is een ideale partner voor iedereen die Bulgaars wil leren.
Betaalbare topkwaliteit sinds 1982
Daarom Dagnall!
toptrainers maatwerk door heel Nederland ISO 9001:2015 gecertificeerd, NRTO-keurmerk btw vrijgesteld
In overleg met u als opdrachtgever stellen wij de leerdoelen en wensen vast. U meldt de deelnemers met hun contactgegevens aan. Dagnall Taleninstituut verzorgt een intake op locatie of, indien gewenst, telefonisch of online. Na het intakegesprek, waarin op basis van het Europees Referentiekader het huidige en gewenste niveau wordt bepaald, sturen wij u een op maat gemaakt cursusvoorstel samen met een offerte. Na akkoord van de offerte stemmen wij de planning van de cursus af op uw situatie en uw agenda.
Na enkele lessen Bulgaars evalueert de trainer de inhoud en de voortgang van de cursus. Indien nodig, kunnen de doelstellingen bijgesteld worden. Na de laatste les ontvangt u een eindrapportage met een beschrijving van de door de deelnemers behaalde resultaten. De deelnemers ontvangen tevens een certificaat van het instituut.
Het (individuele) contact met de deelnemers wordt desgewenst door Dagnall verzorgd De planning van de intakegesprekken wordt door Dagnall gedaan in overleg met u en de individuele deelnemers De deelnemers ontvangen een intakeformulier en een schrijfopdracht Bulgaars. Deze dienen vóór de intakedatum te worden teruggestuurd Dagnall verzorgt de intakegesprekken op locatie of op afstand. Een intakegesprek duurt ongeveer 30 minuten Groepsindelingen worden aan de hand van niveaubepaling door Dagnall geadviseerd en in overleg met u vastgesteld De indeling van de deelnemers geschiedt per taal en taalniveau U ontvangt altijd een offerte op maat! Dagnall Talen verzorgt de logistiek van materiaal en cursusbenodigdheden Dagnall brengt geen administratiekosten en geen extra toeslag voor avondlessen in rekening Continuïteit van de planning en het lesprogramma Bulgaars wordt door Dagnall bewaakt en gegarandeerd Dagnall Taleninstituut is flexibel en betrokken!
Dagnall Taleninstituut, Vertaalbureau, Tolkbureau en Tekstbureau geeft sinds 1982 taalcursussen op maat aan bedrijven, (semi)overheid en andere non-profitorganisaties. Ons bedrijf heeft een team van ervaren en kundige trainers die specialisten zijn op het gebied van taal en die in al deze jaren al duizenden trainingen hebben verzorgd aan honderden bedrijven en (overheids)instellingen.
Door de aanpak die zowel werkplekgericht als functiegericht is, levert Dagnall zeer betaalbare en effectieve taalcursussen Bulgaars. Rendement door maatwerk; dat is wat Dagnall u te bieden heeft.
Betaalbare training op maat zorgt voor het beste resultaat
Taal op de werkvloer
Taal op de Werkvloer: draagvlak nodig! Cursussen (Bulgaars) die gericht zijn op het vergroten van de taalbeheersing op de werkvloer zijn inmiddels bij veel organisaties bekend. Mensen zonder of met beperkte beheersing van het Nederlands of een andere voertaal ervaren een belemmering in hun werkomgeving en zij willen sneller en/of beter communiceren op de werkvloer.
Zij willen graag de aanwijzingen op het werk goed kunnen begrijpen en hier ook mee om kunnen gaan. Deze medewerkers willen het liefst zelfverzekerder het werk uit kunnen voeren en natuurlijk graag hun ambities op het werkterrein realiseren. Dit vereist een investering in medewerkers en in de ontwikkeling van het bedrijf.
Wij verzorgen betaalbare maatwerk taaltrainingen die de luister-, spreek-, schrijf- en leesvaardigheid op de werkvloer vergroten. Ons taleninstituut helpt en leert de cursist hoe hij/zij de lesstof in praktijk kan brengen in zijn/haar functie. Dagnall stemt de lessen af op de behoeften van de opdrachtgever en op het niveau van de deelnemer(s). Naast de lessen, krijgt de cursist gedurende de cursus regelmatig praktijkopdrachten, als ondersteuning van de voortgang van het leerproces en de effectiviteit van de training te verbeteren.
Dit zorgt voor een win-winsituatie! Dagnall Talen besteedt ook aandacht aan de wellicht onderbelichte kant van veel taalcursussen: de deelnemer staat al vaak alleen in zijn inspanningen om de taal machtig te zijn, om de cultuur en gewoontes van het nieuwe land en de organisatie te begrijpen en om de wereld door middel van taal te vergroten. Hiervoor is inzet en motivatie vereist. Bovendien heeft de cursist maar een beperkt aantal vaste contactmomenten per week met de taaldocent. Dat is niet in elke situatie toereikend.
Onderscheidend
Ons instituut onderscheidt zich door in te zetten op het vergroten van het draagvlak voor een cursus Bulgaars op de werkvloer. Ons taleninstituut stimuleert zowel uitvoerenden als leidinggevenden binnen de werkkring van de organisatie om voor een voortdurend proces van taalverwerving te zorgen, door vanaf het begin zoveel mogelijk met de cursist in de doeltaal te communiceren. Door het voortdurend uitdragen van het belang van taal op de werkvloer op deze manier, wordt het nut van een goede talenkennis gemeenschappelijk ervaren en voelen cursisten in hun taalverwerving zich gestimuleerd en gewaardeerd.
Vele wegen leiden naar Sofia
Behoeftes en leermethode
Een goede cursus Bulgaars spits zich niet alleen toe op de behoefte van de klant, cursist, organisatie of werkgever, zoals het vergroten van spreek- of schrijfvaardigheid. Een goede taalcursus (Bulgaars) is ook afgestemd op de beste, lees meest geschikte, leermethode voor de individuele cursist. Een cursus Bulgaars die het beste bij de taalleerder past.
Hoe behaalt Dagnall een hoog rendement?
De vakkundige docenten Bulgaars zijn zeer bedreven in het zo vlug en zo plezierig mogelijk aanleren van kennis en vaardigheden om deze direct in realistische praktijksituaties te kunnen toepassen. Dat werkt wel zo fijn en het zorgt ervoor dat u veel waar voor uw geld krijgt. Het inmiddels alom bekende hoge rendement van Dagnall Talen realiseren wij door een mix van deze beproefde leermethode met de focus op de cursist(en) en een onderzoek of de cursist(en) visueel, auditief of kinesthetisch is/zijn ingesteld. Bij Dagnall kunt u terecht voor taalcursussen die op een maatwerktraining gebaseerd zijn.
Dagnall Talen biedt individuele taalcursussen, zogenaamde duocursussen (2 lerenden), groepscursussen van 3 tot maximaal 10 lerenden, onlinecursussen, een online leerplatform voor (Dagnall.online) blended learning alsook een eigen App met woordenlijsten en jargon van de specifieke organisatie. De taaldocenten van Dagnall gebruiken veel eigen lesmateriaal dat zij hebben gecreëerd en verzameld door de jaren heen en spelen continue op actuele thema’s en ontwikkelingen in.
Een prettige manier van leren
Een bijkomend voordeel is dat dit uitgekiende maatwerk als een zeer prettige werkwijze wordt ervaren door zowel onze cursisten alsook de taaltrainers Bulgaars van Dagnall. Deze, door de jaren heen steeds verder ontwikkelde werkmethode is het zeer gewaardeerde handelsmerk van Dagnall geworden. De cursus Bulgaars is dus niet alleen functiegericht en/of werkgericht, maar ook aangepast aan de leermethode die zeer geschikt is voor de cursist.
Bulgaars effectief leren bij Taleninstituut Dagnall
Individuele cursussen en groepscursussen Bulgaars
Bulgaarse lessen - individueel of in groepsverband
Dagnall Taleninstituut cursussen Bulgaars op maat voor individuen en groepen, waarbij u de gehele organisatie met een gerust hart uit handen kunt geven. Deze individuele cursussen en groepstaalcursussen biedt Dagnall Talentaleninstituut voor zowel beginners, als voor halfgevorderden en gevorderden. Voor de individuele-, duocursussen en
groepscursussen maakt ons instituut gebruik van moderne en gevarieerde leermethodieken om doelgericht te trainen en leersucces te verzekeren. Vanzelfsprekend kunnen deze individuele-, duo- en groepscursussen zowel op locatie als op één van deze trainingslocaties worden gegeven.
Maatwerk individuele en groepscursussen Bulgaars
Maatwerkcursussen Bulgaars
Dagnall biedt individuele cursussen Bulgaars voor bedrijven, (semi-)overheidsorganisaties alsook particulieren. Individuele cursussen worden ook wel één-op-één-cursussen of privélessen genoemd. De individuele taalcursussen van Dagnall zijn al vele jaren bekend voor het maatwerk, de persoonlijke aandacht en het hoogste rendement. De individuele cursussen Bulgaars van Dagnall zijn maatwerktrainingen en de trainingen worden specifiek samengesteld voor, en afgestemd op, het taalniveau, de branche, de praktijksituatie en de leerstijl. De trainingen worden zo opgesteld dat de persoonlijke of bedrijfsdoelstellingen worden behaald.
Ons taleninstituut biedt groepscursussen Bulgaars van 3 tot 10 personen, maar ook zogenaamde duocursussen (met 2 deelnemers) aan bedrijven, (semi-)overheidsinstellingen alsook particulieren. De groepen worden bij voorkeur zo klein mogelijk gehouden om de leereffectiviteit te verhogen en de deelnemers maximale ondersteuning te geven. Ook de groepscursussen van Dagnall Talen zijn maatwerk taalcursussen en worden afgestemd op, en specifiek samengesteld voor, de leerstijl, het taalniveau, de branche alsook de praktijksituatie alsook de trainingen worden opgesteld om de (bedrijfs)doelstellingen te behalen.
Pluspunten individuele cursus
Het hoge rendement is het belangrijkste voordeel van individuele taalcursussen Bulgaars omdat veel informatie wordt opgenomen in een vrij korte periode. Omdat de cursus vrij intensief is, wordt sneller vooruitgang gemaakt en is het leertraject zo kort mogelijk. Een ander belangrijk voordeel van een individuele cursus is flexibiliteit. De cursus kan beter worden afgestemd op de leerstijl van de deelnemer en de inhoud van de cursus kan optimaal aangepast aan de doelstellingen, het niveau en de specifieke aandachtsgebieden van de deelnemer. Doordat eventuele begripsproblemen individueel kunnen worden behandeld, is de leervordering optimaal. Daarnaast is een individuele cursus goed op de agenda van de cursist af te stemmen zodat het tijdmanagement en het leerschema optimaal zijn.
Pluspunten groepscursus
Het grootste voordeel van een groepscursus Bulgaars is vooral de interactie met de andere deelnemers; actief gebruik van de doeltaal in de groep, bijvoorbeeld door middel van rollenspellen en discussies. Een ander groot voordeel is de zogenaamde groepsdynamiek; van elkaars foutjes kunnen leren en met de groep in de doeltaal communiceren. De cursisten kunnen de hierdoor geboden afwisseling als leuker ervaren. Doordat meerdere medewerkers tegelijk worden getraind en de groep vrijwel hetzelfde kennisniveau bereikt, zijn groepscursussen daarnaast efficiënt . Ook zijn groepscursussen wat minder intensief (minder zwaar) voor cursisten dan individuele taalcursussen.
Minpunten individuele cursus
Discussies en rollenspellen kunnen bij individuele cursussen Bulgaars alleen met de docent worden gevoerd en gedaan. Het geleerde kan niet in de groep worden geoefend doordat er geen interactie met andere deelnemers is. Ook is er geen groepsdynamiek waardoor het niet mogelijk is om van de fouten van een ander te leren. De intensievere leerbenadering van individuele taalcursussen is voor de cursist ook behoorlijk intensief (zwaarder).
Minpunten groepscursus
In een groepscursus wordt minder aandacht aan het individu gegeven en kunnen cursisten wat eerder zijn afgeleid. Het rendement ligt hierdoor wat lager. Dit kan gedeeltelijk worden ondervangen door de groepen iets kleiner te houden (minigroepen). Een groepscursus Bulgaars kan ook minder goed afgestemd worden op individuele leerstijlen. Een bijkomstig minpunt van een groepscursus is dat de planning minder goed kan worden afgestemd op de agenda van de individuele cursisten.
Pluspunten
Individuele cursus in één oogopslag
hoogste rendement & flexibiliteit, kortste traject afgestemd op individuele leerstijl inhoud perfect afgestemd op individuele behoefte afgestemd op niveau & aandachtsgebieden cursist afgestemd op agenda cursist
Minpunten
Individuele cursus in één oogopslag
geen interactie met andere cursisten vrij intensief voor de cursist geen groepsdynamiek
Pluspunten
Groepscursus in één oogopslag
interactie met andere cursisten groepsdynamiek wordt als prettiger ervaren groep komt op hetzelfde kennisniveau efficiënt meerdere medewerkers tegelijk trainen minder intensief dan individuele cursus
Minpunten
Groepscursus in één oogopslag
iets minder aandacht voor individuele cursist minder afgestemd op individuele leerstijlen minder afgestemd op agenda cursisten
Ontdek onze mogelijkheden voor cursussen Bulgaars
Verschillende opties voor Bulgaarse les
Dagnall Talen geeft taalcursussen (Bulgaars) voor zowel beginners, halfgevorderden als gevorderden. Niet iedereen is in de gelegenheid om een talencentrum te bezoeken. Daarom bieden wij de taalcursussen ook online alsook incompany aan. Dagnall Taleninstituut biedt de keuze uit de
onderstaande cursusvormen Bulgaars. Ook een combinatie van deze verschillende trainingen is mogelijk. Dagnall staat voor (betaalbaar) maatwerk!
De audiolinguale methode was al in de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw in Engeland en in Amerika ontwikkeld, onder andere door de Amerikaanse taalkundige Leonard Bloomfield. Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak, was het noodzakelijk om (Amerikaanse) soldaten te voorzien van elementaire verbale communicatieve vaardigheden. Hierdoor werd deze audiolinguale methode ook de ‘legermethode’ genoemd.
Kenmerken van de Audio-Lingual Method (ALM)
De audiolinguale methode kun je beschouwen als antwoord op de grammatica-vertaalmethode. Het was nieuw dat de les geheel werd gegeven in de doeltaal (bijvoorbeeld Bulgaars). Kunnen spreken en luisteren (in het Bulgaars) zijn de belangrijkste vaardigheden en (Bulgaarse) grammaticale structuur worden middels mondelinge structuuroefeningen geleerd. De bedoeling is vrijwel zonder fouten Bulgaars leren spreken en verstaan, wat begint bij een Bulgaarssprekende leren naspreken. Herhaling is hiervoor het middel; er wordt met driloefeningen gewerkt om Bulgaarse zinnen alsook structuren te leren beheersen, om te zorgen dat reacties spontaan en automatisch gaan worden. De taaltrainer Bulgaars kan zo een zin bijvoorbeeld 10 maal herhalen en vervolgens een extra Bulgaars woord toevoegen. Bij de audiolinguale methode wordt veel in de zogeheten talenpractica gewerkt, waarbij lerenden met een koptelefoon naar zinnen luisteren en deze naspreken. Het geschreven Bulgaars wordt pas aangeboden wanneer het mondelinge Bulgaars inmiddels vertrouwd is. Er worden wel afbeeldingen gebruikt voor het introduceren van nieuwe woorden in het Bulgaars.
Populariteit
De audiolinguale methode werd in Nederland pas rond het jaar 1970 geïntroduceerd toen de Mammoetwet van kracht werd. Er waren al gauw grote bezwaren tegen de saaie drills. De techniek wilde wel eens haperen. De talenpractica raakten hierdoor al gauw in onbruik. In plaats van de talenpractica werden de mondelinge structuuroefeningen schriftelijk gemaakt. Schrijvers van leerboeken namen de markt weer over en boden weer expliciete grammaticaregels aan. Toch liet de audiolinguale methode wel sporen na. Het was nu alom aanvaard dat het bij een taal (zoals Bulgaars) leren niet om het uit het hoofd leren van de (Bulgaarse) grammatica gaat, maar om het gebruik ervan. Luistervaardigheid (Bulgaars), waar de meeste taaldocenten vóór 1970 geen aandacht aan schonken, was ontdekt.
Voor- en nadelen van de Audio-Lingual Method
De audiolinguale methode is effectief voor studenten Bulgaars die beginnen. De goede uitspraak Bulgaars wordt van het begin af aangeleerd. Deze methode is een docentgestuurde methode waardoor deze een vlotte en efficiënte overdracht van kennis kan bieden. Ook voor grotere groepen is deze methode geschikt.
Deze docentgestuurde kant heeft tegelijk een keerzijde; eigen inbreng wordt niet verlangd van de lerenden, waardoor het risico op passiviteit en onvoldoende betrokkenheid en motivatie op de loer ligt. Een bijkomend bezwaar van de methode is dat de driloefeningen niet zo eenvoudig in levend taalgebruik Bulgaars om te zetten zijn.
GoldList Method (GLM)
Bedacht door wie en wanneer
De GoldList Method (‘gouden lijst-methode’) is door polyglot David J. James, alias Viktor Dmitrievitch Huliganov of Uncle Davey ontwikkeld.
Kenmerken van de GoldList Method (GLM)
Deze GoldList Method is een leermethode om woorden of zinnen in een vreemde taal (bijvoorbeeld Bulgaars) te leren op een zodanige manier dat het in het langetermijngeheugen wordt opgeslagen. De methode werkt middels zelfgeschreven woordenlijsten (Bulgaars) die worden herhaald na verloop van tijd. De Bulgaarse zinnen en woorden van de woordenlijst worden hardop gelezen door de student. Al deze woorden en/of zinnen of zinnen uit het hoofd te leren, is niet de bedoeling, maar door blootstelling gaat dit automatisch. Bij de GoldList-methode wordt de woordenlijst telkens veranderd; Bulgaarse woorden die aangeleerd zijn, gaan van de lijst af. Bulgaarse woorden die nog steeds problemen opleveren, blijven op de woordenlijst staan.
Populariteit
Aanhangers van de GoldList Method beweren dat deze zinnen of woorden in het Bulgaars spontaan in het langetermijngeheugen van de student opgeslagen worden, iets dat door veel geheugenwetenschappers wordt bestreden. Volgens deze geheugenwetenschappers wordt (taal)kennis in het algemeen onthouden als de kennis van betekenis en relevant is. Deze methode kan dus alleen werken voor Bulgaarse woorden die betekenisvol en relevant zijn.
Voor- en nadelen van de GoldList Method
Voor lerenden die het prettig vinden om bijvoorbeeld Post-its® als geheugensteun te gebruiken, kan deze GoldList-methode werken. Schrijven met de hand functioneert beter dan typen of, zelfs redelijk zinloos: een fotootje maken, omdat het fysieke gedeelte van het geheugen door het schrijven wordt aangesproken en meewerkt. Het gebrek aan context is een minpunt. Talen zijn veel meer dan alleen een reeks losse woorden en/of zinnen. Bovendien is deze GoldList-methode bijzonder tijdrovend omdat steeds met de hand geschreven lijsten moeten worden aangelegd.
De Natural Method
Bedacht door wie en wanneer
De Natural Method, ook de Natural Approach (de ‘natuurlijke aanpak’) genaamd, is door Tracy D. Terrell en Stephen Krashen ontwikkeld in 1983.
Kenmerken van de Natural Method
De Natural Method is gericht op een natuurlijke manier van het verwerven van een vreemde taal (zoals bijvoorbeeld Bulgaars). De leermethode probeert het Bulgaars aan te leren op de manier waarop iemand als kind zijn of haar moedertaal leerde spreken. Op die wijze leert men onbewust eveneens de taalregels van het Bulgaars. Alleen het Bulgaars met een aantal visuele hulpmiddelen wordt hiervoor gebruikt. Een leeromgeving zonder stress voor de studenten is het streven. De studenten worden blootgesteld aan een aanzienlijke hoeveelheid begrijpelijke input. Bij de deze methode wordt de taalproductie Bulgaars niet geforceerd, maar mag spontaan ontstaan. De nadruk ligt op communicatie en minder op het corrigeren van vormfouten en expliciete Bulgaars grammatica.
De leermethode werkt het meest effectief als de lerenden in het Bulgaars worden ondergedompeld. De leeractiviteiten in de Bulgaarse taal dienen stimulerend te zijn om te zorgen dat de lerenden plezier van de ervaring hebben.
De Natural Method leermethode heeft veel overeenkomsten met de Directe Methode. De methoden gaan beide uit van het idee van natuurlijke taalverwerving; het onderscheid is dat bij de Directe Methode meer de focus wordt gelegd op de praktijk en bij de Natural Method meer op blootstelling aan taalinput en het verminderen van spreekangst.
Populariteit
Het is veelvuldig aangetoond dat onderdompeling een zeer effectieve methode kan zijn. Doordat de methode betrekkelijk eenvoudig te begrijpen is, is de natuurlijke aanpak een populaire wijze van lesgeven onder taaldocenten Bulgaars. Maar er is ook kritiek op de natuurlijke aanpak. De methode richt zich voornamelijk op het impliciet leren van de Bulgaarse grammatica. De studenten zouden weliswaar leren in het Bulgaars te communiceren, maar door ontoereikende kennis van de grammatica in een wat gebrekkige, versimpelde versie van de taal blijven hangen.
Voor- en nadelen van de Natural Method
Om op een natuurlijke manier Bulgaars te leren, wordt prettig gevonden. Studenten wordt de kans geboden een persoonlijke band met het Bulgaars te krijgen. Omdat er niet ‘uit het hoofd geleerd hoeft te worden’, beklijft het geleerde Bulgaars langer.
Een minpunt kan zijn dat het wat langer duurt voor er resultaat geboekt wordt, omdat bijna geen druk ligt op de taalproductie. De methode bereidt de lerende ook niet per se voor op een specifiek Bulgaars examen.
Structurele Aanpak
Bedacht door wie en wanneer
De Structural Approach (afgekort SA) ofwel de ‘Structurele Aanpak’ is in de begin jaren 50 door de Amerikaanse taaldocent Charles en Robert Lado ontwikkeld.
Kenmerken van de Structurele Aanpak (SA)
De Structurele Aanpak is een methode van taalverwerving die als doel heeft om lerenden vertrouwd te maken met de grammaticale en fonologische structuren van de taal (bijvoorbeeld het Bulgaars). Volgens de SA levert de beheersing van deze structuren meer op dan de verwerving van woordenschat van het Bulgaars. Bij de methode gaat het om het herkennen en kunnen toepassen van bepaalde samenstellingen van Bulgaarse woorden en groepen woorden in de juiste woordvolgorde. Deze vaste combinaties van woorden worden aan de lerenden aangedragen in herkenbare situaties met gebruik van visualisaties, gezichtsuitdrukkingen, dramatiseringen en handelingen. Bij de leermethode worden de structuren die het meest gebruikt worden, het eerst geleerd. Mondelinge vaardigheden Bulgaars (luistervaardigheden en spreekvaardigheden) worden hier in de eerste instantie bij gebruikt; daaruit volgen leesvaardigheden en schrijfvaardigheden. Bij het aanleren en verbeteren van de productieve vaardigheid Bulgaars (spreekvaardigheden en schrijfvaardigheden), krijgt de grammatica een grote plek. De Structurele Aanpak wordt ook wel Structural-Situational Approach (structurele-situationele benadering) en de Structural-Oral-Situational Approach (structurele-mondeling-situationele benadering) genoemd.
Populariteit
In de jaren vóór 1970 werd de Structurele Aanpak op grote schaal gebruikt om Engelse les te geven in Engelssprekende landen, voormalige Britse koloniën alsook in Maleisië.
Voor- en nadelen van de Structurele Aanpak
Een structurele aanpak heeft als sterke kant dat de studenten het Bulgaars op een accurate wijze geleerd wordt. De studenten krijgen inzicht in de grammatica van het Bulgaars en ze leren eveneens in welke situaties bepaalde Bulgaarse woorden of woordcombinaties wel of niet geschikt zijn. De SA gebruikt de taal van alle dag. Nadelen heeft de methode van de Structurele Aanpak ook. Deze werkwijze kost behoorlijk veel tijd en geeft niet onmiddellijk een succeservaring. De input van de lerende zelf is behoorlijk beperkt; het is niet echt creatief.
Communicatief taalonderwijs (Engels: Communicative Language Teaching; CLT)
Bedacht door wie en wanneer
Het zogenaamde communicatief Taalonderwijs (Engelse naam: Communicative Language Teaching, afgekort: CLT), ook wel ‘De Communicatieve benadering’ (Engelse naam: Communicative Approach, afgekort: CA) genoemd, ontstond in de jaren zestig van de vorige eeuw onder invloed van de ideeën van taalkundige Noam Chomsky, die de nadruk legde op competenties bij het leren van een vreemde taal. Amerikaans taalkundige Dell Hymes was de grondlegger in het jaar 1966 van het concept van communicatieve vaardigheden.
Kenmerken van Communicatief taalonderwijs (CLT)
Het communicatief talenonderwijs is gestoeld op de opvatting dat interactie het uiteindelijke doel is van het leren van een vreemde taal (zoals Bulgaars).
De studenten leren het Bulgaars in praktijk te brengen met behulp van de CLT-technieken door de interactie onderling en de taaldocent Bulgaars. Er wordt gebruikgemaakt van teksten, geschreven in het Bulgaars of ander materiaal uit de werkomgeving of het dagelijks leven. Het Bulgaars wordt zowel tijdens en ook buiten de les gebruikt.
Studenten praten over persoonlijke gebeurtenissen met medestudenten en de taaltrainer Bulgaars draagt onderwerpen aan die buiten het domein van de traditionele grammatica liggen, om de taalvaardigheid Bulgaars in allerlei soorten realistische situaties te oefenen. De Bulgaarse grammatica wordt inductief onderwezen, dit betekent aan de hand van de praktijk, waaruit de regel volgt.
Bij CLT zijn taaldocenten Bulgaars echt trainers, die studenten leren te communiceren in het Bulgaars.
Populariteit
Het communicatief taalonderwijs werd erg populair in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw, deels omdat de traditionele taalonderwijsmethodes niet heel succesvol bleken. Binnen een verenigd Europa was er een grotere behoefte om een taal te leren middels een methode die meteen toepasbaar was.
Voor- en nadelen van Communicatief taalonderwijs
Het communicatief taalonderwijs (CLT) heeft veel voordelen. Studenten ‘kunnen’ al snel ‘iets’ in het Bulgaars; de methode is studentgericht en functioneel. Door het gebruik van authentieke materialen, leren de studenten de Bulgaarse woorden die zij moeten weten. De methode is efficiënt. Deze methode werkt voor de studenten stimulerend, omdat zij gauw succes ervaren. Fouten mogen worden gemaakt; de vaardigheid van de student wordt al doende geleerd en verder verbeterd. Een nadeel van de communicatieve benadering is dat voor grammatica, vocabulaire dat niet meteen toepasbaar is en uitspraak minder aandacht wordt geschonken. De voorbereiding en planning vragen veel tijd van de taaltrainer en vereist een actieve deelname van de studenten. Voor bepaalde studenten kan deze manier van een taal leren lastig of ongebruikelijk zijn, afhankelijk wat voor achtergrond zij hebben. Communicatief taalonderwijs (CLT) (communicatief taalonderwijs) traint de vaardigheden; het gaat vooral om de functie en minder om de vorm en CLT biedt als leermethode geen echt samenhangend geheel.
In de 18de en de 19de eeuw was taalonderwijs vooral gefocust op praktisch taalgebruik. Er word geleerd om gebruiksklare zinnetjes, idiomatische uitdrukkingen, dialogen, woordenlijsten etcetera na te spreken, uit het hoofd te leren en op te zeggen. Dit werd op een andere wijze gedaan door Johann Valentin Meidinger; een Duitse docent Frans en Italiaans. Meidinger ontwikkelde rond 1783 een leermethode waarin de grammatica centraal stond. Meidinger wordt beschouwd als grondlegger van de grammatica-vertaalmethode (Grammar-Translation Method; GTM).
Kenmerken van de Grammatica-/vertaalmethode (GVM)
Deze methode was gestoeld op het onderwijs in het Latijn; de taal van wetenschap, cultuur en religie. Het onderwijs in het Latijn was vanzelfsprekend op geschreven teksten van klassieke schrijvers gericht en was geheel op het vertalen en de grammatica gericht. Dat werd beschouwd als een degelijke en wetenschappelijke aanpak. De Grammatica-/vertaalmethode gaat van de analyse uit van taalvormen en taalstructuren (van bijvoorbeeld Bulgaars) waarbij studenten inzicht ontwikkelen. De lees- en schrijfvaardigheid Bulgaars dus belangrijk bij deze methode. Literatuur, vertalen en uit het hoofd leren van woordenlijsten krijgen de nadruk. De docenten dragen kennis Bulgaars over, de lerende memoriseert.
Populariteit
De grammatica-/vertaalmethode is tot recente datum van grote invloed geweest op het talenonderwijs, ondanks dat reeds vanaf halverwege de negentiende eeuw ook tegengeluiden te horen waren.
Voor- en nadelen van de Grammatica-/vertaalmethode
De grammatica-/vertaalmethode biedt een aardige mentale training voor diegenen voor wie het een uitdaging is om dingen uit het hoofd te leren. Ook biedt de methode inzichten in de structuur van het Bulgaars, vanwege de nadruk die gelegd wordt op de grammatica.
De grammatica-/vertaalmethode kent echter meer minpunten dan pluspunten. Het belangrijkste minpunt is dat de luister- en spreekvaardigheid Bulgaars ver achterblijft, waardoor de taal zelfs na jaren studie weinig mondeling kan worden toegepast. De leermethode staat ver af van het dagelijks gebruik van het Bulgaars, ook in de context die wordt aangeboden, omdat het over het algemeen om literair taalgebruik gaat. De leermethode geeft niet de mogelijkheid tot differentiatie of een eigen creatief proces voor studenten voor het leren in een groep. De studenten zijn alleen toehoorders en uitvoerders.
Onderdompeling (Engels: immersion)
Bedacht door wie en wanneer
Sinds de jaren 70 wordt onderdompeling (Engels: language immersion) wereldwijd toegepast, voornamelijk op de middelbare school waarbij een vak (bijvoorbeeld wiskunde) wordt gegeven in een vreemde taal. Binnen Nederland is ‘onderdompeling’ bekend als de methode die wordt toegepast bij Taleninstituut Regina Coeli in Brabant, ‘de nonnen van Vught’. De methode is daar ontstaan in 1963 met Franse nonnen die Franse taalles aan rijke vrouwen uit Vught gaven.
Kenmerken van onderdompeling
Onderdompeling zorgt ervoor dat degenen die de taal (zoals het Bulgaars) leren, direct vanaf het eerste moment wordt omgeven door de nieuwe taal. Alle instructies worden in de doeltaal (Bulgaars) gegeven; eerst langzaam en met veel herhaling, later op een meer natuurlijke wijze. Vanaf het begin wordt de lerende ook uitgedaagd om in het Bulgaars te spreken. Er wordt met rollenspellen en simulaties gewerkt. Op scholen die met onderdompeling werken, wordt de leeromgeving veelal in de stijl van het land van de Bulgaarse taal ingericht om een situatie te creëren alsof lerenden in Bulgarije zijn. De studenten oefenen het Bulgaars spreken één-op-één of in kleine groepen. Een andere manier om onderdompeling te bereiken, is naar Bulgarije reizen en daar bijvoorbeeld verblijven in een gastgezin.
Populariteit
De methode van onderdompeling wordt als een uitstekende methode om vreemde talen te leren beschouwd. Met name de mondelinge taalvaardigheid Bulgaars kan op deze wijze zeer goed worden ontwikkeld.
Voor- en nadelen van onderdompeling
Doordat de methode nogal intensief is, is het belangrijkste voordeel dat met deze methode snel resultaat wordt bereikt. Het is ‘sink or swim’, de student moet wel gaan communiceren in het Bulgaars want hij of zij wordt erdoor omgeven. In principe zijn de studenten 24 uur per dag Bulgaars aan het leren. Het samen oefenen in groepen versterkt de sociale interactie. Lerenden ervaren dat als motiverend.
Een minpunt is dat het bereikte resultaat niet altijd vastgehouden wordt. Als iemand in een korte tijd Bulgaars leert, door in Bulgarije te zijn of door in een kunstmatig gecreëerde omgeving te zijn ondergedompeld, maar daarna weer tot de orde van de dag overgaat, is de kans groot dat het nieuw geleerde snel wegzakt. Het feit dat een dergelijke training Bulgaars nogal intensief is, kan een bijkomend nadeel zijn. Niet alle studenten hebben de conditie om deze leermethode vol te houden.
Suggestopedie (Suggestopedia)
Bedacht door wie en wanneer
Suggestopedia is een methode om taal te leren ontwikkeld in de zeventig jaren van de vorige eeuw. Deze methode is ontwikkeld door de Bulgaarse psychotherapeut Georgi Lozanov.
Kenmerken van Suggestopedie
De methode van Suggestopedia is op het principe van de suggestie gebaseerd. Positieve suggestie is volgens Georgi Lozanov een voorwaarde om (een taal; bijvoorbeeld Bulgaars) te leren. Daarvoor is het essentieel dat er tussen de taaltrainer (Bulgaars) en studenten een ontspannen sfeer en wederzijds vertrouwen is. Dat lerenden zich veilig en ontspannen voelen, is hiervoor de voorwaarde. Leslokalen met rijopstellingen waren ongeschikt om dit te kunnen bereiken. Tijdens de les zaten studenten in comfortabele stoelen die in een halve cirkel geplaatst werden en er was altijd muziek tijdens de klas. De leermethode zoals Georgi Lozanov voorstond, bestond uit het voorlezen van verschillende teksten, terwijl op de achtergrond natuurgeluiden te horen waren of klassieke muziek werd gespeeld. Er bestonden lijsten met woorden bij de teksten en opmerkingen met betrekking tot de (Bulgaarse) grammatica. Dit voorlezen gebeurde met veel expressie in stem en gebaren. Studenten werden zo uitgenodigd om te luisteren en de (Bulgaarse) woorden die nieuw waren voor ze, konden gemakkelijk worden begrepen en opgenomen. Er was veel tijd tijdens de lessen voor de cultuur en kennis over het land van de doeltaal (Bulgarije). Er werden rollenspellen gespeeld en ook (Bulgaarse) streekgerechten werden in de klas bereid en geproefd.
Populariteit
De leermethode van Georgi Lozanov was omstreden en de leermethode is in de vergetelheid geraakt. Een aantal elementen bijvoorbeeld het gebruikmaken van stemexpressies en gebaren bij het lezen van teksten, wordt nog steeds toegepast.
Voor- en nadelen van Suggestopedie
De leermethode van Suggestopedia zorgt voor een veilige en ontspannen sfeer, waardoor de lerende minder hinder zal krijgen van frustratie of faalangst. Voor nieuwkomers kan deze sfeer bijdragen aan een positieve associatie met het nieuwe thuisland. Muziek werkt vaak motiverend en draagt muziek bij aan betere leerprestaties. Dat de lerenden gestimuleerd worden om actief mee te doen en zich in te leven in de situaties, wat voor een aantal mensen een nieuwe ervaring is, is een ander voordeel van de methode. Tegelijk is dit voor bepaalde lerenden een nadeel, want niet iedereen is hiertoe in staat. Daarnaast kan muziek bij sommigen eerder afleiden en zelfs verstorend werken in plaats van stimulerend of ontspannend. Een andere zwakke zijde is dat de verhouding taaltrainer-student niet gelijkwaardig is; alle inbreng komt van de zijde van de Bulgaarse taaltrainer en de student is altijd de ontvangende partij.
Community Language Learning (CLL)
Bedacht door wie en wanneer
De Amerikaanse priester en psycholoog Charles A. Curran ontwikkelde in 1976 Community Language Learning, ook wel Counseling Language Learning geheten.
Kenmerken van Community Language Learning (CLL)
CLL (Community Language Learning) is een methode om een vreemde taal te leren waarbij de lerenden samenwerken om te bepalen welke aspecten van de vreemde taal zij willen leren. De CLL methode is gestoeld op de counseling-benadering waarbij de docent als counselor fungeert die de zinnen van de lerende kenschetst. De lerenden beginnen een gesprek. Als de studenten de te leren taal (Bulgaars) nog niet genoeg machtig zijn, spreken de studenten in de moedertaal. De trainer (Bulgaars) geeft uitleg en vertaalt, waarna de lerenden de uitspraken van de trainer zo goed mogelijk herhalen. Dit gesprek in het Bulgaars wordt opgenomen om daarna te kunnen herbeluisteren.
De CLL stimuleert gemeenschapsgevoel in de leergroep en beschouwt de wisselwerking tussen de lerenden als middel om te leren. Het zijn de lerenden zelf die de lesstof bepalen middels betekenisvolle gesprekken. Er wordt geen leerboek Bulgaars gevolgd.
Populariteit
De mate van succes van de methode hangt grotendeels af van de expertise van de docent-counselor. Bij deze methode dient de taaltrainer naast sociaal-cultureel kundig eveneens taalkundig te zijn. De trainer dient zowel het Bulgaars als de moedertaal van de lerende erg goed te beheersen om de taaluitingen van de lerende te kunnen vertalen. Deze methode kan prima werken indien deze op de juiste wijze gebruikt wordt. Voor grote klassen is deze methode niet geschikt.
Voor- en nadelen van Community Language Learning
De methode biedt lerenden veel autonomie. Veel studenten vinden het analyseren van eigen gesprekken nuttig. Niet alleen tijdens de les Bulgaars, maar ook buiten de les wordt de leergroep vaak zeer hecht. Door deze methode worden studenten zich een stuk bewuster van de groepsgenoten, de sterke en minder sterke punten en ze leren als een team te werken. Het bespreken van de fouten en het evalueren van de taalles Bulgaars is heel leerzaam voor de studenten. Vaak blijven zulke verbeteringen in het geheugen gegrift en worden zo onderdeel van het actieve vocabulaire van de student.
Een keerzijde kan zijn dat de docent niet sturend is, ondanks dat een aantal lerenden wel sturing nodig heeft. Bij CLL wordt geen gebruikgemaakt van een leerboek en ook geen toetsen Bulgaars gehouden. Het succes van de taallessen is hierdoor lastig te meten. Sommige lerenden worden in hun Bulgaars spreken geremd wanneer zij opgenomen worden.
De Lexicografische benadering (In het Engels: Lexical Approach; LA) is een methode om talen te leren die door Michael Lewis is ontwikkeld in de jaren 90 van de vorige eeuw.
Kenmerken van de Lexicografische benadering (DLA)
Deze lexicografische benadering gaat uit van de visie dat een belangrijk gedeelte van het leren van een taal (zoals het Bulgaars) bestaat uit het begrijpen en het produceren van ‘lexicale eenheden’. Dit zijn brokjes taal die uit (Bulgaarse) woorden, woordcombinaties alsook uitdrukkingen bestaan. De studenten verwerven al doende inzicht in patronen van het Bulgaars (grammatica) en betekenisvolle groepen woorden. Zo wordt geleerd hoe het Bulgaars ‘in het echt’ gebruikt wordt. In deze benadering is de woordenschat Bulgaars belangrijker dan de Bulgaarse grammatica. De instructies zijn op situaties en Bulgaarse uitdrukkingen gericht die vaak in dialogen voorkomen. Aan interactie wordt aandacht geschonken maar eveneens aan exposure; aan de receptieve vaardigheden van de lerende (luisteren en begrijpen, lezen en begrijpen). Voor het zelf ontdekken van de Bulgaarse taal door de student is veel mogelijkheid.
De rol van de docent Bulgaars is voor genoeg inbreng te zorgen en het faciliteren van het leerproces van de student.
Populariteit
In de afgelopen dertig jaar zijn door de invloed van de ideeën over taal van (onder andere) Michael Lewis de lesboeken duidelijk anders geworden. Bij deze methode wordt veel meer aandacht geschonken aan de woordenschat die aangeboden wordt in zogenaamde chunks, in betekenisvolle brokjes. Een drastische omwenteling in de manier waarop een vreemde taal wordt onderwezen, iets waarnaar Lewis streefde, is er echter niet van gekomen.
Voor- en nadelen van de Lexicografische benadering
Door met ‘chunks’ (brokjes taal); met ‘echte’ taal te werken, leren de studenten het Bulgaars op een heel natuurlijke manier te gebruiken. Zo ontstaat souplesse in het het gebruik van het Bulgaars.
Dat de werkelijkheid altijd weer afwijkt van de aangeleerde taalsituaties, is het nadeel van deze leermethode. Met het zelf leren herkennen van de patronen van het Bulgaars hebben sommige lerenden moeite en zij hebben meer aan een trainer Bulgaars die hen wegwijs maakt, dan aan een docent taal-facilitator.
Series Method
Bedacht door wie en wanneer
De Series method, ofwel ‘seriemethode van taalverwerving’ is door de Franse leraar François Gouin in 1880 ontwikkeld.
Kenmerken van de Series Method
De seriemethode (The Series Method of language acquisition) van François Gouin is gebaseerd op een serie van verbonden zinnen die gemakkelijk te begrijpen zijn en weinig kennis van de grammatica vereisen. Studenten leren zinnetjes op basis van een handeling, zoals het verlaten van een huis in de volgorde waarin deze zou worden uitgevoerd. Deze series of reeksen gingen over onderwerpen als mens in de samenleving, beroep en wetenschap, leven in de natuur, vanuit het onderscheid tussen objectief, subjectief en figuurlijk taalgebruik ontwikkeld. De leermethode van Gouin maakt geen gebruik van moedertaal. De lerenden gaan snel in de vreemde taal (bijvoorbeeld het Bulgaars) denken doordat een soort eentalige manier van taalverwerving is, die niet van ‘vertalen’ en ‘uitleggen’ uitgaat maar van ‘demonstreren’ en ‘handelen’.
Populariteit
De seriemethode van François Gouin was zijn tijd ver vooruit. François Gouin’s leermethodiek kon gedurende een bepaalde periode een succes worden genoemd, ondanks de ongewone aanpak. Maximilian Berlitz’ Directe Methode overschaduwde de methode echter.
Voor- en nadelen van de Series Method
François Gouin’s Seriemethode ontwikkelt sterk de mondelinge vaardigheden Bulgaars en zorgt voor het creëren van een sfeer in de les die harmonieus, natuurlijk en gelijkwaardig is.
De taalmethodiek garandeert levendig onderwijs. Doordat het gebruikmaakt van visueel leermateriaal, zoals afbeeldingen, grafieken, en dergelijke, wekt dit type taalonderwijs Bulgaars enthousiasme op van de lerenden. Een taal leren wordt tastbaar; dit was totaal nieuw. Het maakt studenten Bulgaars nieuwsgierig, wat helpt om het leergeheugen te ontwikkelen, prestatiedruk te verlagen en het zelfvertrouwen te verbeteren. De communicatieve taalvaardigheid Bulgaars van de student wordt goed gestimuleerd.
Het nadeel van de leermethode van François Gouin is dat taal die iets meer abstract of subjectief wordt, wat moeilijk met beweging en expressie in één concrete ervaring is te vangen. De bewerkelijkheid voor de taaldocent, die immers een scala aan series dient voor te bereiden, is een bijkomend nadeel. Als derde punt richt de Gouin-seriemethode zich vooral op mondelinge taalgebruik, terwijl het onderwijssysteem nog vaak draait om examens die de lees- en schrijfvaardigheden toetsen.
Task-Based Language Teaching (TBLT)
Bedacht door wie en wanneer
Taakgericht taalonderwijs (Engels: Task-Based Language Teaching) is ontwikkeld in de jaren 80 van de vorige eeuw. De grondleggers van deze methode zijn de Indiase taalkundige professor N.S. Prabhu, de Amerikaanse hoogleraar Teresa P. Pica en de Britse hoogleraren Michael H. Long en Graham V. Crookes.
Kenmerken van de Task-Based Language Teaching (TBLT)
Taakgericht taalonderwijs past binnen een Communicatieve Benadering/het Communicatief Taalonderwijs. De visie erachter is dat het verwerven van de vreemde taal (zoals het Bulgaars) geen op zichzelf staand doel, maar een middel om specifieke taken uit te kunnen voeren. Lerenden krijgen verschillende motiverende taken aangeboden, waarvoor taalkennis (Bulgaars) nodig is. Voor het goed uitvoeren van deze taken, is het nodig dat ze over woordenschat en taalregels van het Bulgaars beschikken. De taken zijn zaken uit het dagelijks leven, bijvoorbeeld boodschappen doen, een e-mail schrijven, bellen met de klantenservice, de krant lezen of iets te drinken bestellen. De opdracht wordt in drie fasen verdeeld: vóór, tijdens en na de taak, waarbij de student zich eerst voorbereidt op de taak, vervolgens de taak uitvoert en tot slot op de taak terugblikt. De lerenden moeten samenwerken om de opdrachten uit te kunnen voeren. Om leereffect te hebben, moeten de opdrachten iets boven het niveau van de studenten Bulgaars liggen.
Populariteit
Task-Based Language Teaching (TBLT) is vanaf het begin van de jaren 90 erg populair geworden, zeker in het taalonderwijs. Het lijkt de meest praktisch bruikbare vorm te zijn om de taalvaardigheden van lerenden (hoofdzakelijk lerenden in een achterstandspositie) in het lager en secundair onderwijs te verhogen.
Voor- en nadelen van Task-Based Language Teaching
Taakgericht taalonderwijs (Bulgaars) heeft duidelijke voordelen. Taakgericht taalonderwijs taakgericht taalonderwijs is een activerende manier van werken, waarbij studenten uitgedaagd worden om hun vaardigheden (Bulgaars) te gaan gebruiken. Zolang de opdracht goed bij de lerende aansluit, is het een op de persoon gerichte, relevante en efficiënte aanpak. Lerenden komen op een natuurlijke, alledaagse manier in contact met het Bulgaars en leren zo authentieke Bulgaarse woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen. Studenten leren bovendien om met andere studenten Bulgaars samen te werken. De studenten ervaren taakgericht taalonderwijs als motiverend en plezierig.
Als nadeel kan gezien worden dat de communicatie voorop staat en niet de correcte vorm van het Bulgaars, waardoor de studenten die niet zeer precies leren.
De Dogme benadering (Engels: Dogme Language Teaching; Dogme ELT)
Bedacht door wie en wanneer
De Nieuw-Zeelandse linguïst en docententrainer Scott Thornbury bedacht in het jaar 2000 Dogme Language Teaching/Dogme ELT (ook wel de ‘Dogmabenadering’ genoemd).
Kenmerken van de Dogme benadering (ELT)
De inspiratie voor Dogme Language Teaching (DLT) was ‘Dogme 95’; een stroming van een aantal Deense filmmakers waaronder filmregisseur Lars von Trier uit het jaar 1995. Voor het maken van films confirmeren de deelnemers zich aan tien strenge regels (tien dogma’s). Deze tien regels behelzen samen ‘de eed van zuiverheid’ (In het Deens: kyskhedsløfter; in het Engels: Vows of Chastity). Iets soortgelijks is bij het Dogme-taalonderwijs aan de hand. De aanhangers van deze methode streven naar een vorm van communicatief taalonderwijs die niet door enig voorgedrukt materiaal belast is. Het doel van de Dogme-methode is het beginnen van echte conversaties over praktische zaken. Bij deze methode gaat het om communicatie als inspirator van een taal leren (bijvoorbeeld Bulgaars). De benadering is daarom een communicatieve aanpak van onderwijs, die taalonderwijs wil bieden zonder het gebruik van lesboeken of overige lesmaterialen en zich in plaats daarvan focust op communicatie tussen de lerenden en de docent. Net als de Dogme-beweging in de film, kent het Dogme-taalonderwijs 10 dogma’s (uitgangspunten).
Populariteit
Ondanks dat onderzoek naar het succes van Dogme beperkt is, gaat Scott Thornbury ervan uit dat de overeenkomsten met taakgericht leren van een taal (zoals Bulgaars) suggereren dat Dogme waarschijnlijk vergelijkbare resultaten oplevert.
Voor- en nadelen van de Dogme benadering
Een pluspunt voor de taaltrainer Bulgaars is dat hij of zij zich vrijwel geen hoeft voor te bereiden. Dat de lerenden de verantwoording dragen voor hun eigen leerproces, kan erg motiverend werken. Voorspelbaar is de les Bulgaars zo niet; dat zorgt voor spontane communicatie en de verveling krijgt geen kans. Tijdens een les volgens de Dogme-benadering is bijna elk onderwerp bespreekbaar. Dit zorgt dat de lerenden betrokken en alert blijven.
Als studenten zo weinig door de trainer bij de hand genomen worden, kunnen ze zich echter wel iets ongemakkelijk voelen. Ook zijn niet alle docenten Bulgaars voldoende flexibel voor dit type van onderwijs. Nog een keerzijde kan zijn dat de lerenden zich vaak moeten voorbereiden op een specifiek examen Bulgaars en het niet zeker is dat de lesstof daarvoor aan bod komt in de les.
Growing Participator Approach (GPA)
Bedacht door wie en wanneer
The Growing Participator Approach (GPA) is in 2007 door Language consultants Greg en Angela Thomson ontwikkeld.
Kenmerken van de Growing Participator Approach (GPA)
De GPA-benadering geldt als een alternatieve kijk op het verwerven van een vreemde taal (zoals het Bulgaars). Dat taal en cultuur niet los van elkaar kunnen worden gezien, is de primaire aanname van de GPA. Bij GPA gaat het om veel meer dan alleen het verwerven van het Bulgaars; het doel is uitgroeien tot deelnemers aan het leven in de gastcultuur (van Bulgarije). Daarom hanteert GPA de termen ‘groeiende deelnemer’ in plaats van ‘taallerende’ en ‘verzorger’ in plaats van ‘leraar of docent’. De GPA heeft overeenkomsten met, en is gedeeltelijk gebaseerd op, de Natural Approach (natuurlijke aanpak) van Stephen Krashen en Tracy Terrell.
De leermethode bestaat uit zes fasen van activiteiten. Deze activiteiten worden door de lerende met een verzorger uit Bulgarije uitgevoerd. Begrijpen gaat voor produceren. De Bulgaarse woordenschat en de cultuur krijgen de nadruk. Fase 1 van de methode is de hier-en-nu-fase. Deze fase duurt ruwweg 100 uur. In deze fase 1 focust de ‘groeiende deelnemer’ zich op luisteren en non-verbale feedback geven.
Fase 2 van de methode van de leermethode is de verhaalopbouwfase. Deze duurt ruwweg 150 uur en nu beginnen de deelnemers ook Bulgaars te produceren. In fase 3 van de leermethode ligt de nadruk op ‘gedeelde verhalen’. Dit zijn verhalen die over dagelijkse gebeurtenissen gaan, verhalen die tussen culturen gedeeld worden en verhalen die over gedeelde ervaringen gaan. Fase 4 van de leermethode is de fase van het zogenaamde ‘diepe delen’. Nu beginnen de deelnemers en verzorgers diepere gesprekken te voeren over het leven in de Bulgaarse cultuur. In fase 5 van de leermethode beginnen deelnemers zich op taalgebruik van de moedertaalsprekers Bulgaars te richten door middel van televisie, films, nieuws en literatuur. Het Bulgaars dat voor het werk van de deelnemers nodig is, wordt ook geleerd. Fase 6 is de zogenaamde ‘zelfvoorzienende groeifase’. Deze fase heeft geen eindpunt. Hierbij gaat het om groei naast de formele taalsessies Bulgaars.
Populariteit
Er is nog weinig bekend over het succes omdat de leermethode van Thomson nog redelijk nieuw is. De deelnemers zijn enthousiast over de leermethode.
Voor- en nadelen van de Growing Participator Approach
De GPA-methode biedt een duidelijk inzicht op het proces van taalverwerving Bulgaars. De zes fasen van de methode bieden een duidelijk tijdspad alsook haalbare doelen. Er wordt door de lerende niet alleen taalkennis Bulgaars verworven, maar ook van de omgeving en de lerende verwerft eveneens een nieuw sociaal netwerk.
Een minpunt van deze methode is dat voor elke deelnemer of minimaal elke kleine groep deelnemers een ‘verzorger’ moet worden gezocht die bereid is om behoorlijk wat tijd te investeren.
Shadowing Technique
Bedacht door wie en wanneer
De Shadowing technique of Shadowing (‘schaduwen’) is bedacht in de vroege jaren 2000 door Alexander Argüelles; een Amerikaanse polyglot en taalkundige.
Kenmerken van de Shadowing Technique
Shadowing is een methode die studenten zelfstandig kunnen gebruiken voor het verbeteren van de uitspraak en de intonatie (Bulgaars) en het verwerven van vloeiendheid in het spreken. Deze techniek van Shadowing is eenvoudig: de lerende luistert naar een audio-opname, bij voorkeur een dialoog en herhaalt wat hij of zij hoort. Bij deze methode is het niet belangrijk om de Bulgaarse tekst ook te begrijpen; het gaat in eerste instantie om de klank. Luisteren en herhalen wordt geoefend totdat het heel gemakkelijk gaat en de student simultaan Bulgaars kan spreken met de opname. Na enige tijd gebruikt de student een transcript om te kunnen lezen (en begrijpen) wat hij of zij uitgesproken heeft. Er zijn diverse leerboeken geschikt voor deze methode, zolang deze boeken dialogen bevatten of stukken samenhangende teksten. De Bulgaarse audio-opname dient ideaal bezien iets boven het niveau van de studenten te zijn. De ideale lengte van een audio-opname is ongeveer één pagina, zonder kunstmatige pauzes en op een natuurlijke snelheid. Omdat lichamelijke beweging de opname versterkt van de nieuwe taal (het Bulgaars) in het zenuwstelsel, doet Argüelles de aanbeveling om te lopen tijdens het spreken, liefst buiten, en niet te zitten. Een bijkomende grond is dat de studenten minder snel afgeleid worden als zij in beweging zijn, waardoor het werken aan het Bulgaars veel effectiever wordt.
Shadowing vertoont veel overeenkomsten met de audiolinguale methode uit de vorige eeuw, maar bij de audiolinguale methode werden grammaticale driloefeningen toegepast in plaats van dialoog of samenhangende tekst. Ook het simultaan spreken is verschillend aan Shadowing.
Populariteit
In de afgelopen jaren is veel onderzoek gedaan naar Shadowing dat aantoont dat de techniek niet alleen de uitspraak maar ook de luistervaardigheid sterk verbetert. Het algemene begrip van het Bulgaars wordt eveneens vergroot.
Voor- en nadelen van de Shadowing Technique
Shadowing heeft als praktisch pluspunt dat het kan worden gebruikt in een groep van studenten, waarbij elke deelnemer individueel actief aan het leren is. Het rendement van Shadowing is hoog.
Het nadeel van deze techniek is dat de studenten het soms wat saai vinden om dezelfde Bulgaarse tekst steeds te blijven herhalen. Het kiezen van de tekst is dus van groot belang.
Total Physical Response (TPR®)
Bedacht door wie en wanneer
De Amerikaanse psycholoog James Asher ontwikkelde de taalverwervingsmethode Total Physical Response, ook wel TPR® genoemd, in de jaren 60 van de vorige eeuw.
Kenmerken van Total Physical Response (TPR®)
TPR® is een methode om een vreemde taal (zoals Bulgaars) te leren die van het idee uitgaat dat mensen leren met behulp van bewegingen en handelingen. Al doende leert men, en wel op de manier zoals een kind de moedertaal leert. Ouders geven hun (jonge) kinderen continu opdrachten en belonen hen als ze die uitvoeren (“kijk naar mama”, “goed zo”). “Pak de lepel”, “Mooi!”, “Trek je schoentjes maar aan”, enz.). In eerste instantie is het de bedoeling dat de kinderen begrijpen wat de ouders zeggen, in een later stadium gaan de kinderen verbaal reageren. De luistervaardigheden Bulgaars zijn dus de basis, daarna volgen de spreekvaardigheden.
TPR® past deze grondslagen van de moedertaalverwerving versneld toe bij het leren van het Bulgaars. De taaltrainer geeft op een vriendelijke en begrijpelijke wijze taken, bijvoorbeeld: “pak het boek” en doet zelf de taken voor; de studenten doen na. In het begin wordt nog niet van de studenten verwacht dat zij Bulgaars praten; de studenten geven de opdrachten in een later stadium. Bekende opdrachten worden verder uitgebreid of gedeeltelijk gewijzigd.
Door de combinatie van bewegingen en spraak, appelleert TPR® aan de beide hersenhelften. Op deze manier kost het minder moeite om dingen te leren en de geleerde Bulgaarse taalkennis beklijft ook beter.
Populariteit
De methode van TPR® wordt vooral gebruikt binnen het NT2-onderwijs (Nederlands als tweede taal), zeker bij beginners en ook wel bij Engelse les op de basisschool. Maar middelbare scholieren en volwassenen werken ook met plezier met TPR® en behalen goede resultaten.
Voor- en nadelen van Total Physical Response
TPR® biedt veel voordelen. Doordat de student veel begrijpelijke inbreng krijgt aangeboden in ‘chunks’ (woorden die bij elkaar horen), krijgt hij of zij snel begrip van de doeltaal. De methode zorgt voor snelle succeservaringen, wat het plezier in het leren bevordert. Het zorgt een stressvrij leerproces. In principe is de methode van TPR® voor alle doelgroepen bruikbaar, ongeacht welke achtergrond of leeftijd en kan de leermethode ook in wat grotere klassen worden ingezet. Het Bulgaars wordt direct opgeslagen in het langetermijngeheugen.
Het feit dat niet elke taaluiting in TPR®-opdrachten uit te drukken is, is het minpunt van TPR®. Dit is de reden dat de leermethode tot op een zeker niveau werkt en een andere leermethode nodig is als aanvulling. Daarnaast is de leermethode niet bijzonder creatief. De studenten leren niet om ideeën, meningen en gevoelens in het Bulgaars uit te drukken.
De Directe Methode (Engels: Direct Method; DM)
Bedacht door wie en wanneer
De Duits-Amerikaanse taalkundige Maximilian Delphinius Berlitz (geboren als David Berlizheimer) bedacht eind jaren tachtig van de negentiende eeuw de Directe Methode, ook wel ‘de natuurlijke benadering’ genoemd. Deze Directe Methode is als tegenreactie op de dominante grammatica-vertaalmethode ontwikkeld.
Kenmerken van de Directe Methode (DM)
Een Reformbeweging met nieuwe ideeën over vreemde talen leren dat inductief en zelfontdekkend zou moeten zijn, ontstond omstreeks 1900. De Reformbeweging ging overigens niet alleen over het leren van talen, maar ook over voeding, kleding, natuurgeneeskunde en naturisme. Omstreeks 1900 streefde men, net zoals in de jaren 60 van de vorige eeuw, naar natuurlijke manieren van leven en een bevrijding van het keurslijf. In het taalonderwijs kwam veel aandacht voor de gesproken, ‘levende’ taal, waarbij grammatica vooral inductief werd onderwezen, met voorbeeldzinnen. De taalregels moesten de lerenden hieruit afleiden. Er waren meer mondelinge oefeningen en met meer aandacht voor de uitspraak van de vreemde taal (zoals het Bulgaars). Het werd aangemoedigd om de lerenden vaak in het Bulgaars te laten praten. Dat de taalles in het Bulgaars gegeven werd, was ook nieuw. Er werd nadrukkelijk niet vertaald in de les. Door middel van plaatjes en voorbeelden werd de (Bulgaarse) woordenschat aangeleerd. Abstracte vocabulaire werd aangeboden door studenten om ideeën te laten associëren.
Populariteit
Mede door invloed van de crises en oorlogen verdween de golf van vernieuwing van begin twintigste eeuw langzaam, om weer een andere vorm te krijgen in de jaren zestig.
Met (een moderne vorm van) de Directe Methode wordt nog altijd gewerkt door taleninstituten als Berlitz en Interlingua.
Voor- en nadelen van de Directe Methode
Dat de Directe Methode een vrij natuurlijke manier is om Bulgaars te leren, is het voordeel. Bij de methode wordt veel aandacht geschonken aan luisteren en spreken. Hierdoor krijgen lerenden zelfvertrouwen en vloeiendheid in het Bulgaars. Keerzijden heeft deze Direct Methode echter ook. Voor schrijfvaardigheid (Bulgaars) is bij deze methode nauwelijks aandacht en voor lezen ook relatief veel minder aandacht. Voor de meer gevorderde lerende Bulgaars, heeft de methode te weinig uitdagingen te bieden. De Directe Methode is eveneens niet erg geschikt voor minder snel lerende studenten, doordat de leermethode is gebaseerd op actief meedoen van de student.
De Manesca-methode (Engels: Manesca Method)
Bedacht door wie en wanneer
Jean Manesca publiceerde An Oral System of Teaching Living Languages Illustrated by a Practical Course of Lessons in the French through the Medium of the English (“Een mondelinge methode voor het onderwijzen van levende talen, aan de hand van een praktische cursus Frans door middel van het Engels”) in 1835. In 2015 ging An oral system of teaching living languages in herdruk.
Kenmerken van de Manesca-methode
De Manesca-methode is gebaseerd op hetzelfde principe als de ‘natuurlijke aanpak’ (Natural Approach): de beste manier om vreemde talen te leren, is die waarop een kind zijn moedertaal leert. Een vreemde taal (zoals Bulgaars) leren moet gemakkelijk en veilig zijn. Manesca wil daarom niet werken met abstracte regels of lijstjes met Bulgaarse woorden die uit het hoofd geleerd moeten worden.
De Manesca-methode staat bekend als de vroegst bekende, volledige taalcursus. De leermethode is gebaseerd op het werken met een groep studenten en een taaldocent Bulgaars, die steeds één Bulgaars woord tegelijk introduceert. Er hoort een bepaalde beweging bij dit woord. De lerenden herhalen vervolgens na elkaar het Bulgaarse woord en deze beweging. De herhalingen helpen de studenten deze Bulgaarse woorden te onthouden, zonder dat uit het hoofd geleerd hoeft te worden. Deze woorden worden stap voor stap zinnen en vervolgens variaties op de Bulgaarse zinnen. De Bulgaarse spelling wordt in een later stadium met leesteksten aangeboden.
De Manesca-methode is al een aantal jaren later overgenomen en aangepast door Heinrich Gottfried Ollendorff en staat ook wel als de Ollendorff-methode bekend.
Populariteit
Jean Manesca overleed twee jaar na de publicatie van zijn methode. Het werk van Jean Manesca is door anderen opgepakt en aangepast, onder wie Ollendorff. Een groot deel van de ideeën van Jean Manesca zijn actueel en worden nog steeds in het moderne vreemdetalenonderwijs gebruikt.
Voor- en nadelen van de Manesca-methode
De combinatie van spreken en bewegen, waardoor het fysieke geheugen wordt aangesproken en de geleerde stof gemakkelijker en langduriger door de lerende wordt onthouden, geldt als de sterke kant van de Manesca- of Ollendorff-methode. Wat daar eveneens aan bijdraagt, is het veelvuldige herhalen. Dat het wat saai kan worden om dezelfde Bulgaarse woorden en zinnen steeds te herhalen, kan een keerzijde zijn.
Silent Way
Bedacht door wie en wanneer
The Silent way (‘de stille manier’) is in 1963 door de Egyptenaar Caleb Gattegno ontwikkeld.
Kenmerken van de Silent Way
The Silent Way is een manier om vreemde talen (bijvoorbeeld Bulgaars) te leren die stilte gebruikt als instructiemiddel. De autonomie van de lerende en diens actieve deelname is het uitgangspunt van Gattegno’s methode.
De trainer Bulgaars gebruikt een combinatie van stilte en gebaren om de aandacht te trekken van de studenten, reacties los te krijgen en ze aan te moedigen om fouten te corrigeren. Er wordt veel tijd aan de uitspraak (Bulgaars) besteed.
Caleb Gattegno, die van oorsprong wiskundige was, vond het belangrijk om les te geven op een wijze die efficiënt was voor de voorraad energie van de lerenden. Hij kwam erachter dat het relatief weinig energie kost om een visueel of auditief beeld te onthouden, veel minder dan wanneer studenten proberen om dingen uit het hoofd te leren. Hij betoogde dat de taaltrainers niet naar kennisoverdracht an sich dienen te streven, maar bewustzijn aan dienen te boren, omdat alleen het bewustzijn het mogelijk maakt om dingen te leren.
Eén van de hulpmiddelen waar The Silent Way van Gattegno gebruik van maakt, zijn staafjes met verschillende kleuren die kunnen worden gebruikt voor verschillende dingen. Ook maakt de methodiek gebruik van Words in Colour. Words in Colour is een kleurenkaart voor klanken waarbij elke kleur een bepaalde klank van het Bulgaars vertegenwoordigt, gekleurde woordgrafieken voor het werken aan zinnen en gekleurde grafieken die gebruikt worden om spelling te leren.
Populariteit
Hoewel de Stille Methode in de originele vorm niet veel meer wordt gebruikt, zijn Caleb Gattegno’s ideeën wel van betekenis geweest, vooral bij het leren van de uitspraak.
Voor- en nadelen van de Silent Way
Dat zijn methodiek niet-bedreigend is voor lerenden, die immers als autonoom gezien worden, is het voordeel van de benadering van Gattegno. In feite is de taaldocent Bulgaars dienstbaar aan de lerende en niet andersom. The Silent Way stimuleert het leren van het Bulgaars op een natuurlijke wijze. Meestal wordt de geleerde taalkennis goed verwerkt en onthouden door de taallerenden uit te dagen nieuwe dingen te ontdekken. De lerende ‘mag’ foutjes maken, wat aan het leerproces bijdraagt.
Dat een aantal studenten wat meer begeleiding nodig heeft dan de methode voorstaat, kan een minpunt zijn. Door de afwezigheid van input van de taaldocent Bulgaars zouden de studenten gefrustreerd kunnen raken. Het werken met kleuren en grafieken heeft als limiterende factor dat ‘het nieuwe’ er snel af raakt, waardoor het effect kan verdwijnen.
TPR Storytelling
Bedacht door wie en wanneer
TPR Storytelling of afgekort ‘TPRS’ houdt in Teaching Proficiency through Reading and Storytelling. Deze methode is in 1990 door Blaine Ray ontwikkeld, een Amerikaanse docent Spaans, en komt voort uit de TPR-techniek (Total Physical Response).
Kenmerken van TPR Storytelling
De TPRS-methode is een talenverwervingsmethode die verhalen gebruikt om vreemde talen (bijvoorbeeld Bulgaars) te leren. Het principe is een natuurlijke manier van taalverwerving: de nieuwe taal leren zoals kinderen hun moedertaal leren. De lerenden worden blootgesteld aan veel begrijpelijke input om dit te bereiken. Door de taaldocent Bulgaars wordt een verhaal verteld waarin nieuw te leren Bulgaarse woorden diverse keren voorkomen. De verhalen zijn interessant of humoristisch en nooit te lang. Studenten ontspannen zich omdat de verhalen vrij eenvoudig te begrijpen zijn. Op deze manier worden woorden en structuren van het Bulgaars ongemerkt opgeslagen in het langetermijngeheugen van de lerenden. De taaltrainer wijst de student op grammaticale fenomenen in het Bulgaars, zonder dat studenten regels uit hun hoofd hoeven te leren.
Na een poosje zal de lerende ‘vanzelf’ Bulgaars beginnen te spreken en de Bulgaarse grammaticale structuren gaan imiteren. Dit is een natuurlijk proces. Een variant hierop is om samen met een groep van lerenden een verhaal op te bouwen. De taaltrainer Bulgaars schrijft hierbij eerst nieuwe woorden en structuren op een bord, met de Bulgaarse vertaling erbij, om daarna hier een verhaal van te maken samen met de studenten. Tot slot wordt het verhaal door de studenten naverteld. Lezen in het Bulgaars is een belangrijk onderdeel van TPR Storytelling, doordat dit zorgt voor input. Schrijven in het Bulgaars volgt daarna.
Populariteit
Er zijn veel onderzoeken gedaan die uitwijzen dat TPR Storytelling een geslaagde manier is om een taal te verwerven. Er zijn wel randvoorwaarden: de docent moet ervoor getraind zijn en de setting moet geschikt zijn.
Voor- en nadelen van TPR Storytelling
Het is een laagdrempelige manier om Bulgaars te leren en de geleerde stof wordt goed onthouden. TPRS spreekt eveneens de creatieve intelligentie aan; er is sprake van breinvriendelijk leren. Voor de studenten is het een plezierige methode en het is niet moeilijk om bij te les te blijven. Voor lerenden werkt het zeer motiverend om zelf een verhaal te verzinnen.
Een minpunt is dat TPRS veel voorbereiding van de docenten vraagt.
De Rosetta Stone-methode is vernoemd naar de zogenaamde de Steen van Rosetta, een steen die is ontdekt in Egypte met een tekst in twee talen, waarmee de hiërogliefen konden worden ontcijferd. Het is eveneens de naam van het softwarebedrijf dat de taalcursussen aanbiedt. De eerste versie van Rosetta Stone is in het jaar 1996 uitgebracht.
Kenmerken van de Rosetta Stone methode
De Rosetta Stone cursus is een manier om met behulp van een computer vreemde talen te leren. Deze taalcursussen worden aangeboden in ruim dertig talen en de cursussen kunnen vanuit al deze talen worden gevolgd.
De Rosetta Stone-methode is een zogenaamde communicatieve leermethode, die de manier nabootst waarop kinderen hun moedertaal leren. Dit houdt in ‘leren door onderdompeling’, door veel te luisteren en na te spreken. Het programma gebruikt hier foto’s alsook stemmen van native speakers (moedertaalsprekers) voor om de betekenis van nieuwe woorden over te brengen. De methode maakt gebruik van spraakherkenningsprogramma. Dit programma registreert de uitspraak en maakt hier een schematische weergave van. De lerende kan zo de uitspraak met die van een native speaker (moedertaalspreker) vergelijken. Door de voorbeeldspreker iets langzamer te laten spreken en vervolgens veel na te spreken, kan uitspraakverbetering bereikt worden.
De methode biedt dictee-oefeningen voor de schrijfvaardigheden. De software van de methode controleert de grammatica en spelling en geeft fouten aan, waarbij mogelijkheid is om de fouten van de studenten te verbeteren.
Het programma omvat eveneens leesteksten. De teksten gaan over dagelijkse onderwerpen, ideeën en activiteiten.
Populariteit
Wereldwijd wordt de methode van Rosetta Stone veel toegepast en niet door de minsten. Onder meer de NASA en het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse zaken maken gebruik van Rosetta Stone. In Nederland wordt de methode van Rosetta Stone gebruikt door enkele ministeries en diverse hogescholen en universiteiten, alsook door een aantal internationaal opererende bedrijven.
Voor- en nadelen van de Rosetta Stone methode
Rosetta Stone is heel makkelijk om in te zetten en kan op ieder moment door studenten worden ingezet. De lerende kan zelf bepalen welke delen wat meer of minder aandacht nodig hebben. Veel studenten ervaren het als prettig om te werken met de methode. Voor scholen kan Rosetta Stone een oplossing bieden bij een gebrek aan docenten. Een minpunt kan zijn dat geen trainer is om de lerenden te motiveren of iets extra’s te bieden.
De Pimsleur methode
Bedacht door wie en wanneer
De Pimsleur taalcursussen zijn ontwikkeld door Amerikaans taalkundige Paul M. Pimsleur. De eerste taalcursus van Pimsleur was een cursus Grieks, die hij in het jaar 1963 op de markt bracht.
Kenmerken van de Pimsleur methode
De Pimsleur-methode is een Amerikaans computerprogramma om vreemde talen te leren.
De taalcursussen bestaan uit zinnetjes en dialogen die door studenten vervolgens worden nagesproken en weer herhaald. Deze zinnen zijn door moedertaalsprekers (native speakers) ingesproken. De cursus van Pimsleur is gebaseerd op herhaling, anticiperen, woordenschat en herhaling. De les van de cursus biedt een audio-opname van 30 minuten die nieuwe vocabulaire en structuren bevat. De methode van Pimsleur legt de grammaticale structuur niet apart uit maar biedt deze grammaticale structuur aan door middel van uitbreiding van, en variaties op, deze zinnetjes.
Pimsleur heeft onderzoek gedaan naar het meest optimale interval waarmee kennis van het kortetermijngeheugen naar het langetermijngeheugen overgaat. Dit (gemiddelde) interval is verwerkt in de cursussen van Pimsleur.
Populariteit
Onder meer in Amerika worden de Pimsleur taalcursussen gebruikt en de ervaringen met Pimsleur lopen uiteen. De studenten zijn in het algemeen tevreden over de aangeleerde uitspraak.
Voor- en nadelen van de Pimsleur methode
De Pimsleur-methode werkt zeer goed als uitspraakverbeteraar doordat de insprekers van de zinnen allemaal native speakers (moedertaalsprekers) zijn en op een natuurlijke manier praten in een normaal tempo.
Een keerzijde van de leermethodiek van Pimsleur is dat er niets wordt uitgelegd. De studenten leren geen bouwstenen van de taal om zelf zinnen te maken, maar moeten het doen met duizenden voorbeeldzinnen die ingeprent worden.
De Michel Thomas methode
Bedacht door wie en wanneer
De Michel-Thomas-methode is bedacht, niet verwonderlijk, door Michel Thomas (geboren als Moniek Kroskof); een genaturaliseerde Amerikaandie oorspronkelijk in Polen is geboren. Kort na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde hij zijn methode in een eigen taleninstituut in Beverly Hills in Los Angeles, met beroemdheden zoals Diana Ross, Barbra Streisand, Emma Thompson, Mel Gibson, Pierce Brosnan en Bob Dylan in zijn klantenkring.
Kenmerken van de Micheal Thomas methode
Het uitgangspunt van Michel Thomas was dat iemand alleen kan leren leren als hij of zij vrij is van stress. Hij maakte zijn studenten duidelijk dat ze zich geen zorgen hoefden te maken dat ze dingen zouden vergeten.
De cursussen zijn audiolessen, door twee stemacteurs ingesproken; een vrouwelijke en een mannelijke. De setting bij Michel Thomas is een virtuele klas, waarin de student zich voorstelt als de derde student. De student luistert mee met de lessen van de acteurs. Wanneer de acteurs een vraag wordt gesteld, is het de bedoeling dat de lerende op de pauzeknop klikt en deze vraag eerst zelf beantwoordt. Er is geen huiswerk en er hoeft niet uit het hoofd geleerd te worden. De les wordt in kleine delen opgebouwd en lesstof die nieuw is, wordt afgewisseld met lesstof die al bekend is. Bij de Michel Thomas-methode is de uitleg steeds in het Engels. De methode wijst bijvoorbeeld op verbanden tussen de Engelse taal en de doeltaal, als deze verbanden bestaan. Er wordt ook grammaticale uitleg gegeven. Eerst wordt makkelijke stof aangeleerd, moeilijkere stof volgt pas nadat de studenten het voorgaande begrepen en verworven hebben. Behalve woorden en zinnetjes in de doeltaal worden eveneens bouwstenen aangeleerd waarmee de gebruiker zelf zinnetjes kan bouwen. Ook gebruikt de methode van flashcards zodat lerenden zelf hun woordenschat kunnen toetsen alsook online oefeningen kunnen maken om hun eigen voortgang te meten.
Populariteit
Veel lerenden vinden de cursus prettig werken en zijn tevreden over de uitleg van de structuur van de doeltaal. Studenten die al wat verder zijn met de taal, ervaren de cursussen als minder leerzaam.
Voor- en nadelen van de Micheal Thomas methode
De cursussen trainen de uitspraak en de luistervaardigheid op efficiënte wijze en zijn zeer toegankelijk. Een minpunt van de Michel Thomas-methode is dat de taalcursussen niet in schrijfvaardigheid voorzien. Een daadwerkelijke interactie is er ook niet doordat de methode uit een audiocursus bestaat.
De Assimil methode
Bedacht door wie en wanneer
Assimil is een Frans bedrijf, dat in 1929 is opgericht door polyglot en schrijver en Alphonse Chérel. Het bedrijf maakt en publiceert cursussen voor vreemde talen en het begon met het eerste boek Anglais sans Peine.
Kenmerken van de Assimil methode
‘Assimileren’ of ‘assimilatie’ betekent letterlijk ‘mengen met, opgaan in een andere groep’, wat voor een taalcursus (zoals Bulgaars) wel wat hooggegrepen is. De Assimil-taalcursussen zijn zelfstudielessen die bestaan uit een lesboek Bulgaars, audio-CD’s alsook een USB-stick. De cursist besteedt ongeveer twintig minuten per dag aan de taalcursus.
De lessen bestaan uit Bulgaarse dialogen die beluisterd, nagesproken en gelezen worden. De Bulgaarse vertaling staat naast de dialoog, met grammaticale uitleg. Om de uitspraak van het Bulgaars te oefenen, maakt de methode gebruik van zinnen die zijn ingesproken door moedertaal (native) speakers en die de cursisten dienen te herhalen. De opbouw is van receptief naar productief: in de eerste les wordt nog geen taalproductie verwacht van de gebruikers; dit komt pas na ongeveer 50 taallessen.
Populariteit
De Assimil-cursussen zijn gewaardeerd. Ze zijn relatief betaalbaar en er is een groot aanbod aan talen.
Voor- en nadelen van Assimil
Het pluspunt van de Assimil-methode is dat de cursist Bulgaars in zijn of haar eigen tempo kan leren wanneer dit het beste past. De keerzijde hierbij is, wat voor alle computertaalcursussen geldt, dat de cursist is overgeleverd aan zichzelf. Er is geen docent Bulgaars om de student te begeleiden of te motiveren.
De audiolinguale methode was al in de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw in Engeland en in Amerika ontwikkeld, onder andere door de Amerikaanse taalkundige Leonard Bloomfield. Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak, was het noodzakelijk om (Amerikaanse) soldaten te voorzien van elementaire verbale communicatieve vaardigheden. Hierdoor werd deze audiolinguale methode ook de ‘legermethode’ genoemd.
Kenmerken van de Audio-Lingual Method (ALM)
De audiolinguale methode kun je beschouwen als antwoord op de grammatica-vertaalmethode. Het was nieuw dat de les geheel werd gegeven in de doeltaal (bijvoorbeeld Bulgaars). Kunnen spreken en luisteren (in het Bulgaars) zijn de belangrijkste vaardigheden en (Bulgaarse) grammaticale structuur worden middels mondelinge structuuroefeningen geleerd. De bedoeling is vrijwel zonder fouten Bulgaars leren spreken en verstaan, wat begint bij een Bulgaarssprekende leren naspreken. Herhaling is hiervoor het middel; er wordt met driloefeningen gewerkt om Bulgaarse zinnen alsook structuren te leren beheersen, om te zorgen dat reacties spontaan en automatisch gaan worden. De taaltrainer Bulgaars kan zo een zin bijvoorbeeld 10 maal herhalen en vervolgens een extra Bulgaars woord toevoegen. Bij de audiolinguale methode wordt veel in de zogeheten talenpractica gewerkt, waarbij lerenden met een koptelefoon naar zinnen luisteren en deze naspreken. Het geschreven Bulgaars wordt pas aangeboden wanneer het mondelinge Bulgaars inmiddels vertrouwd is. Er worden wel afbeeldingen gebruikt voor het introduceren van nieuwe woorden in het Bulgaars.
Populariteit
De audiolinguale methode werd in Nederland pas rond het jaar 1970 geïntroduceerd toen de Mammoetwet van kracht werd. Er waren al gauw grote bezwaren tegen de saaie drills. De techniek wilde wel eens haperen. De talenpractica raakten hierdoor al gauw in onbruik. In plaats van de talenpractica werden de mondelinge structuuroefeningen schriftelijk gemaakt. Schrijvers van leerboeken namen de markt weer over en boden weer expliciete grammaticaregels aan. Toch liet de audiolinguale methode wel sporen na. Het was nu alom aanvaard dat het bij een taal (zoals Bulgaars) leren niet om het uit het hoofd leren van de (Bulgaarse) grammatica gaat, maar om het gebruik ervan. Luistervaardigheid (Bulgaars), waar de meeste taaldocenten vóór 1970 geen aandacht aan schonken, was ontdekt.
Voor- en nadelen van de Audio-Lingual Method
De audiolinguale methode is effectief voor studenten Bulgaars die beginnen. De goede uitspraak Bulgaars wordt van het begin af aangeleerd. Deze methode is een docentgestuurde methode waardoor deze een vlotte en efficiënte overdracht van kennis kan bieden. Ook voor grotere groepen is deze methode geschikt.
Deze docentgestuurde kant heeft tegelijk een keerzijde; eigen inbreng wordt niet verlangd van de lerenden, waardoor het risico op passiviteit en onvoldoende betrokkenheid en motivatie op de loer ligt. Een bijkomend bezwaar van de methode is dat de driloefeningen niet zo eenvoudig in levend taalgebruik Bulgaars om te zetten zijn.
GoldList Method (GLM)
Bedacht door wie en wanneer
De GoldList Method (‘gouden lijst-methode’) is door polyglot David J. James, alias Viktor Dmitrievitch Huliganov of Uncle Davey ontwikkeld.
Kenmerken van de GoldList Method (GLM)
Deze GoldList Method is een leermethode om woorden of zinnen in een vreemde taal (bijvoorbeeld Bulgaars) te leren op een zodanige manier dat het in het langetermijngeheugen wordt opgeslagen. De methode werkt middels zelfgeschreven woordenlijsten (Bulgaars) die worden herhaald na verloop van tijd. De Bulgaarse zinnen en woorden van de woordenlijst worden hardop gelezen door de student. Al deze woorden en/of zinnen of zinnen uit het hoofd te leren, is niet de bedoeling, maar door blootstelling gaat dit automatisch. Bij de GoldList-methode wordt de woordenlijst telkens veranderd; Bulgaarse woorden die aangeleerd zijn, gaan van de lijst af. Bulgaarse woorden die nog steeds problemen opleveren, blijven op de woordenlijst staan.
Populariteit
Aanhangers van de GoldList Method beweren dat deze zinnen of woorden in het Bulgaars spontaan in het langetermijngeheugen van de student opgeslagen worden, iets dat door veel geheugenwetenschappers wordt bestreden. Volgens deze geheugenwetenschappers wordt (taal)kennis in het algemeen onthouden als de kennis van betekenis en relevant is. Deze methode kan dus alleen werken voor Bulgaarse woorden die betekenisvol en relevant zijn.
Voor- en nadelen van de GoldList Method
Voor lerenden die het prettig vinden om bijvoorbeeld Post-its® als geheugensteun te gebruiken, kan deze GoldList-methode werken. Schrijven met de hand functioneert beter dan typen of, zelfs redelijk zinloos: een fotootje maken, omdat het fysieke gedeelte van het geheugen door het schrijven wordt aangesproken en meewerkt. Het gebrek aan context is een minpunt. Talen zijn veel meer dan alleen een reeks losse woorden en/of zinnen. Bovendien is deze GoldList-methode bijzonder tijdrovend omdat steeds met de hand geschreven lijsten moeten worden aangelegd.
De Natural Method
Bedacht door wie en wanneer
De Natural Method, ook de Natural Approach (de ‘natuurlijke aanpak’) genaamd, is door Tracy D. Terrell en Stephen Krashen ontwikkeld in 1983.
Kenmerken van de Natural Method
De Natural Method is gericht op een natuurlijke manier van het verwerven van een vreemde taal (zoals bijvoorbeeld Bulgaars). De leermethode probeert het Bulgaars aan te leren op de manier waarop iemand als kind zijn of haar moedertaal leerde spreken. Op die wijze leert men onbewust eveneens de taalregels van het Bulgaars. Alleen het Bulgaars met een aantal visuele hulpmiddelen wordt hiervoor gebruikt. Een leeromgeving zonder stress voor de studenten is het streven. De studenten worden blootgesteld aan een aanzienlijke hoeveelheid begrijpelijke input. Bij de deze methode wordt de taalproductie Bulgaars niet geforceerd, maar mag spontaan ontstaan. De nadruk ligt op communicatie en minder op het corrigeren van vormfouten en expliciete Bulgaars grammatica.
De leermethode werkt het meest effectief als de lerenden in het Bulgaars worden ondergedompeld. De leeractiviteiten in de Bulgaarse taal dienen stimulerend te zijn om te zorgen dat de lerenden plezier van de ervaring hebben.
De Natural Method leermethode heeft veel overeenkomsten met de Directe Methode. De methoden gaan beide uit van het idee van natuurlijke taalverwerving; het onderscheid is dat bij de Directe Methode meer de focus wordt gelegd op de praktijk en bij de Natural Method meer op blootstelling aan taalinput en het verminderen van spreekangst.
Populariteit
Het is veelvuldig aangetoond dat onderdompeling een zeer effectieve methode kan zijn. Doordat de methode betrekkelijk eenvoudig te begrijpen is, is de natuurlijke aanpak een populaire wijze van lesgeven onder taaldocenten Bulgaars. Maar er is ook kritiek op de natuurlijke aanpak. De methode richt zich voornamelijk op het impliciet leren van de Bulgaarse grammatica. De studenten zouden weliswaar leren in het Bulgaars te communiceren, maar door ontoereikende kennis van de grammatica in een wat gebrekkige, versimpelde versie van de taal blijven hangen.
Voor- en nadelen van de Natural Method
Om op een natuurlijke manier Bulgaars te leren, wordt prettig gevonden. Studenten wordt de kans geboden een persoonlijke band met het Bulgaars te krijgen. Omdat er niet ‘uit het hoofd geleerd hoeft te worden’, beklijft het geleerde Bulgaars langer.
Een minpunt kan zijn dat het wat langer duurt voor er resultaat geboekt wordt, omdat bijna geen druk ligt op de taalproductie. De methode bereidt de lerende ook niet per se voor op een specifiek Bulgaars examen.
Structurele Aanpak
Bedacht door wie en wanneer
De Structural Approach (afgekort SA) ofwel de ‘Structurele Aanpak’ is in de begin jaren 50 door de Amerikaanse taaldocent Charles en Robert Lado ontwikkeld.
Kenmerken van de Structurele Aanpak (SA)
De Structurele Aanpak is een methode van taalverwerving die als doel heeft om lerenden vertrouwd te maken met de grammaticale en fonologische structuren van de taal (bijvoorbeeld het Bulgaars). Volgens de SA levert de beheersing van deze structuren meer op dan de verwerving van woordenschat van het Bulgaars. Bij de methode gaat het om het herkennen en kunnen toepassen van bepaalde samenstellingen van Bulgaarse woorden en groepen woorden in de juiste woordvolgorde. Deze vaste combinaties van woorden worden aan de lerenden aangedragen in herkenbare situaties met gebruik van visualisaties, gezichtsuitdrukkingen, dramatiseringen en handelingen. Bij de leermethode worden de structuren die het meest gebruikt worden, het eerst geleerd. Mondelinge vaardigheden Bulgaars (luistervaardigheden en spreekvaardigheden) worden hier in de eerste instantie bij gebruikt; daaruit volgen leesvaardigheden en schrijfvaardigheden. Bij het aanleren en verbeteren van de productieve vaardigheid Bulgaars (spreekvaardigheden en schrijfvaardigheden), krijgt de grammatica een grote plek. De Structurele Aanpak wordt ook wel Structural-Situational Approach (structurele-situationele benadering) en de Structural-Oral-Situational Approach (structurele-mondeling-situationele benadering) genoemd.
Populariteit
In de jaren vóór 1970 werd de Structurele Aanpak op grote schaal gebruikt om Engelse les te geven in Engelssprekende landen, voormalige Britse koloniën alsook in Maleisië.
Voor- en nadelen van de Structurele Aanpak
Een structurele aanpak heeft als sterke kant dat de studenten het Bulgaars op een accurate wijze geleerd wordt. De studenten krijgen inzicht in de grammatica van het Bulgaars en ze leren eveneens in welke situaties bepaalde Bulgaarse woorden of woordcombinaties wel of niet geschikt zijn. De SA gebruikt de taal van alle dag. Nadelen heeft de methode van de Structurele Aanpak ook. Deze werkwijze kost behoorlijk veel tijd en geeft niet onmiddellijk een succeservaring. De input van de lerende zelf is behoorlijk beperkt; het is niet echt creatief.
Communicatief taalonderwijs (Engels: Communicative Language Teaching; CLT)
Bedacht door wie en wanneer
Het zogenaamde communicatief Taalonderwijs (Engelse naam: Communicative Language Teaching, afgekort: CLT), ook wel ‘De Communicatieve benadering’ (Engelse naam: Communicative Approach, afgekort: CA) genoemd, ontstond in de jaren zestig van de vorige eeuw onder invloed van de ideeën van taalkundige Noam Chomsky, die de nadruk legde op competenties bij het leren van een vreemde taal. Amerikaans taalkundige Dell Hymes was de grondlegger in het jaar 1966 van het concept van communicatieve vaardigheden.
Kenmerken van Communicatief taalonderwijs (CLT)
Het communicatief talenonderwijs is gestoeld op de opvatting dat interactie het uiteindelijke doel is van het leren van een vreemde taal (zoals Bulgaars).
De studenten leren het Bulgaars in praktijk te brengen met behulp van de CLT-technieken door de interactie onderling en de taaldocent Bulgaars. Er wordt gebruikgemaakt van teksten, geschreven in het Bulgaars of ander materiaal uit de werkomgeving of het dagelijks leven. Het Bulgaars wordt zowel tijdens en ook buiten de les gebruikt.
Studenten praten over persoonlijke gebeurtenissen met medestudenten en de taaltrainer Bulgaars draagt onderwerpen aan die buiten het domein van de traditionele grammatica liggen, om de taalvaardigheid Bulgaars in allerlei soorten realistische situaties te oefenen. De Bulgaarse grammatica wordt inductief onderwezen, dit betekent aan de hand van de praktijk, waaruit de regel volgt.
Bij CLT zijn taaldocenten Bulgaars echt trainers, die studenten leren te communiceren in het Bulgaars.
Populariteit
Het communicatief taalonderwijs werd erg populair in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw, deels omdat de traditionele taalonderwijsmethodes niet heel succesvol bleken. Binnen een verenigd Europa was er een grotere behoefte om een taal te leren middels een methode die meteen toepasbaar was.
Voor- en nadelen van Communicatief taalonderwijs
Het communicatief taalonderwijs (CLT) heeft veel voordelen. Studenten ‘kunnen’ al snel ‘iets’ in het Bulgaars; de methode is studentgericht en functioneel. Door het gebruik van authentieke materialen, leren de studenten de Bulgaarse woorden die zij moeten weten. De methode is efficiënt. Deze methode werkt voor de studenten stimulerend, omdat zij gauw succes ervaren. Fouten mogen worden gemaakt; de vaardigheid van de student wordt al doende geleerd en verder verbeterd. Een nadeel van de communicatieve benadering is dat voor grammatica, vocabulaire dat niet meteen toepasbaar is en uitspraak minder aandacht wordt geschonken. De voorbereiding en planning vragen veel tijd van de taaltrainer en vereist een actieve deelname van de studenten. Voor bepaalde studenten kan deze manier van een taal leren lastig of ongebruikelijk zijn, afhankelijk wat voor achtergrond zij hebben. Communicatief taalonderwijs (CLT) (communicatief taalonderwijs) traint de vaardigheden; het gaat vooral om de functie en minder om de vorm en CLT biedt als leermethode geen echt samenhangend geheel.
In de 18de en de 19de eeuw was taalonderwijs vooral gefocust op praktisch taalgebruik. Er word geleerd om gebruiksklare zinnetjes, idiomatische uitdrukkingen, dialogen, woordenlijsten etcetera na te spreken, uit het hoofd te leren en op te zeggen. Dit werd op een andere wijze gedaan door Johann Valentin Meidinger; een Duitse docent Frans en Italiaans. Meidinger ontwikkelde rond 1783 een leermethode waarin de grammatica centraal stond. Meidinger wordt beschouwd als grondlegger van de grammatica-vertaalmethode (Grammar-Translation Method; GTM).
Kenmerken van de Grammatica-/vertaalmethode (GVM)
Deze methode was gestoeld op het onderwijs in het Latijn; de taal van wetenschap, cultuur en religie. Het onderwijs in het Latijn was vanzelfsprekend op geschreven teksten van klassieke schrijvers gericht en was geheel op het vertalen en de grammatica gericht. Dat werd beschouwd als een degelijke en wetenschappelijke aanpak. De Grammatica-/vertaalmethode gaat van de analyse uit van taalvormen en taalstructuren (van bijvoorbeeld Bulgaars) waarbij studenten inzicht ontwikkelen. De lees- en schrijfvaardigheid Bulgaars dus belangrijk bij deze methode. Literatuur, vertalen en uit het hoofd leren van woordenlijsten krijgen de nadruk. De docenten dragen kennis Bulgaars over, de lerende memoriseert.
Populariteit
De grammatica-/vertaalmethode is tot recente datum van grote invloed geweest op het talenonderwijs, ondanks dat reeds vanaf halverwege de negentiende eeuw ook tegengeluiden te horen waren.
Voor- en nadelen van de Grammatica-/vertaalmethode
De grammatica-/vertaalmethode biedt een aardige mentale training voor diegenen voor wie het een uitdaging is om dingen uit het hoofd te leren. Ook biedt de methode inzichten in de structuur van het Bulgaars, vanwege de nadruk die gelegd wordt op de grammatica.
De grammatica-/vertaalmethode kent echter meer minpunten dan pluspunten. Het belangrijkste minpunt is dat de luister- en spreekvaardigheid Bulgaars ver achterblijft, waardoor de taal zelfs na jaren studie weinig mondeling kan worden toegepast. De leermethode staat ver af van het dagelijks gebruik van het Bulgaars, ook in de context die wordt aangeboden, omdat het over het algemeen om literair taalgebruik gaat. De leermethode geeft niet de mogelijkheid tot differentiatie of een eigen creatief proces voor studenten voor het leren in een groep. De studenten zijn alleen toehoorders en uitvoerders.
Onderdompeling (Engels: immersion)
Bedacht door wie en wanneer
Sinds de jaren 70 wordt onderdompeling (Engels: language immersion) wereldwijd toegepast, voornamelijk op de middelbare school waarbij een vak (bijvoorbeeld wiskunde) wordt gegeven in een vreemde taal. Binnen Nederland is ‘onderdompeling’ bekend als de methode die wordt toegepast bij Taleninstituut Regina Coeli in Brabant, ‘de nonnen van Vught’. De methode is daar ontstaan in 1963 met Franse nonnen die Franse taalles aan rijke vrouwen uit Vught gaven.
Kenmerken van onderdompeling
Onderdompeling zorgt ervoor dat degenen die de taal (zoals het Bulgaars) leren, direct vanaf het eerste moment wordt omgeven door de nieuwe taal. Alle instructies worden in de doeltaal (Bulgaars) gegeven; eerst langzaam en met veel herhaling, later op een meer natuurlijke wijze. Vanaf het begin wordt de lerende ook uitgedaagd om in het Bulgaars te spreken. Er wordt met rollenspellen en simulaties gewerkt. Op scholen die met onderdompeling werken, wordt de leeromgeving veelal in de stijl van het land van de Bulgaarse taal ingericht om een situatie te creëren alsof lerenden in Bulgarije zijn. De studenten oefenen het Bulgaars spreken één-op-één of in kleine groepen. Een andere manier om onderdompeling te bereiken, is naar Bulgarije reizen en daar bijvoorbeeld verblijven in een gastgezin.
Populariteit
De methode van onderdompeling wordt als een uitstekende methode om vreemde talen te leren beschouwd. Met name de mondelinge taalvaardigheid Bulgaars kan op deze wijze zeer goed worden ontwikkeld.
Voor- en nadelen van onderdompeling
Doordat de methode nogal intensief is, is het belangrijkste voordeel dat met deze methode snel resultaat wordt bereikt. Het is ‘sink or swim’, de student moet wel gaan communiceren in het Bulgaars want hij of zij wordt erdoor omgeven. In principe zijn de studenten 24 uur per dag Bulgaars aan het leren. Het samen oefenen in groepen versterkt de sociale interactie. Lerenden ervaren dat als motiverend.
Een minpunt is dat het bereikte resultaat niet altijd vastgehouden wordt. Als iemand in een korte tijd Bulgaars leert, door in Bulgarije te zijn of door in een kunstmatig gecreëerde omgeving te zijn ondergedompeld, maar daarna weer tot de orde van de dag overgaat, is de kans groot dat het nieuw geleerde snel wegzakt. Het feit dat een dergelijke training Bulgaars nogal intensief is, kan een bijkomend nadeel zijn. Niet alle studenten hebben de conditie om deze leermethode vol te houden.
Suggestopedie (Suggestopedia)
Bedacht door wie en wanneer
Suggestopedia is een methode om taal te leren ontwikkeld in de zeventig jaren van de vorige eeuw. Deze methode is ontwikkeld door de Bulgaarse psychotherapeut Georgi Lozanov.
Kenmerken van Suggestopedie
De methode van Suggestopedia is op het principe van de suggestie gebaseerd. Positieve suggestie is volgens Georgi Lozanov een voorwaarde om (een taal; bijvoorbeeld Bulgaars) te leren. Daarvoor is het essentieel dat er tussen de taaltrainer (Bulgaars) en studenten een ontspannen sfeer en wederzijds vertrouwen is. Dat lerenden zich veilig en ontspannen voelen, is hiervoor de voorwaarde. Leslokalen met rijopstellingen waren ongeschikt om dit te kunnen bereiken. Tijdens de les zaten studenten in comfortabele stoelen die in een halve cirkel geplaatst werden en er was altijd muziek tijdens de klas. De leermethode zoals Georgi Lozanov voorstond, bestond uit het voorlezen van verschillende teksten, terwijl op de achtergrond natuurgeluiden te horen waren of klassieke muziek werd gespeeld. Er bestonden lijsten met woorden bij de teksten en opmerkingen met betrekking tot de (Bulgaarse) grammatica. Dit voorlezen gebeurde met veel expressie in stem en gebaren. Studenten werden zo uitgenodigd om te luisteren en de (Bulgaarse) woorden die nieuw waren voor ze, konden gemakkelijk worden begrepen en opgenomen. Er was veel tijd tijdens de lessen voor de cultuur en kennis over het land van de doeltaal (Bulgarije). Er werden rollenspellen gespeeld en ook (Bulgaarse) streekgerechten werden in de klas bereid en geproefd.
Populariteit
De leermethode van Georgi Lozanov was omstreden en de leermethode is in de vergetelheid geraakt. Een aantal elementen bijvoorbeeld het gebruikmaken van stemexpressies en gebaren bij het lezen van teksten, wordt nog steeds toegepast.
Voor- en nadelen van Suggestopedie
De leermethode van Suggestopedia zorgt voor een veilige en ontspannen sfeer, waardoor de lerende minder hinder zal krijgen van frustratie of faalangst. Voor nieuwkomers kan deze sfeer bijdragen aan een positieve associatie met het nieuwe thuisland. Muziek werkt vaak motiverend en draagt muziek bij aan betere leerprestaties. Dat de lerenden gestimuleerd worden om actief mee te doen en zich in te leven in de situaties, wat voor een aantal mensen een nieuwe ervaring is, is een ander voordeel van de methode. Tegelijk is dit voor bepaalde lerenden een nadeel, want niet iedereen is hiertoe in staat. Daarnaast kan muziek bij sommigen eerder afleiden en zelfs verstorend werken in plaats van stimulerend of ontspannend. Een andere zwakke zijde is dat de verhouding taaltrainer-student niet gelijkwaardig is; alle inbreng komt van de zijde van de Bulgaarse taaltrainer en de student is altijd de ontvangende partij.
Community Language Learning (CLL)
Bedacht door wie en wanneer
De Amerikaanse priester en psycholoog Charles A. Curran ontwikkelde in 1976 Community Language Learning, ook wel Counseling Language Learning geheten.
Kenmerken van Community Language Learning (CLL)
CLL (Community Language Learning) is een methode om een vreemde taal te leren waarbij de lerenden samenwerken om te bepalen welke aspecten van de vreemde taal zij willen leren. De CLL methode is gestoeld op de counseling-benadering waarbij de docent als counselor fungeert die de zinnen van de lerende kenschetst. De lerenden beginnen een gesprek. Als de studenten de te leren taal (Bulgaars) nog niet genoeg machtig zijn, spreken de studenten in de moedertaal. De trainer (Bulgaars) geeft uitleg en vertaalt, waarna de lerenden de uitspraken van de trainer zo goed mogelijk herhalen. Dit gesprek in het Bulgaars wordt opgenomen om daarna te kunnen herbeluisteren.
De CLL stimuleert gemeenschapsgevoel in de leergroep en beschouwt de wisselwerking tussen de lerenden als middel om te leren. Het zijn de lerenden zelf die de lesstof bepalen middels betekenisvolle gesprekken. Er wordt geen leerboek Bulgaars gevolgd.
Populariteit
De mate van succes van de methode hangt grotendeels af van de expertise van de docent-counselor. Bij deze methode dient de taaltrainer naast sociaal-cultureel kundig eveneens taalkundig te zijn. De trainer dient zowel het Bulgaars als de moedertaal van de lerende erg goed te beheersen om de taaluitingen van de lerende te kunnen vertalen. Deze methode kan prima werken indien deze op de juiste wijze gebruikt wordt. Voor grote klassen is deze methode niet geschikt.
Voor- en nadelen van Community Language Learning
De methode biedt lerenden veel autonomie. Veel studenten vinden het analyseren van eigen gesprekken nuttig. Niet alleen tijdens de les Bulgaars, maar ook buiten de les wordt de leergroep vaak zeer hecht. Door deze methode worden studenten zich een stuk bewuster van de groepsgenoten, de sterke en minder sterke punten en ze leren als een team te werken. Het bespreken van de fouten en het evalueren van de taalles Bulgaars is heel leerzaam voor de studenten. Vaak blijven zulke verbeteringen in het geheugen gegrift en worden zo onderdeel van het actieve vocabulaire van de student.
Een keerzijde kan zijn dat de docent niet sturend is, ondanks dat een aantal lerenden wel sturing nodig heeft. Bij CLL wordt geen gebruikgemaakt van een leerboek en ook geen toetsen Bulgaars gehouden. Het succes van de taallessen is hierdoor lastig te meten. Sommige lerenden worden in hun Bulgaars spreken geremd wanneer zij opgenomen worden.
De Lexicografische benadering (In het Engels: Lexical Approach; LA) is een methode om talen te leren die door Michael Lewis is ontwikkeld in de jaren 90 van de vorige eeuw.
Kenmerken van de Lexicografische benadering (DLA)
Deze lexicografische benadering gaat uit van de visie dat een belangrijk gedeelte van het leren van een taal (zoals het Bulgaars) bestaat uit het begrijpen en het produceren van ‘lexicale eenheden’. Dit zijn brokjes taal die uit (Bulgaarse) woorden, woordcombinaties alsook uitdrukkingen bestaan. De studenten verwerven al doende inzicht in patronen van het Bulgaars (grammatica) en betekenisvolle groepen woorden. Zo wordt geleerd hoe het Bulgaars ‘in het echt’ gebruikt wordt. In deze benadering is de woordenschat Bulgaars belangrijker dan de Bulgaarse grammatica. De instructies zijn op situaties en Bulgaarse uitdrukkingen gericht die vaak in dialogen voorkomen. Aan interactie wordt aandacht geschonken maar eveneens aan exposure; aan de receptieve vaardigheden van de lerende (luisteren en begrijpen, lezen en begrijpen). Voor het zelf ontdekken van de Bulgaarse taal door de student is veel mogelijkheid.
De rol van de docent Bulgaars is voor genoeg inbreng te zorgen en het faciliteren van het leerproces van de student.
Populariteit
In de afgelopen dertig jaar zijn door de invloed van de ideeën over taal van (onder andere) Michael Lewis de lesboeken duidelijk anders geworden. Bij deze methode wordt veel meer aandacht geschonken aan de woordenschat die aangeboden wordt in zogenaamde chunks, in betekenisvolle brokjes. Een drastische omwenteling in de manier waarop een vreemde taal wordt onderwezen, iets waarnaar Lewis streefde, is er echter niet van gekomen.
Voor- en nadelen van de Lexicografische benadering
Door met ‘chunks’ (brokjes taal); met ‘echte’ taal te werken, leren de studenten het Bulgaars op een heel natuurlijke manier te gebruiken. Zo ontstaat souplesse in het het gebruik van het Bulgaars.
Dat de werkelijkheid altijd weer afwijkt van de aangeleerde taalsituaties, is het nadeel van deze leermethode. Met het zelf leren herkennen van de patronen van het Bulgaars hebben sommige lerenden moeite en zij hebben meer aan een trainer Bulgaars die hen wegwijs maakt, dan aan een docent taal-facilitator.
Series Method
Bedacht door wie en wanneer
De Series method, ofwel ‘seriemethode van taalverwerving’ is door de Franse leraar François Gouin in 1880 ontwikkeld.
Kenmerken van de Series Method
De seriemethode (The Series Method of language acquisition) van François Gouin is gebaseerd op een serie van verbonden zinnen die gemakkelijk te begrijpen zijn en weinig kennis van de grammatica vereisen. Studenten leren zinnetjes op basis van een handeling, zoals het verlaten van een huis in de volgorde waarin deze zou worden uitgevoerd. Deze series of reeksen gingen over onderwerpen als mens in de samenleving, beroep en wetenschap, leven in de natuur, vanuit het onderscheid tussen objectief, subjectief en figuurlijk taalgebruik ontwikkeld. De leermethode van Gouin maakt geen gebruik van moedertaal. De lerenden gaan snel in de vreemde taal (bijvoorbeeld het Bulgaars) denken doordat een soort eentalige manier van taalverwerving is, die niet van ‘vertalen’ en ‘uitleggen’ uitgaat maar van ‘demonstreren’ en ‘handelen’.
Populariteit
De seriemethode van François Gouin was zijn tijd ver vooruit. François Gouin’s leermethodiek kon gedurende een bepaalde periode een succes worden genoemd, ondanks de ongewone aanpak. Maximilian Berlitz’ Directe Methode overschaduwde de methode echter.
Voor- en nadelen van de Series Method
François Gouin’s Seriemethode ontwikkelt sterk de mondelinge vaardigheden Bulgaars en zorgt voor het creëren van een sfeer in de les die harmonieus, natuurlijk en gelijkwaardig is.
De taalmethodiek garandeert levendig onderwijs. Doordat het gebruikmaakt van visueel leermateriaal, zoals afbeeldingen, grafieken, en dergelijke, wekt dit type taalonderwijs Bulgaars enthousiasme op van de lerenden. Een taal leren wordt tastbaar; dit was totaal nieuw. Het maakt studenten Bulgaars nieuwsgierig, wat helpt om het leergeheugen te ontwikkelen, prestatiedruk te verlagen en het zelfvertrouwen te verbeteren. De communicatieve taalvaardigheid Bulgaars van de student wordt goed gestimuleerd.
Het nadeel van de leermethode van François Gouin is dat taal die iets meer abstract of subjectief wordt, wat moeilijk met beweging en expressie in één concrete ervaring is te vangen. De bewerkelijkheid voor de taaldocent, die immers een scala aan series dient voor te bereiden, is een bijkomend nadeel. Als derde punt richt de Gouin-seriemethode zich vooral op mondelinge taalgebruik, terwijl het onderwijssysteem nog vaak draait om examens die de lees- en schrijfvaardigheden toetsen.
Task-Based Language Teaching (TBLT)
Bedacht door wie en wanneer
Taakgericht taalonderwijs (Engels: Task-Based Language Teaching) is ontwikkeld in de jaren 80 van de vorige eeuw. De grondleggers van deze methode zijn de Indiase taalkundige professor N.S. Prabhu, de Amerikaanse hoogleraar Teresa P. Pica en de Britse hoogleraren Michael H. Long en Graham V. Crookes.
Kenmerken van de Task-Based Language Teaching (TBLT)
Taakgericht taalonderwijs past binnen een Communicatieve Benadering/het Communicatief Taalonderwijs. De visie erachter is dat het verwerven van de vreemde taal (zoals het Bulgaars) geen op zichzelf staand doel, maar een middel om specifieke taken uit te kunnen voeren. Lerenden krijgen verschillende motiverende taken aangeboden, waarvoor taalkennis (Bulgaars) nodig is. Voor het goed uitvoeren van deze taken, is het nodig dat ze over woordenschat en taalregels van het Bulgaars beschikken. De taken zijn zaken uit het dagelijks leven, bijvoorbeeld boodschappen doen, een e-mail schrijven, bellen met de klantenservice, de krant lezen of iets te drinken bestellen. De opdracht wordt in drie fasen verdeeld: vóór, tijdens en na de taak, waarbij de student zich eerst voorbereidt op de taak, vervolgens de taak uitvoert en tot slot op de taak terugblikt. De lerenden moeten samenwerken om de opdrachten uit te kunnen voeren. Om leereffect te hebben, moeten de opdrachten iets boven het niveau van de studenten Bulgaars liggen.
Populariteit
Task-Based Language Teaching (TBLT) is vanaf het begin van de jaren 90 erg populair geworden, zeker in het taalonderwijs. Het lijkt de meest praktisch bruikbare vorm te zijn om de taalvaardigheden van lerenden (hoofdzakelijk lerenden in een achterstandspositie) in het lager en secundair onderwijs te verhogen.
Voor- en nadelen van Task-Based Language Teaching
Taakgericht taalonderwijs (Bulgaars) heeft duidelijke voordelen. Taakgericht taalonderwijs taakgericht taalonderwijs is een activerende manier van werken, waarbij studenten uitgedaagd worden om hun vaardigheden (Bulgaars) te gaan gebruiken. Zolang de opdracht goed bij de lerende aansluit, is het een op de persoon gerichte, relevante en efficiënte aanpak. Lerenden komen op een natuurlijke, alledaagse manier in contact met het Bulgaars en leren zo authentieke Bulgaarse woorden, woordcombinaties en uitdrukkingen. Studenten leren bovendien om met andere studenten Bulgaars samen te werken. De studenten ervaren taakgericht taalonderwijs als motiverend en plezierig.
Als nadeel kan gezien worden dat de communicatie voorop staat en niet de correcte vorm van het Bulgaars, waardoor de studenten die niet zeer precies leren.
De Dogme benadering (Engels: Dogme Language Teaching; Dogme ELT)
Bedacht door wie en wanneer
De Nieuw-Zeelandse linguïst en docententrainer Scott Thornbury bedacht in het jaar 2000 Dogme Language Teaching/Dogme ELT (ook wel de ‘Dogmabenadering’ genoemd).
Kenmerken van de Dogme benadering (ELT)
De inspiratie voor Dogme Language Teaching (DLT) was ‘Dogme 95’; een stroming van een aantal Deense filmmakers waaronder filmregisseur Lars von Trier uit het jaar 1995. Voor het maken van films confirmeren de deelnemers zich aan tien strenge regels (tien dogma’s). Deze tien regels behelzen samen ‘de eed van zuiverheid’ (In het Deens: kyskhedsløfter; in het Engels: Vows of Chastity). Iets soortgelijks is bij het Dogme-taalonderwijs aan de hand. De aanhangers van deze methode streven naar een vorm van communicatief taalonderwijs die niet door enig voorgedrukt materiaal belast is. Het doel van de Dogme-methode is het beginnen van echte conversaties over praktische zaken. Bij deze methode gaat het om communicatie als inspirator van een taal leren (bijvoorbeeld Bulgaars). De benadering is daarom een communicatieve aanpak van onderwijs, die taalonderwijs wil bieden zonder het gebruik van lesboeken of overige lesmaterialen en zich in plaats daarvan focust op communicatie tussen de lerenden en de docent. Net als de Dogme-beweging in de film, kent het Dogme-taalonderwijs 10 dogma’s (uitgangspunten).
Populariteit
Ondanks dat onderzoek naar het succes van Dogme beperkt is, gaat Scott Thornbury ervan uit dat de overeenkomsten met taakgericht leren van een taal (zoals Bulgaars) suggereren dat Dogme waarschijnlijk vergelijkbare resultaten oplevert.
Voor- en nadelen van de Dogme benadering
Een pluspunt voor de taaltrainer Bulgaars is dat hij of zij zich vrijwel geen hoeft voor te bereiden. Dat de lerenden de verantwoording dragen voor hun eigen leerproces, kan erg motiverend werken. Voorspelbaar is de les Bulgaars zo niet; dat zorgt voor spontane communicatie en de verveling krijgt geen kans. Tijdens een les volgens de Dogme-benadering is bijna elk onderwerp bespreekbaar. Dit zorgt dat de lerenden betrokken en alert blijven.
Als studenten zo weinig door de trainer bij de hand genomen worden, kunnen ze zich echter wel iets ongemakkelijk voelen. Ook zijn niet alle docenten Bulgaars voldoende flexibel voor dit type van onderwijs. Nog een keerzijde kan zijn dat de lerenden zich vaak moeten voorbereiden op een specifiek examen Bulgaars en het niet zeker is dat de lesstof daarvoor aan bod komt in de les.
Growing Participator Approach (GPA)
Bedacht door wie en wanneer
The Growing Participator Approach (GPA) is in 2007 door Language consultants Greg en Angela Thomson ontwikkeld.
Kenmerken van de Growing Participator Approach (GPA)
De GPA-benadering geldt als een alternatieve kijk op het verwerven van een vreemde taal (zoals het Bulgaars). Dat taal en cultuur niet los van elkaar kunnen worden gezien, is de primaire aanname van de GPA. Bij GPA gaat het om veel meer dan alleen het verwerven van het Bulgaars; het doel is uitgroeien tot deelnemers aan het leven in de gastcultuur (van Bulgarije). Daarom hanteert GPA de termen ‘groeiende deelnemer’ in plaats van ‘taallerende’ en ‘verzorger’ in plaats van ‘leraar of docent’. De GPA heeft overeenkomsten met, en is gedeeltelijk gebaseerd op, de Natural Approach (natuurlijke aanpak) van Stephen Krashen en Tracy Terrell.
De leermethode bestaat uit zes fasen van activiteiten. Deze activiteiten worden door de lerende met een verzorger uit Bulgarije uitgevoerd. Begrijpen gaat voor produceren. De Bulgaarse woordenschat en de cultuur krijgen de nadruk. Fase 1 van de methode is de hier-en-nu-fase. Deze fase duurt ruwweg 100 uur. In deze fase 1 focust de ‘groeiende deelnemer’ zich op luisteren en non-verbale feedback geven.
Fase 2 van de methode van de leermethode is de verhaalopbouwfase. Deze duurt ruwweg 150 uur en nu beginnen de deelnemers ook Bulgaars te produceren. In fase 3 van de leermethode ligt de nadruk op ‘gedeelde verhalen’. Dit zijn verhalen die over dagelijkse gebeurtenissen gaan, verhalen die tussen culturen gedeeld worden en verhalen die over gedeelde ervaringen gaan. Fase 4 van de leermethode is de fase van het zogenaamde ‘diepe delen’. Nu beginnen de deelnemers en verzorgers diepere gesprekken te voeren over het leven in de Bulgaarse cultuur. In fase 5 van de leermethode beginnen deelnemers zich op taalgebruik van de moedertaalsprekers Bulgaars te richten door middel van televisie, films, nieuws en literatuur. Het Bulgaars dat voor het werk van de deelnemers nodig is, wordt ook geleerd. Fase 6 is de zogenaamde ‘zelfvoorzienende groeifase’. Deze fase heeft geen eindpunt. Hierbij gaat het om groei naast de formele taalsessies Bulgaars.
Populariteit
Er is nog weinig bekend over het succes omdat de leermethode van Thomson nog redelijk nieuw is. De deelnemers zijn enthousiast over de leermethode.
Voor- en nadelen van de Growing Participator Approach
De GPA-methode biedt een duidelijk inzicht op het proces van taalverwerving Bulgaars. De zes fasen van de methode bieden een duidelijk tijdspad alsook haalbare doelen. Er wordt door de lerende niet alleen taalkennis Bulgaars verworven, maar ook van de omgeving en de lerende verwerft eveneens een nieuw sociaal netwerk.
Een minpunt van deze methode is dat voor elke deelnemer of minimaal elke kleine groep deelnemers een ‘verzorger’ moet worden gezocht die bereid is om behoorlijk wat tijd te investeren.
Shadowing Technique
Bedacht door wie en wanneer
De Shadowing technique of Shadowing (‘schaduwen’) is bedacht in de vroege jaren 2000 door Alexander Argüelles; een Amerikaanse polyglot en taalkundige.
Kenmerken van de Shadowing Technique
Shadowing is een methode die studenten zelfstandig kunnen gebruiken voor het verbeteren van de uitspraak en de intonatie (Bulgaars) en het verwerven van vloeiendheid in het spreken. Deze techniek van Shadowing is eenvoudig: de lerende luistert naar een audio-opname, bij voorkeur een dialoog en herhaalt wat hij of zij hoort. Bij deze methode is het niet belangrijk om de Bulgaarse tekst ook te begrijpen; het gaat in eerste instantie om de klank. Luisteren en herhalen wordt geoefend totdat het heel gemakkelijk gaat en de student simultaan Bulgaars kan spreken met de opname. Na enige tijd gebruikt de student een transcript om te kunnen lezen (en begrijpen) wat hij of zij uitgesproken heeft. Er zijn diverse leerboeken geschikt voor deze methode, zolang deze boeken dialogen bevatten of stukken samenhangende teksten. De Bulgaarse audio-opname dient ideaal bezien iets boven het niveau van de studenten te zijn. De ideale lengte van een audio-opname is ongeveer één pagina, zonder kunstmatige pauzes en op een natuurlijke snelheid. Omdat lichamelijke beweging de opname versterkt van de nieuwe taal (het Bulgaars) in het zenuwstelsel, doet Argüelles de aanbeveling om te lopen tijdens het spreken, liefst buiten, en niet te zitten. Een bijkomende grond is dat de studenten minder snel afgeleid worden als zij in beweging zijn, waardoor het werken aan het Bulgaars veel effectiever wordt.
Shadowing vertoont veel overeenkomsten met de audiolinguale methode uit de vorige eeuw, maar bij de audiolinguale methode werden grammaticale driloefeningen toegepast in plaats van dialoog of samenhangende tekst. Ook het simultaan spreken is verschillend aan Shadowing.
Populariteit
In de afgelopen jaren is veel onderzoek gedaan naar Shadowing dat aantoont dat de techniek niet alleen de uitspraak maar ook de luistervaardigheid sterk verbetert. Het algemene begrip van het Bulgaars wordt eveneens vergroot.
Voor- en nadelen van de Shadowing Technique
Shadowing heeft als praktisch pluspunt dat het kan worden gebruikt in een groep van studenten, waarbij elke deelnemer individueel actief aan het leren is. Het rendement van Shadowing is hoog.
Het nadeel van deze techniek is dat de studenten het soms wat saai vinden om dezelfde Bulgaarse tekst steeds te blijven herhalen. Het kiezen van de tekst is dus van groot belang.
Total Physical Response (TPR®)
Bedacht door wie en wanneer
De Amerikaanse psycholoog James Asher ontwikkelde de taalverwervingsmethode Total Physical Response, ook wel TPR® genoemd, in de jaren 60 van de vorige eeuw.
Kenmerken van Total Physical Response (TPR®)
TPR® is een methode om een vreemde taal (zoals Bulgaars) te leren die van het idee uitgaat dat mensen leren met behulp van bewegingen en handelingen. Al doende leert men, en wel op de manier zoals een kind de moedertaal leert. Ouders geven hun (jonge) kinderen continu opdrachten en belonen hen als ze die uitvoeren (“kijk naar mama”, “goed zo”). “Pak de lepel”, “Mooi!”, “Trek je schoentjes maar aan”, enz.). In eerste instantie is het de bedoeling dat de kinderen begrijpen wat de ouders zeggen, in een later stadium gaan de kinderen verbaal reageren. De luistervaardigheden Bulgaars zijn dus de basis, daarna volgen de spreekvaardigheden.
TPR® past deze grondslagen van de moedertaalverwerving versneld toe bij het leren van het Bulgaars. De taaltrainer geeft op een vriendelijke en begrijpelijke wijze taken, bijvoorbeeld: “pak het boek” en doet zelf de taken voor; de studenten doen na. In het begin wordt nog niet van de studenten verwacht dat zij Bulgaars praten; de studenten geven de opdrachten in een later stadium. Bekende opdrachten worden verder uitgebreid of gedeeltelijk gewijzigd.
Door de combinatie van bewegingen en spraak, appelleert TPR® aan de beide hersenhelften. Op deze manier kost het minder moeite om dingen te leren en de geleerde Bulgaarse taalkennis beklijft ook beter.
Populariteit
De methode van TPR® wordt vooral gebruikt binnen het NT2-onderwijs (Nederlands als tweede taal), zeker bij beginners en ook wel bij Engelse les op de basisschool. Maar middelbare scholieren en volwassenen werken ook met plezier met TPR® en behalen goede resultaten.
Voor- en nadelen van Total Physical Response
TPR® biedt veel voordelen. Doordat de student veel begrijpelijke inbreng krijgt aangeboden in ‘chunks’ (woorden die bij elkaar horen), krijgt hij of zij snel begrip van de doeltaal. De methode zorgt voor snelle succeservaringen, wat het plezier in het leren bevordert. Het zorgt een stressvrij leerproces. In principe is de methode van TPR® voor alle doelgroepen bruikbaar, ongeacht welke achtergrond of leeftijd en kan de leermethode ook in wat grotere klassen worden ingezet. Het Bulgaars wordt direct opgeslagen in het langetermijngeheugen.
Het feit dat niet elke taaluiting in TPR®-opdrachten uit te drukken is, is het minpunt van TPR®. Dit is de reden dat de leermethode tot op een zeker niveau werkt en een andere leermethode nodig is als aanvulling. Daarnaast is de leermethode niet bijzonder creatief. De studenten leren niet om ideeën, meningen en gevoelens in het Bulgaars uit te drukken.
De Directe Methode (Engels: Direct Method; DM)
Bedacht door wie en wanneer
De Duits-Amerikaanse taalkundige Maximilian Delphinius Berlitz (geboren als David Berlizheimer) bedacht eind jaren tachtig van de negentiende eeuw de Directe Methode, ook wel ‘de natuurlijke benadering’ genoemd. Deze Directe Methode is als tegenreactie op de dominante grammatica-vertaalmethode ontwikkeld.
Kenmerken van de Directe Methode (DM)
Een Reformbeweging met nieuwe ideeën over vreemde talen leren dat inductief en zelfontdekkend zou moeten zijn, ontstond omstreeks 1900. De Reformbeweging ging overigens niet alleen over het leren van talen, maar ook over voeding, kleding, natuurgeneeskunde en naturisme. Omstreeks 1900 streefde men, net zoals in de jaren 60 van de vorige eeuw, naar natuurlijke manieren van leven en een bevrijding van het keurslijf. In het taalonderwijs kwam veel aandacht voor de gesproken, ‘levende’ taal, waarbij grammatica vooral inductief werd onderwezen, met voorbeeldzinnen. De taalregels moesten de lerenden hieruit afleiden. Er waren meer mondelinge oefeningen en met meer aandacht voor de uitspraak van de vreemde taal (zoals het Bulgaars). Het werd aangemoedigd om de lerenden vaak in het Bulgaars te laten praten. Dat de taalles in het Bulgaars gegeven werd, was ook nieuw. Er werd nadrukkelijk niet vertaald in de les. Door middel van plaatjes en voorbeelden werd de (Bulgaarse) woordenschat aangeleerd. Abstracte vocabulaire werd aangeboden door studenten om ideeën te laten associëren.
Populariteit
Mede door invloed van de crises en oorlogen verdween de golf van vernieuwing van begin twintigste eeuw langzaam, om weer een andere vorm te krijgen in de jaren zestig.
Met (een moderne vorm van) de Directe Methode wordt nog altijd gewerkt door taleninstituten als Berlitz en Interlingua.
Voor- en nadelen van de Directe Methode
Dat de Directe Methode een vrij natuurlijke manier is om Bulgaars te leren, is het voordeel. Bij de methode wordt veel aandacht geschonken aan luisteren en spreken. Hierdoor krijgen lerenden zelfvertrouwen en vloeiendheid in het Bulgaars. Keerzijden heeft deze Direct Methode echter ook. Voor schrijfvaardigheid (Bulgaars) is bij deze methode nauwelijks aandacht en voor lezen ook relatief veel minder aandacht. Voor de meer gevorderde lerende Bulgaars, heeft de methode te weinig uitdagingen te bieden. De Directe Methode is eveneens niet erg geschikt voor minder snel lerende studenten, doordat de leermethode is gebaseerd op actief meedoen van de student.
De Manesca-methode (Engels: Manesca Method)
Bedacht door wie en wanneer
Jean Manesca publiceerde An Oral System of Teaching Living Languages Illustrated by a Practical Course of Lessons in the French through the Medium of the English (“Een mondelinge methode voor het onderwijzen van levende talen, aan de hand van een praktische cursus Frans door middel van het Engels”) in 1835. In 2015 ging An oral system of teaching living languages in herdruk.
Kenmerken van de Manesca-methode
De Manesca-methode is gebaseerd op hetzelfde principe als de ‘natuurlijke aanpak’ (Natural Approach): de beste manier om vreemde talen te leren, is die waarop een kind zijn moedertaal leert. Een vreemde taal (zoals Bulgaars) leren moet gemakkelijk en veilig zijn. Manesca wil daarom niet werken met abstracte regels of lijstjes met Bulgaarse woorden die uit het hoofd geleerd moeten worden.
De Manesca-methode staat bekend als de vroegst bekende, volledige taalcursus. De leermethode is gebaseerd op het werken met een groep studenten en een taaldocent Bulgaars, die steeds één Bulgaars woord tegelijk introduceert. Er hoort een bepaalde beweging bij dit woord. De lerenden herhalen vervolgens na elkaar het Bulgaarse woord en deze beweging. De herhalingen helpen de studenten deze Bulgaarse woorden te onthouden, zonder dat uit het hoofd geleerd hoeft te worden. Deze woorden worden stap voor stap zinnen en vervolgens variaties op de Bulgaarse zinnen. De Bulgaarse spelling wordt in een later stadium met leesteksten aangeboden.
De Manesca-methode is al een aantal jaren later overgenomen en aangepast door Heinrich Gottfried Ollendorff en staat ook wel als de Ollendorff-methode bekend.
Populariteit
Jean Manesca overleed twee jaar na de publicatie van zijn methode. Het werk van Jean Manesca is door anderen opgepakt en aangepast, onder wie Ollendorff. Een groot deel van de ideeën van Jean Manesca zijn actueel en worden nog steeds in het moderne vreemdetalenonderwijs gebruikt.
Voor- en nadelen van de Manesca-methode
De combinatie van spreken en bewegen, waardoor het fysieke geheugen wordt aangesproken en de geleerde stof gemakkelijker en langduriger door de lerende wordt onthouden, geldt als de sterke kant van de Manesca- of Ollendorff-methode. Wat daar eveneens aan bijdraagt, is het veelvuldige herhalen. Dat het wat saai kan worden om dezelfde Bulgaarse woorden en zinnen steeds te herhalen, kan een keerzijde zijn.
Silent Way
Bedacht door wie en wanneer
The Silent way (‘de stille manier’) is in 1963 door de Egyptenaar Caleb Gattegno ontwikkeld.
Kenmerken van de Silent Way
The Silent Way is een manier om vreemde talen (bijvoorbeeld Bulgaars) te leren die stilte gebruikt als instructiemiddel. De autonomie van de lerende en diens actieve deelname is het uitgangspunt van Gattegno’s methode.
De trainer Bulgaars gebruikt een combinatie van stilte en gebaren om de aandacht te trekken van de studenten, reacties los te krijgen en ze aan te moedigen om fouten te corrigeren. Er wordt veel tijd aan de uitspraak (Bulgaars) besteed.
Caleb Gattegno, die van oorsprong wiskundige was, vond het belangrijk om les te geven op een wijze die efficiënt was voor de voorraad energie van de lerenden. Hij kwam erachter dat het relatief weinig energie kost om een visueel of auditief beeld te onthouden, veel minder dan wanneer studenten proberen om dingen uit het hoofd te leren. Hij betoogde dat de taaltrainers niet naar kennisoverdracht an sich dienen te streven, maar bewustzijn aan dienen te boren, omdat alleen het bewustzijn het mogelijk maakt om dingen te leren.
Eén van de hulpmiddelen waar The Silent Way van Gattegno gebruik van maakt, zijn staafjes met verschillende kleuren die kunnen worden gebruikt voor verschillende dingen. Ook maakt de methodiek gebruik van Words in Colour. Words in Colour is een kleurenkaart voor klanken waarbij elke kleur een bepaalde klank van het Bulgaars vertegenwoordigt, gekleurde woordgrafieken voor het werken aan zinnen en gekleurde grafieken die gebruikt worden om spelling te leren.
Populariteit
Hoewel de Stille Methode in de originele vorm niet veel meer wordt gebruikt, zijn Caleb Gattegno’s ideeën wel van betekenis geweest, vooral bij het leren van de uitspraak.
Voor- en nadelen van de Silent Way
Dat zijn methodiek niet-bedreigend is voor lerenden, die immers als autonoom gezien worden, is het voordeel van de benadering van Gattegno. In feite is de taaldocent Bulgaars dienstbaar aan de lerende en niet andersom. The Silent Way stimuleert het leren van het Bulgaars op een natuurlijke wijze. Meestal wordt de geleerde taalkennis goed verwerkt en onthouden door de taallerenden uit te dagen nieuwe dingen te ontdekken. De lerende ‘mag’ foutjes maken, wat aan het leerproces bijdraagt.
Dat een aantal studenten wat meer begeleiding nodig heeft dan de methode voorstaat, kan een minpunt zijn. Door de afwezigheid van input van de taaldocent Bulgaars zouden de studenten gefrustreerd kunnen raken. Het werken met kleuren en grafieken heeft als limiterende factor dat ‘het nieuwe’ er snel af raakt, waardoor het effect kan verdwijnen.
TPR Storytelling
Bedacht door wie en wanneer
TPR Storytelling of afgekort ‘TPRS’ houdt in Teaching Proficiency through Reading and Storytelling. Deze methode is in 1990 door Blaine Ray ontwikkeld, een Amerikaanse docent Spaans, en komt voort uit de TPR-techniek (Total Physical Response).
Kenmerken van TPR Storytelling
De TPRS-methode is een talenverwervingsmethode die verhalen gebruikt om vreemde talen (bijvoorbeeld Bulgaars) te leren. Het principe is een natuurlijke manier van taalverwerving: de nieuwe taal leren zoals kinderen hun moedertaal leren. De lerenden worden blootgesteld aan veel begrijpelijke input om dit te bereiken. Door de taaldocent Bulgaars wordt een verhaal verteld waarin nieuw te leren Bulgaarse woorden diverse keren voorkomen. De verhalen zijn interessant of humoristisch en nooit te lang. Studenten ontspannen zich omdat de verhalen vrij eenvoudig te begrijpen zijn. Op deze manier worden woorden en structuren van het Bulgaars ongemerkt opgeslagen in het langetermijngeheugen van de lerenden. De taaltrainer wijst de student op grammaticale fenomenen in het Bulgaars, zonder dat studenten regels uit hun hoofd hoeven te leren.
Na een poosje zal de lerende ‘vanzelf’ Bulgaars beginnen te spreken en de Bulgaarse grammaticale structuren gaan imiteren. Dit is een natuurlijk proces. Een variant hierop is om samen met een groep van lerenden een verhaal op te bouwen. De taaltrainer Bulgaars schrijft hierbij eerst nieuwe woorden en structuren op een bord, met de Bulgaarse vertaling erbij, om daarna hier een verhaal van te maken samen met de studenten. Tot slot wordt het verhaal door de studenten naverteld. Lezen in het Bulgaars is een belangrijk onderdeel van TPR Storytelling, doordat dit zorgt voor input. Schrijven in het Bulgaars volgt daarna.
Populariteit
Er zijn veel onderzoeken gedaan die uitwijzen dat TPR Storytelling een geslaagde manier is om een taal te verwerven. Er zijn wel randvoorwaarden: de docent moet ervoor getraind zijn en de setting moet geschikt zijn.
Voor- en nadelen van TPR Storytelling
Het is een laagdrempelige manier om Bulgaars te leren en de geleerde stof wordt goed onthouden. TPRS spreekt eveneens de creatieve intelligentie aan; er is sprake van breinvriendelijk leren. Voor de studenten is het een plezierige methode en het is niet moeilijk om bij te les te blijven. Voor lerenden werkt het zeer motiverend om zelf een verhaal te verzinnen.
Een minpunt is dat TPRS veel voorbereiding van de docenten vraagt.
COMMERCIËLE METHODES VOOR ZELFSTUDIE
De Rosetta Stone methode
Bedacht door wie en wanneer
De Rosetta Stone-methode is vernoemd naar de zogenaamde de Steen van Rosetta, een steen die is ontdekt in Egypte met een tekst in twee talen, waarmee de hiërogliefen konden worden ontcijferd. Het is eveneens de naam van het softwarebedrijf dat de taalcursussen aanbiedt. De eerste versie van Rosetta Stone is in het jaar 1996 uitgebracht.
Kenmerken van de Rosetta Stone methode
De Rosetta Stone cursus is een manier om met behulp van een computer vreemde talen te leren. Deze taalcursussen worden aangeboden in ruim dertig talen en de cursussen kunnen vanuit al deze talen worden gevolgd.
De Rosetta Stone-methode is een zogenaamde communicatieve leermethode, die de manier nabootst waarop kinderen hun moedertaal leren. Dit houdt in ‘leren door onderdompeling’, door veel te luisteren en na te spreken. Het programma gebruikt hier foto’s alsook stemmen van native speakers (moedertaalsprekers) voor om de betekenis van nieuwe woorden over te brengen. De methode maakt gebruik van spraakherkenningsprogramma. Dit programma registreert de uitspraak en maakt hier een schematische weergave van. De lerende kan zo de uitspraak met die van een native speaker (moedertaalspreker) vergelijken. Door de voorbeeldspreker iets langzamer te laten spreken en vervolgens veel na te spreken, kan uitspraakverbetering bereikt worden.
De methode biedt dictee-oefeningen voor de schrijfvaardigheden. De software van de methode controleert de grammatica en spelling en geeft fouten aan, waarbij mogelijkheid is om de fouten van de studenten te verbeteren.
Het programma omvat eveneens leesteksten. De teksten gaan over dagelijkse onderwerpen, ideeën en activiteiten.
Populariteit
Wereldwijd wordt de methode van Rosetta Stone veel toegepast en niet door de minsten. Onder meer de NASA en het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse zaken maken gebruik van Rosetta Stone. In Nederland wordt de methode van Rosetta Stone gebruikt door enkele ministeries en diverse hogescholen en universiteiten, alsook door een aantal internationaal opererende bedrijven.
Voor- en nadelen van de Rosetta Stone methode
Rosetta Stone is heel makkelijk om in te zetten en kan op ieder moment door studenten worden ingezet. De lerende kan zelf bepalen welke delen wat meer of minder aandacht nodig hebben. Veel studenten ervaren het als prettig om te werken met de methode. Voor scholen kan Rosetta Stone een oplossing bieden bij een gebrek aan docenten. Een minpunt kan zijn dat geen trainer is om de lerenden te motiveren of iets extra’s te bieden.
De Pimsleur methode
Bedacht door wie en wanneer
De Pimsleur taalcursussen zijn ontwikkeld door Amerikaans taalkundige Paul M. Pimsleur. De eerste taalcursus van Pimsleur was een cursus Grieks, die hij in het jaar 1963 op de markt bracht.
Kenmerken van de Pimsleur methode
De Pimsleur-methode is een Amerikaans computerprogramma om vreemde talen te leren.
De taalcursussen bestaan uit zinnetjes en dialogen die door studenten vervolgens worden nagesproken en weer herhaald. Deze zinnen zijn door moedertaalsprekers (native speakers) ingesproken. De cursus van Pimsleur is gebaseerd op herhaling, anticiperen, woordenschat en herhaling. De les van de cursus biedt een audio-opname van 30 minuten die nieuwe vocabulaire en structuren bevat. De methode van Pimsleur legt de grammaticale structuur niet apart uit maar biedt deze grammaticale structuur aan door middel van uitbreiding van, en variaties op, deze zinnetjes.
Pimsleur heeft onderzoek gedaan naar het meest optimale interval waarmee kennis van het kortetermijngeheugen naar het langetermijngeheugen overgaat. Dit (gemiddelde) interval is verwerkt in de cursussen van Pimsleur.
Populariteit
Onder meer in Amerika worden de Pimsleur taalcursussen gebruikt en de ervaringen met Pimsleur lopen uiteen. De studenten zijn in het algemeen tevreden over de aangeleerde uitspraak.
Voor- en nadelen van de Pimsleur methode
De Pimsleur-methode werkt zeer goed als uitspraakverbeteraar doordat de insprekers van de zinnen allemaal native speakers (moedertaalsprekers) zijn en op een natuurlijke manier praten in een normaal tempo.
Een keerzijde van de leermethodiek van Pimsleur is dat er niets wordt uitgelegd. De studenten leren geen bouwstenen van de taal om zelf zinnen te maken, maar moeten het doen met duizenden voorbeeldzinnen die ingeprent worden.
De Michel Thomas methode
Bedacht door wie en wanneer
De Michel-Thomas-methode is bedacht, niet verwonderlijk, door Michel Thomas (geboren als Moniek Kroskof); een genaturaliseerde Amerikaandie oorspronkelijk in Polen is geboren. Kort na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde hij zijn methode in een eigen taleninstituut in Beverly Hills in Los Angeles, met beroemdheden zoals Diana Ross, Barbra Streisand, Emma Thompson, Mel Gibson, Pierce Brosnan en Bob Dylan in zijn klantenkring.
Kenmerken van de Micheal Thomas methode
Het uitgangspunt van Michel Thomas was dat iemand alleen kan leren leren als hij of zij vrij is van stress. Hij maakte zijn studenten duidelijk dat ze zich geen zorgen hoefden te maken dat ze dingen zouden vergeten.
De cursussen zijn audiolessen, door twee stemacteurs ingesproken; een vrouwelijke en een mannelijke. De setting bij Michel Thomas is een virtuele klas, waarin de student zich voorstelt als de derde student. De student luistert mee met de lessen van de acteurs. Wanneer de acteurs een vraag wordt gesteld, is het de bedoeling dat de lerende op de pauzeknop klikt en deze vraag eerst zelf beantwoordt. Er is geen huiswerk en er hoeft niet uit het hoofd geleerd te worden. De les wordt in kleine delen opgebouwd en lesstof die nieuw is, wordt afgewisseld met lesstof die al bekend is. Bij de Michel Thomas-methode is de uitleg steeds in het Engels. De methode wijst bijvoorbeeld op verbanden tussen de Engelse taal en de doeltaal, als deze verbanden bestaan. Er wordt ook grammaticale uitleg gegeven. Eerst wordt makkelijke stof aangeleerd, moeilijkere stof volgt pas nadat de studenten het voorgaande begrepen en verworven hebben. Behalve woorden en zinnetjes in de doeltaal worden eveneens bouwstenen aangeleerd waarmee de gebruiker zelf zinnetjes kan bouwen. Ook gebruikt de methode van flashcards zodat lerenden zelf hun woordenschat kunnen toetsen alsook online oefeningen kunnen maken om hun eigen voortgang te meten.
Populariteit
Veel lerenden vinden de cursus prettig werken en zijn tevreden over de uitleg van de structuur van de doeltaal. Studenten die al wat verder zijn met de taal, ervaren de cursussen als minder leerzaam.
Voor- en nadelen van de Micheal Thomas methode
De cursussen trainen de uitspraak en de luistervaardigheid op efficiënte wijze en zijn zeer toegankelijk. Een minpunt van de Michel Thomas-methode is dat de taalcursussen niet in schrijfvaardigheid voorzien. Een daadwerkelijke interactie is er ook niet doordat de methode uit een audiocursus bestaat.
De Assimil methode
Bedacht door wie en wanneer
Assimil is een Frans bedrijf, dat in 1929 is opgericht door polyglot en schrijver en Alphonse Chérel. Het bedrijf maakt en publiceert cursussen voor vreemde talen en het begon met het eerste boek Anglais sans Peine.
Kenmerken van de Assimil methode
‘Assimileren’ of ‘assimilatie’ betekent letterlijk ‘mengen met, opgaan in een andere groep’, wat voor een taalcursus (zoals Bulgaars) wel wat hooggegrepen is. De Assimil-taalcursussen zijn zelfstudielessen die bestaan uit een lesboek Bulgaars, audio-CD’s alsook een USB-stick. De cursist besteedt ongeveer twintig minuten per dag aan de taalcursus.
De lessen bestaan uit Bulgaarse dialogen die beluisterd, nagesproken en gelezen worden. De Bulgaarse vertaling staat naast de dialoog, met grammaticale uitleg. Om de uitspraak van het Bulgaars te oefenen, maakt de methode gebruik van zinnen die zijn ingesproken door moedertaal (native) speakers en die de cursisten dienen te herhalen. De opbouw is van receptief naar productief: in de eerste les wordt nog geen taalproductie verwacht van de gebruikers; dit komt pas na ongeveer 50 taallessen.
Populariteit
De Assimil-cursussen zijn gewaardeerd. Ze zijn relatief betaalbaar en er is een groot aanbod aan talen.
Voor- en nadelen van Assimil
Het pluspunt van de Assimil-methode is dat de cursist Bulgaars in zijn of haar eigen tempo kan leren wanneer dit het beste past. De keerzijde hierbij is, wat voor alle computertaalcursussen geldt, dat de cursist is overgeleverd aan zichzelf. Er is geen docent Bulgaars om de student te begeleiden of te motiveren.
Er bestaat ook een ruim aanbod aan complete zelfstudie taalcursussen Bulgaars: uTalk, Eurotolk Ultimate en online methoden zoals Duolingo, Quizlet, Babbel en Mondly.
Er is echter een betere methode: De Dagnall Methode.
Het alom bekende hoge rendement van Dagnall wordt behaald door elementen van deze bekende leermethoden te gebruiken, maar vooral doordat de focus altijd ligt op de cursist(en), bijvoorbeeld; is deze persoon visueel, auditief of kinesthetisch ingesteld? Hoe leert hij of zij het makkelijkst? Wat moet of wil deze cursist eigenlijk leren?
Wat is de voorgeschiedenis van de cursist op het gebied van taaltraining? Wat vindt deze cursist lastig? Hoe zelfverzekerd is de cursist, enz.?
Hoe behaalt Dagnall Talen zo’n hoog rendement? De Dagnall-cursussen Bulgaars zijn bij voorkeur face-to-face. We werken in kleine groepen of individueel dan wel in duo-verband (twee personen). Dagnall biedt daarnaast een online leerplatform en een eigen app, beide met woordenlijsten en zinnen. Indien gewenst, kan de app geladen worden met jargon van specifieke organisaties of bedrijven.
Tot slot beschikken de trainers over veel eigen lesmateriaal en spelen ze continu in op actuele thema’s en ontwikkelingen die voor de cursist interessant zijn. Onze taaltrainers zijn zeer bedreven in het vlot en plezierig aanleren van een taal, zodat de verworven kennis en vaardigheden snel in de praktijk kunnen worden gebruikt.
Visueel, auditief of kinesthetisch? Door met de natuurlijke wijze van leren rekening te houden en hier goed op in te spelen, behaalt Dagnall Talen het hoogste rendement bij haar taaltrainingen. Een bijkomend voordeel is dat dit uitgekiende maatwerk als een zeer prettige methode wordt ervaren door zowel onze cursisten als onze taaltrainers. Onze door de jaren heen ontwikkelde en verfijnde werkwijze is niet alleen het handelsmerk van Dagnall geworden, maar ze creëert ook de waarde van onze maatwerktrainingen.
Betaalbaar maatwerk sinds 1982
Daarom Dagnall!
toptrainers maatwerk door heel Nederland ISO 9001:2015 gecertificeerd, NRTO-keurmerk btw vrijgesteld
Betekenis termen ‘online’, ‘e-learning’ en ‘blended’
‘Online’ en ‘e-learning’ zijn verzamelnamen voor (taal)training die online kan worden gevolgd, dus op afstand. Het wordt ook wel een virtual classroom, vertaald een ‘digitaal leslokaal’ genoemd. Het zogenaamde blended learning is een vorm van taaltraining waarbij face-to-face-sessies (klassikale sessies) worden gecombineerd met online leren in een online leeromgeving. Simpel uitgelegd: face-to-face (fysiek les) + online = blended learning. Dagnall Talen biedt op maat gemaakte e-learningtrajecten.
Online Bulgaars leren (e-learning Bulgaars)
Voorbeelden van digitale platformen die om online te communiceren en te leren kunnen worden gebruikt, zijn Zoom, Microsoft Teams, Google Meet, Skype, StarLeaf, Cisco Webex, Whereby en Miro.
Blended Cursus Bulgaars
Het voordeel van blended learning ten opzichte van online leren is dat, indien het geen 1-op-1 les betreft, cursisten met blended learning afwisselend wel zogenaamde ‘classroominteractie’ ervaren. Dit wil zeggen persoonlijke interactie; gesprekken met en motivatie van de andere cursisten.
100% maatwerk – ook online! Uiteraard biedt Dagnall Taleninstituut eveneens blended learning op maat.
Online leerplatform
Online leerplatform Dagnall biedt een gebruiksvriendelijke, digitale leeromgeving met een interactief leerplatform, genaamd Dagnall.online. Dagnall.online vormt een integraal onderdeel van digitale leertrajecten en het biedt gevarieerde en interactieve content. Het platform biedt interactieve mogelijkheden en zorgt zo voor het hoogst mogelijke leerrendement bij een digitale leergang.
De Dagnall App
Naast het online leerplatform beschikt Dagnall ook over een handige App voor zowel een Android- als een Apple-apparaat. Het grote voordeel van de Dagnall App is dat een deelnemer altijd en overal, dus 24/7, toegang heeft op ieder beschikbaar (mobiel) apparaat. Zowel op het werk maar eveneens thuis of onderweg, bijvoorbeeld eveneens op reis in het buitenland. Deelnemers kunnen dus Bulgaars leren waar en wanneer het uitkomt. De oefeningen in de App worden afgestemd op de behoefte van uw organisatie of bedrijf zoals het taalniveau, de branche en de leerdoelen. Wij kunnen bijvoorbeeld jargon, woordenlijsten, technische termen, specifieke productnamen alsook juridische termen in de App integreren. De App kan dus zeer praktijkgericht worden gebruikt en de Dagnall App blijft ook na afronding van de training Bulgaars beschikbaar. Dagnall zorgt ook bij digitale leerpaden voor uitstekend en spelenderwijs leren.
Voorsprong door maatwerk online en blended taaltraining Bulgaars
Telefoongesprekken, e-mailcorrespondentie, onderhandelingen en/of vergaderingen met Bulgaarse zakenpartners of klanten uit Bulgarije zijn op het gebied van taal vaak een uitdaging. Mensen die meerdere talen beheersen, zijn daarom onmisbaar in veel organisaties en bedrijven.
Online en blended taaltrainingen Bulgaars op maat
Dagnall Talen leert u door middel van professionele online & blended taalcursussen in het Bulgaars te communiceren. Als u internationaal meertalig succesvol wilt zijn, leer dan om uw Bulgaarstalige gesprekspartners te begrijpen en zorg dat u zelf ook begrepen wordt. Wilt u uw taalvaardigheid Bulgaars verbeteren voor uw huidige of toekomstige functie? De taaltrainingen van Dagnall Talen bieden beroepsgerichte training. Al onze taaltrainingen zijn (betaalbare) maatwerktrainingen en zijn eveneens beschikbaar als onlinecursussen & blended taalcursussen. Onlinecursussen en blended taalcursussen Bulgaars zijn net zo effectief en van hoge kwaliteit als fysieke cursussen en daarnaast comfortabel.
Een onlinecursus en ook een blended taalcursus kan overal worden gevolgd; op kantoor, thuis, op zakenreis of bijvoorbeeld op een bedrijfslocatie. Onlineplatforms voor zakelijke en technische taaltrainingen Bulgaars online
Zakelijke en technische taalcursussen online geeft Dagnall Talen via onlineplatforms zoals Zoom, Skype, Microsoft Teams of een ander onlineplatform naar uw keuze. Zoom wordt in het algemeen als het meest gebruiksvriendelijk ervaren en biedt zowel interactie als variatie.
Virtuele Classroom voor een individuele taaltraining of groepstraining Bulgaars
Alleen het volgende hebt u nodig voor een cursus in een virtuele classroom: - Een laptop, pc of tablet met microfoon en camera - Internetverbinding - Rustige (leer)omgeving - Door ons beschikbaar gesteld cursusmateriaal
De online en blended taalcursussen van Dagnall Talen kenmerken zich door:
Vakbekwaamheid van de taaltrainers Bulgaars
Onze online alsook de blended taalcursussen worden door toegewijde en gekwalificeerde moedertaal (native) taaltrainers gegeven
Onze taaldocenten hebben jarenlange ervaring in het verzorgen van taalcursussen voor bedrijven en (semi-)overheidsorganisaties
Onze taaltrainers zijn HBO of universitair geschoold en hebben een onderwijsaantekening
&
Duidelijke structuren – snelle leervorderingen
Onze blended en online taalcursussen zijn betaalbare maatwerktrainingen en worden specifiek op uw behoeften en wensen afgestemd
De inhoud wordt op het leerplan afgestemd zodat het leerproces structuur krijgt
Een duidelijke structuur helpt u om uw taaldoelen Bulgaars op een snelle en zelfverzekerde manier te bereiken
De Dagnall online (of blended) taalcursussen bestaan uit zowel livesessies als schriftelijke opdrachten. In de livesessies wordt de woordenschat Bulgaars en de structuur die in de voorbereiding en voortzetting van de les zijn geleerd, actief toegepast
Dankzij de combinatie van zelfstudie en videosessies is het behaalde resultaat van de blended- en onlinecursussen gelijk aan die van onze face-to-face cursussen
De lesreeksen kunnen eventueel opgenomen worden, zodat u thuis alles meerdere malen kunt herhalen en geen dingen hoeft te missen
De Dagnall trainers geven naast de taalcursussen eveneens tips voor verdere digitale zelfstudiemogelijkheden
Vakbekwaamheid en een bepaalde structuur leiden tot een goede wisselwerking tussen de trainer en de taaldocent en zijn van groot belang voor het slagen van de taaltraining Bulgaars.
Profiteer nu ook van blended- of onlinecursussen Bulgaars door ons gerenommeerde taleninstituut met jarenlange ervaring!
Voorafgaand aan uw cursus Bulgaars ontvangt u het Dagnall cursuspakket. Het handige Dagnall koffertje bestaat uit milieuvriendelijk materiaal en is ook zeer geschikt om daarin losbladig, actueel leermateriaal, dat tijdens de lessen Bulgaars wordt behandeld, op te bergen. Hieronder ziet u een foto van het cursuspakket van Dagnall Taleninstituut dat onder andere een Dagnall pen, schrijfblok en divers ander cursusmateriaal Bulgaars bevat.
Na afloop van uw cursus Bulgaars ontvangt u het Dagnall certificaat. Op de achterkant van het certificaat van het Taleninstituut Dagnall staan zowel uw startniveaus Bulgaars alsook de behaalde eindniveaus van uw nieuwverworven taalvaardigheden. Deze vaardigheden zijn opgedeeld in spreekvaardigheid, luistervaardigheid, leesvaardigheid en schrijfvaardigheid Bulgaars. Hieronder ziet u een foto met een voorbeeld van het Dagnall Certificaat.
Het taalniveau van het Europees Referentiekader (ERK) gebruiken wij als hulpmiddel. Zo geven wij u als cursist een duidelijk beeld van de huidige en opgedane kennis van het Bulgaars. Het niveau van het ERK is een internationaal erkend taalniveau.
Na afloop van uw cursus Bulgaars ontvangt u het ‘Dagnall Talen-certificaat’.
Niveaubepaling volgens het Europees Referentiekader
Het ERK is een manier om taalniveaus te omschrijven op een uniforme wijze, zodat een ‘gevorderde’ in Bulgarije eenzelfde taalbeheersing heeft als een ‘gevorderde’ in bijvoorbeeld Nederland. Het Europees Referentiekader is samengesteld tussen 1989 en 1996 door de Raad van Europa. Het ERK is een instrument dat vijf taalvaardigheden onderscheidt, zijnde: lezen, luisteren, schrijven, spreken en gesprekken voeren. De Engelstalige term wordt eveneens veel gebruikt: CEFR; Common European Framework of References. Het ERK kent ook zes niveaus met betrekking tot taalbeheersing; van beginners tot bijna moedertaalsprekers. De verschillende niveaus in taalvaardigheid zijn van laag naar hoog: A1, A2, B1, B2, C1 en C2.
Taalniveau A geldt voor beginners. Cursisten die taalniveau B beheersen, bezitten alle basisvaardigheid in de bewuste taal. Niveau C is van toepassing op gevorderden die het Bulgaars met groot gemak verstaan, spreken, lezen en schrijven. De vaardigheden die horen bij taalniveau C, gaan richting moedertaalgebruikers. Deze mensen kunnen de Bulgaarse taal moeiteloos in verschillende situaties gebruiken.
A1 Basisgebruiker - Breakthrough Level
Luisteren
Kan basiszinnen over een vertrouwd onderwerp begrijpen, als de gesprekspartner langzaam en duidelijk spreekt, eenvoudige woorden gebruikt en bereid is te herhalen.
Spreken
Kan zichzelf voorstellen en kan vragen stellen en beantwoorden over persoonlijke gegevens (waar iemand woont, of iemand getrouwd is of kinderen heeft).Kan familie of bekenden en woonomgeving beschrijven en vragen naar familie of woonomgeving van gesprekspartner beantwoorden.Kan in korte zinnen vertellen waar hij of zij werkt en wat hij of zij doet. Kan vragen naar het werk van de gesprekspartner.
Lezen
Kan eenvoudige, alledaagse uitdrukkingen en korte geschreven zinnen begrijpen over vertrouwde onderwerpen als er enige ondersteuning is door illustraties, foto’s of film.Kan eenvoudige mededelingen begrijpen, bijvoorbeeld op uithangborden in een winkel.
Schrijven
Kan een formulier invullen met persoonlijke gegevens.Kan een korte e-mail of een kaartje sturen met bijvoorbeeld een groet of felicitatie.
B1 Onafhankelijk gebruiker - Threshold Level
Luisteren
Kan de essentie begrijpen van een gesprek over persoonlijke zaken, familie, werk, studie, reizen en vrije tijd, wanneer er duidelijk wordt gesproken. Kan de essentie begrijpen van de meeste radio- of televisieprogramma’s over actuele zaken of onderwerpen die hem of haar interesseren in de standaardtaal, wanneer er betrekkelijk langzaam en duidelijk wordt gesproken.
Spreken
Kan zich in de meest voorkomende situaties redden wanneer hij of zij in het gebied is waar de taal wordt gesproken. Kan onvoorbereid gesprekken voeren over vertrouwde onderwerpen of onderwerpen die de persoonlijke belangstelling hebben (familie, werk, gebeurtenissen die zich voordoen, hobby’s, reizen). Kan zinnen op een eenvoudige manier aan elkaar verbinden. Kan ervaringen en gebeurtenissen beschrijven en hoop en ambities uitspreken. Kan een mening geven en voorkeur uitdrukken en motiveren. Kan de plot van een boek of film vertellen.
Lezen
Kan teksten begrijpen die voornamelijk bestaan uit frequente woorden, dagelijkse of aan het werk gerelateerde taal, bijvoorbeeld in brieven van de gemeente, energiebedrijf of telefoonmaatschappij. Kan de beschrijving van gebeurtenissen, wensen of gevoelens begrijpen in persoonlijke e-mails of brieven.
Schrijven
Kan een eenvoudige, samenhangende tekst schrijven over vertrouwde onderwerpen of onderwerpen die de persoonlijke belangstelling hebben (familie, werk, gebeurtenissen die zich voordoen, hobby’s, reizen). Kan een eenvoudige, samenhangende tekst schrijven over vertrouwde onderwerpen of onderwerpen die de persoonlijke belangstelling hebben (familie, werk, gebeurtenissen die zich voordoen, hobby’s, reizen).
Kan de meeste gesproken taal begrijpen, ook als deze niet goed gestructureerd is en wanneer verbanden impliciet zijn. Kan radio- of televisieprogramma’s en films in de standaardtaal zonder al te veel inspanning begrijpen.
Spreken
Kan zich spontaan en vloeiend uitdrukken zonder al te veel te moeten zoeken naar uitdrukkingen. Kan de taal soepel en effectief gebruiken in een zakelijke en sociale omgeving. Kan ideeën en meningen gedetailleerd verwoorden en een volwaardige bijdrage leveren aan een discussie. Kan een samenhangend betoog voeren over complexe zaken en daarbij subthema’s noemen, specifieke standpunten ontwikkelen en uitdragen en het betoog afronden met een passende conclusie.
Lezen
Kan complexe, langere teksten van uiteenlopende aard begrijpen, zowel zakelijk als literair. Kan impliciete betekenis, nuances, stijl en idioom herkennen. Kan gespecialiseerde artikelen en uitvoerige technische instructies begrijpen, ook als zij geen betrekking hebben op het eigen werkterrein.
Schrijven
Kan een heldere, gestructureerde en gedetailleerde brief, essay of verslag produceren over complexe onderwerpen. Kan uitgebreid standpunten uiteenzetten en overtuigen. Kan zijn of haar schrijfstijl aanpassen aan de doelgroep.
A2 Basisgebruiker - Waystage Level
Luisteren
Kan zinnen en vaak voorkomende uitdrukkingen begrijpen over vertrouwde onderwerpen en activiteiten, bijvoorbeeld de familie, woonomstandigheden, boodschappen doen, opleiding of werk. Verstaat de gesprekspartner als deze langzaam en duidelijk spreekt in de standaardtaal, maar kan het gesprek nog niet zelf gaande te houden. Begrijpt de essentie van korte, eenvoudige berichten en aankondigingen, bijvoorbeeld op radio, televisie of een station.
Spreken
Kan eenvoudige gesprekken voeren over alledaagse onderwerpen en vertrouwde situaties. Kan eenvoudige informatie uitwisselen. Kan in eenvoudige zinnen zijn of haar woon- of werkomgeving beschrijven, zijn of haar achtergrond en dagelijkse activiteiten. Kan een eenvoudig telefoongesprek voeren, bijvoorbeeld om informatie te vragen.
Lezen
Kan korte, eenvoudig geschreven teksten, brieven of e-mails begrijpen. Kan voorspelbare informatie halen uit eenvoudige korte teksten, zoals dienstregelingen, advertenties of menu’s.
Schrijven
Kan een kort briefje of e-mail schrijven over een vertrouwd onderwerp, bijvoorbeeld om iets af te spreken. Kan eenvoudige notities en korte boodschappen schrijven over directe behoeften.
B2 Onafhankelijk gebruiker - Vantage Level
Luisteren
Kan lezingen en betogen volgen en zelfs complexe redeneringen als het onderwerp redelijk vertrouwd is. Begrijpt de essentie van technische discussies in zijn of haar specialisatie. Kan de meeste radio- of televisieprogramma’s over actuele zaken begrijpen. Kan het grootste deel van de films in de standaardtaal begrijpen.
Spreken
Kan op een vloeiende en spontane manier deelnemen aan gesprekken met moedertaalsprekers zonder extra inspanning van de gesprekspartner. Kan actief meepraten in discussies over bekende thema’s en zijn of haar mening geven en onderbouwen. Kan de voor- en nadelen van diverse mogelijkheden of oplossingen uitleggen. Kan een gedetailleerde beschrijving geven van een groot aantal onderwerpen ook buiten de directe persoonlijke belangstelling.
Lezen
Kan artikelen en verslagen lezen over eigentijdse problemen en houding of standpunt van de schrijvers begrijpen. Kan de essentie van complexe teksten over abstracte of concrete onderwerpen begrijpen. Kan modern literair proza begrijpen.
Schrijven
Kan een standpunt verdedigen, informatie doorgeven of een essay of verslag schrijven. Kan brieven schrijven over uiteenlopende gebeurtenissen of persoonlijke ervaringen. Kan een heldere, gedetailleerde tekst produceren over uiteenlopende onderwerpen.
C2 Vaardig gebruiker - Mastery Level
Luisteren
Kan vrijwel alles wat hij of zij hoort gemakkelijk begrijpen, zowel in contact met een gesprekspartner als via de media. Kan accenten en tempo van moedertaalsprekers begrijpen als hij of zij enige tijd heeft om vertrouwd te raken met het soort accent. Kan idiomatische uitdrukkingen en complexe betogen begrijpen.
Spreken
Kan deelnemen aan ieder soort gesprek. Drukt zichzelf spontaan, vlot, vloeiend en genuanceerd uit, ook in meer complexe situaties. Gebruikt vaste uitdrukkingen en zegswijzen. Kan een heldere beschrijving of logische redenering presenteren in een stijl die past bij de context en in een duidelijke structuur. Kan informatie samenvatten, op een samenhangende manier argumenten, nieuwe inzichten of aandachtspunten aan de orde brengen.
Lezen
Kan zonder moeite alles begrijpen wat hij of zij leest. Dat geldt ook voor complexe betogen, abstracte of specialistische teksten, literatuur en idiomatische uitdrukkingen.
Schrijven
Kan een duidelijke en goed lopende tekst schrijven en daarbij rekening houden met de doelgroep. Kan complexe brieven, verslagen en artikelen met een logische structuur schrijven. Kan zichzelf vloeiend en precies uitdrukken en kan hierbij nuances in betekenis aangeven.
A1 Basisgebruiker - Breakthrough Level
Luisteren
Kan basiszinnen over een vertrouwd onderwerp begrijpen, als de gesprekspartner langzaam en duidelijk spreekt, eenvoudige woorden gebruikt en bereid is te herhalen.
Spreken
Kan zichzelf voorstellen en kan vragen stellen en beantwoorden over persoonlijke gegevens (waar iemand woont, of iemand getrouwd is of kinderen heeft).Kan familie of bekenden en woonomgeving beschrijven en vragen naar familie of woonomgeving van gesprekspartner beantwoorden.Kan in korte zinnen vertellen waar hij of zij werkt en wat hij of zij doet. Kan vragen naar het werk van de gesprekspartner.
Lezen
Kan eenvoudige, alledaagse uitdrukkingen en korte geschreven zinnen begrijpen over vertrouwde onderwerpen als er enige ondersteuning is door illustraties, foto’s of film.Kan eenvoudige mededelingen begrijpen, bijvoorbeeld op uithangborden in een winkel.
Schrijven
Kan een formulier invullen met persoonlijke gegevens.Kan een korte e-mail of een kaartje sturen met bijvoorbeeld een groet of felicitatie.
B1 Onafhankelijk gebruiker - Threshold Level
Luisteren
Kan de essentie begrijpen van een gesprek over persoonlijke zaken, familie, werk, studie, reizen en vrije tijd, wanneer er duidelijk wordt gesproken. Kan de essentie begrijpen van de meeste radio- of televisieprogramma’s over actuele zaken of onderwerpen die hem of haar interesseren in de standaardtaal, wanneer er betrekkelijk langzaam en duidelijk wordt gesproken.
Spreken
Kan zich in de meest voorkomende situaties redden wanneer hij of zij in het gebied is waar de taal wordt gesproken. Kan onvoorbereid gesprekken voeren over vertrouwde onderwerpen of onderwerpen die de persoonlijke belangstelling hebben (familie, werk, gebeurtenissen die zich voordoen, hobby’s, reizen). Kan zinnen op een eenvoudige manier aan elkaar verbinden. Kan ervaringen en gebeurtenissen beschrijven en hoop en ambities uitspreken. Kan een mening geven en voorkeur uitdrukken en motiveren. Kan de plot van een boek of film vertellen.
Lezen
Kan teksten begrijpen die voornamelijk bestaan uit frequente woorden, dagelijkse of aan het werk gerelateerde taal, bijvoorbeeld in brieven van de gemeente, energiebedrijf of telefoonmaatschappij. Kan de beschrijving van gebeurtenissen, wensen of gevoelens begrijpen in persoonlijke e-mails of brieven.
Schrijven
Kan een eenvoudige, samenhangende tekst schrijven over vertrouwde onderwerpen of onderwerpen die de persoonlijke belangstelling hebben (familie, werk, gebeurtenissen die zich voordoen, hobby’s, reizen). Kan een eenvoudige, samenhangende tekst schrijven over vertrouwde onderwerpen of onderwerpen die de persoonlijke belangstelling hebben (familie, werk, gebeurtenissen die zich voordoen, hobby’s, reizen).
Kan de meeste gesproken taal begrijpen, ook als deze niet goed gestructureerd is en wanneer verbanden impliciet zijn. Kan radio- of televisieprogramma’s en films in de standaardtaal zonder al te veel inspanning begrijpen.
Spreken
Kan zich spontaan en vloeiend uitdrukken zonder al te veel te moeten zoeken naar uitdrukkingen. Kan de taal soepel en effectief gebruiken in een zakelijke en sociale omgeving. Kan ideeën en meningen gedetailleerd verwoorden en een volwaardige bijdrage leveren aan een discussie. Kan een samenhangend betoog voeren over complexe zaken en daarbij subthema’s noemen, specifieke standpunten ontwikkelen en uitdragen en het betoog afronden met een passende conclusie.
Lezen
Kan complexe, langere teksten van uiteenlopende aard begrijpen, zowel zakelijk als literair. Kan impliciete betekenis, nuances, stijl en idioom herkennen. Kan gespecialiseerde artikelen en uitvoerige technische instructies begrijpen, ook als zij geen betrekking hebben op het eigen werkterrein.
Schrijven
Kan een heldere, gestructureerde en gedetailleerde brief, essay of verslag produceren over complexe onderwerpen. Kan uitgebreid standpunten uiteenzetten en overtuigen. Kan zijn of haar schrijfstijl aanpassen aan de doelgroep.
A2 Basisgebruiker - Waystage Level
Luisteren
Kan zinnen en vaak voorkomende uitdrukkingen begrijpen over vertrouwde onderwerpen en activiteiten, bijvoorbeeld de familie, woonomstandigheden, boodschappen doen, opleiding of werk. Verstaat de gesprekspartner als deze langzaam en duidelijk spreekt in de standaardtaal, maar kan het gesprek nog niet zelf gaande te houden. Begrijpt de essentie van korte, eenvoudige berichten en aankondigingen, bijvoorbeeld op radio, televisie of een station.
Spreken
Kan eenvoudige gesprekken voeren over alledaagse onderwerpen en vertrouwde situaties. Kan eenvoudige informatie uitwisselen. Kan in eenvoudige zinnen zijn of haar woon- of werkomgeving beschrijven, zijn of haar achtergrond en dagelijkse activiteiten. Kan een eenvoudig telefoongesprek voeren, bijvoorbeeld om informatie te vragen.
Lezen
Kan korte, eenvoudig geschreven teksten, brieven of e-mails begrijpen. Kan voorspelbare informatie halen uit eenvoudige korte teksten, zoals dienstregelingen, advertenties of menu’s.
Schrijven
Kan een kort briefje of e-mail schrijven over een vertrouwd onderwerp, bijvoorbeeld om iets af te spreken. Kan eenvoudige notities en korte boodschappen schrijven over directe behoeften.
B2 Onafhankelijk gebruiker - Vantage Level
Luisteren
Kan lezingen en betogen volgen en zelfs complexe redeneringen als het onderwerp redelijk vertrouwd is. Begrijpt de essentie van technische discussies in zijn of haar specialisatie. Kan de meeste radio- of televisieprogramma’s over actuele zaken begrijpen. Kan het grootste deel van de films in de standaardtaal begrijpen.
Spreken
Kan op een vloeiende en spontane manier deelnemen aan gesprekken met moedertaalsprekers zonder extra inspanning van de gesprekspartner. Kan actief meepraten in discussies over bekende thema’s en zijn of haar mening geven en onderbouwen. Kan de voor- en nadelen van diverse mogelijkheden of oplossingen uitleggen. Kan een gedetailleerde beschrijving geven van een groot aantal onderwerpen ook buiten de directe persoonlijke belangstelling.
Lezen
Kan artikelen en verslagen lezen over eigentijdse problemen en houding of standpunt van de schrijvers begrijpen. Kan de essentie van complexe teksten over abstracte of concrete onderwerpen begrijpen. Kan modern literair proza begrijpen.
Schrijven
Kan een standpunt verdedigen, informatie doorgeven of een essay of verslag schrijven. Kan brieven schrijven over uiteenlopende gebeurtenissen of persoonlijke ervaringen. Kan een heldere, gedetailleerde tekst produceren over uiteenlopende onderwerpen.
C2 Vaardig gebruiker - Mastery Level
Luisteren
Kan vrijwel alles wat hij of zij hoort gemakkelijk begrijpen, zowel in contact met een gesprekspartner als via de media. Kan accenten en tempo van moedertaalsprekers begrijpen als hij of zij enige tijd heeft om vertrouwd te raken met het soort accent. Kan idiomatische uitdrukkingen en complexe betogen begrijpen.
Spreken
Kan deelnemen aan ieder soort gesprek. Drukt zichzelf spontaan, vlot, vloeiend en genuanceerd uit, ook in meer complexe situaties. Gebruikt vaste uitdrukkingen en zegswijzen. Kan een heldere beschrijving of logische redenering presenteren in een stijl die past bij de context en in een duidelijke structuur. Kan informatie samenvatten, op een samenhangende manier argumenten, nieuwe inzichten of aandachtspunten aan de orde brengen.
Lezen
Kan zonder moeite alles begrijpen wat hij of zij leest. Dat geldt ook voor complexe betogen, abstracte of specialistische teksten, literatuur en idiomatische uitdrukkingen.
Schrijven
Kan een duidelijke en goed lopende tekst schrijven en daarbij rekening houden met de doelgroep. Kan complexe brieven, verslagen en artikelen met een logische structuur schrijven. Kan zichzelf vloeiend en precies uitdrukken en kan hierbij nuances in betekenis aangeven.
Het ERK geeft inzicht in taalbeheersing (Bulgaars)
Daarom Dagnall!
toptrainers maatwerk door heel Nederland ISO 9001:2015 gecertificeerd, NRTO-keurmerk btw vrijgesteld
OFFERTE AANVRAGEN
taaltrainingen - vertalen - tolken - teksten
ISO-certificeringen
ISO 9001:2015 – internationale norm voor kwaliteitsmanagement
Dagnall Taleninstituut is door Kiwa gecertificeerd voor de ISO 9001:2015 norm, de wereldwijd erkende norm die eisen aan het kwaliteitsmanagementsysteem van een organisatie stelt. De ISO 9001:2015 norm bevat eisen om processen te borgen en te stroomlijnen die belangrijk zijn om de klanttevredenheid te verhogen. Voldoen aan zowel de eisen van opdrachtgevers alsook aan wetgeving en regelgeving en het continue verbeteren van het kwaliteitsmanagementsysteem zijn de pijlers van de ISO 9001:2015 norm.
ISO 17100:2015 - internationale norm voor vertaaldiensten
Dagnall is tevens door Kiwa gecertificeerd voor de ISO 17100:2015 norm. De ISO 17100:2015 norm is speciaal voor vertaaldiensten die onder meer eisen bevat voor mensen, middelen, projectbeheer, vertalers en proeflezers.
De ISO 17100:2015 certificering van Dagnall bewijst dat uitsluitend met professionele moedertaalvertalers wordt gewerkt die beschikken over de benodigde kennis en ervaring. Bovendien worden onze vertalingen altijd minimaal twee maal door twee specialisten proefgelezen. De vertalingen worden binnen de deadline en volgens afspraak aangeleverd.
Kiwa – certificeringen sinds 1948
Kiwa is een certificeringsinstelling in Rijswijk met jarenlange ervaring met het certificeren van organisaties en bedrijven. Dagnall Taleninstituut wordt jaarlijks door Kiwa beoordeeld om te controleren of nog steeds aan de eisen van ISO 9001:2015 en ISO 17100:2015 wordt voldaan.
Ons taleninstituut is al vele jaren lid van de NRTO en draagt ook het NRTO-keurmerk. Dagnall Talen heeft zich bij de NRTO aangesloten, omdat deze organisatie staat voor betrouwbaarheid en kwaliteit. De afkorting NRTO staat voor ‘Nederlandse Raad voor Taal en Training’. De NRTO is de brancheorganisatie voor private onderwijsinstellingen, trainings- en opleidingsinstellingen en meer dan 450 organisaties zijn lid van de NRTO. De missie van de NRTO luidt: Het beste uit mensen (jong en volwassen) halen, talenten ontwikkelen en mensen helpen hun ambities te realiseren.
Kwaliteitsbevordering en -bewaking
De kwaliteit staat voor de NRTO voorop. De NRTO staat voor kwalitatief hoogstaand, flexibel en gevarieerd opleidings- en examenaanbod en EVC (Erkenning van eerder Verworven Competenties). De kwaliteit van de dienstverlening die door de leden van de NRTO wordt geleverd, zoals een cursus Bulgaars, wordt door een gedragscode, door diverse convenanten en door het NRTO-keurmerk geborgd.
De gedragscode van de NRTO is gebaseerd op vijf beginselen, te weten zorgvuldigheid, rechtszekerheid, redelijkheid, betrouwbaarheid en kenbaarheid.
Belangenbehartiging NRTO
De NRTO is belangenbehartiger van van private opleidingsinstellingen in Nederland. De NRTO is gesprekspartner van leden van de Tweede Kamer, ministeries, overkoepelende organisaties voor het publiek onderwijs, sociale partners, maatschappelijke organisaties zoals de SER en de Stichting van de Arbeid en de media.
Samenwerking door NRTO
De NRTO werkt ook samen met diverse andere organisaties, zoals de Alliantie Samen Werken voor Werk. Alle NRTO-leden zijn ondernemers.NRTO-leden werken zowel klantgericht als resultaatgericht en zijn in staat om om snel op veranderende omstandigheden in te spelen en altijd maatwerk te leveren.Het aanbod aan bijvoorbeeld cursussen Bulgaars sluit aan bij de behoeften van de arbeidsmarkt.Hiervoor is continue vernieuwing onontbeerlijk.
Vertegenwoordiging NRTO
De NRTO is vertegenwoordigd in diverse commissies, besturen en adviesraden, zoals VNO-NCW, de SBB (Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven), het NVAO (Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie), het CRKBO, Blik op Werk en stichting EDU-DEX.
NRTO-KEURMERK Het NRTO-keurmerk is ingevoerd in 2016 en gebaseerd op acht kwaliteitseisen die belangrijk zijn voor elke private opleider, zowel voor klassikale alsook online aanbieders en voor examen- en valideringsinstituten.De jaarlijkse toetsing van de NRTO-leden voor het keurmerk gebeurt door een externe certificerende instelling.
Kwaliteitseisen NRTO-keurmerk
Transparantie over producten & diensten
Helderheid over leeruitkomsten
Nakomen gemaakte afspraken
Meting van klanttevredenheid
Deskundigheid docenten, trainers en adviseurs
Investering in de deskundigheid van personeel
Ordelijkheid van processen
Streven naar continue verbetering
Het NRTO-keurmerk is opgebouwd uit 4 P’s met elk 2 uitgangspunten
Product
Doen wat je belooft en transparantie over het product dat of de dienst die je verkoopt
Bij opleidingen en trainingen; helderheid over de leeruitkomsten
Personeel
Het inzetten van deskundig personeel
Deskundigheidsbevordering van eigen personeel
Proces
Op orde hebben van processen met betrekking tot overeenkomsten en klachten
Streven naar continue verbeteren
Publiek
Tevredenheid – Feedbackloop
Garantieregeling van dienstverlening; continuïteit
Het NRTO-keurmerk is een onafhankelijke erkenning van de jarenlange kwaliteit en professionaliteit van de dienstverlening van Dagnall Talen.
Het NRTO-keurmerk geeft u de zekerheid dat u goed op weg bent met Dagnall Talen!
AVG-compliant
De AVG; Algemene verordening gegevensbescherming (Engels: GDPR; General Data Protection Regulation) is een Europese verordening inzake de verwerking van persoonsgegevens door bedrijven en overheidsinstellingen in de Europese Unie. De AVG dient er met name toe de privacy van burgers in de EU te beschermen. De verordening schrijft voor dat personen op de hoogte dienen te zijn van het verwerken van hun persoonsgegevens zoals naam, telefoonnummer en (e-mail)adres en dat alleen die gegevens die voor het beoogde doeleinde noodzakelijk zijn, mogen worden bewaard en verwerkt.
Deze persoonsgegevens mogen niet langer bewaard worden dan noodzakelijk en de persoonsgegevens dienen te worden beschermd tegen toegang door onbevoegden, verlies en vernietiging. Dagnall voldoet natuurlijk aan alle eisen die worden gesteld door de Algemene verordening gegevensbescherming en verwerkt persoonsgegevens in elk opzicht in heel beperkte mate. Dagnall Talen werkt met het betrouwbare Filemaker.
Dagnall cursussen Bulgaars zijn vrijgesteld van btw
Dagnall Taleninstituut staat in het CRKBO-register ingeschreven. De afkorting CRKBO staat voor het Centraal Register Kort Beroepsonderwijs. Dat betekent dat Dagnall Talen aan de Kwaliteitscode voor Opleidingsinstellingen voor Kort Beroepsonderwijs voldoet. Voor de Belastingdienst is inschrijving in het juiste CRKBO-register een voorwaarde om beroepsgerichte taalcursussen btw-vrijgesteld te mogen leveren. Door deze btw-vrijstelling kan Dagnall lagere prijzen in rekening brengen. Dit helpt in de cashflow van onze opdrachtgevers en is eveneens een voordeel voor (taal)cursussen die bijvoorbeeld aan zorginstellingen, de overheid, maatschappen en privépersonen worden gegeven.
CPION
Voor de inschrijving in het CRKBO-register is Dagnall aan een jaarlijkse audit onderworpen door het CPION; het Centrum Post Initieel Onderwijs. Het CPION is de centrale organisatie voor het toetsen, diplomeren en registreren van postinitiële opleidingsinstituten.
Lloyd’s Register
Het CRKBO-register is een register dat door Lloyd’s Register Nederland bijgehouden wordt. Het Lloyd’s Register is opgericht in 1760 en is een door de overheid erkend, onafhankelijk keuringsinstituut dat onder meer als doel heeft organisaties te beoordelen en te classificeren.
Vraag een vrijblijvende offerte voor een cursus Bulgaars aan
U kunt direct contact met Dagnall opnemen voor een cursus Bulgaars. U kunt een e-mail sturen naar cursus-bulgaars@dagnall.nl of ons direct bellen via 085-2737302 (geen menu).
Of ga naar het contactformulier. U kunt ook ons gratis informatiepakket bestellen.
Het beste traject naar een cursus Bulgaars met Dagnall!
Daarom Dagnall!
toptrainers maatwerk door heel Nederland ISO 9001:2015 gecertificeerd, NRTO-keurmerk btw vrijgesteld
 Wanneer u internationaal zakendoet dient dient vaak met een tijdsverschil rekening te worden gehouden in het land waarmee u zakendoet, bijvoorbeeld Bulgarije. De onderstaande klokken geven, mits van toepassing, een tijdverschil aan tussen Nederland en Bulgarije.
Beide klokken stellen zich automatisch in eventuele zomertijd. (Beide klokken stellen zich automatisch in eventuele zomertijd.)
AMSTERDAM
SOFIA
De officiële landcode van Bulgarije in letters is BGR. De hoofdstad van Bulgarije; Sofia (in het Bulgaars: ‘София’), ligt in het westen van Bulgarije.
Het landnummer voor de telefoonnummers van Bulgarije is +359. De officiële internetextensie van Bulgarije is .bg.
Hieronder ziet u een kaart van Europa met Bulgarije ingekleurd.
Dit is om u een idee te geven van de grootte en de ligging van Bulgarije.
Bulgarije grenst aan de volgende landen: Griekenland, Noord-Macedonië, Roemenië, Servië en Turkije.
Kunt u alle Bulgaarse opblasten (области) aanwijzen?
Weet u in welke opblasten uw Bulgaarstalige zakenrelaties zijn gevestigd?
Met deze oefening leert u de 28 Bulgaarse opblasten in no time kennen.
Controleer uw kennis door met de muis op de kaart van Bulgarije te gaan staan.
Als u uw muis op de Bulgarijekaart van Bulgarije laat rusten, ziet u de regionale verdeling van Bulgarije.
De opblasten lichten één voor één op.
Eerst wordt de Bulgaarse opblasten getoond, daarna krijgt u de naam van de ingekleurde oblast (област) te zien.
Binnen een minuut hebt u een aardig idee van de bestuurlijke indeling van Bulgarije.
Bulgarije in Europa
Oblasten van Bulgarije
Soepele zakelijke gesprekken met Bulgaarstaligen
Zakendoen met Bulgarije
Wilt u soepel communiceren met Bulgaarstaligen?
De informatie hieronder over Bulgarije, de Bulgaarse cultuur en de Bulgaren, zal u hier zeker bij helpen.
Items zoals typische Bulgaarse gebruiken en gewoonten, bekende exportproducten en beroemde Bulgaren hebben wij opgesomd.
Verschillende kenmerkende items van de Bulgaarse taal en/of Bulgarije.
Een aantal landspecifieke weetjes leren, kan heel handig bij een eerste contact of een opening bieden voor een gesprek.
U kunt deze kennis over land, mens en cultuur ook inzetten mocht een stilte dreigen te vallen gedurende een zakelijk gesprek in het Bulgaars.
Tijdens internationaal zakendoen met Bulgaarstaligen kunt u in ieder geval niet alleen de geleerde taalkennis in de praktijk brengen maar ook de verkregen kennis over Bulgarije laten blijken.
Zo kunt u ook dingen te weten komen over de specifieke Bulgaarse eetcultuur en de Bulgaarse gerechten.
Koken en eten brengt mens en cultuur samen.
De nieuw verkregen taalkennis alsook de kennis over Bulgarije, de Bulgaarse cultuur en de Bulgaren zal zeker gerespecteerd worden!
Каквото посадиш, такова ще ожънеш Wat je zaait, zul je oogsten
Бързата работа - срам за майстора Haastige spoed is zelden goed
Кажи ми какви са приятелите ти, за да ти кажа какъв си ти Zeg me wie je vrienden zijn, en ik zeg je wie je bent
Wanneer Bulgaren ontbijten, nemen ze meestal brood met boter, schapenkaas, olijven, tomaat, gekookte eieren en yoghurt. Ze drinken er Turkse koffie en thee bij. ’s Middags en ’s avonds wordt een warme maaltijd gegeten met een salade. Voor deze maaltijden nemen Bulgaren uitgebreid de tijd. Gezellig converseren is minstens zo belangrijk als het eten zelf. Er wordt veel vlees gegeten, vooral varkensvlees. Yoghurt wordt in veel gerechten gebruikt. Veel gerechten komen uit de oven. Vooral gegrild vlees is populair en langs de kust vis. Ook ingewanden maken deel uit van de Bulgaarse keuken, bijvoorbeeld kippenhartjes. Als smaakmakers worden kruiden als dille en chubritsa (oregano) gebruikt. Fruit en groente is overal vers. Veel Bulgaren hebben een eigen moestuin. Een echt Bulgaars voorgerecht is mezes, dat uit diverse kleine hapjes bestaat. Het kunnen bijvoorbeeld gevulde druivenbladeren zijn of lekkere Bulgaarse kaas, zoals kashkaval, sirene of dunne plakjes gerookte ham. Šopska is een salade van tomaat, paprika, kool, augurk en komkommer met geraspte sirene (zachte witte schapenkaas) of kaškaval (harde gele schapenkaas). Tarator is een koude komkommersoep met yoghurt, look, dille, walnoten, olie en water. Deze eet je met purlenka; gebarbecued brood. Het zijn ronde broden die wel lijken op Turks brood. Ze smaken iets gekruid doordat de Bulgaren er fenegriek of bieslook in doen. Een typisch Bulgaars hoofdgerecht is sirene po shopski, een in een aardewerken pot bereid gerecht met gesmolten kaas, tomaat, paprika en ei. Het nagerecht is vaak fruit of milde yoghurt of zoet gebak als baclava; laagjes filodeeg met walnoten en honing. Bekende drankjes zijn ayran; een speciale yoghurtdrink en boza, een dikke graandrank. Daarnaast drinken Bulgaren ook wijn en bier. Bier wordt verkocht in grote plastic flessen; ze zijn er zelfs van 2 liter. In Bulgarije wordt witte en rode wijn geproduceerd en gedronken, maar ook kruidenwijn. Rakija is een sterke drank gedestilleerd uit fruit. Ook wordt er veel theegedronken en Turkse koffie.
Bulgarije is één van ’s werelds grootste producenten van lavendelolie en rozenolie. Bulgarije behoort tot de werelds grootste producenten van wijn.
Bekende Bulgaren zijn Stamen Grigorov (yoghurt), Ralitsa Vassileva, John Atanasoff (eerste computer), Christo Javacheff, Raina Kabaivanska, Grigor Dimitrov, Hristo Stoichkov, Dimitar Berbatov, Tsvetana Pironkova en Veselin Topalov.
Bulgarien AHK De Bulgarien AHK is de Duits-Bulgaarse Handelskamer (Duitstalige website) die informatie biedt over zakendoen in Bulgarije. De regering zetelt in de hoofdstad Sofia. Sofia is het belangrijkste centrum van de Bulgaarse economie en het financiële centrum van het land.
"
Sint-Clemens van Ohrid (ca.840-916), was een middeleeuws Bulgaars geestelijke die vaak wordt genoemd als de bedenker van het glagolitische en cyrillische schrift.
Georgi Lozanov (1926-2012), bekend als ‘de vader van versneld leren’, was een Bulgaarse wetenschapper, neuroloog, psychiater, psycholoog en pedagoog. Hij ontwikkelde ‘Suggestopedia’, een methode om vreemde talen te leren.
Assen Jordanoff (1896-1967) wordt beschouwd als de grondlegger van de vliegtuigbouw in Bulgarije. Bovendien was hij de uitvinder van de airbag, die oorspronkelijk was bedoeld voor vliegtuigpassagiers. Ook ontwikkelde hij een draadloze telefoon met een intercomfunctie en een primitief soort antwoordapparaat.
Arts en microbioloog Stamen Grigorov (1878-1945) ontdekte de lactobacillus delbrueckii bulgaricus, waarmee yoghurt wordt gemaakt.
"De Sofia Dental Meeting is een jaarlijkse bijeenkomst voor professionals in de tandheelkunde. Er zijn lezingen, praktijkcursussen en klinische demonstraties.
Aquatech in Plovdiv is een internationale handelsbeurs voor watermanagement en -technologie die elk jaar wordt gehouden. De International Conference on Agriculture and Food vindt in Burgas plaats en gaat over de land- en tuinbouw en visserij, de levensmiddelenbranche en -technologie. Het is een grote internationale conferentie die jaarlijks wordt gehouden.
De Education, Research and Development International Conference in Burgas is een jaarlijkse onderwijsbeurs voor studenten en academici en aanbieders van onderwijsprogramma’s.
International Conference Ecology & Safety vindt elk jaar in Burgas plaats. De beurs gaat over thema’s als ecologie en economie, omgevingspolitiek en -management, duurzame technologie, enzovoorts.
De International Waste Management & Recycling Equipment Expo & Conference is een vakbeurs op het gebied van technologie en distributie van afval en recycling. Ook deze beurs vindt jaarlijks in Burgas plaats.
"
3 maart (Ден на Освобождението на България от османско иго)
1 mei (Dag van de Arbeid; Ден на труда и на международната работническа солидарност)
6 mei (Гергьовден
ден на храбростта и Българската армия)
24 mei (Ден на българската просвета и култура и на славянската писменост)
6 september (Ден на Съединението)
22 september (Ден на независимостта на България)
1 november (Allerheiligen; Ден на народните будители)
Sofia heeft het grootste vliegveld van Bulgarije met ongeveer 7 miljoen passagiers jaarlijks. De Luchthaven Boergas is een internationale luchthaven die vooral toeristen tijdens het zomerseizoen verwerkt; ruim 3 miljoen mensen. Varna Airport is de derde drukste luchthaven van Bulgarije met ongeveer 2 miljoen passagiers per jaar.
De eerste spoorlijn in Bulgarije werd in 1866 aangelegd. Het land beschikt over 4.224 km aan spoorwegen, maar de frequentie van de treinen is laag.
De Donau, de Maritsa en de Strimon zijn de grootste rivieren van Bulgarije.
Het Bulgaarse volkslied is Mila Rodino (“Dierbaar Geboorteland”).
Горда Стара планина, до ней Дунава синей, слънце Тракия огрява, над Пирина пламеней.
Refrein:
Мила Родино, ти си земен рай, твойта хубост, твойта прелест, ах, те нямат край!
Паднаха борци безчет за народа наш любим, майко, дай ни мъжка сила пътя им да продължим
Refrein:
ZAKENDOEN MET DUITSLAND
Каквото посадиш, такова ще ожънеш Wat je zaait, zul je oogsten
Бързата работа - срам за майстора Haastige spoed is zelden goed
Кажи ми какви са приятелите ти, за да ти кажа какъв си ти Zeg me wie je vrienden zijn, en ik zeg je wie je bent
Wanneer Bulgaren ontbijten, nemen ze meestal brood met boter, schapenkaas, olijven, tomaat, gekookte eieren en yoghurt. Ze drinken er Turkse koffie en thee bij. ’s Middags en ’s avonds wordt een warme maaltijd gegeten met een salade. Voor deze maaltijden nemen Bulgaren uitgebreid de tijd. Gezellig converseren is minstens zo belangrijk als het eten zelf. Er wordt veel vlees gegeten, vooral varkensvlees. Yoghurt wordt in veel gerechten gebruikt. Veel gerechten komen uit de oven. Vooral gegrild vlees is populair en langs de kust vis. Ook ingewanden maken deel uit van de Bulgaarse keuken, bijvoorbeeld kippenhartjes. Als smaakmakers worden kruiden als dille en chubritsa (oregano) gebruikt. Fruit en groente is overal vers. Veel Bulgaren hebben een eigen moestuin. Een echt Bulgaars voorgerecht is mezes, dat uit diverse kleine hapjes bestaat. Het kunnen bijvoorbeeld gevulde druivenbladeren zijn of lekkere Bulgaarse kaas, zoals kashkaval, sirene of dunne plakjes gerookte ham. Šopska is een salade van tomaat, paprika, kool, augurk en komkommer met geraspte sirene (zachte witte schapenkaas) of kaškaval (harde gele schapenkaas). Tarator is een koude komkommersoep met yoghurt, look, dille, walnoten, olie en water. Deze eet je met purlenka; gebarbecued brood. Het zijn ronde broden die wel lijken op Turks brood. Ze smaken iets gekruid doordat de Bulgaren er fenegriek of bieslook in doen. Een typisch Bulgaars hoofdgerecht is sirene po shopski, een in een aardewerken pot bereid gerecht met gesmolten kaas, tomaat, paprika en ei. Het nagerecht is vaak fruit of milde yoghurt of zoet gebak als baclava; laagjes filodeeg met walnoten en honing. Bekende drankjes zijn ayran; een speciale yoghurtdrink en boza, een dikke graandrank. Daarnaast drinken Bulgaren ook wijn en bier. Bier wordt verkocht in grote plastic flessen; ze zijn er zelfs van 2 liter. In Bulgarije wordt witte en rode wijn geproduceerd en gedronken, maar ook kruidenwijn. Rakija is een sterke drank gedestilleerd uit fruit. Ook wordt er veel theegedronken en Turkse koffie.
Bulgarije is één van ’s werelds grootste producenten van lavendelolie en rozenolie. Bulgarije behoort tot de werelds grootste producenten van wijn.
Bekende Bulgaren zijn Stamen Grigorov (yoghurt), Ralitsa Vassileva, John Atanasoff (eerste computer), Christo Javacheff, Raina Kabaivanska, Grigor Dimitrov, Hristo Stoichkov, Dimitar Berbatov, Tsvetana Pironkova en Veselin Topalov.
Bulgarien AHK De Bulgarien AHK is de Duits-Bulgaarse Handelskamer (Duitstalige website) die informatie biedt over zakendoen in Bulgarije. De regering zetelt in de hoofdstad Sofia. Sofia is het belangrijkste centrum van de Bulgaarse economie en het financiële centrum van het land.
"
"De Sofia Dental Meeting is een jaarlijkse bijeenkomst voor professionals in de tandheelkunde. Er zijn lezingen, praktijkcursussen en klinische demonstraties.
Aquatech in Plovdiv is een internationale handelsbeurs voor watermanagement en -technologie die elk jaar wordt gehouden. De International Conference on Agriculture and Food vindt in Burgas plaats en gaat over de land- en tuinbouw en visserij, de levensmiddelenbranche en -technologie. Het is een grote internationale conferentie die jaarlijks wordt gehouden.
De Education, Research and Development International Conference in Burgas is een jaarlijkse onderwijsbeurs voor studenten en academici en aanbieders van onderwijsprogramma’s.
International Conference Ecology & Safety vindt elk jaar in Burgas plaats. De beurs gaat over thema’s als ecologie en economie, omgevingspolitiek en -management, duurzame technologie, enzovoorts.
De International Waste Management & Recycling Equipment Expo & Conference is een vakbeurs op het gebied van technologie en distributie van afval en recycling. Ook deze beurs vindt jaarlijks in Burgas plaats.
"
3 maart (Ден на Освобождението на България от османско иго)
1 mei (Dag van de Arbeid; Ден на труда и на международната работническа солидарност)
6 mei (Гергьовден
ден на храбростта и Българската армия)
24 mei (Ден на българската просвета и култура и на славянската писменост)
6 september (Ден на Съединението)
22 september (Ден на независимостта на България)
1 november (Allerheiligen; Ден на народните будители)
Sofia heeft het grootste vliegveld van Bulgarije met ongeveer 7 miljoen passagiers jaarlijks. De Luchthaven Boergas is een internationale luchthaven die vooral toeristen tijdens het zomerseizoen verwerkt; ruim 3 miljoen mensen. Varna Airport is de derde drukste luchthaven van Bulgarije met ongeveer 2 miljoen passagiers per jaar.
De eerste spoorlijn in Bulgarije werd in 1866 aangelegd. Het land beschikt over 4.224 km aan spoorwegen, maar de frequentie van de treinen is laag.
De Donau, de Maritsa en de Strimon zijn de grootste rivieren van Bulgarije.
Het Bulgaarse volkslied is Mila Rodino (“Dierbaar Geboorteland”).
Горда Стара планина, до ней Дунава синей, слънце Тракия огрява, над Пирина пламеней.
Refrein:
Мила Родино, ти си земен рай, твойта хубост, твойта прелест, ах, те нямат край!
Паднаха борци безчет за народа наш любим, майко, дай ни мъжка сила пътя им да продължим
In Bulgarije wonen ruim 7 miljoen mensen. Bulgarije is een parlementaire democratie met als staatshoofd een president, die elke vijf jaar direct wordt gekozen. Bulgarije ligt in Zuid-Oost Europa en heeft een oppervlakte van 110.900 vierkante kilometer.
Bulgarije is de 81ste grootste economie ter wereld. De hoofdstad van Bulgarije is Sofia (Bulgaars: София; ‘Sofija’). In deze stad wonen ongeveer 1,2 miljoen mensen. De andere belangrijke steden in Bulgarije zijn Plovdiv, Varna en Burgas. Bulgarije is onderverdeeld in 28 provincies (области; ‘oblasti’). Dit zijn in alfabetische volgorde: Blagoevgrad, Burgas (Boergas), Dobritsj (Dobrich), Gabrovo, Chaskovo, Kardzhali, Kyustendil (Kjoestendil), Lovech (Lovetsj), Montana, Pazardzhik, Pernik, Pleven, Plovdiv, Razgrad, Rousse, Shumen, Silistra, Sliven, Smolyan, Provincie Sofia, Stad Sofia, Stara Zagora, Targovishte, Varna, Veliko Tarnovo, Vidin, Vratsa en Jambol (Yambol).
Vlag van Bulgarije
Wapen van Bulgarije
Oorsprong naam Bulgarije
De naam ‘Bulgarije’ is afgeleid van de Boelgaren; een oude Turkse stam die op de Pontisch-Kaspische Steppe woonde.
Kenmerkend voor Bulgarije
Typerend voor Bulgarije is de folklore. Volksdansen, klederdracht en de bijbehorende speciale rituelen zijn levende Bulgaarse tradities. Het vuurdansen (Nestinarstvo) op 21 mei, is één van die tradities. Mensen lopen met blote voeten over hete kolen. Het is een ritueel om het begin van de zomer aan te kondigen.
Naast folklore zijn ook specifieke ambachten, zoals houtsnijwerk, traditionele poppen, borduren, pottenbakken en weven (tapijten) kenmerkend voor het land. De palamarka (Паламарка) is een antiek en primitief houten instrument dat in de oogsttijd werd gebruikt. Een gyuvetch-pot is een traditionele aardewerken pot die wordt gebruikt voor de bereiding van stoofschotels. Ook heeft Bulgarije keramische borden en kruiken en worden in Bulgarije rozen voor etherische rozenolie gekweekt.
Symbool van Bulgarije Een mooi symbool van Bulgarije is het Sint Sofia Monument. Het bronzen beeld eert de patroonheilige van Sofia. Het werd opgericht in 2001 en staat op dezelfde plek als een voormalig monument van Vladimir Lenin.
De munteenheid van Bulgarije is de Bulgaarse levvvtest Hieronder ziet u een foto van de voorkant en de achterkant van het muntstuk van de Bulgaarse lev
De Bulgaarse Centrale Bank
Hieronder ziet u een omrekenmodule om bedragen in euro snel en eenvoudig om te zetten naar Bulgaarse lev en vice versa.
De Kamer van Koophandel van Bulgarije (Bulgaarse naam: българска търговско-промишлена палата, afkorting: BCCI) bevindt zich in Sofia. De website van de Kamer van Koophandel van Bulgarije is www.bcci.bg. Het adres van de Bulgaarse Kamer van Koophandel is: BCCI, Sofia 1058, 9 Iskar Str. Het telefoonnummer is +359 2 811 74 00.
Toeristenorganisatie van Bulgarije
De toeristenorganisatie van Bulgarije; “Official Tourism Portal of Bulgaria”, valt onder het Bulgaarse Ministerie van Toerisme (Ministry of Tourism) en is gevestigd in Sofia. De website van de Bulgaarse toeristenorganisatie is www.bulgariatravel.org. Het adres van de Bulgaarse Toeristenorganisatie is 1, Saborna St. Sofia 1000. Het telefoonnummer is +359 2 904 6809.
De Bulgaren zijn expressief en levendig. Ze tonen emoties en gebruiken veel lichaamstaal. Ze praten veel en graag en met een sterke intonatie. Heftige gesprekken hoeven geen ruzie te betekenen. In Bulgarije betekent met je hoofd schudden ‘ja’ en knikken ‘nee’. Respect voor ouderen is een belangrijke waarde. De familiebanden zijn sterk, vooral op het platteland. In Bulgarije kun je iemand feliciteren met een nieuw kapsel als je hem of haar een compliment wilt geven. Chestita pricheska betekent zoiets als “gelukkig nieuw kapsel”.
Bulgaren zijn erg bijgelovig. Als je een miertje doodt, betekent dit dat het gaat regenen. Als er een lieveheersbeestje op je schouder zit, ga je trouwen. Als je linkerhand jeukt, zul je geld krijgen, als je rechterhand jeukt, zul je geld weggeven, enzovoorts. Op 1 maart vieren de Bulgaren het begin van de lente met de Baba Marta (oma maart). Er worden martenitsi; rood met witte gevlochten armbandjes, cadeau gedaan die staan voor geluk en gezondheid. Het armbandje wordt gedragen tot de drager een ooievaar, een zwaluw of een boom in bloei ziet.
Bulgaren hebben een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Waar ze kunnen, zullen ze een ander altijd helpen. Op de wegen wordt voorzichtig gereden in vergelijking met omliggende landen. Als iemand een ander iets aanbiedt, is het beleefd als de ontvanger een paar maal weigert. Een paar maal, want het is ook beleefd om een beetje aan te dringen. Bulgaren vieren graag feestjes en geven elkaar vaak cadeautjes, die bij overhandiging worden uitgepakt. Een andere typerende karaktertrek van Bulgaren is dat ze dol zijn op roddelen. Tegelijkertijd zijn ze een beetje achterdochtig.
Betaalbaar maatwerk sinds 1982
Daarom Dagnall!
toptrainers maatwerk door heel Nederland ISO 9001:2015 gecertificeerd, NRTO-keurmerk btw vrijgesteld
Taalbeheersing Bulgaars betekent kennen (door studie of oefening geleerd) maar vooral kunnen (in staat zijn te gebruiken). Omdat kunnen minstens zo belangrijk is als kennen, is Dagnall de schakel naar het accent van kennis naar toepassing.
Voor u het weet, spreekt u al een beetje Bulgaars en begrijpt u wat uw Bulgaarse partner zegt. Een mooie uitdaging! Dagnall brengt taalkennis Bulgaars tot leven!
Bulgaars behoort tot de Indo-Europese taalfamilie en daarbinnen tot de Zuid-Slavische talen, evenals het Kroatisch, Sloveens en Macedonisch. Invloeden uit het Latijn, Turks, Duits, Frans spelen een rol. Het Bulgaars is nauw verwant aan het Macedonisch. Beide talen zijn onderling goed verstaanbaar. De Slavische talen kennen het cyrillische alfabet of het Latijnse alfabet, afhankelijk van de belangrijkste religie in het land waarin ze gesproken worden.
Overwegend oosters-orthodoxe landen, zoals Bulgarije, gebruiken het cyrillische alfabet. In de voornamelijk rooms-katholieke landen als Kroatië, Slovenië, Slowakije, Tsjechië of Polen wordt het Latijnse alfabet gebruikt. Het Bulgaars wordt door ongeveer 9 miljoen mensen gesproken in Bulgarije, Griekenland, Albanië, Turkije, Roemenië, Moldavië, Servië, Oekraïne en Macedonië. Bulgaars is de enige officiële taal in Bulgarije.
Het Bulgaars maakt gebruik van het Cyrillische schrift, dat gebaseerd is op het Griekse schrift. Daar zijn extra tekens aan toegevoegd om het schrift aan te passen aan de Slavische talen, waarin klanken voorkomen die het Grieks niet heeft. Het Bulgaarse schrift is gelijk aan het Russische, maar in het Bulgaars komen de letters ‘ë’, ‘ы’ en ‘э’ niet voor.
De uitspraak van het Bulgaars
Hierna de uitspraak van de Bulgaarse letters: а - a. б - b. в - v.
г - g als in goal. д - d. е - ‘je’ als in het Engelse woord yes. ж - zj als in ‘garage’. з - z. и - ‘i’ als in ‘bier’. й - j. к - k. л - l. м - m. н - n. о - o als in ‘mot’. п - p. р - r. с - s. т - t. у - oe. х - ch. ф - f. ц - ts. ч - ‘tsj’ als in ‘Tsjech’. ш - sj als in ‘chocola’. щ - sjt. ъ - als ‘u’ in ‘dus’. ь - als j. ю - joe als in ‘joert’. я - ja als in ‘jas’.
UITSPRAAK
Bulgaars alfabet fonetisch/IPA
А
a
/a/
Б
b
/b/
В
v
/v
Г
g
/g/
Д
d
/d/
Е
e
/ɛ/
Ж
sj
/ʒ/
З
z
/z/
И
i
/i/
Й
j
/j/
К
k
/k/
Л
l
/l/
М
m
/m/
Н
n
/n/
О
o
/ɔ/
П
p
/p/
Р
r
/r/
С
s
/s/
Т
t
/t/
У
oe
/u/
Ф
f
/f/
Х
h
/x/
Ц
ts
/t͡s/
Ч
tsj
/t͡ʃ/
Ш
sj
/ʃ/
Щ
sjt
/ʃt/
SPELLING
WOORD
А
Anton
Б
Boris
В
Tsvetan
Г
Dimitar
Д
Helen
Е
Phillip
Ж
George
З
Hristo
И
Ivan
Й
Jordan
К
Cyril
Л
Ludmil
М
Maria
Н
Nicholas
О
Ognyan
П
Peter
Р
Ster
С
Rumen
Т
Stefan
У
Todor
Ф
Ulyana
Х
Zhivko
Ц
Vassil
Ч
Er goljam
Ш
Front yer
Щ
Zahari
Ъ
Chavdar
Ь
Shipka
Ю
Julia
Я
Yavor
Speciale tekens
@
кльомба/klyomba
#
решетка/reshetka
NAAMVALLEN
Het Bulgaars kende vroeger naamvallen zoals die bijvoorbeeld in het Duits worden gebruikt bij zelfstandige naamwoorden. Net als in het Nederlands zijn die in het moderne Bulgaars grotendeels verdwenen. Wel wordt de vocatief nog veel gebruikt; dit is een naamval die wordt gebruikt als iemand of iets wordt aangesproken: шефе, искам да говоря с теб (uitspraak: shefe, iskam da govorya s teb; ‘baas, ik wil met u praten’. Overigens gebruikt het Bulgaars ook nog naamvallen voor persoonlijke voornaamwoorden. Er zijn er drie: de nominatief, die het onderwerp van de zin aangeeft (аз, ik) ; de accusatief voor het lijdend voorwerp en na bepaalde voorzetsels (мен/мене; ‘mij’) en datief voor het meewerkend voorwerp en na bepaalde voorzetsels (eveneens мен/мене, ‘(aan) mij’). Er zijn er drie: de nominatief, die het onderwerp van de zin aangeeft (аз, ik) ; de accusatief voor het lijdend voorwerp en na bepaalde voorzetsels (мен/мене; ‘mij’) en datief voor het meewerkend voorwerp en na bepaalde voorzetsels (eveneens мен/мене, ‘(aan) mij’).
De genitief-naamval die het bezit aangeeft, wordt in het Bulgaars niet gebruikt. In plaats hiervan neemt men de datief.
De Bulgaarse broers Cyril en Methodius creëerden het cyrillische schrift. 24 mei is in Bulgarije een feestdag, waarbij de Bulgaarse taal en het cyrillische schrift centraal staan.
Bulgaars is een nogal analytische taal vergeleken met de andere Zuid-Slavische talen.
De Bulgaarse taal leren en de Bulgaarse cultuur begrijpen
Het Bulgaars maakt gebruik van het Cyrillisch alfabet dat uit 30 letters bestaat. De letters van het Bulgaarse alfabet zijn: а, б, в, г, д, е, ж, и, й, к, л, м, н, о, п, р, с, т, у, ф, х, ц, ч, ш, щ, ъ, ь, э, ю en я.
Het Bulgaars kent geen afwijkende leestekens ten opzichte van het Nederlands.
Nuttige tips om uw talenkennis vlot en op een prettige manier te verbeteren
Het Bulgaars kent ook stopwoorden, net zoals elke taal. De woorden die iemand gebruikt om even een denkpauze te nemen en toch de aandacht vast te houden.
Het meest gebruikte Bulgaarse stopwoord is ъ (uitspraak: uh; ‘eeh’).
Maar ook hoor je vaak амии (uitspraak: amii; ‘goed’), тъй (uitspraak: tui; ‘dus’ of ‘zo’), така (uitspraak: taka; ‘dus’), добре (uitspraak: dobre; ‘goed’), такова (uitspraak: takova; ‘dit’), значи (uitspraak: znachi; ‘dat wil zeggen’) en нали (uitspraak: nali; ‘oké’).
Nederlandse leenwoorden in het Bulgaars
Nederlandse leenwoorden in het Bulgaars zijn: ‘atlas’ (атлас; idem), ‘bakeliet’ (бакелит; uitspraak ‘bakelit’) en ‘bintje’ (Бинти; uitspraak ‘binti’).
Bulgaarse leenwoorden in het Nederlands
Een leenwoord in het Nederlands uit het Bulgaars is ‘yoghurt’.
Bulgaarse taalkennis verbeteren middels radio, tv & kranten
Bulgaarstalige media
Bulgaarse media bekijken, lezen en/of beluisteren is zeer effectief om uw kennis van het Bulgaars te verbeteren.
Zo neemt u ongemerkt de klank en het ritme van het Bulgaars in u op.
Het nieuws (proberen) te lezen in het Bulgaars, kan heel leuk en leerzaam zijn. Het voordeel is dat u waarschijnlijk al op de hoogte bent van de actualiteit, zodat u op snelle wijze veel Bulgaarse woordenschat kunt bijleren.
Dvevnik
De meest gelezen kwaliteitskrant van Bulgarije is Dvevnik. U kunt op de afbeelding hierboven met het logo van Dvevnik klikken om deze krant direct te lezen.
Vesti.bg
Het meest gelezen kwalitatieve en neutrale Bulgaarse online nieuwsportal is Vesti.bg. U kunt op de afbeelding hierboven met het logo van Vesti.bg klikken, om dit populaire online nieuwsportal van Bulgarije direct te kunnen lezen.
Horizont is het meest beluisterde publieke radiostation van Bulgarije. Als u op het linker beeldscherm hierboven met het logo klikt, kunt u live naar deze Bulgaarse radiozender luisteren.
City Radio
City Radio is de populairste commerciële radiozender in Bulgarije. Klik op het computerscherm rechtsboven met het logo om direct live naar deze Bulgaarstalige commerciële radiozender te luisteren.
Uw favoriete televisieserie in het Bulgaars horen of met Bulgaarse ondertiteling bekijken, kan eerst even wennen zijn, maar al gauw zult u merken dat dit erg leerzaam en leuk is. BNT is de publieke televisieomroep van Bulgarije.
bTV
bTV is de populairste commerciële televisieomroep voor Bulgaarssprekenden. Deze Bulgaarstalige televisiezenders kunnen middels kabel, satelliet, internet of een app worden bekeken.
Betaalbaar maatwerk sinds 1982
Daarom Dagnall!
toptrainers maatwerk door heel Nederland ISO 9001:2015 gecertificeerd, NRTO-keurmerk btw vrijgesteld
OFFERTE AANVRAGEN
taaltrainingen - vertalen - tolken - teksten
Promotiefilmpjes en Google Maps
Hieronder vindt u promotiefilmpjes van Bulgarije en van hoofdstad Sofia die eveneens op Youtube staan. U kunt direct op het rode logo van Youtube in het midden van de afbeelding klikken om een filmpje te bekijken. Direct onder de promotiefilmpjes zijn de locaties van Bulgarije en Sofia op Google Maps weergegeven. Door linksboven te klikken, wordt de kaart groot weergeven in een nieuw venster.
Als u linksonder op het vierkantje in de afbeelding klikt, krijgt u satellietbeelden van Bulgarije alsook van Sofia op Google Earth te zien. U kunt in- en uitzoomen op de kaartjes met de + en – knop rechtsonder. Wat kennis van de omgeving van waar uw Bulgaarse zakenpartner zich bevindt, kan tijdens zakelijke gesprekken met Bulgaarstaligen altijd van pas komen.
Promovideo Bulgarije
Dronebeelden Sofia
Google Maps Bulgarije
Google Maps Sofia
Op de hoogte blijven van wat er speelt in Bulgarije
Hieronder ziet u het laatste nieuws uit Bulgarije van diverse nieuwsbronnen. Het eerste blokje is Bulgaars nieuws in het Nederlands. Het tweede blokje is nieuws uit Bulgarije in het Bulgaars. Het nieuws wordt steeds live bijgewerkt. Wanneer u zakendoet en/of communiceert met Bulgaren, is het prettig en handig om op de hoogte te zijn van wat er in Bulgarije speelt.
Het is eveneens leerzaam om het Bulgaarse nieuws in de Bulgaarse taal te lezen. Waarschijnlijk bent u al enigszins geïnformeerd over het nieuws, dus begrijpend lezen gaat relatief gemakkelijk en het verrijkt de Bulgaars woordenschat met actuele Bulgaars woorden, termen en uitdrukkingen.
Naast cursussen Bulgaars biedt ons taleninstituut vanzelfsprekend ook cursussen Engels, Duits, Frans, Spaans, Roemeens, Pools en vele andere talen. Hierboven vindt u een overzicht van de 23 andere talen die Dagnall naast Bulgaars standaard aanbiedt.
U kunt uiteraard altijd contact opnemen voor een taalcursus in een vreemde taal die niet in het overzicht staat vermeld.
Dagnall Talen verzorgt ook vertaalwerk en tolken Bulgaars